ساکنان محلۀ بنی‌هاشم دیده شوند

گروه جامعه ـ مسئول دفتر تسهیل‌گری محله‌‌ی بنی‌هاشم شهر کرمان گفت: «ساکنان محله‌ی بنی‌هاشم پیش از خواسته‌هایی مثل آسفالت معابرشان، دوست دارند دیده شوند».
به گزارش خبرنگار فردای‌کرمان، دکتر فرنوش حمیدپور، شامگاه دیروز دوشنبه، در نشست «بازآفرینی شهری بومی» که با حضور جمعی از کارشناسان معماری و شهرسازی و مسئولان تعدادی از دفاتر تسهیل‌گری اجتماعی محلات شهر کرمان در محل خانه‌گفتمان برگزار شد، توضیح داد: «در بازآفرینی شهری آنچه برای من مهم بوده، بحث «نیاز» است. تشخیص نیاز اولین مرحله‌ی درمان است اما نه نیازی که ما آن را تشخیص می‌دهیم. همواره رویکرد ما در برنامه‌ریزی شهری این بوده که ما تشخیص می‌دهیم فلان محله باید بهبود یابد و بعد گفته‌ایم بهبود از نظر ما این ویژگی‌ها را دارد پس مشارکت کنید تا بهبود حاصل شود؛ نام این را هم مشارکت‌محوری می‌گذاریم در صورتی‌که این، مشارکت‌محوری نیست».
وی افزود: «مشارکت آن است که نیاز را از دیگران اخذ کنیم حتی اگر نیاز مطلوب نظر ما نباشد».
حمیدپور ادامه داد: «من زمانی که به محله‌ی بنی‌هاشم آمدم، گفتم این محله آسفالت ندارد و این، نیاز آنهاست ولی وقتی به ساکنان این محله نزدیک شدیم، دیدیم آسفالت مرحله‌ی دوم نیاز آنان و هویت نیاز اول‌شان است و قبل از آسفالت، دوست دارند دیده بشوند».
وی با تاکید بر این‌که ما باید ببینیم خود افراد محله به چه چیزی نیاز دارند، اظهار کرد: «معنی فقر هم در محلات مختلف متفاوت است. ممکن است در یک محله، نداشتن آی‌پد فقر تلقی شود ولی در محله‌ی دیگری، نداشتن شام شب و غذا. ما اما برای برنامه‌ریزی، براساس تشخیص خودمان فقر را معنا و برای رفع آن، مداخله کرده‌ایم. یعنی خیلی از خانواده‌ها را دیده‌ایم و فکر کرده‌ایم فقیرند در صورتی‌که در سطحی که هستند، وضعیت خوبی دارند و با مداخله‌ی ما گاهی وضعیت بدتر هم شده است».
حمیدپور سپس گفت: «محله‌ی بنی‌هاشم در شمال‌شرقی اتوبان آیت‌الله خامنه‌ای واقع شده و اولین چیزی که در ابتدای ورود به آنجا دریافتم، این بود که ساکنان آنجا می‌گفتند محله‌ی ما هنوز یک اسم قطعی ندارد. مدتی بعد اما این اسم جا افتاد و الان همه حتی از عنوان «محله» نیز استفاده می‌کنند. یا 70 درصد ساکنان این محله مهاجرانی هستند که پیش از این، شغل کشاورزی داشته‌اند و نظام معنایی آن‌ها و نگاهی که با آن بزرگ شدند، یک نظام انزواطلبی است. حالا ما تشخیص بدهیم این انزوا را بشکنیم. این، نگاه از بالا به پایین است در صورتی‌که ما با همین افراد داریم زندگی و سعی می‌کنیم نظام معنایی خود را به آن‌ها نزدیک کنیم و براساس آن، ابتدا آن‌ها را نسبت به درک نیازهایشان حساس کنیم. بعد خودشان هستند که می‌آیند پیشنهاد می‌دهند چه فعالیتی را می‌خواهند انجام دهند و در این مدت، این اتفاق در محله‌ی بنی‌هاشم افتاده است».
وی در ادامه، اظهار کرد: «آنچه اجتماعات محلی را به تحرک وامی‌دارد فعالیت‌های نمادین است اما متاسفانه چندین سال است که این فعالیت‌ها را هزینه‌بر و هزینه‌ساز قلمداد کرده‌اند در صورتی‌ که فعالیت‌های نمادین به‌عنوان یک اهرم خیلی بزرگ در دنیا و کشور است. خیلی اوقات جز از این طریق نمی‌توانید به جنگ مشکلات بروید».
وی به تجربه‌ی کلمبیا اشاره کرد و توضیح داد که به‌دلیل حضور قاچاقچیان مواد مخدر و اسلحه در محلات؛ تخریب‌های زیادی اتفاق می‌افتاد اما در طرحی که اجرا شد، دیوارهایی مشخص و در اختیار شهروندان محلات قرار گرفت تا روی آن نقاشی کنند و نتیجه این شده که ضمن حل مشکل تخریب محلات، این دیوارها به جاذبه‌ی گردشگری نیز تبدیل شده است.
حمیدپور سپس بیان کرد: «برخی از ما فکر می‌کنیم اگر به فردی بگوییم در فلان همایش یا فلان مراسم شرکت کن؛ فرد به یک کنشگر تبدیل شده است. در صورتی که این‌طور نیست و کنش باید از طرف خود افراد باشد. این، اتفاقی است که در محله‌ی بنی‌هاشم تا حدودی رخ داده و الان افرادی به دفتر مراجعه می‌کنند و می‌گویند ما کسب‌وکار مزاحم در محله شناسایی کرده‌‌ایم؛ این یعنی فرد نسبت به محله‌ی خود حساس شده است».
وی به برگزاری پیاده‌روی نمادین صبحگاهی توسط گروهی از زنان محله‌ی بنی‌هاشم اشاره و اظهار کرد: «این کار را ما با هدف تامین سلامت آن‌ها و همچنین قدم زدن در کوچه و خیابان و آشنایی آن‌ها با محله انجام دادیم و الان می‌بینیم که خیلی از این زنان نسبت به مسائل محله حساس شده و مثلا مراجعه کرده و می‌گویند فلان جا کارتن‌خواب پیدا کردیم یا کارگاه آلاینده شناسایی کردیم و از این طریق، داریم نیازها و دغدغه‌های ساکنان را شناسایی می‌کنیم».
در ادامه‌ی این جلسه، مدیران برخی دیگر از دفاتر تسهیل‌گری که در جلسه حضور داشتند از تازه‌ترین یافته‌های خود در محلات گفتند. همچنین رئیس خانه گفتمان و دیگر شرکت کنندگان نیز در مباحث شرکت کردند که گزارش آن در سایت فردای‌کرمان در دسترس است.