فردای کرمان - اسما پورزنگی‌آبادی: شما آخرین بار، کِی و برای تماشای چه فیلمی به سینما رفتید؟ هواداران فیلم و سینما که آن‌ها را بیشتر به اسم فیلم‌باز می‌شناسیم، حساب‌شان جداست؛ اما آیا خبر دارید که سینما رفتن جزو عادات فرهنگی اغلب مردم کرمان نیست؟ بنابراین، دور از ذهن نیست که خیلی از شما پاسخ بدهید: «اصلا یادم نمیاد آخرین بار کی بود که به سینما رفتم!.»
این استقبال کم کرمانی‌ها از تماشای فیلم در سینما موجب شده تا زنجیره‌ای از اتفاقات بد رخ بدهد؛ مثلا اینکه سالن جدید ساخته نشود، فعالیت سالن‌های موجود آن‌قدر اقتصادی نباشد که بتوانند مدام تجهیزات و امکانات خود را به‌روز رسانی کنند، فیلم‌سازان بومی کرمان نتوانند با مخاطبان کرمانی پیوند بخورند و ده‌ها اتفاق دیگر.
ممکن است برخی بگویند استقبال کم کرمانی‌ها از سینما اتفاقی طبیعی است چرا که دوره زمانه عوض شده و با داشتن اینترنت و گوشی هوشمند و کامیپوتر و لپ‌تاپ به راحتی می‌توان در خانه نشست و فیلم‌هایی را تماشا کرد که شاید هرگز در سالن‌ها اکران نشود. حسین ذوالعلی مدیر سینما شهرتماشا کرمان اما می‌گوید این دلیل چندان درست نیست. او به استقبال از سینماها در کشورهایی مثل کره جنوبی اشاره می‌کند و یادآور می‌شود که شهروندان این کشورها به اینترنتی دسترسی دارند که سرعت آن ده‌ها برابر بالاتر از سرعت اینترنت ماست. پس چرا تماشاچیان سینما در این کشورها بیشتر شده است؟
به مناسبت روز ملی سینما، با او گفت‌وگویی انجام شد که در ادامه می‌خوانید.
با شیوع کرونا، سینماها هم مثل بسیاری دیگر از فعالیت‌های فرهنگی تعطیل شدند. اکنون که محدودیت‌ها برداشته شده، آیا وضعیت سینماهای کرمان به شرایط عادی برگشته است؟ اوضاع چگونه است؟
وضعیت سینماها به طور کلی نسبت به دوران کرونا بهبود نسبی پیدا کرده است. اما قبل از کرونا هم وضعیت سینما در کرمان چندان مطلوب نبود کرونا اما شرایط را بدتر کرد. الان نسبت به کرونا وضعیت بهتر شده ولی به شرایط قبل از کرونا برنگشته است.
*اینکه می‌گویید وضعیت سینما در کرمان مطلوب نیست؛ منظورتان چیست؟
استقبال مردم کرمان از سینما خیلی زیاد نیست. این را در مقایسه با شهرهای بزرگ دیگر و به نسبت جمعیتی که داریم می‌گویم.
*دلیل این استقبال کم را چه می‌دانید؟
دلایل متعددی وجود دارد؛ اعم از شرایط زیرساختی و فرهنگی و نوع رفتارهای اجتماعی می‌تواند در این وضعیت دخیل باشد.
*از لحاظ زیرساخت‌ها وضعیت کرمان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
هزینه‌های سینماداری خیلی سنگین است و اضافه کردن یک صندلی سینما چندین میلیون نیاز دارد. خود ما می‌خواستیم سالن شماره دو سینما را از لحاظ کیفی ارتقا بدهیم و صدای سالن یک را تقویت کنیم؛ هزینۀ بسیار سنگینی متحمل شدیم و مجبور شدیم وام بانکی بگیریم. تهیه و حتی تعمیر یک دستگاه کوچک هم، شاید چند صد میلیون هزینه داشته باشد. بنابراین، تامین و ارتقای امکانات و تجهیزات سینما کار پرهزینه‌ای است.
*با این وجود می‌بینیم در شهرهای دیگر سینماهای خوبی هست. به نظر می‌آید دولت در کرمان چندان به حوزۀ سینما بها نمی‌دهد و برای آن هزینه نمی‌کند. قبول دارید؟
نمی‌دانم در شهرهای دیگری که وضعیت بهتری دارند، زیرساخت‌هایی که ایجاد شده، دولتی است یا خصوصی؟ تا بتوانم پاسخ دقیقی به این پرسش بدهم. در کرمان اما شنیده‌ام در یکی، دو پاساژ بزرگ، سالن سینما طراحی شده یا بازسازی برخی سینماها دارد اتفاق می‌افتد. باید ببینیم تا دو، سه سال دیگر وضعیت چگونه خواهد شد.
