فردای کرمان – گروه جامعه: در روزهای اخیر همزمان با اعلام موفقیت ۹۰ درصدی واکسن شرکت فایزر، بعد از ۱۰ ماه نگرانی از همهگیری کرونا، امیدواری متخصصان به خلاصی بشر از کرونا بیشتر شده است. در ایران نیز تاکنون محققان ایرانی همپای سایر دانشمندان جهان موفقیتهایی برای دستیابی به واکسن کرونا کسب کرده و در تلاش هستند تا این مسیر را تا به انتها پیش ببرند. به گفتهی مدیر گروه تحقیقات ویروسشناسی انستیتو پاستور، ایران با تکیه بر دانش و تجربهی طولانی خود در ساخت واکسن، در زمینهی تولید واکسن کووید-۱۹ به دستاوردهای خوبی رسیده است و به احتمال قوی، واکسن ایرانی کرونا تا تابستان سال آینده وارد بازار میشود.
او تاکید کرد که موضوع ناممکن بودن تولید واکسن کرونا در کشور که از سوی برخی افراد مطرح میشود کاملا مردود است زیرا دانش ساخت تولید واکسن در ایران کاملا قدیمی و بومی شده است.
به گزارش فردای کرمان به نقل از ایرنا سراسری، کیهان آزادمنش که یک شرکت پژوهشی در زمینهی تولید واکسن را نیز مدیریت میکند، با حضور در وبینار ایرنا، بیان کرد: «دانش ساخت واکسن در ایران قدیمی است و کشور ما تجربهی فراوانی در این زمینه دارد اما در شرایط کنونی و با توجه به روند تولید واکسن کووید -۱۹ در چند شرکت ایرانی، احتمالا مرحلهی تولید انبوه آن تا تابستان ۱۴۰۰ طول خواهد کشید».
وی افزود: «موضوع ناممکن بودن تولید واکسن کرونا در کشور که از سوی برخی افراد مطرح میشود کاملا مردود است زیرا دانش ساخت تولید واکسن در ایران کاملا قدیمی و بومی شده است».
آزادمنش گفت: «برخی افراد میگویند ممکن است ما دانش و فناوری را داشته باشیم، اما احتمالا امکانات و تجهیزات دقیق مورد نیاز برای تولید این واکسن را در اختیار نداریم. در پاسخ به این افراد باید به سابقهی ۶۰ تا ۷۰ سالهی تولید واکسن در کشور در انستیتو پاستور و انستیتو رازی اشاره کرد و گفت که این دانشی دیرین در ایران است و حتی در موارد جدیدتر، آنتیبادیها و HPV هم ما واکسنهایی تولید کردهایم. بنابراین، تاکید میشود که از نظر دانش تولید واکسن در داخل مشکلی نداریم».
وی افزود: «البته اینکه واکسن و دارویی تولید شود یا نه، علاوه بر دانش به عوامل دیگری هم بستگی دارد که یک موضوع آن اقتصاد ساخت دارو و واکسن است. یکی از ایرادات ما در این زمینه، اقتصاد غیرشفاف است که باعث میشود بخش خصوصی نتواند برنامهریزی کند چه میزان دارو را برای چه زمانی و با چه قیمتی تولید کند. در این خصوص هم مداخلات زیاد است و هم رقابتهای خارجی و تیراژ تولیدات به ویژه در چین و هند قیمتها را پایین میآورد و رقابت را سخت میکند».
مدیر گروه تحقیقات ویروسشناسی انستیتو پاستور، اظهار کرد: «اتفاقی که در موضوع کرونا افتاده، این است که به دلیل نیاز بالای جهان، اولا در کوتاه مدت هیچ مرکز تولید واکسنی نمیتواند برای همهی دنیا واکسن تولید کند و ثانیا به دلایل سیاسی و اقتصادی، تضمینی هم وجود ندارد که واکسن را در اختیار ما بگذارند. در نتیجه تلاشی ملی شکل گرفته است تا ما حتما واکسن را تولید کنیم و من شک ندارم که به آن میرسیم و اکنون هم در مسیر آن هستیم».
وی با مقایسهی اقدامات انجام شده برای مقابله با کووید ۱۹ نسبت به دیگر بیماریهای مسری، یادآور شد: «ما برای تب کریمه کنگو در سال تنها ۹۰۰ تست داشتیم و برای آنفلوانزا، ۲۳ هزار تست در سال. اما ناگهان در اسفند ۹۸ از ظرفیت ۲۰۰ تست روزانه کرونا در کل کشور، به ۱۰ هزار مورد در روز رسیدیم. در شرایط کنونی هم به ۴۰ هزار تست روزانه رسیدهایم و شاید با تستهای سریع به ۱۰۰ هزار تست و بیشتر در روز هم برسیم».
