گروه جامعه ـ عکسی که اینجا دارید می‌بینید دو تن از زنان روستای صخره‌ای دو هزار و 500 ساله‌ی میمند هستند با چارقدهایی بلند و یک‌دست سفید که زیر گلویشان را سوزن زده‌اند و تصویری از چهره و پوشش مادربزرگ‌های مهربان ما کرمانی‌ها را به نمایش گذاشته‌اند. این دو زن میمندی که این‌طور صمیمانه بر زمین نشسته‌اند و سخت مشغول کار هستند؛ دارند آویزهایی رنگارنگ با «دشتی» درست می‌کنند. دشتی همان دانه‌های ریز یک گیاه بیابانی است که به آن «اسپند» هم می‌گویند. خیلی از ما شاید تعجب کنیم وقتی بدانیم در این روستا، زنان و مردانی که چراغ میمند را روشن نگه داشته‌اند، برخی هنرهای بومی این روستای پر از شگفتی که ثبت جهانی هم شده را هم هنوز زنده نگه داشته‌اند و یکی از این هنرها همین دشتی‌بافی است. «زنان و دختران هنرمند و باسلیقه‌ی میمند مانند بسیاری دیگر از مناطق ایران، برای زیباتر کردن فضای سنگی زندگی خود، از دانه‌های اسپند (دشتی) و تکه‌های پارچه‌ی رنگی تزئینات جالبی تهیه می‌کنند که انواع تولیدات آن شامل مواردی چون پرده، لوستر، آویز و غیره است». به این هنر سنتی، دشتی‌بافی می‌گویند. میمندی‌ها البته مثل خیلی دیگر از مردم کرمان معتقدند دشتی از چشم‌زخم جلوگیری می‌کند. به‌جز این، آن‌طور که در کانال اطلاع‌رسانی پایگاه جهانی میمند با عنوان «منظر فرهنگی میمند» آمده، هنرهای بومی دیگری نیز هستند در میمند که هنوز هم زنده هستند. در گزارشی که در ادامه می‌خوانید، فهرستی از این هنرها آمده به همراه توضیحاتی. این اطلاعات و تصاویر را کانال «منظر فرهنگی میمند» منتشر کرده است. قبل از آشنایی با این هنرها، محض یادآوری؛ «منظر فرهنگی میمند با وسعتی حدود ۱۲ کیلومترمربع در شمال‌شرق شهرستان شهربابک و در شمال‌غرب استان کرمان واقع شده است. این منظر حاصل تعامل انسان با طبیعت در طول تاریخ و نشان‌دهنده‌ی فرایندهای پایدار استفاده از زمین و منابع طبیعی است». به گزارش فردای‌کرمان، برپایه‌ی اطلاعاتی که در این کانال آمده است، منظر فرهنگی میمند شامل سه‌گونه اقامت‌گاه با معماری متنوع و منحصر به‌فرد است که مردم بومی میمند در طول سال در سه مرحله به این سکونتگاه‌ها کوچ می‌کنند. این متن را ادامه دهید تا هنرهای بومی میمند را بشناسید.
آهنگری
آهنگری از گذشته‌های دور در خاطر پیرمردان میمند جای گرفته است. آن‌ها بسیاری از ابزارهای مورد نیاز زندگی خود را كه در ساخت‌وساز برخی از وسایل به كار می‌روند در روستای خود می‌ساختند. تمام لوازم آهنی مورد نیاز، همچون چاقو، بیل، انواع میخ، لوازم كشاورزی مانند خیش، تاوه گرجین، انواع بیل، لوازم صحافی كتاب مانند مقراض (قیچی)، درفش در دو اندازه‌ی كوچک و بزرگ، سوزن، لوازم گیوه‌دوزی و بسیاری از لوازم زندگی را می‌ساختند. از جمله فعالیت‌های آهنگری در حال حاضر گل‌میخ، گنگو، چفت و پاچفت است که در ساخت درها به کار می‌آیند. بَهره (ابزاری شبیه پیمانه)، سه‌پایه و انبر هم از دیگر فرآورده‌های این هنر بومی هستند.
نجاری
درختان مختلف در میمند همچون سایر مناطق پس از اتمام دوره‌ی ثمردهی عمر خود، طور دیگری به خدمت انسان در می‌آیند. چوب یكی از موادی است كه بسیاری از اسباب و لوازم زندگی از جمله قلاب‌های ساخته شده از چوب خمیده سایر ابزار و مبلمان چوبی، قاشق و كاسه‌های چوبی در آشپزخانه، قاب آینه، چرخو و اِستی (ابزار تبدیل پشم به نخ) را با آن می‌سازند. اكنون مهم‌ترین فعالیت نجاری محلی در میمند، ساخت «در» و «کلیدون» بوده است.
