پروین میرزاحسینی – سرطان خون در کودکان از شایع‌ترین سرطان‌ها است و سالانه تعداد زیادی از کودکان مبتلا به این بیماری تحت درمان قرار می‌گیرند و به گفته‌ی دکتر فرهمندی‌نیا فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان، بیش از 70 درصد آن‌ها بهبود پیدا می‌کنند.
به گزارش فردای کرمان، کودکان مبتلا به سرطان و خانواده‌های آن‌ها همواره از سوی خیرین حوزه‌ی سلامت حمایت شده‌اند و شاید اگر دست یاری و نیت خیر انسان‌های نیکوکار نبود، بخش زیادی از بیماران به دلیل هزینه‌های بالا قادر به ادامه‌ی روند درمان نبودند.
این‌بار اما در کرمان خیرین و نیکوکاران با راه‌اندازی موسسه «کمک» (کودکان مبتلا به سرطان کرمان) قصد دارند تا در کنار حمایت‌های مالی از خانواده‌ی این کودکان، گامی اساسی در تامین و توسعه‌ی زیرساخت‌ها بردارند و شرایط را برای درمان بهتر و موثرتر این کودکان فراهم کنند.
دکتر زهرا فرهمندی‌نیا، متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان و رئیس هیات مدیره خیریه «کمک» در گفت‌وگو با خبرنگار فردای کرمان با بیان این‌که بخش آنکولوژی کودکان در کرمان از سال 77 راه‌اندازی شده است، گفت: «از زمان راه‌اندازی بخش تاکنون که تقریبا 21 سال گذشته، حدود دو هزار کودک مبتلا به سرطان در این مرکز درمان شدند».
وی افزود: «خوشبختانه بهبودی در کودکان مبتلا به سرطان از درصد بالایی برخوردار است و بیش از 60 تا 70 درصد کودکان درمان می‌شوند».
دکتر فرهمندی‌نیا با بیان این‌که هزینه‌ی درمان کودکان مبتلا به سرطان بسیار سنگین است، اظهار کرد: «واقعیت این است که اگر همکاری خیرین و کمک آن‌ها نباشد، بیش از 50 درصد این بیماران توان مالی برای مراجعه و درمان ندارند».
وی با اشاره به این‌که در طول این سال‌ها خیرین به‌صورت پراکنده به بیماران کمک می‌کردند تا بتوانند تحت درمان قرار بگیرند، ادامه داد: «با راه‌اندازی موسسه خیریه‌ی محک، مشکل درمان دارویی در کودکان سرطانی حل شد و تمامی کودکان سرطانی ایران تحت پوشش درمان‌های دارویی محک قرار دارند و هزینه‌های دارویی توسط این موسسه پرداخت می‌شود».
این متخصص کودکان با اشاره به مشکلات خاص استان کرمان توضیح داد: «در استان کرمان که بسیار پهناور و پراکنده است، گاهی بیمار از محل سکونت خود تا رسیدن به مرکز درمانی، سه یا چهار بار باید ماشین عوض کند و بنابراین هزینه‌های رفت‌وآمد نیز به سایر هزینه‌ها اضافه می‌شود؛ از سوی دیگر روند درمان بیماری، مشکلاتی را در کار و زندگی خانواده ایجاد می‌کرد زیرا گاهی کودک بیمار باید دو هفته یا یک ماه بستری باشد، یا هر ماه چهار یا پنج مرتبه مراجعه کند که این موارد اختلالی در زندگی و کار سرپرست خانواده ایجاد می‌کند و همه‌ی مسائل زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد».
وی بیان کرد: «خانواده‌ی کودکان مبتلا به سرطان به‌جز کمک‌های دارویی، به کمک‌های دیگری مثل حمایت‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و ... نیز نیاز دارند و به همین دلیل تصمیم گرفته شد به پیشنهاد موسسه‌ی محک در کرمان یک موسسه برای حمایت از کودکان سرطانی ایجاد شود که خوشبختانه موسسه «کمک» از اسفند ماه 97 رسما تاسیس شد و شروع به کار کرد».
