فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: اگرچه به اذعان بسیاری از کارشناسان، دیگر نشانه‌های چندانی از کرمانِ تاریخی و قدیمیِ پر وسعت باقی نمانده است و تنها می‌توان به تک‌بناهایی دلخوش کرد که این سو و آن سوی شهر پابرجا مانده‌اند، اما به هر حال، رسیدگی به آنچه که از کرمان قدیم باقی مانده هم، از جمله ضروریات و البته مطالباتی است که تاکنون، از سوی مقامات، پاسخ خوبی نگرفته است و انگشت اتهام همچنان، به سمت شهرداری و میراث‌فرهنگی دراز است.
شهردار جدید کرمان اکنون روی کار آمده است و از مجتبی شفیعی، معاون میراث‌فرهنگی استان خواستم تا اولویت‌هایی را به او پیشنهاد دهد. او اجرای پروژه‌های مشترک میراث و شهرداری را مثال زد و همین باعث شد که مرور کوتاهی بر سرنوشت چند پروژه‌ی مشترک میراث و شهرداری داشته باشیم. بحث به سمت قلعه‌های دختر و اردشیر هم کشیده شد و شفیعی گفت که شهرداری هنوز آسفالت مجاور این قلعه‌ها را جمع نکرده است. این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
آقای شفیعی، شهردار جدید کرمان کار خود را رسما شروع کرده است، به‌عنوان معاون میراث‌فرهنگی استان، چه اولویت‌هایی را پیشنهاد می‌کنید تا شهرداری به آن بپردازد؟
بخش اعظمی از شهر کرمان بافت تاریخی است که واجد ارزش و اهمیت زیادی است. پیشنهاد ما این است که از سوی شهرداری، پروژه‌های مشترکی با میراث‌فرهنگی، به‌ویژه در اطراف مجموعه‌های مهم میراثی از جمله بازار و قلعه‌دختر و اردشیر تعریف شود. اطراف این بناها ساماندهی نیاز دارد و باید جزو اولویت‌های شهرداری کرمان قرار گیرد. تقویت شهرداری بافت تاریخی و افزایش پروژه‌ها در محدوده‌ی بافت تاریخی نیز از دیگر مطالبات ما از شهرداری است. البته، در این‌باره، مدیرکل محترم میراث‌فرهنگی آقای مهندس فعالی جلسه‌ای با شهردار خواهند داشت و برای همکاری‌های مشترک، برنامه‌ریزی لازم را خواهند داشت.
اشاره کردید که پروژه‌های مشترکی با شهرداری تعریف شود. مرمت و احیای حمام ته باغ‌لـله یکی از این پروژه‌های مشترک است که بعد از گذشت چندین سال، هنوز به سرانجام نرسیده است. با چنین تجربه‌هایی، همچنان امیدوار هستید که پروژه‌های مشترک با شهرداری داشته باشید؟
مرمت حمام ته‌باغ لله پروژه‌ای بود که شهرداری مباحث مالی آن را پیش برد ولی بعد از اینکه بخشی از پروژه اجرا شد، آب‌های زیرسطحی بالا آمد و پروژه تعطیل شد. پس از آن، شهرداری مشاور گرفت تا مشکل را حل کند ولی دیگر کار اجرایی نشد. گویا یک دلیل آن، مشکلات و محدودیت‌های مالی بوده است. امیدواریم شهردار جدید بتواند اعتباری تامین و این پروژه را تمام کند. پروژه‌ی پیاده‌راه‌سازی میدان ارگ هم، با توجه به جایگاهی که این میدان دارد، باید هرچه سریع‌تر از سوی شهرداری اجرا و تمام شود. پروژه‌ی احیای بازار قلعه‌محمود هم که قبلا اقداماتی در آن صورت گرفته باید با سرعت بالاتری، تداوم یابد.