مدیر علمی شرکت دانش بنیان هوم ایمن زیست فناور، مراحل ارزیابی بالینی واکسنها را اینگونه تشریح کرد: «فاز یک، حداقل یک ماه طول میکشد و با ارزیابیهای زمینهای، حداقل دو ماه میشود. بعد از به نتیجه رسیدن فاز یک باید به سازمان غذا و دارو گزارش داد تا مجوز ورود به مرحلهی دوم داده شود و به علاوه، کمیتهی اخلاق و دیگر ساختارهای نظارتی هم باید آن را تایید کنند. در برخی شرکتها ما به تازگی فاز یک را شروع کردهایم و مرحلهی دو هم که آزمایش حیوانی واکسن است، در تعدادی دیگر از شرکتهای ایرانی آغاز شده است که این مرحله نیز دو تا سه ماه طول میکشد».
وی ادامه داد: «منظور از فاز یک که وزیر بهداشت اشاره کردند، تولید آزمایشگاهی بود. دومی، آزمایش حیوانی و سومی، انسانی است. مرحلهی آزمایش انسانی هم چهار فاز دارد که آخرین آنها، ارزیابی واکسن بعد از ورود به بازار است».
آزادمنش افزود: «آقای دکتر مصطفی قانعی (دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا و دبیر ستاد توسعه زیست فناوری) تخمین زده بودند احتمالا محصول خود ما تابستان آینده وارد بازار میشود و من هم با این تخمین موافقم. حالا ممکن است اوایل یا اواخر تابستان آینده به این دستاورد برسیم. البته تا سازمان غذا و دارو از موفقیت یک فاز مطمئن نشود، نمیتواند اجازهی ورود به مرحلهی بعدی را بدهد و بررسی آنها هم زمانبر است. ظاهرا برخی شرکتها یکی دو ماه است که فایلهای فاز حیوانی را به اتمام رسانده و درخواست ورود به مرحلهی انسانی را دارند. با توجه به این تحولات تابستان آینده را زمان منطقی برای ورود واکسن ایرانی به بازار میدانم».
آزادمنش در خصوص بررسی گزینهی خرید واکسن از شرکتهای خارجی گفت: «من هم که دارم سعی میکنم واکسن بسازم، یک پزشکم و اگر ببینم از جای دیگری میتوان واکسنی را ارزانتر و بهتر، به موقع و به میزان کافی خریداری کرد، توصیه میکنم آن واکسن را بخریم و الزامی نیست که حتما واکسن ساخت داخل استفاده شود، بلکه باید از هر راهی که میتوانیم مشکل کشور و مردم را حل کنیم».
آیا میتوانیم واکسن کرونا تولید کنیم؟
مدیر گروه تحقیقات ویروسشناسی انستیتو پاستور در پاسخ به این سوال که تاکنون در کشور واکسن آنفلوانزا تولید نشده است، بنابراین آیا میتوان واکسن کرونا را که جدید است، به مرحلهی تولید رساند؟، گفت: «برای تولید واکسن آنفلوانزا، فناوری مورد استفاده مبتنی بر کشت در تخممرغ Specific Pathogen Free) SPF) بود و فکر میکنم تولید این تخممرغ در کشور بسیار محدود است و وارداتش هم خیلی مشکل بود و این موضوع در تولید واکسن آنفلوآنزا اخلال ایجاد کرد. اما دربارهی واکسن کرونا آن مشکل را نداریم. واکسنی که ما در حال تولید آن هستیم، مبتنی بر روش واکسن سرخک و مشابه آن است و پس از تولید میتوانیم سالانه ۴۰ میلیون دوز تولید کنیم».
وی تاکید کرد: «با وجود تمام مشکلات، من بیشترین نقطه قوتمان را در نیروی انسانی متعهد میبینم، یعنی کسانی که هم علم کافی دارند و هم نسبت به آن تعهد دارند. ممکن است ما به دلایلی از خودمان و برخی دیگر ناراضی باشیم، اما من بسیاری از محققان و دانشمندان ایرانی را در داخل کشور میشناسم که خیلی پای کارند و اینها مایهی امید ما هستند که در کارمان موفق خواهیم شد». /پ
نظر خود را بنویسید