دعوت برای شروع رابطه با «همایون صنعتی‌زاده»

گروه فرهنگ‌وهنر ـ نشست نقد و بررسی فیلم مستند «همایون» به کارگردانی پیروز کلانتری، هفته‌ی گذشته، در خانه‌هنرمندان تهران برگزار شد. در این نشست پیروز کلانتری و نوید پورمحمدرضا منتقدسینما حضور داشتند.
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از روزنامه اطلاعات، نوید پورمحمدرضا در ابتدای این نشست گفت: «نکته‌ی جالب مستند «همایون» آن است که فیلم از میانه شروع می‌شود. اساسا درگیری هر محقق، خالق و فیلم‌ساز و فرد کنجکاوی از میانه شروع می‌شود و از وسط یا آخر با او درگیر می‌‌شویم و با کتابی یا اثری از او مواجه می‌شویم. هیچ چیز از ابتدا شروع نمی‌شود و نظم کرونولوژیک ندارد».
او ادامه داد: «این ذهن آگاهانه‌ی ما است که آن سیالیت را تبدیل به یک روایت منظم می‌کند تا همه چیز نظم زمانی پیدا ‌کند و در این چارچوب به انسجام برسد. در مستند «همایون» سعی شده به این سیالیت نظم زمانی داده نشود و درگیری فیلم‌ساز با سوژه‌اش یعنی همایون صنعتی‌زاده زنده و بی‌واسطه باشد. به همین دلیل هم فیلم از میانه شروع می‌شود».
این منتقد همچنین بیان کرد: «در فیلم با افرادی مصاحبه می‌شود و ما آن‌ها را می‌بینیم بدون آن که معرفی شوند و این یعنی از وسط ماجرا و همهمه وارد داستان می‌شویم. این مستند خیلی فرار و گریزپا زندگی همایون صنعتی‌زاده را نشان می‌دهد».
پیروز کلانتری نیز ضمن ابراز خوشحالی از استقبال تماشاگران از این نشست، بیان کرد: «فیلم روایت من از صنعتی است. من در این فیلم صرفا مشاهده‌گر و کنکاش‌گر نیستم تا در این کاراکتر عمیق شوم. یعنی او را در لانگ‌شات دیده و بعد نزدیک شوم. من سعی کردم در رابطه با تاثیر صنعتی‌زاده با آدم‌ها نزدیک شوم».
این مستندساز اضافه کرد: «انگار فیلم سفره‌ای پهن می‌کند و کارهای اساسی همایون صنعتی‌زاده الزاما غذاهای این سفره نیست. مثلا تلاش او در انتشارات فرانکلین کم‌تر در فیلم مطرح است. در این مستند روایت‌هایی درباره صنعتی‌زاده را می‌بینیم و او را از خلال نامه‌ها و شعرهایش می‌شناسیم. ما مخاطب را به شروع رابطه با صنعتی‌زاده و نه پایان دادن ارتباط با او دعوت می‌کنیم. در این عرصه من فیلم‌ساز هم خیلی جلوتر از مخاطب حرکت نمی‌کنم. چون قبل از مخاطب پای سفره وجود صنعتی نشستم آن را برای مخاطب مطرح می‌کنم».
کلانتری درباره روایت خودش از همایون صنعتی‌زاده توضیح داد: «در فیلم پرتره فیلم‌ساز وارد قوانین ژانر می‌شود و انگار هرچه مسلط باشد و تحقیق بیشتری انجام داده باشد ارتباط برقرار کردن او با سوژه بهتر است. در واقع صنعتی‌زاده برایم پر از سطرهای سفید است و خیلی نادانسته‌ها از او دارم و به عمد این فیلم را این‌گونه ساختم. مستند «همایون» یک فیلم مشاهده‌گر و عمق‌نگر نیست و قرار نیست از طریق آن صنعتی‌زاده را بشناسد بلکه فیلم دعوت به شناخت اوست». او ادامه داد: «به این معنا هیچ فیلم من عمیق نیست و در این معنا مستند برای من کسب فضا برای دعوت مخاطب است و این سینما حالت مکالمه با کاراکتر فیلم دارد است.عامدانه خواستم به این سمت و سو برویم».
کارگردان مستند«همایون» اظهار کرد: «این فیلم اطلاعات بیشتری به مخاطب می‌دهد چون قرار بود فیلم پخش شود و باید اطلاعات بدهد و در عین حال حالت مکالمه‌ای داشته باشد. انجام این دو وظیفه سخت است و دو ساحت متفاوت در هر کار هنری است. انتخاب فضای فیلم برای این هم‌آمیزی است تا روایت‌گر روایت‌ها باشم به جای اطلاع‌رسانی».