پژوهش دست‌بافته‌های عشایری و روستایی کرمان به آخر رسید

فردای کرمان - گروه فرهنگ‌وهنر - طرح پژوهشیِ شناسایی و مطالعه‌ی مجموعه‌ی دست‌بافته داری و غیر داری ـ و سایر اسباب و لوازم مرتبط با آن ـ استان کرمان با هدف راه‌اندازی موزه فرش و دستبافته عشایری و روستایی استان کرمان به اتمام رسیده است.
به گزارش فردای کرمان به نقل از صفحه‌ی اینستاگرامیِ عقیل سیستانی، نویسنده‌ی این اثر پژوهشی، این طرح صرفا بر روی دست‌بافته‌ی عشایری و روستایی انجام شده است.
این پژوهشگر در مورد اثر خود نوشت: «کرمان که عمری به قدمت تاریخ دارد و اعتبار آن در سرتاسر دنیا به فرش و دست‌بافته شهری، عشایری و روستایی آن است؛ متاسفانه فاقد موزه تخصصی دست‌بافته‌ی داری و غیر داری است و هیچ‌گونه پژوهشی با این رویکرد بر روی اشیاء و دست‌بافته آن صورت نگرفته است. موزه یکی از مهم‌ترین روش‌های حفظ و انتقالِ ارزش‌های هنری و تاریخی است. بر مبنای تعریفی که "ایکوم" (شورای بین‌‏المللی موزه‌ها) از موزه می‌دهد، موزه مکان گردآوری، نگهداری، مطالعه (مستند سازی)، نمایش و در نهایت ارتباط با مخاطب به منظور آموزش، پژوهش و ارزش دادن به این مجموعه‌ها و لذت بردن از آن‌ها است.
استان کرمان بر اساس سرشماری 1366 دارای 28 ایل در ییلاق و قشلاق و 42 طایفه‌ی مستقل در ییلاق و 40 طایفه‌ی مستقل در قشلاق بوده و بر اساس سرشماری سال 1377 با سیویک ایل در ییلاق و قشلاق و 58 طایفه‌ی مستقل در ییلاق و 55 طایفه‌ی مستقل در قشلاق بیش‌ترین ایل و طایفه را در کشور دارد. این استان بعد از استان فارس، دومین منطقه‌ای است که بیش‌ترین جمعیت عشایری را در خود جا داده. استان کرمان، پهنه‌ی جغرافیایی، اقلیم گسترده و عظیمی دارد که آن را به یکی از پهناورترین و بزرگ‌ترین استان‌های کشور تبدیل کرده است. به طور کلی ایلات و طوایف بافنده استان کرمان، شامل ایلات خراسانی، خواجوئی، افشار، بچاقچی، قرائی، کوهشایی، لَک بختیاری، رائینی، بلوچ، جبالبارز/ جبالبارزی، جاویدان، لُری، مهنی، شکاری، آئینه‌ای، سلیمانی، کُچمی/ کوچمی، آئینه‌ای، مهینی و... و طوایف مستقل سبزه بلوچ، لُورک، قُتلو، امیری کوه پنجی، گودی، عرب بدوئی کوه پنجی، سیستانی بدوئی و ... بوده که هر ایل و طایفه ‌دارای پیشینه، آداب، رسوم، پوشش و دست‌بافته‌ی مختلفی است.
در این میان دست‌بافته‌ی مناطق عشایرنشین و روستانشین استان کرمان از جمله مناطق بافت، رابر، رزوئیه، سیرجان، بردسیر، شهربابک، جیرفت، عنبرآباد، کهنوج، منوجان، رودبار جنوب و قلعه‌گنج، یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های غنی در طرح، نقش و بافت و تنوع رنگ محسوب می‌شوند که دارای ارزش بالقوه هستند. هر یک از نقوش آن با رنگ و بویی بومی و محلی حاکی از اعتقادات فرهنگ، آداب و رسوم منطقه کرمان شکل گرفته‌اند که امروزه برخی از این دست‌بافته‌ها در حال از بین رفتن و منسوخ شدن هستند».
این پژوهش به کارفرمایی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان انجام شده است.