گروه فرهنگوهنر - نشست پاتوق فیلم کوتاه در نهمین برنامهی برگزاری خود، عصر سهشنبه اول بهمنماه را به جلسهی اکران و بررسی فیلم مستند «آشنگ» به کارگردانی محمدصادق اسماعیلی با حضور کارگردان اثر اختصاص داد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری فردایکرمان، اسماعیلی در این نشست دربارهی فیلم آشنگ برای حضار توضیحاتی را ارائه کرد و سپس به بیان برخی مشکلات حوزهی فیلمسازی در استان پرداخت. وی در این نشست در بیان جزئیات برخورد با داستان فیلم آشنگ توضیح داد: «فیلم بعدی من در مورد دخترانی است که در مناطق اطراف گلباف به واسطهی حضور اشرار در آن نواحی در معرض اتفاقات ناگواری هستند که دلم میخواهد به این مسأله پرداخته شود، اما من به سوژهی فیلم آشنگ زمانی برخوردم که داشتم در مورد این دختران تحقیق میکردم. در اثنای پژوهشم در مورد دختران گلباف بود که به آن هفت زن برخوردم که دچار یک آسیب مشترک هستند؛ شوهران همهی این هفت زن به جرم حمل مواد مخدر (که من به آنها کولبَر میگویم چراکه آنان فقط برای امرار معاش به این کار تن داده بودند و فرمان دستِ شخص دیگری بود)، به حبس ابد محکوم هستند و این هفت زن دارند بدون مرد زندگی خود را میگذرانند. هفت زنی که درواقع مرد هستند. هفت زنی که از چهار صبح تا 10 شب کار میکنند و زندگی خود را میچرخانند. هفت زنی که منِ مستندساز هیچ ویژگی زنانهای در آنان ندیدم؛ اما همین زنانِ مردانه، تنها چیزی که میخواستند «بودن مرد» در زندگیشان بود. خودشان میدانند چطور زندگی خودشان را پیش ببرند ولی این حرف من را خانمها بهتر میفهمند که حضور مرد در خانه با نبودن او میتواند موجب تحولات بنیادین در یک زندگی شود».
وی افزود: «بنابراین داستان این هفت زن برای من دارای مؤلفههای دراماتیکی بود که میخواستم فیلمم را بر اساس آن بسازم. این فیلم تنها فیلمی بود که از استان کرمان در جشنواره سینما حقیقت پذیرفته شد و با پیگیریهایی که انجام دادیم این فیلم باعث شد که شوهران این هفت زن از زندان آزاد شوند و اکنون کمابیش که از آنان خبر دارم در کنار خانوادههایشان به کار کشاورزی مشغول هستند. البته صادقانه بگویم، در این ماجرای خیر فقط من همکاری نکردم بلکه کسانی بودند که کمکم کردند، از جمله اینکه زمانی که فیلم من در جشنواره سینما حقیقت دیده شد، بازخوردهای مثبت زیادی گرفتیم و رسانههای تهران در این امر تأثیر زیادی داشتند. به هرحال من معتقد هستم که مستند جایی است برای کسانی که صدایشان شنیده نمیشود و تصویرشان دیده نمیشود. ما مستندسازان میخواهیم طرفِ دیگر قضایا را هم ببینیم».
کارگردان فیلم «آدور» ادامه داد: «هدف من از ساختن فیلم آشنگ نشان دادن طرف دیگر زندگی کسانی بود که با مواد مخدر سر و کار داشتند، یعنی خانه و زندگی و همسرانشان. قانونگذاران باید این نکته را پیش نظر داشته باشند که مجازاتها برای مجرمان میتواند از راههای دیگری هم انجام شود. خودِ من هم زمانی که با آن هفت مرد ملاقات کردم (که اصلا قبل از ساختن فیلمم بود)، دیدم واقعا تاوانی را که باید پس میدادند را دادهاند. برای همین دلم میخواست کاری برای زندگی آنها انجام شود. آنچه که نشان دادم، حقیقت زندگی آنان بود. درواقع آنچه که برایم مهم بود این نکته بود که باید در فیلمسازی به نقطهای برسیم که کُدهای بینافرهنگی را بشکنیم که در مورد دو فیلم آدور و آشنگ این اتفاق افتاد. به امید روزی که فیلمسازی ما به درجهای برسد که مخاطبهای ما جهانی شوند».
