فردایکرمان ـ گروه جامعه: اواخر فروردینماه امسال بود که از سوی رئیس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان از تفاهمنامهای خبر داده شد که «برای مولدسازی یک زمین در مجاور مسجد امام» بین شهرداری کرمان و شرکت ملی صنایع مس ایران منعقد شد.
محمد امینیزاده توضیح داد که براساس طرحی که توسط شهرداری کرمان تهیه و در جلسۀ امضای تفاهمنامه ارائه شد، این زمین که تحت مالکیت شهرداری است، قرار است به یک بازار تولیدمحور تبدیل شود که در آن، مجموعهای از کارگاههای ساخت نقره، طلا و جواهر به تولید و فروش محصولات خود خواهند پرداخت.
وی با اشاره به استخراج و تولید طلا، نقره و دیگر فلزات و سنگهای قیمتی در معادن مس کرمان، و عرضۀ آنها در بازار بورس گفت که «اگر بر طبق این طرح، مقدار کمی از این طلا، نقره و دیگر کانیهای گرانقیمت در بازار مورد نظر بهکار گرفته شود، نقش بسزایی در تولید و اقتصاد کرمان خواهد داشت».
پس از آن، جلسهای در روز سوم خردادماه برگزار شد که طرح این بازار تولیدمحور که در اخبار روابط عمومی شهرداری با عنوان «کاروانسرای طلا و جواهر ملک» و در اخبار روابط عمومی شرکت سرمایهگذاری مس سرچشمه عنوان «کاروانسرا و بازار طلا و جواهر امام خمینی (ره)» را دارد، بررسی شد. این پروژه را قرار است شرکت سرمایهگذاری مس سرچشمه اجرا کند.
مطابق خبری که روابط عمومی شهرداری کرمان از جلسۀ سوم خردادماه منتشر کرده، سعید شعربافتبریزی ـ شهردار کرمان در این جلسه با اشاره به ارزش این زمین گفته: «در صورتیکه از زمین استفادۀ عالمانه نشود، به قطعات کوچک مسکونی تبدیل و بدون رعایت اصول شهرسازی ساخته میشود».
وی در ادامۀ اظهاراتش در دفاع از این طرح، «کاروانسرای طلا و جواهرات ملک را محلی مناسب برای عرضه و نمایش محصولات لوکس و صنایع گردشگرپسند کرمان، بهخصوص محصولات مس و طلا دانست».
دکتر رضا ناصری ـ معمار و استاد دانشگاه اما به این طرح انتقاداتی دارد. او در واکنش به این اقدام شهرداری در استوری اینستاگرام خود، طرح فوق را نوعی از «شهرفروشی» قلمداد کرد و نوشت: «دو نهاد غیرخصوصی که قاعدتا باید خیر عامه را دنبال کنند تصمیم گرفتهاند در زمینی که آن هم دارایی عمومی است باز هم ملک تجاری بسازند، پاساژ بسازند و سرمایه را در قالب ملک حبس کنند تا رشد کند. کاروانسرا و رونق فلان و معماری سنتی و انطباق با مسجد و مابقی را هم ول کنید. اصل خبر همان شهرفروشی است».
وی در ادامه یادآور شد: «در شهر و منطقۀ شهریای که سرانۀ تجاری بسیار بالاست و اکثر فضاهای تجاری بلااستفاده و خالی رها شده است چرا باید یک نهاد عمومی مانند شهرداری بهدنبال ساخت فضای تجاری جدید باشد؟».
وی ادامه داد: «چند هزار متر فضای تجاری تاریخی در مجاورت همین زمین در انتظار احیا و رونق دوباره هستند چرا باید یک نهاد عمومی دنبال ایجاد رقیب جدید برای این فضاهای تاریخی باشد؟».
