فردای‌کرمان ـ گروه اقتصاد: سیدمحمود ابطحی ـ فعال باسابقۀ صنعت پسته و رئیس هیات امنای انجمن پسته دربارۀ آیندۀ باغ‌ریزی ضمن توضیح دربارۀ دلایلی که بر قیمت دلاری و ریالی پسته تاثیر می‌گذارد، تصریح کرد که تا قیمت دلار به ثبات نرسد، آیندۀ باغ‌ریزی نامعلوم خواهد بود.
وی با بیان اینکه بازار پسته از نوع «بازار رقابت کامل» است، گفت: «در این بازار، قیمت را کسی تعیین نمی‌کند بلکه براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و همین قیمت، راهنمای این است که چه زمانی پسته را بفروشید، چه زمانی بخرید یا چه زمانی به سمت تولید و توسعۀ باغ بروید».
وی با تاکید بر اینکه قیمت تنظیم‌کنندۀ بازار است، توضیح داد که ذات و جوهر پسته، هزینۀ عوامل تولید، اینکه پسته ایران کالای جایگزینی چون پسته آمریکا را دارد و قیمت کالاهای جایگزین پسته از جمله گردو و به خصوص قیمت بادام هندی است که بر قیمت پسته تاثیر دارد.
ابطحی افزود: «اما این عوامل، در میانمدت و کوتاه‌مدت تغییرات زیادی ندارد؛ به همین دلیل قیمت پسته در بازار های جهانی نوسان چندانی ندارد».
وی ادامه داد: «عاملی که بر قیمت ریالی پسته تاثیر دارد انتظار آینده است و اینکه شما به عنوان خریدار و فروشنده چه انتظاری از آینده دارید و همین، بر قیمت اثر تعیین‌کننده زیادی دارد. به همین دلیل و از آنجا که پسته ما صادر می‌شود و قیمت دلار با نوسانات و تغییرات فراوانی همراه است، بر قیمت ریالی پسته هم تاثیر زیادی را شاهدیم به طوری که در سال‌های 1400 و 1401 پسته هم کیلویی 200 هزار تومان و هم 300 هزار تومان به فروش رفته است».
متن کامل توضیحات این فعال صنعت پسته را که در میزگرد تخصصی پنجمین گردهمایی فعالان صنعت پسته ایران در کرمان مطرح شد در ادامه می‌خوانید.
به گزارش خبرنگار فردای‌کرمان، وی 28 دی‌ماه در این جلسه گفت: «از ویژگی‌های بازار پسته این است که هر مقدار از این محصول را که بخواهید به هر قیمت عرضه کنید، می‌توانید. به عنوان خریدار هم، هرمقدار و به هر مبلغی می‌توانید بخرید. کسی مانع نیست و نمی‌گوید با چه قیمتی بفروش یا بخر».
وی افزود: «از دیگر ویژگی‌های بازار این است که در بازار پسته خریدار و فروشنده همیشه و به راحتی در دسترس هم هستند. علاوه بر این، تعداد زیاد خریدار و فروشنده و خرده مالک داریم. بنابراین، در این بازار هیچ‌کس نیست که وضعیت خاصی داشته باشد و مثلا بگوید: نمی‌فروشم یا بگوید نمی‌خرم».
ابطحی همدل بودن در بازار پسته را از دیگر ویژگی‌های آن دانست و ادامه داد: «در اقتصاد، به چنین شرایطی، بازار رقابت کامل می‌گوییم».
وی توضیح داد: «در این بازار، قیمت براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و کسی آن راتعیین نمی‌کند و قیمت راهنمای این است که چه زمانی بفروشید، چه زمانی بخرید یا چه موقع به سمت افزایش تولید و توسعۀ باغ بروید».
