فردای‌کرمان - اسما پورزنگی‌آبادی: فعالان فرهنگی و هنرمندان استان کرمان تحت تاثیر شرایط اقتصادی و اجتماعی ویژه‌ای که در کشور حاکم است، با تنگناها و دشواری‌های متعددی مواجهند.
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب در ایام تبلیغات انتخابات اظهاراتی داشت که بسیاری از هنرمندان و فعالان فرهنگی را دلگرم کرد.
او در یکی از مناظرات تلویزیونی به صراحت گفت که دولت باید از مداخله‌گری در حوزۀ فرهنگ خارج شود و کار را به نهادهای بخش خصوصی بسپارد و خود سیاستگذار و ناظر باشد.
پزشکیان وعده داد که اجازۀ اعمال ممیزی‌های سلیقه‌ای را نخواهد داد.
او همچنین گفت: «امنیت فرهنگی را برای اهالی فرهنگ تضمین می‌کنم و تلاش حداکثری برای بازسازی اعتماد و امید در اهالی فرهنگ خواهم داشت».
رئیس‌جمهور منتخب از مخالفت با ممنوع‌الکاری هنرمندان سخن گفت و به هنرمندان اعم از فیلم‌سازان و سینماگران وعده داد که حمایت و تقویت‌شان می‌کند.
او بر رفع موانعی که در مقابل هنرمندان وجود دارد هم تاکید کرد.
پزشکیان در آن ایام در برابر هشت پرسش از سوی خانه‌سینما قرار گرفت و در پاسخ به آن نیز بخشی دیگر از دیدگاه‌های خود را در حوزۀ فرهنگ و هنر به‌صراحت مطرح کرد. از جمله اینکه گفت: مهم‌ترین برنامۀ ما در این حوزه، تقویت جامعه هنرمندان و نهادهای صنفی، به شکلی است که عملا ساختار دولت نتواند به سمت انقباض مجدد و محرومیت بخش عمدهای از هنرمندان از حق قانونی و انسانی خویش حرکت کند.
کم‌تر از یک ماه دیگر پزشکیان رسما سکان دولت چهاردهم را در دست می‌گیرد.
با توجه به شعارهای حمایت‌گرانۀ او از حوزۀ فرهنگ‌وهنر، از محمدرضا علیزاده ـ مدیرکل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان و رئیس ستاد فرهنگ، هنر و رسانه دکتر پزشکیان در استان خواستم تا اولویت‌های دولت چهاردهم در کرمان در حوزه‌های فرهنگ و هنر را تشریح کند تا در برنامه‌های دولت مورد توجه قرار گیرد.
وی در این‌باره گفت: «آقای دکتر پزشکیان همان‌طور که بارها تاکید کردند اعتقاد به کار کارشناسی در همۀ حوزه‌ها دارند. در حوزۀ فرهنگ‌وهنر هم حتما راهبردها و برنامه‌هایی در سطح کلان دارند و استان‌ها هم تابع آن راهبردهای کلی خواهند بود».
وی با بیان اینکه در حوزۀ فرهنگ نمی‌توان منابع را براساس نوع تفکر افراد توزیع کرد، افزود: «باید همۀ تفکرات را در چارچوب ضوابط و قوانین جمهوری‌اسلامی ببینیم. باید تولید و اثر تولیدشده را ببینیم و از نتیجۀ کار هنرمند حمایت کنیم نه اینکه براساس دیدگاه‌ها و تفکرات هر فرد اقدام کنیم».
وی ادامه داد: «در گذشته شاهد بوده‌ایم گاهی اوقات دولت‌ها منابع را صرفا به سمت و سوی خاصی می‌برند و فعالیت‌های فرهنگی به صورت عام را تحت پوشش قرار نمی‌دهند. در دولت دکتر پزشکیان اما قطعا همۀ دیدگاه‌ها مورد حمایت قرار خواهند گرفت».