دکتر فرهمندی‌نیا با بیان این‌که شایع‌ترین سرطان در کودکان سرطان خون است، گفت: «درمان سرطان خون، طولانی‌تر و سنگین‌تر است، تعداد بستری‌های زیادی دارند و هزینه‌های درمانی آن بالا است».
200 کودک در کرمان با سرطان دست‌وپنجه نرم می‌کنند
وی خاطرنشان کرد: «در حال حاضر حدود 200 بیمار سرطانی در مرکز درمانی افضلی‌پور کرمان تحت درمان هستند که همه تحت پوشش محک هستند و محک از نظر دارویی و درمانی به آن‌ها کمک می‌کند».
پزشک فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان، یادآور شد: «ما این افراد را تحت پوشش موسسه کمک هم می‌آوریم که موسسه کمک حمایت‌های جنبی مانند برگزاری برنامه‌های آموزشی و تفریحی و جشن برای خانواده‌ها دارد و به خانواده‌های بی‌بضاعت نیز کمک‌های نقدی انجام می‌دهد».
وی با بیان این‌که برنامه‌های تفریحی و شاد از نظر روحی و روانی به کودکان و خانواده‌ی آن‌ها در روند درمان کمک می‌کند، بیان کرد: «این کارها سبب می‌شود بچه‌ها با شوق و ذوق بیشتری برای ادامه‌ی درمان در بیمارستان حاضر شوند و زمانی که روحیه‌ی خوبی داشته باشند پاسخ به درمان هم خیلی بهتر است».
دکتر فرهمندی‌نیا افزود: «یکی از مسائلی که باعث پاسخ به درمان در این بیماران می‌شود، پذیرش بیماری و داشتن روحیه‌ی خوب است تا بتوانند برای درمان مراجعه کنند».
وی در پاسخ به این سوال که بیشترین مراجعه‌کنندگان مربوط به کدام ناحیه از استان هستند، گفت: «بیشترین مراجعه‌کنندگان از قسمت‌های جنوبی استان هستند اما باید این را در نظر داشت که جمعیت این مناطق و پراکندگی روستاها در این مناطق بیشتر است».
عضو هیات موسسه خیریه «کمک» افزود: «اوایل که کارمان را شروع کردیم از استان‌های هم‌جوار مانند سیستان‌وبلوچستان، بندرعباس و یزد هم بیماران زیادی داشتیم اما خوشبختانه در حال حاضر تعداد این بیماران کم شده زیرا این استان‌ها خودشان فوق‌تخصص و بخش‌های درمانی برای کودکان دارند اما از ایرانشهر و چابهار هنوز مواردی به کرمان مراجعه می‌کنند».
وی درباره‌ی مشکل تامین داروی بیماران سرطانی در دوران تحریم نیز توضیح داد: «مسلما وقتی دارویی در سطح ایران نباشد در کرمان هم نیست، گاهی کمبودهایی را در زمینه‌ی دارو داریم اما سعی می‌شود ضمن هماهنگی با موسسه‌ی محک و دانشگاه تا جایی که امکان دارد مساله‌ی دارو را حل کنیم تا کمبودی احساس نشود».
دکتر فرهمندی‌نیا ادامه داد: «هدف موسسه کمک فقط تامین دارو نیست بلکه بیشتر اهداف زیربنایی مد نظر است».
کمبود فضای فیزیکی برای درمان کودکان سرطانی
وی بیان کرد: «مشکل عمده‌ی ما در کرمان مساله‌ی فضای فیزیکی برای درمان بیماران است، ما یک بخش با گنجایش 12 تخت داریم در صورتی که در همین بخش گاهی تا 26 بیمار را هم بستری و درمان کردیم»
پزشک فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان، یادآور شد: «مساله‌ی کمبود فضای فیزیکی برای درمان بیماران بسیار مشکل‌ساز شده که به همین جهت تصمیم گرفته شد موسسه‌ی کمک بیشتر در این زمینه وارد بشود تا بتواند یک فضای فیزیکی مناسب را برای بیماران ایجاد کند که در همین رابطه یک بخش با کمک موسسه کمک و مسئولین و صاحبان اصلی بیمارستان ارجمند در این بیمارستان در حال راه‌اندازی است».