به گزارش خبرنگار فردایکرمان، ناصری در ادامه این پرسشها را مطرح کرد: «چرا و چطور پیشنهاد احداث یک میدانچۀ شهری با هدف سرویسدهی به ساکنان محلی منطقه و التیام فقر فضای شهری و عمومی رد و با تجاریسازی جایگزین شد؟ چرا باید یک نهاد عمومی به جای اینکه منابع عمومی را در جهت خیر عمومی مدیریت کند مدام به دنبال سوداگری ملک باشد؟».
ناصری سپس نوشت: «شهرداری کرمان دچار خطای ترکیب است خطای ترکیب یعنی چیزی در یک موضوع جزیی و شخصی ممکن است درست باشد را به مسائل کلان و حوزه عمومی تسری بدهند».
وی افزود: «ممکن است ساختن مغازه در ملکی شخصی که بر بلوار جمهوری یا خیابان امام است تصمیمی معقول باشد اما اگر با همان منطق به سراغ زمین مدرسه و ملک عمومی بروید مرتکب خطای ترکیب شدهاید».
به گزارش فردایکرمان، جزئیات بیشتری از جلسۀ بررسی طرح کاروانسرای طلا و جواهر ملک را روابط عمومی شهرداری کرمان منتشر کرده که در ادامه میخوانید.
شهردار کرمان با تشکر از سرمایهگذاری شرکت ملی صنایع مس ایران، بهدلیل داشتن نگاه زنجیرهای به ارزشها و داشتههای کرمان از مرحله تولید تا مصرف، این نوع نگاه را برای کرمان نجاتبخش دانست.
شعربافتبریزی با تاکید بر سنخیتداشتن معماری این بنا با مسجد امام (ره) ادامه داد: «در غیر این صورت، بنای ساختهشده به لحاظ کاربری به بافت تاریخی، ضربه میزند».
شعرباف، کاروانسرای طلا و جواهرات ملک را محلی مناسب برای عرضه و نمایش محصولات لوکس و صنایع گردشگرپسند کرمان، بهخصوص محصولات مس و طلا دانست و یادآور شد: «تأکید داریم در وهلۀ اول مس و سنگهای قیمتی و محصولات کرمان که از درجه کیفی بالا برخوردار هستند، در این بازار عرضه شود و محل مناسبی برای عرضه آثار برتر باشد».
وی، با اشاره به پررنگبودن وجه نمایشگاهی آن بیان کرد: «پیشنهاد میشود در محلهای عرضۀ کالا، بخشی به فرایند تولید اختصاص یابد و برای بازديدکننده به معرض نمایش گذاشته شود».
وی در ادامه، پیشنهاد «پارکبازار» را مطرح و بیان کرد: «اصل بر این است که خانوادهها در این مکان، اوقات خود را بهنحو مطلوب سپری کنند و استفاده لازم را ببرند».
شهردار کرمان اظهار کرد: «آنچه در وهلۀ اول مدنظر است، آمادهسازی طرح فاز یک و در نظرگرفتن ضوابط و آخرین دیدگاههای میراث فرهنگی است و در مرحلۀ بعد با سرمایهگذار وارد قرارداد میشویم».
وی، به اجرای روش مشارکت در ساخت اشاره کرد و گفت: «مشارکت شهرداری در اختیارگذاشتن زمین و پروانه ساختمانی است، اما ساخت این پروژه توسط سرمایهگذار انجام میشود».
همچنین در این جلسه، مجری پروژه و طراح معماری کاروانسرای طلا و جواهر ملک و مدیرعامل شرکت «عمران گستران آذین»، با اشاره به مجاورت زمین مدنظر پروژه با مسجد امام(ره) و با تأکید بر ساخت این پروژه با نگاه معمارانه سنتی و داشتن توجیه اقتصادی، گفت: «ساخت این کاروانسرا با در نظرگرفتن بافت تاریخی مسجد، به این دلیل که مداخله در بافتهای تاریخی محسوب نشود، نیاز به دقت و ظرافت دارد».