به قلعه دختر و اردشیر اشاره کردید. میراث‌فرهنگی دقیقا درباره‌ی این قلعه‌ها، چه مطالبه‌ای از شهرداری دارد؟
بعد از آنکه ضوابط حریم قلعه‌دختر بازنگری و عرصه تدقیق شد، بخشی از بافت مسکونی آن محدوده، در عرصه‌ی قلعه‌ها قرار گرفته و باید تملک شود که در این زمینه نیاز است شهرداری کمک و حمایت ویژه‌ای داشته باشد. در این ضوابط جدید، طوری برنامه‌ریزی کردیم که بافت شهری که شکل می‌گیرد هماهنگ با بافت تاریخی باشد بنابراین، شهرداری در کنترل ساخت‌‌وسازها خیلی می‌تواند کمک کند. ساماندهی معابر این محدوده هم بسیار ضروری و نیاز است، از لحاظ جداره‌سازی و به‌طور کلی خدماتی که شهرداری ارائه می‌کند، باید طوری عمل شود که اقدامات در این محدوده و در کل بافت تاریخی با سایر نقاط شهر برابری کند و حتی بیشتر هم باشد تا مردم تمایل داشته باشند سکونت خود را ادامه دهند و این مناطق از سکنه خالی نشود.
یک مورد، شهرداری برای ساماندهی قلعه‌دختر عمل کرد و کنار این تپه‌های تاریخی را آسفالت کرد.
امیدواریم دیگر چنین اتفاقاتی نیفتد.
همچنان هم که شهرداری آسفالت را جمع نکرده است.
ما پیگیری کرده‌ایم ولی تاکنون اتفاقی نیفتاده است.
هنوز حرف‌تان این است که آسفالت مجاور قلعه‌ها باید جمع شود یا خواسته‌تان را تعدیل یا کلا عقب‌نشینی کرده‌اید؟
این حرف من نیست که آسفالت باید جمع شود، ضوابط چنین چیزی را تعریف کرده و ضوابط هم که تغییری نمی‌کند و باید مطابق با آن عمل شود.
به اصلاح حریم و عرصه‌ی قلعه‌ها اشاره کردید. حریم آن کوچک‌تر شده است؟
نه. کوچک نشده بلکه تدقیق شده است. ماجرا از این قرار است حریم قلعه‌ها در دهه هشتاد، براساس شواهد سطحی تعریف شد نه براساس گمانه‌زنی. در صورتی که روش علمی و فنی این است که برای تعیین حریم محوطه‌های تاریخی چون قلعه‌های دختر و اردشیر باید گمانه‌زنی صورت گیرد و براساس اطلاعات گمانه‌ها خط عرصه و حریم ترسیم شود. برای این قلعه‌ها این‌طور عمل نشده بود. کاری ما کردیم این بود که گروهی از باستان‌شناسان به سرپرستی آقای ریاحیان حدود صد گمانه حفر کردند و اطلاعاتی که حاصل شد را به پژوهشکده باستان‌شناسی به عنوان بالاترین مرجع تایید اطلاعات باستان‌شناسی کشور ارسال کردند و وقتی تایید شد براساس آن، خط عرصه و حریم تدقیق و ضوابطی نوشته شد که ضمن حفاظت از بقایای معماری و عرصه و حریم قلعه‌ها بتوانیم بافت اطراف آن را هم ساماندهی کنیم.
آقای شفیعی، یکی دیگر از پروژه‌های مشترک شهرداری و میراث‌فرهنگی مرمت و احیای قبه‌سبز و گذر فرهنگی آن بود که آن هم به نتیجه نرسید. این پروژه اکنون در چه مرحله‌ای است؟
قرار بر این بود که پروژه به شکل دیگری پیش برود و دانشگاه آزاد برای تملک‌ها کمک کند که با تغییرات مدیریتی این اتفاق نیفتاد و دانشگاه آزاد وارد پروژه نشد. ما فاز اول کارهای باستان‌شناسی را انجام دادیم و برای ادامه، پیگیر هستیم که اعتبارات تامین شده و کاوش‌ها را ادامه دهیم. شهرداری قولی داده بود که در تملک‌ها کمک کند. یک پلاک در پشت قبه‌سبز را هم انجام دادند و در آنجا تعدادی گمانه هم زدیم. اما ادامه‌ی این پروژه و همه‌ی برنامه‌هایمان، نیازمند تامین اعتبار است. / الف
نظر خود را بنویسید