وی افزود: «تعدادی از خیرین موسسه کمک نیز در تلاش هستند تا با ایجاد تغییراتی در فضای فیزیکی مجاور بخش آنکولوژی در بیمارستان افضلی‌پور بتوانند چند تخت در این بیمارستان اضافه کنند».
وی با بیان این‌که در حال حاضر در کرمان تنها جایی که برای درمان و بستری کودکان مبتلا به سرطان وجود دارد بیمارستان افضلی‌پور با گنجایش 12 نفر است، گفت: «با راه اندازی بخش جدید در بیمارستان ارجمند 10 تخت به مجموعه‌ی درمانی کرمان اضافه می‌شود اما اگر بخواهیم یک بخش ایده‌آل داشته باشیم که هم بیماران سرطانی و هم بیماران خونی را بستری کنیم حداقل 60 تخت نیاز داریم. زیرا در حال حاضر بخشی از بیماران خونی که در حیطه‌ی کار ما هستند در بخش کودکان بستری شدند و فقط سرطانی‌ها را مجزا کردیم و سایر بیماری‌های خونی بخش جداگانه‌ای ندارند».
راه‌اندازی بخش پیوند سلول‌های بنیادی در کرمان
دکتر فرهمندی‌نیا با اشاره به دیگر اهداف موسسه‌ی «کمک» خاطرنشان کرد: «یکی از مهم‌ترین موارد در درمان بیماران سرطانی استفاده از سلول‌های بنیادی و پیوند است، بسیاری از بیماران نیاز به پیوند مغز استخوان پیدا می‌کنند؛ بیماران سرطان خون، بیمارانی که عود مکرر دارند و بیمارانی که به شیمی‌درمانی‌های مکرر نیاز دارند نهایتا باید تحت عمل جراحی پیوند مغز استخوان یا در واقع پیوند سلول‌های بنیادی قرار بگیرند».
وی اظهار کرد: «یک بخش برای پیوند در بیمارستان افضلی‌پور در حال ساخت است که هنوز به بهره‌برداری نرسیده و یک‌سری از کارها و تجهیزات آن مانده که امیدواریم با کمک خیرین این بخش راه‌اندازی شود».
رئیس هیات مدیره خیریه «کمک» افزود: «با وجود پزشک متخصص در استان، با راه‌اندازی این بخش می‌توان برای بسیاری از بیماران در کرمان پیوند سلول‌های بنیادی را انجام داد».
وی در خصوص تشخیص سرطان خون در کودکان و روند درمان این بیماری نیز توضیح داد: «سرطان خون در کودکان اکثرا سرطان حاد است. این سرطان‌ها زمانی که شروع می‌شوند بعد از یک یا دو هفته تشخیص داده می‌شوند و این‌طور نیست که از یک سال قبل بوده باشد و بعد علائم خود را نشان دهد، و چون به صورت حاد شروع می‌شوند علائم اولیه‌ی آن هم می‌تواند بسیار غیراختصاصی باشد».
دکتر فرهمندی‌نیا ادامه داد: «مسائل ژنتیک و محیطی می‌تواند در روند و شروع بیماری تاثیرگذار باشد اما واقعیت این است که نمی‌توانیم در یک بیمار خاص مشخص کنیم علت چه بوده اما قطعا هم مسائل ژنتیکی و کروموزومی و هم مسائل محیطی مثل سموم، مواد شیمیایی، اشعه‌ها و استرس‌های روحی و روانی می‌توانند دخیل باشند و گاهی مجموعه‌ای از این عوامل با هم جمع می‌شوند و باعث بروز بیماری در یک فرد می‌شوند».
