فردای‌کرمان – گروه جامعه: رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با بیان اینکه برخی از کانون‌های گردوغبار در کشور گسترده و در بعضی مناطق نیز کانون‌های جدید تشکیل شده‌اند، گفت: «غلظت گردوغبار در بهار تا اواسط تابستان در بیشترین میزان قرار دارد».
احد وظیفه افزود: «در شرق کشور، دریاچه هامون به دلیل خشکسالی‌های گستردۀ گذشته و خشکسالی که در سال جاری دچار آن هستیم به کانون گردوغبار تبدیل شده است و وزش بادهای شمالی که از بستر دریاچه هامون عبور می‌کند موجب تولید گردوغبار می‌شود».
وی ادامه داد: «به احتمال زیاد در ادامۀ سال استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و بعضی مواقع هرمزگان بیشتر در معرض گردوخاک قرار خواهند گرفت چراکه عمدۀ جریانات گردوخاک تولیدی در این منطقه مربوط به جنوب هستند. افزایش سرعت باد در نوار مرزی شرق کشور موجب خیزش گردوخاک از بستر دریاچه هامون و همینطور جازموریان و ایجاد گردوخاک در هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان می‌شود».
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از ایسنا، وی 26 فروردین‌ماه، دربارۀ منشا گردوغبارهای بهاری اظهار کرد: «گردوغبار موجود در عراق و ایران سیستم‌های مهاجری هستند که در فصل بهار از غرب به شرق و یا شرق به غرب منتقل می‌شوند و تا اواسط تابستان بیشترین شدت، غلظت و گستردگی را دارند. علت بروز آن‌ها نیز کمبود رطوبت و نبود سازوکار مناسب، خشکی محیط، کم‌بارشی و خشکسالی‌های سالانه است».
وی افزود: «هنگامی که زمین خشک می‌شود و این خشکی و خشکسالی تداوم دارد، آمادگی بیشتری برای رهاسازی خاک پیدا می‌کند و وزش بادهای معمولی هم به‌راحتی می‌تواند در این رهاسازی گردوخاک تاثیرگذار باشند. در واقع با ضعیف بودن پوشش گیاهی، کمبود سبزینگی و علفزارها و افزایش مناطق کویری و خاک لخت در معرض باد و فرسایش بادی، به‌خصوص در فصل بهار، خیزش گردوخاک فراوان‌تر می‌شود».
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با تاکید بر اینکه متاسفانه در سال جاری نیز در عراق و سوریه بارش‌ها مناسب نبوده است، گفت: «به دلیل کاهش بارندگی در این مناطق، عمدۀ گردوخاک‌های ایران نیز از مناطق عراق، سوریه و اردن نشات می‌گیرد بنابراین با وجود این کم‌بارشی‌ها می‌توانیم انتظار گردوخاک‌هایی به شکل فراوان‌تر را در کوتاه‌مدت داشته باشیم».
وی دربارۀ شدت و غلظت این گردوغبارها گفت: «شدت گردوغبار به‌طور کامل به سرعت باد بستگی دارد. جهت حرکت سامانه‌ها، مسیر انتقال گردوخاک را مشخص می‌کند. گردوغبارها غالبا از مناطق شرقی سوریه، مناطق شرقی اردن و مناطق غربی و مرکزی تا جنوبی عراق - که گردوخاک‌خیز هستند، سرچشمه می‌گیرند و به ایران منتقل می‌شوند».
وظیفه ادامه داد: «در کنار این مناطق می‌توان به سامانه‌های جنوبی و وزش باد از جنوب به شمال و انتقال گردوخاک از عربستان به ایران اشاره کرد».
وی تاکید کرد: «علاوه بر کانون‌های خارجی، مناطقی در کشور هستند که یا در سال‌های اخیر کانون‌های گردوخاک جدید را تشکیل داده‌اند و یا از گذشته بوده‌اند و وسعت آن‌ها افزایش یافته است. از جمله این مناطق به بخش‌هایی از جنوب تهران، جنوب استان البرز - که در گذشته دشت، بستر رودخانه، دریاچه‌های فصلی و آبگیرهای فصلی بودند - و تالاب گاوخونی استان اصفهان می‌توان اشاره کرد چراکه خشک و به مناطق مستعد خیرش گردوخاک تبدیل شده‌اند».
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه داد: «ازجمله مناطق دیگری که به کانون‌های گردوغبار تبدیل شده‌اند می‌توان به استان قم و دریاچه نمک قم و اطراف آن و دریاچه ارومیه اشاره کرد که در سال‌های گذشته با وزش بادهای شدید و به علت خشکی دریاچه و کاهش وسعت آن، مناطقی از بستر آن که در گذشته زیر آب بودند در معرض فرسایش بادی قرار دارند».
وی یادآور شد: «برخی کانون‌های گردوخاک در خارج از مرزهای کشور و در کشوری همچون ترکمنستان قرار دارند که امسال نیز شرایط جوی خشک داشت است و گردوخاک از مناطق صحرایی ترکمنستان وارد می‌شود و استان خراسان رضوی و شرق کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما به‌طور کلی اصلی‌ترین کانون‌های گردوخاک که کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهند از عراق و سوریه نشات می‌گیرند و فلات ایران را متاثر می‌کنند».
وظیفه افزود: «برخلاف برخی مناطق که به کانون‌های گردوغبار تبدیل شده‌اند، در بعضی از مناطق کشور همچون استان‌های فارس، خوزستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد بارندگی‌های خوبی ثبت شد و دریاچه‌هایی که در این مناطق بودند، آبگیری شدند و می‌توان اظهار کرد که در تولید گردوخاک نقشی ندارند».
وی در پایان در پاسخ به این سوال که آیا در سال جاری نیز گردوخاک‌های شدید پیش‌بینی می‌شود یا خیر؟ تصریح کرد: «این موضوع را به‌طور دقیق نمی‌توان پیش‌بینی کرد اما در برخی مناطق امکان تشدید گردوغبار شرایط وجود دارد و در مناطق دیگر شرایط تقریبا مشابه سال گذشته است و در سال جاری نیز چنین شرایطی را خواهیم داشت». /پ
نظر خود را بنویسید