فردای‌کرمان ـ گروه جامعه: جاده‌ی شهداد ـ نهبندان حالا تبدیل به یک مسئله در استان کرمان شده است. مسئله‌ای که به نظر هم نمی‌رسد چندان آن را جدی گرفته و به‌دنبال حل آن باشند. جادهای که در یک سال گذشته، سیل، دو بار، بخشی آن از را با خود برده است. واکنش به این خرابی سیل اما این بوده است: «شن‌ریزی و بازگشایی همان جاده آن هم در مسیر سیل».
به گزارش فردای‌کرمان. حدود سه هفته پیش، سیل ویرانگری که در شهداد راه افتاد، بخشی از این جاده را با خود برد. سال گذشته نیز این اتفاق افتاده و تا مهرماه رفت‌وآمد در این مسیر مختل شده بود. آن زمان و در پی تخریب بخشی از جاده، درخواست‌های زیادی مطرح می‌شد که این مسیر که جاده‌ی چندان استانداردی هم نیست و به گفته‌ی مقامات با اهداف امنیتی ساخته شده بوده نه ترانزیتی؛ بازگشایی شود. جذابیت این مسیر، به میان‌بر بودن آن است به گونه‌ای که گفته می‌شود کوتاه‌ترین مسیر بین شهداد و نهبندان است. سال گذشته، بعد از حدود هفت، هشت ماه که این راه مسدود بود، سرانجام، بخش‌های تخریب شده‌ی جاده را شن‌ریزی و راهی را برای آمد و رفت، باز کردند. همان زمان اما، هشدارهایی داده می‌شد مبنی بر اینکه اگر مجدد سیلابی به راه بیفتد این جاده را با خود خواهد برد. از جمله معاون عمرانی استاندار کرمان، آبان‌ماه 98 در نشست ستاد مدیریت بحران گفت: «جاده‌ی شهداد – نهبندان همچنان متاثر از سیلاب گشته است و تردد از آن امکان‌پذیر نیست ضمن اینکه این مسیر، از ابتدا نیز به منظور دسترسی به کویر به لحاظ امنیتی ایجاد شده و مسیر تردد عموم نبوده است». با این وجود، تصمیم ترمیم جاده بر جابه‌جایی آن چربید. جابه‌جایی این جاده از خواسته‌های پایگاه جهانی لوت هم هست. چرا که وجود این مسیر در عرصه‌ی این بیابان جهانی در زمان ثبت جهانی هم چالش‌هایی ایجاد کرده بود. با این وجود، اواخر سال گذشته، شن‌ریزی و بازگشایی مجدد جاده انجام گرفت. دو هفته پیش، سیل دوباره همان اتفاق پارسال را در جاده‌ی شهداد ـ نهبندان تکرار کرد؛ اگرچه این‌بار، حجم تخریب به گستردگی دفعه‌ی قبل نبوده است. سال گذشته 35 کیلومتر از جاده، زیر آب رفت و به‌دلیل جنس خاک آنجا، باتلاقی ایجاد کرد که تا ماه‌ها کسی نمی‌توانست آنجا برود. امسال اما، بخشی از جاده را که آب برد، به گفته‌ی مدیر پایگاه جهانی لوت، اکنون بازگشایی شده است. اما آیا قرار است هربار همین کار تکرار شود؟ جاده را ترمیم کنند، دوباره سیل بیاید و آن را ببرد؟
معین افضلی، مدیر پایگاه جهانی لوت از دست‌اندرکاران می‌خواهد تا برای این مسیر فکری اساسی بکنند. او می‌گوید که تکرار سیل و تخریب مجدد این مسیر، اصلا دور از انتظار نیست. او یادآور می‌شود که این مسیر، اصلا جادهای استاندارد نیست، بلکه یک مسیر دسترسی است اما در جایی ساخته شده که هربار سیلاب وارد این محدوده شود آن را با خود خواهد برد. او نگران تاثیری است که خبر تخریب جاده بر وجهه‌ی لوت می‌گذارد و می‌گوید که درست نیست هربار به گردشگران و تورها و آژانس‌های کشور خبر تخریب جاده در لوت را برسانیم چون حس ناامنی ایجاد می‌کند و از طرفی، این پیام را به آن‌ها می‌دهد که راهی برای دسترسی به لوت وجود ندارد یا راه استانداردی وجود ندارد.
او تاکید می‌کند که یک‌بار برای همیشه، مطالعاتی قوی در این‌باره صورت گیرد و تکلیف جاده مشخص شود. افضلی از پیگیری‌هایی می‌گوید که سال گذشته در این‌باره انجام داده‌اند و به‌عنوان پایگاه جهانی لوت، اعلام آمادگی کرده‌اند که هم پایگاه ملی و هم استانی حاضرند برای انجام مطالعات و یافتن مسیر بهتری مشاوره‌های لازم را ارائه کنند اما به این مکاتبه توجهی نشده است.
تیرماه سال گذشته، دکتر مقصودی، رئیس پایگاه جهانی لوت درباره‌ی این جاده به فردای‌کرمان گفت: «برای بازسازی این مسیر، نمی‌توان در عرصه‌ی این اثر جهانی، جاده را گسترش داد یا مسیر را تغییر داد چرا که در یک عرصه‌ی جهانی، هر گونه تغییر و برداشت خاک و رسوب باید تحت نظر باشد. حتی زمانی که می‌خواستیم لوت را ثبت جهانی کنیم یکی از ایراداتی که گرفته می‌شد این بود چرا این جاده از وسط عرصه‌ی بیابان عبور کرده که آن زمان، ما با ذکر دلایلی از جمله نیاز گردشگران به دسترسی این مسئله را توجیه کردیم اما اکنون هرگونه تغییری با هماهنگی پایگاه و مدیریت همه‌ی دستگاه‌هایی که نقش دارند باید در این اثر صورت گیرد».
وی آبان‌ماه همان سال، در گفت‌وگوی دیگری با فردای‌کرمان، هشدار مجدد درباره‌ی ممنوعیت ساخت جاده در عرصه‌ی لوت را تکرار کرد و گفت: «در عرصه و حریم بیابان لوت نمی‌توانند جاده بسازند یا گسترش دهند. ما نقشه‌ی حریم و عرصه را هم داریم که در سایت بیابان لوت در دسترس است و هرکس خواست می‌توانیم در اختیارش قرار دهیم. امکان ساخت جاده جدید در عرصه و حریم بیابان وجود ندارد اما همین جاده‌ی فعلی را می‌توانند ترمیم کنند». مقصودی افزود: «اگر در همین محدوده‌ی کلوت‌ها بخواهند جاده احداث کنند همین مشکلات دوباره به‌وجود خواهد آمد. پیشنهاد ما این است که در بالادست گندم‌بریان و خارج از عرصه‌وحریم و در دشت‌سر این مسیر را ایجاد کنند تا مشکلات کم‌تر شود. در این صورت، چند پل هم نیاز دارند چون آنجا، رودخانه مقداری عمیق‌تر است. اما مسیر بهتری خواهد بود و مشکلات فعلی تکرار نمی‌شود».
معاون عمرانی استاندار کرمان اما تصریح کرده که جابه‌جایی جاده هزینه‌ی بالایی نیاز دارد.
افضلی، مدیر پایگاه لوت در کرمان می‌گوید اگر در استان، یک‌بار برای همیشه این اعتبار را تامین کنیم و کاری اساسی برای برقراری ارتباط بین شهداد و نهبندان انجام دهیم بهتر از آن است تا هربار که سیل آمد، مسیر مسدود و کاری انجام شود که موقت است. / الف
نظر خود را بنویسید