وی بیان کرد: «سرطان خون در کودکان قابل پیشگیری نیست، در بزرگسالان بسیاری از سرطان‌ها بهتر قابل پیشگیری یا پیش‌بینی و تشخیص هستند و در کودکان کمتر».
لزوم راه‌اندازی مرکز تحقیقات برای درمان و پیشگیری سرطان
خبرنگار فردای کرمان سوال کرد: «بعضا مواردی مانند وجود گلخانهها در جنوب استان و استفاده از سموم در این محیط‌ها و نیز ازدواج‌های فامیلی به عنوان عوامل شیوع سرطان در این منطقه بیان می‌شود، آیا مطالعاتی انجام شده که مشخص شود علت این بیماری‌ها چیست و آیا با این عوامل مرتبط است؟؛ فرهمندی‌نیا پاسخ داد: «این مسائل را دقیق نمی‌توان بررسی کرد، برای بیان این علل، یک مطالعه‌ی بسیار وسیع و گسترده نیاز است که دقیقا بدانیم چه سمی در گلخانهها استفاده شده و یا میوه‌ای که فرد استفاده کرده مربوط به کدام گلخانه است، سمومی که استفاده می‌شود با هم متفاوت است و دوران ماندگاری آن‌ها هم فرق می‌کند بعضی سم‌ها دوران ماندگاری کوتاهی دارند و دو روز پس از سم‌پاشی قابل مصرف است و بعضی بعد از گذشت یک هفته از سم‌پاشی، میوه قابل مصرف است».
وی با بیان این‌که مطالعه در این‌باره بسیار زمان‌بر و هزینه‌بر است، اظهار کرد: «قطعا موسسه‌ی کمک زمانی که به‌صورت کامل پا بگیرد و در مسائل اولیه‌ای که مد نظرش است راه بیفتد به مسائل تحقیقاتی ورود می‌کند زیرا یکی از اهداف موسسه‌ی کمک این است که وارد مسائل تحقیقاتی بشود تا مشخص شود عوامل دست‌اندرکار چه هستند که بتوانیم مقداری از بروز این بیماری پیشگیری کنیم».
پزشک فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان یادآور شد: «امیدواریم در آینده که هم بودجه‌ی بهتری داشته باشیم و هم کمک‌های بهتری بشود بتوانیم یک مرکز تحقیقات در کنار مراکز درمانی داشته باشیم و تحقیقاتی را در زمینه‌ی پیشگیری انجام بدهیم».
وی همچنین خاطرنشان کرد: «در یکی دو سال اخیر وضعیت سرطان‌ها تغییر کرده و سرطان‌های استخوان در کودکان خیلی شایع‌تر شدند اما این‌که چرا این افزایش را داشتیم مطالعات ما به جایی نرسیده و عامل خاصی را پیدا نکردیم».
فرهمندی‌نیا ادامه داد: «یک مقدار نیز پاسخ به درمان در سرطان خون مثل قبل نیست و احتمال عود مقداری بیشتر شده که علت این را هم نمی‌دانیم».
خبرنگار فردای کرمان سوال کرد آیا ممکن است این مساله مربوط به کیفیت دارو باشد؛ وی اظهار کرد: «نمی‌توانیم این را بگوییم زیرا تحقیقی انجام نشده که بگوییم چه عواملی می‌توانند دست‌اندرکار باشند».
وی با بیان این‌که برای درمان کودکان مبتلا به سرطان نیازمند کمک مردم و خیرین هستیم، بیان کرد: «بسیاری از بیماران کاملا سلامتی خود را به‌دست می‌آورند، بنابراین هر کمکی که از دست افراد برمی‌آید و بتوانند انجام دهند می‌تواند موثر باشد».
رئیس هیات مدیره خیریه «کمک» افزود: «در بیماران افراد موفق زیادی داریم، بسیاری از بیمارانی که بهبود پیدا کردند دانشجو هستند و تعداد زیادی ازدواج کردند و الان صاحب فرزند هستند». /پ
نظر خود را بنویسید