وی با تاکید بر اینکه قیمت تنظیم‌کنندۀ بازار پسته است، دربارۀ عوامل تاثیرگذار بر قیمت گفت: «اولین عامل، ذات و جوهر پسته است که به واسطۀ ارزش غذایی و ویژگی‌هایش، با سایرآجیل‌ها فرق دارد. علاوه بر این، خصلت پسته ایران به دلیل طعم لذیذ و عیار بالای آن، حالت استثنایی دارد».
این فعال صنعت پسته با بیان اینکه عامل بعدی، هزینۀ عوامل تولید است، افزود: «محصولی که ما به بازار می‌فرستیم، آماده برای مصرف نیست و در اینجا، منظورم هزینۀ تولید کشاورزی نیست بلکه هزینه‌ای است که برای آماده‌سازی پسته صرف می‌شود و بر قیمت پسته تاثیر می‌گذارد».
وی ادامه داد: «80 درصد از پسته ما صادر و در بازار مقصد برای مصرف آماده می‌شود. بحثی طولانی وجود دارد که چرا خودمان آن را آمادۀ مصرف نمی‌کنیم تا درآمد نصیب کشور بشود؛ این کار اما، با وجود پیگیری زیادی که شده، ممکن نیست چون پسته در مقصد، مطابق سلیقه و ذائقة مصرف‌کنندة آن کشور بسته‌بندی می‌شود. علاوه بر این، بسیاری از کشورها برای پسته بسته‌بندی شدۀ ایران چنان تعرفه‌ای می‌گذارند که بسیار گران می‌شود. به این دلایل، پسته در مقصد بسته‌بندی می‌شود».
وی اظهار کرد: «عامل بعدی که بر قیمت پسته تاثیر می‌گذارد وجود کالای جایگزینی به نام پسته آمریکاست. البته محصول ما مزیت طعم و عیار دارد ولی پسته آمریکا تجارت راحت و مزیت‌های دیگری دارد».
وی گفت: «بنابراین، فکر نکنید دربارۀ قیمت پسته هرکار بخواهیم می‌توانیم انجام بدهیم بلکه الان بازار دست پسته آمریکاست و رهبری بازار را در دست دارد و به راحتی می‌تواند جایگزین پسته ایران شود».
وی با بیان اینکه عامل بعدی که بر قیمت تاثیر دارد، قیمت کالاهای جایگزین پسته از جمله گردو و به خصوص قیمت بادام هندی است، ادامه داد: «اما همۀ عواملی که برشمردم، در میانمدت و کوتاه‌مدت تغییرات چندانی ندارد. به همین دلیل قیمت پسته در بازارهای جهانی نوسان زیادی ندارد».
ابطحی افزود: «عاملی که بر قیمت ریالی پسته تاثیر دارد انتظار آینده است که شما به عنوان خریدار و فروشنده چه انتظاری از آینده دارید. همین، بر قیمت اثر تعیین‌کننده زیادی دارد. به همین دلیل و از آنجا که پستة ما صادر می‌شود و قیمت دلار با نوسانات و تغییرات است، قیمت ریالی پستة ما هم تاثیر زیادی از این شرایط می‌پذیرد».
وی با اشاره به اینکه نوسانات دلار باعث تشدید نوسان در قیمت ریالی پسته می‌شود، گفت: «کالای ما در بازاری رقابتی معامله می‌شود که عرضه و تقاضا قیمت را تعیین می‌کند. قیمت بر همۀ بخش‌ها از جمله تولید و عرضه و تقاضا اثر می‌گذارد و چون وضعیت ارزی ما ثبات ندارد دربارۀ قیمت ریالی با عدم ثبات مواجهیم».
ابطحی اظهار کرد: «از آنجایی که قیمت پسته است که تعیین می‌کند تولید جدید داشته باشیم یا خیر؟ بنابراین، عدم ثبات باعث می‌شود اینکه باغ‌ریزی آینده چگونه خواهد بود؟ نامشخص باشد».
وی تصریح کرد: «تا نرخ دلار به ثبات نرسد، در این خصوص، به نتیجه‌ای نمی‌رسیم». / الف
عکس: محمد لطیف کار
نظر خود را بنویسید