پیامبری راستگو و درستکار و امین

فردای کرمان - گروه جامعه: برای این‌که هر دینی را بشناسیم، یک شیوه‌ی کار آن است که در مورد تاریخ پیدایش و زندگی پیامبر و آورنده‌ی آن دین تحقیق کنیم. از این رو شناخت اسلام با آگاهی از زندگی و نحوه‌ی سلوک پیامبر عظیم‌الشان آن، تفکیک ناپذیر است.

بنا به روایت تاریخ، حضرت محمد پیامبر اسلام(ص) در چهل سالگی به پیامبری مبعوث می‌شود، اما پیش از آن هم از نظر اخلاق و رفتار سرآمد زمانه‌ی خود بوده و از جمله به محمد امین شهرت داشته است.

زندگی پیامبر اسلام به سه دوره‌ی مهم قابل تقسیم است. دوره‌ی اول تولد تا بعثت، دوره‌ی دوم از بعثت تا هجرت و دوره‌ی سوم از هجرت تا رحلت است، که مطالعه‌ی هر دوره‌ از زندگی ایشان جذاب و پر از درس‌های بزرگ زندگی است.

به مناسب هفدهم ربیع‌الاول سالروز میلاد پیامبر مهربانی و رحمت، برآن شدیم تا با بهره‌گیری از دایره‌المعارف اسلامی نگاهی کوتاه و گذرا به دوره‌ی اول زندگی آن بزرگوار، یعنی از تولد تا بعثت بیاندازیم.

مطالعه در زندگی پیامبر(ص) نشان می‌دهد او شخصیتی است که با پشت سر نهادن دشواری‌های بسیار، بی‌هیچ خستگی و ناامیدی، به اصلاح جامعه دست زد و جزیرةالعرب را چنان متحد کرد که آمادۀ گسترش اسلام در بیرون از مرزهای عربستان شد و از آن مهم‌تر دیانتی را بنیاد نهاد که اینک از مهم‌ترین ادیان جهان به‌شمار می‌رود.

حضرت محمد(ص) بنابر بسیاری از روایات در ۱۷ ربیع‌الاول عام‌الفیل (۵۷۰م)، یا به روایتی ۱۲ همان ماه در تقویم عربی، زاده شد. پدر پیامبر(ص)، عبدالله، فرزند عبدالمطلب، و مادرش، آمنه، دختر وهب، هر دو از قبیلۀ بزرگ قریش بودند؛ قبیله‌ای که بزرگان آن از نفوذ فراوانی در مکه برخوردار بودند و بیشتر به بازرگانی اشتغال داشتند. عبدالله، پدر پیامبر(ص)، اندکی پیش از زاده شدن فرزندش برای تجارت با کاروانی به شام رفت و در بازگشت بیمار شد و درگذشت. بنابر رسمی که در مکه رایج بود، محمد(ص) را به زنی به نام حلیمه سپردند تا در فضای ساده و پاک بادیه پرورش یابد. وی ۶ ساله بود که همراه مادر برای دیدار خویشان به یثرب(مدینه) رفت، اما مادر نیز در بازگشت، بیمار شد و درگذشت و او را در ابواء ــ نزدیک مدینه ــ به خاک سپردند.

محمد(ص) پس از آن در کنف حمایت جدش، عبدالمطلب، قرار گرفت، اما او نیز در ۸ سالگی وی درگذشت و سرپرستی محمد(ص) بـرعهدۀ عمـویش، ابـوطالب، گـذارده شـد. ابوطالب در سرپرستی برادرزاده‌اش کوشش فراوان می‌کرد. در سفری تجاری به شام او را با خود همراه برد و هم در این سفر، راهبی، بَحیرا نام، نشانه‌های پیامبری در او یافت و ابوطالب را از آن امر آگاه ساخت.

از وقایع مهم پیش از ازدواج پیامبر(ص)، شرکت در پیمانی به نام «حِلف الفضول» است که در آن جمعی از مکیان تعهد کردند «از هر مظلومی پشتیبانی کنند و حق او را بستانند»؛ پیمانی که پیامبر(ص) بعدها نیز آن را می‌ستود و می‌فرمود اگر بار دیگر او را به چنان پیمانی بازخوانند، به آن می‌پیوندد.
شهرت محمد(ص) به راستگویی و درستکاری چنان زبانزد همگان شده بود که «امین» لقب گرفت و همین صداقت و درستی توجـه خدیجه ــ دختر خُوَیلِد ــ را جلب کـرد و او را با سرمایۀ خویش برای تجارت به شام فرستاد و خود برای ازدواج با وی گام پیش نهاد، درحالی‌که بنابر اقوال مشهور، دست‌کم ۱۵ سالی از او بزرگ‌تر بود. خدیجه برای محمد(ص)، همسری فداکار بود و تا زمانی که زنده بود، پیامبر همسری دیگر برنگزید.

از جزئیات این دوره از زندگی پیامبر(ص) تا زمان بعثت آگاهی چندانی در دست نیست؛ جز آن‌که می‌دانیم نزد مردمان به‌عنوان فردی اهل تأمل و تفکر شناخته شده، و از خوی و رفتارهای ناپسند قوم خود سخت ناخشنود بود و از همه مهم‌تر از بت‌پرستی روی برمی‌تافت. محمد(ص) اندکی پیش از بعثت، دیرزمانی را به تنهایی در غار حرا، در کوهی نزدیک مکه به‌سر می‌برد و زمان را به خاموشی و اندیشه می‌گذرانید.

و کلام آخر؛ در این روز بزرگ، امام جعفر صادق(ع) ستاره‌ی دیگری از آسمان امامت ولایت چشم بر هستی گشوده است. پایگاه خبری فردای کرمان سالروز میلاد حضرت محمد رسول اکرم(ص) و امام جعفر صادق(ع) را به همه‌ی مسلمانان و به ویژه شیعیان تبریک و تهنیت می‌گوید.