اقتصاد کم‌رمق هنر
وی سپس اظهار کرد: «کرمان استانی پهناور و دارای تنوع فرهنگی فراوان است. در واقع، آنچه که به‌عنوان فرهنگ از آن نام می‌بریم اعم از آداب و رسوم و هنر و زبان و پوشش و مذاهب و ... در استان ما تنوع و تکثر زیادی دارد و می‌طلبد که متناسب با این وضعیت برنامه‌ریزی لازم برای همۀ گروه‌ها و سلیقه‌ها و مناطق مختلف استان صورت گیرد».
وی در ادامه بیان کرد: «مسئله‌ای که همۀ هنرمندان و فعالان فرهنگی و هنری از آن رنج می‌برند اقتصاد حوزۀ فرهنگ‌وهنر است که در استان وضعیت خوبی ندارد».
علیزاده اذعان کرد: «منابع و اعتبارات در حوزۀ فرهنگ‌وهنر در استان چه در بخش خصوصی و چه دولتی کافی نیست و همین اعتبارات محدود هم توزیع مناسبی ندارد».
وی ادامه داد: «بخش‌های غیردولتی در استان داریم که ممکن است اعتبارات خوبی را در حوزۀ مسئولیت‌های اجتماعی هزینه کنند ولی این منابع بیشتر براساس دیدگاه و نگاه مدیران هر مجموعه یا پیگیری‌ها و لابی‌ها هزینه می‌شود. در این وضعیت، آن‌چنان که باید و شاید، از توزیع منابع مالی تحت عنوان مسئولیت اجتماعی نتیجه نمی‌گیریم. ضمن اینکه از لحاظ توزیع جغرافیایی هم می‌بینیم که این منابع تنها در مناطق خاصی هزینه می‌شود».
وی با بیان اینکه ضروری است به اقتصاد فرهنگ‌وهنر و گردش مالی در این حوزه نگاه ویژه‌ای در کشور و کرمان بشود، اظهار کرد: «نیاز است اعتبارات بنگاه‌های غیردولتی بزرگ ضابطه‌مند شود و منابع تحت عنوان مسئولیت‌های اجتماعی به‌صورت سلیقه‌ای هزینه نشود».
علیزاده تصریح کرد: «قطعا برنامه‌ها و راهبردهای دولت دکتر پزشکیان در حوزۀ فرهنگ‌وهنر محدود نیست و همۀ جامعه را خواهند دید».
حمایت از رویدادهای فرهنگی
این کارشناس فرهنگی در بخش دیگری از اظهاراتش تاکید کرد: «هم منابع حوزۀ فرهنگ و هنر باید به‌صورت متوازن در استان توزیع شود و هم در پراکندگی برنامه‌های فرهنگی و هنری باید تعادل و توازن صورت گیرد». وی اضافه کرد: «تکثر و تنوع فعالیت‌های فرهنگی و هنری نیز باید مدنظر قرار گیرد».
علیزاده گفت: «ممکن است در برخی رویدادها و جشنواره‌های فرهنگی و هنری لازم باشد تجدیدنظر صورت گیرد. خیلی از جشنواره‌ها از استان منتقل شده‌اند، خیلی جشنواره‌ها استانی بودند تعطیل شدند. به‌عنوان مثال، جشنواره موسیقی نواحی با وجود اینکه خاستگاه آن کرمان بود دیگر در کرمان برگزار نمی‌شود. جشنواره فیلم کرمان سه دوره برگزار و بعد تعطیل شد. جشنواره‌های ملی مثل آواها و نواها و تئاتر سردار آسمانی را داشتیم که ممکن است به شکل دیگری برگزار شود اما من معتقدم اگر به جشنواره‌هایی که شکل گرفته نقدی وجود دارد اصلاح شوند و ادامه پیدا کنند».
وی با تاکید بر حمایت دولت از برگزاری رویدادهای فرهنگی در استان کرمان اظهار کرد: «رویدادهای فرهنگی تاثیرات مثبت متعددی دارد. یکی اینکه در همۀ دنیا، رویدادها یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری هستند و استان کرمان هم می‌تواند در حوزۀ گردشگری از این رویدادها بهره بگیرد».