جواد خضرایی، مسجد ملک را مانند بنای «گنبد جبلیه» متعلق به دوران سلجوقی دانست و به بازسازی این مسجد طی چندین دوره تاریخی، اشاره و اظهار کرد: «این بنا کالبد اصلی خود را تاکنون حفظ کرده است».
وی مساحت زمینهای جنب مسجد را حدود یک هکتار اعلام و تأکید کرد: «گودبرداری در آنجا باید طبق نظر میراث باشد؛ ضمن اینکه موضوع آبهای زیرسطحی نیز درنظر گرفته شود».
خضرایی، با اشاره به اینکه از بعد اقتصادی پیشنهاد تحلیل «پستل» که تحلیلی متداول برای شکلگیری پروژهها محسوب میشود، برای اين پروژه ارائه شده است، افزود: «طبق این تحلیل اقتصادی، علاوه بر آنچه در این کاروانسرا دیده شده، باید بافت فرهنگی و اجتماعی محدوده پروژه نیز در نظر گرفته شود».
وی با اشاره به اهمیت مطالعات اولیه در راستای ساخت این کاروانسرا، گفت: «در ساخت پروژه، بر معیارهای زیباییشناسی معماری سنتی، تاکید زیادی میشود و علاوه بر آن در این مجموعه، باید کسبوکارهای زنده و پویا شکل بگیرد و گردشگرانی که از راستای بازار گذر میکنند، به آنجا هم سری بزنند».
مجری پروژه و طراح معماری کاروانسرای طلا و جواهر ملک، زهکشی در گودبرداری و رعایت ضوابط میراث در بافت تاریخی، اجرای طرح معماری از عمق بهجای ارتفاع را ازجمله الزامات دیدهشده در این طرح ذکر کرد و ادامه داد: «نمای بیرونی باید نسبت به مسجد، در حالت خضوع باشد و از معماری سنتی و مصالح متناسب با مسجد، در پروژه استفاده شود».
به گزارش فردایکرمان به نقل از روابط عمومی شرکت سرمایهگذاری مس سرچشمه، محمد عابدینژاد، مدیرعامل این شرکت در جلسۀ بررسی روند ساخت «کاروانسرا و بازار طلا و جواهر امام خمینی (ره)» در شهر کرمان که با حضور شهردار کرمان، برخی از اعضای شورای شهر و در محل ساختمان شهرداری برگزار شد، با تاکید بر لزوم حفظ جایگاه مسجد امام خمینی(ره) به عنوان یک بنای تاریخی و فرهنگی گفت: «این پروژه در شهر کرمان در مجاورت مسجد امام با رعایت ضوابط میراثفرهنگی انجام میشود و در طراحی بنا علاوه بر توجه به جاذبههای گردشگری مدرن، هماهنگی و هارمونی با معماری سنتی و بنای مسجد حفظ میشود».
وی با بیان اینکه اجرای این در ارتقاء صنایع پایین دستی طلا، نقره، سنگهای قیمتی، مس و همچنین صنعت گردشگری در استان تاثیرات مثبتی خواهد داشت، افزود: «در اجرای این پروژه، علاوه بر جنبۀ اقتصادی و صنعتی، حوزههای مختلف فرهنگی و اجتماعی نیز مورد توجه قرار گرفته است».
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری مس سرچشمه در ادامه ضمن ابراز خرسندی از نگاه مسئولان شهر کرمان به پروژههای توسعهای، آن را موجب تسریع در اجرای این پروژه خواند و اظهار کرد: «این پروژه از نظر ماموریت و محل اجرا جایگاه ویژهای دارد و پیشنهاد میشود یک کارگروه تخصصی با حضور نمایندگان سازمانهای مرتبط و مدیران پروژه این شرکت، به منظور سرعت بخشیدن به اجرای این پروژه تشکیل شود». / الف
نظر خود را بنویسید