*فکر می‌کنید با اضافه شدن سالن‌های جدید که به آن اشاره کردید، وضعیت در کرمان بهبود پیدا می‌کند یا آن سینماها هم مثل سالن‌های فعلی با مشکلات اقتصادی دست به گریبان خواهند بود؟
باید مسائل فرهنگی، اجتماعی و توسعۀ زیرساخت‌های فیزیکی به‌صورت همزمان پیش برود. یکی از مسائل بسیار مهم در حوزۀ سینما، تبلیغات است. اگر برخی نهادها برای تبلیغ برنامه‌ها به سینماها کمک کنند و مثلا در بیلبوردهایی در سطح شهر فیلم‌ها معرفی شود؛ همین اقدام ساده می‌تواند تاثیر زیادی بر افزایش تماشاگران سینما داشته باشد. توسعۀ سینماها به‌تنهایی موثر نیست. در برخی شهرستان‌های استان کرمان، مجتمع‌های فرهنگی که ارشاد ساخته و سالن‌های چندمنظورۀ خوبی در آن ایجاد شده که بخشی از آن برای سینما قابل استفاده است اما استقبال خوبی از آن صورت نگرفته است. بنابراین، موضوع فقط زیرساخت نیست و برای رونق سینما باید در جنبه‌های مختلف کار شود؛ کیفیت فیلم‌ها در کل کشور بالا برود که مردم به تماشای آن علاقه‌مندشوند، در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی و تبلیغی هم کار شود و زیرساخت‌ها نیز همزمان توسعه یابد.
*به‌طور کلی چالش اصلی سینماهای کرمان را چه می‌دانید؟
زیرساخت‌های فنی تا حدی اصلاح شده ولی چالش اصلی در حوزه‌های فرهنگی است. مثلا فرض کنید همین ایام که به مناسبت روز ملی سینما بلیت‌ها نیم‌بها شده؛ چون اطلاع‌رسانی سراسری صورت گرفته، استقبال خیلی خوبی از سینما می‌شود. فکر می‌کنم در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی باید بیشتر کار شود. همزمان با اینکه امکانات گوناگونی از جمله تلویزیون و اینترنت فراهم شده اما همچنان تماشای فیلم در سینما و در کنار یکدیگر، جذاب است. من فردی را می‌شناسم که می‌گفت: 20 سال سینما نیامدم ولی الان مشتری سینما شده است. رفتن به سینما سنتی است که مردم از آن لذت می‌برند. برخی اما می‌گویند چون اینترنت و ماهواره در دسترس است، مردم رغبت کمتری برای سینما دارند. اما در کشورهای غربی که همۀ این امکانات را در وضعیت بهتری از ما دارند، آمار تماشاچیان سینما افزایش یافته است. مدتی پیش مستندی دیدم که نشان می‌داد تعداد علاقه‌مندان به سینما در کره جنوبی خیلی بیشتر شده؛ در حالی که سرعت اینترنت در این کشورها ده‌ها برابر بیشتر از ماست.
*می‌گویید ترغیب مردم به سینما رفتن نیاز به کار فرهنگی و تبلیغی دارد. متولی این اقدامات کدام نهاد است؟
نمی‌توان نهاد واحدی را متولی دانست. در حوزه‌ای که دربارۀ امورات فرهنگی استان تصمیم می‌گیرند، باید در این‌باره برنامه‌ریزی شود و دستگاه‌هایی که می‌توانند کمک کنند، پای کار بیایند و کمک‌هایی که می‌شود هم باید برنامه‌ریزی و ساماندهی شود. در ابتدا اما باید دغدغه‌ای ایجاد شود و مسئولان استان به این نتیجه برسند که سینما برایشان مهم هست یا خیر؟ اگر به این نتیجه برسند که مهم است و رفتن به سینما تاثیرات فرهنگی ویژه‌ای دارد، کمک خواهند کرد.
*پس در مجموع، دربارۀ دلیل اصلی اینکه کرمانی‌ها خیلی به سینما نمی‌روند نمی‌توان اظهارنظر قطعی کرد و باید کار پژوهشی در این خصوص انجام شود. درست می‌گویم؟
بله. باید دقیق‌تر روی این موضوع کار شود و دربارۀ رفتارهای اجتماعی و فرهنگی مردم بررسی و تحقیق صورت گیرد. کلی‌گویی و یا نظرات شخصی خیلی نمی‌تواند قابل استناد باشد.
*با همۀ شرایطی که وجود دارد، ممکن است ادامۀ وضع موجود منتج به این بشود که مثلا تا دو، سه سال دیگر همین سالن‌های فعلی سینما نیز تعطیل شوند؟
قابل پیش‌بینی نیست. فکر می‌کنم مردم به تماشای فیلم در سینما علاقه دارند. خیلی به آینده بدبین نیستم، ولی اگر شرایط بهبود نیابد امکان تعطیلی سینماهای فعلی هم وجود دارد.
منتشر شده در هفته‌نامه استقامت / شماره 785 / چهارشنبه 23 شهریورماه
نظر خود را بنویسید