سَفتو بافی
در خانه‌های دستکند تمام میمندی‌ها ظرف‌ها و سبدهای بافته شده از تركه‌های چوبی را می‌توان یافت كه هر كدام كاربرد خاصی دارند به این بافته‌های چوبی سفتو می‌گویند.
سَفتوها از تركه‌های سبز رنگ نازک و انعطاف‌پذیر مَر یا مُر (بادام كوهی) بافته می‌شود كه در اوایل پاییز شروع می‌شود و تا اواخر اسفند ادامه دارد. در حال حاضر نیز از تركه‌های قهوه‌ای درخت بید برای تنوع و زیبایی در بافت سفتو به كار می‌برند. از ابتکارات دیگر انواع سبد، جاکفشی، تَقیچ (نوعی سفتو که بیشتر برای خشک کردن خشکبار از آن استفاده می‌شود)، قفس، جا‌مدادی و دَمی می‌توان نام برد.
نمد مالی
انواع مصنوعاتی است که بر اثر درگیری و متراکم نمودن پشم در شرایط فنی مناسب، از طریق ورز دادن تهیه می‌شود نمد می‌گویند. نمد‌مالی در میمند پس از حدود نیم قرن خاموشی دیگر بار، باز زنده‌سازی شد و کارهایی نظیر تخت‌ِنمد (زیرانداز)، کلاه نمدی، عبا‌نمد (آستین‌دار) و بغل‌بند (بدون آستین) که پوشش گرم چوپان‌ها در خواب و بیداری است، از دیر باز نیز تولید می‌شده‌اند، تولید شد. با مطالعه و احیای صنایع‌دستی بومی، به‌روزسازی آن‌ها و غنی‌سازی ارائه‌ی کالا، حمل آسان‌تر بازاریابی در سطوح گوناگون منطقه‌‌ای و حفظ اصالت باعث شد که کیف، جاقلمی، کوسن، رومیزی و غیره ابتکاراتی هستند که با الهام از شیوه‌ی اصیل تولید امروز تجربه می‌شوند.
بافندگی
بافندگی با دار خوابیده در میمند تولیداتی نظیر قالیچه، انواع گلیم پشمی، لته‌ای (پود آن از نوارهای پارچه است)، کاموایی و توبره (کوله‌ی چوپانی، کیسه چیدن محصول و حمل برگ)، جوال (کیسه بزرگ نگهداری غلات)، نمک‌دان و مانند آن‌هاست. این هنر هم‌اکنون در میان زنان این روستا رایج است كه از فروش آن درآمدی عاید خانواده می‌شود.
كاربافی
كاربافی یكی از هنرها و حرفه‌های بسیار كارآمد و مورد نیاز مردم میمند بوده است كه در حال حاضر منسوخ شده است و جز نمونه بافته‌های آن و چاله‌هایی كه در برخی از خانه‌های روستای میمند برجاست اثری از كاربافی در منطقه باقی نمانده است. چنان‌كه بخشی از درآمد اهالی این روستا از طریق فروش محصولات كاربافی تأمین می‌شده است و یا این‌كه پوشاك (پارچه‌ی كرباس) سفره، چادر شب و … كه از ملزومات اصلی زندگی انسان است، نیز از طریق این حرفه تهیه می‌شده است.
دولو و اُفتنگ
زنان هنرمند میمند از مقراضه‌های پارچه (اضافه‌ی پارچه) نیز استفاده‌های گوناگونی می‌‌کردند و با اتصال آن‌ها به هم كیسه‌های رنگارنگی می‌دوزند كه به آن دولو می‌گویند. دولو خمره‌ای شكل است و برای نگهداری قند، لوازم خیاطی و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد. اُفتنگ هم کیسه‌های كوچک برای نگهداری داروهای گیاهی است. افتنگ‌ها را در دولوی بزرگ‌تری به نام دولوی افتنگی نگهداری می‌كنند.
به گزارش فردای‌کرمان، اگر قصد خرید از این محصولات دستی میمندی را دارید، در خود روستا می‌توانید این خرید را انجام دهید./ الف
نظر خود را بنویسید