در حوزهی مستندسازی مشکلاتی داریم
اسماعیلی در بخش دیگری از سخنان خود به برخی مشکلات حوزهی فیلمسازی در کرمان اشاره کرد که نامناسب بودن وضعیت صدا و تصویر برخی سینماهای کرمان از جمله سالن دوم سینما شهر تماشا یکی از این مسائل بود. وی در اینباره ابراز کرد:«من خیلی از وضعیت نمایش فیلمم در این سالن ناراحت بودم چون شما نه صدای فیلم مرا خوب شنیدید، نه تصویر فیلم مرا خوب دیدید. این فیلم کیفیت خیلی بهتری داشت، که دوست داشتم».
وی همچنین مشکلات دیگر فیلمسازان را عدم جذب سرمایهگذار دانست و دراینباره تشریح کرد:«با وجود اینکه به لحاظ اقتصادی استانمان بسیار غنی است، اما نمیتوانیم به راحتی از شرکتها و معادن استانمان جذب سرمایه کنیم درحالیکه اگر فیلمسازی از تهران بیاید میتواند اینجا سرمایهگذاری کند اما در همین استان فیلمسازان بسیار خوبی هستند که قابلیت سرمایهگذاری را دارند. شاید علت این امر برمیگردد به اینکه ما فیلمسازان کرمانی کمتر شناختهشده هستیم و در مستند هم بسیار به جیب خود متکی هستیم. تنها ویترینی هم که برایمان وجود دارد جشنوارهها هستند چرا که آنجا میتوانیم دیده شویم و حتی حمایتهای مالی بگیریم که خودِ من هم توانستم از این حمایت مالی برخوردار شوم و از آن برای ساخت فیلم بعدیام استفاده کنم. ولی من و بقیهی بچههای فیلمساز کرمان واقعا از حداقل امکانات استفاده میکنیم که گاهی موفق میشویم از این امکانات کم فیلم موفقی بسازیم و گاهی هم موفق نمیشویم».
وی افزود:«اداره کل ارشاد اگر بتواند کاری کند که تعامل ما را با کسانی که میتوانند سرمایه در اختیار ما بگذارند را تسهیل کند، خیلی خوب میشود چراکه ما این حوزهها را بلد نیستیم. منظور من این است که نهادهایی مثل اداره ارشاد و حوزه هنری اگر بتوانند ارتباط ما را با اقتصاد هنر تقویت کنند، کار برایمان راحتتر میشود. البته ذات سینمای مستند اینطور است که برگشت سرمایه بدان معنا برایش وجود ندارد چراکه ما مستندسازان جایی برای اکران فیلمهایمان نداریم. فقط تلوزیون هست که آنجا هم فقط فیلمهای خودش را میسازد. ما همیشه در جلساتمان حرف از کمبود زیرساختها میزنیم اما نمیدانم کِی قرار است این مشکل حل شود؟ همین الان بچههای بندرعباس، بیرجند و.. برای اکران فیلمهایشان ویترین در اختیارشان هست ولی ما چنین امکانی نداریم».
وی همچنین تأکید کرد:«متاسفانه فیلمهایی هم که با موضوعات اجتماعی میسازیم توسط مسئولین و کسانی که با این موضوعات در ارتباط هستند دیده نمیشوند. خود من چندین بار از مسئولین نهادهای مختلف دعوت کردم که فیلمهای مرا ببینند اما ظاهرا مشغلهی زیادی دارند که به هیچیک از دعوتهایم پاسخ ندادند. بالاخره ما فیلمسازان هم باید دل و دماغ این را داشته باشیم که فیلم بعدیمان را بسازیم یا نه؟ اینها همه برای ما میتواند تبدیل به انگیزههایی شود که به راه خود ادامه دهیم».
گفتنی است، اسماعیلی در این نشست در پاسخ به سوال یکی از حضار که:«چرا اسم آشنگ را برای فیلم خود انتخاب کردید؟»، گفت:«از آنجا که به عناوین محلی و فولکلور مناطق استان خودمان علاقهی زیادی دارم، اسم اغلب فیلمهایم را از همین عناوین انتخاب میکنم چراکه این عناوین از بسیاری از اسمهای متداول دیگر زیباتر هستند. برای این فیلم هم آشِنگ را انتخاب کردم که به معنای خوشههای خالی خرما است. زمانی که این فیلم را ساختم دیدم که زندگی زنانی که داستانشان را روایت کردهام سرشار از حس زندگی هستند اما چون شوهرانشان را کنار خودشان ندارند، انگار که از این احساس دیگر تهی شدهاند. به همین دلیل این عنوان را انتخاب کردم».
*به گزارش فردایکرمان، در این نشست مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمان به ایراد سخنرانی پرداخت که مشروح سخنان او را میتوانید در لینک زیر بخوانید:
نظر خود را بنویسید