مدیرکل سابق فرهنگ‌وارشاد استان کرمان توضیح داد: «خود رویدادها منجر به گردش مالی در حوزۀ اقتصاد فرهنگ و هنر می‌شوند؛ در سالیان گذشته چندین میلیارد اعتبار از منابع مالی در چرخۀ جشنواره‌ها قرار می‌گرفت. ممکن است این اعتبارات به‌راحتی هم به دست نمی‌آمد و با کمک بخش غیردولتی و دولتی حاصل می‌شد اما به هر حال، به بهانۀ جشنواره‌ها یک گردش مالی ایحاد می‌شد و هنرمندان و گروه‌های مختلفی از جمله فیلمبرداران و تصویربرداران و تدوین‌گران و ... در یک برنامۀ فرهنگی فعال می‌شدند».
وی با اشاره به تاثیرات رویدادها بر وضعیت اشتغال فعالان فرهنگی و هنری ادامه داد: «جشنواره‌ها و رویدادها در افزایش شادی و نشاط جامعه نیز بسیار موثرند».
علیزاده خاطرنشان کرد: «نکتۀ مهم‌تر اینکه جشنواره‌ها در کشف و پرورش استعدادها بسیار می‌تواند اثرگذار باشد».
وی تاکید کرد: «جشنواره‌هایی که در استان شکل گرفته باید ادامه یابد و اگر ضعفی هست باید آسیب‌شناسی و رفع شود».
حمایت از نهادهای غیردولتی
علیزاده در ادامۀ این گفت‌وگو بیان کرد: «موضوع دیگری که در استان باید به‌طور ویژه مورد توجه قرار گیرد و قطعا دولت آقای پزشکیان برای آن برنامه خواهد داشت حمایت از تشکل‌ها و نهادهای غیردولتی است».
وی توضیح داد: «در دهه‌های 60 و 70 در کرمان کانون هنر را داشتیم که جزو تشکل‌های خوب بود. هرچند نیمه‌دولتی بود اما کارکرد خود را داشت. در دهۀ 90 دوستان هنرمند با همراهی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خانه هنرمندان را به‌عنوان یک تشکل غیردولتی راه‌اندازی کردند. این خیلی مهم است که تشکلی غیردولتی و فراگیر در استان شکل بگیرد اما باید این باور باشد که یک تشکل قوی، فارغ از آمدوشد دولت‌ها که هرکدام سلیقه‌ای دارند، بتواند ادامۀ فعالیت داشته باشد».
مدیرکل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان افزود: «تشکل‌ها هم می‌توانند زبان گویا و مطالبه‌گر جامعۀ فرهنگی و هنری باشند و هم فارغ از مسائل سیاسی مطالبات جامعۀ فرهنگی و هنری را از دولت پیگیری کنند».
وی با تاکید بر اینکه حوزۀ فرهنگ‌وهنر کرمان نیاز به تشکل قوی و جامع و فراگیر نیاز دارد، گفت: «اگر خانه هنرمندان نیاز به تغییراتی دارد براساس تجربۀ گذشته انجام و فعال شود». وی خاطرنشان کرد: «این تشکل می‌تواند در رفع بسیاری از دغدغه‌های جامعۀ فرهنگی و هنری موثر عمل کند».
علیزاده در پایان این گفت‌وگو خاطرنشان کرد: «مسائل حوزۀ فرهنگ‌وهنر بسیار گسترده است. راهبردها و سیاست‌های دولت چهاردهم در حوزۀ فرهنگ ابلاغ خواهد شد اما آنچه که مشخص است اینکه دولت آقای دکتر پزشکیان نگاه فراگیر به همۀ عرصه‌های فرهنگی خواهد داشت و حوزه‌های هنر، فرهنگ، کانون‌های مساجد، حوزه‌های قرآنی، رسانه‌ها و ... در چارچوب ضوابط حمایت خواهند شد».
*منتشر شده در هفته‌نامه استقامت / شماره 853 - چهارشنبه ۲۰ تیرماه ۱۴۰۳
نظر خود را بنویسید