فردایکرمان ـ اسما پورزنگیآبادی: طرح ساماندهی ترافیکی میدان کوثر که شهردار کرمان هفتۀ گذشته خبر آن را داد در واقع حذف این میدان و بازگشایی مسیر بلوار 45 متری است که قرار است با عبور از میان بخش زیادی از محلههای مسکونی و مناطق شهر کرمان تقاطع سیدی را به فرودگاه وصل کند و به گفتۀ مدافعان آن، مسیری موازی با بلوار جمهوری برای حرکت شرقی ـ غربی خودروها ایجاد کند.
در گفتوگویی که در ادامه میخوانید، سیدمحمد موسوی ـ عضو شورای شهر کرمان و عضو شورای ترافیک استان با دفاع قاطعانه از اجرای این طرح و ساخت بلوار 45 متری میگوید که فصل جابهجایی درختان که برسد، شهرداری کار حذف میدان کوثر را آغاز خواهد کرد. البته او بهصراحت نمیگوید که میدان کوثر حذف میشود بلکه توضیح میدهد که در طرح تفصیلی شهر چنین میدانی وجود ندارد و در گذشته بهطور غیراصولی اجرا شده است.
در جریان این گفتوگو سعی کردم نظرات این کارشناس ترافیک را دربارۀ تبعات ساخت بلواری پهن در بافت مسکونی شهر بر زیست شهروندان کرمانی را نیز جویا شوم. او نگرانیای در این خصوص ندارد و بلوار 45 متری را ضروری میداند.
این را هم از موسوی پرسیدم که طرحها اگر هم درست باشند باید کامل اجرا بشوند تا نتیجه بدهند و شما چون منابع مالی کافی ندارید، بلوار 45 متری را تکه به تکه و ناقص میسازید و شهروندان کرمانی باید جور تبعات چنین طرحهای نیمهکارهای را بکشند. او در اینباره هم نظر داد که در ادامه میخوانید.
*شهردار کرمان بهتازگی از ساماندهی میدان کوثر سخن گفته است. قرار است در این میدان چه اقدامی صورت بگیرد؟
در طرح تفصیلی شهر کرمان که جدید هم نیست و در گذشته مصوب شده مسیری بهعنوان بلوار 45 متری سیدی داریم که بعدها به نام سپهبد شهید سلیمانی تغییر نام یافت. بخشی از این مسیر از بلوار آزادگان باید به پل کوثر و غدیر دو و در انتها به میدان پرواز در بلوار جمهوری برسد. این بلوار که از تقاطع سیدی شروع میشود باید دسترسیهای بار ترافیکی مسیر شرق به غرب شهر را تامین کند. در سالهای گذشته، بنا به شرایطی که بوده میدان کوثر در مکان فعلی آن شکل گرفته است. در طرح اما اینجا چیزی بهعنوان میدان کوثر نداریم. به مرور زمان اقدامات عمرانی هم در این میدان انجام شده است. زمانی که بنده مسئولیت معاونت ترافیک شهرداری را داشتم و حتی در دورههای پیش از بنده، همیشه صحبت این بود که اقدامات عمرانی زیادی در این میدان انجام نشود چون مطابق طرح، اینجا میدان نیست و باید بازگشایی شود و بلوار 45 متری در این مسیر عبور کند اما به هر حال، این میدان در مسیر بزرگراهی ایجاد شده است. در سالهای گذشته در شورای ترافیک تاکید بر این بود که شهرداری طرح بلوار 45 متری را اجرا کند ولی به دلیل شرایطی که وجود داشت به تاخیر افتاد وگرنه طرح مصوب در اینجا داریم و این میدان در بخشی از مسیر بزرگراهی قرار گرفته است. در گذشته در اجرای این طرح تاخیر شد و امروز اگرچه دیر است ولی اقدام مثبتی است که شهرداری باید آن را انجام دهد.
*پس میدان کوثر حذف میشود؟
کل میدان حذف نمیشود. بخشی از این چیزی که بهعنوان میدان کوثر شکل گرفته میماند. مطابق طرح تفصیلی، امتداد مسیر بلوار آزادگان باید بهطور مستقیم به سمت میدان کوثر بازگشایی شود که برای اجرای آن، بخشی از فضای سبز ضلع شمال و جنوب میدان میماند ولی مسیر بزرگراهی موردنیاز آزاد میشود و پس از آن، دسترسیها و گردشهای کنونی بهشکلی که الان در میدان کوثر داریم وجود نخواهد داشت.
*الان طرح جامع ترافیک شهر کرمان در دست تهیه است. شهرداری نباید صبر کند تا این طرح نهایی شود و بعد دست به چنین اقدامی بزند؟
طرح جامع ترافیک با طرح تفصیلی منافاتی با هم ندارند. طرح ترافیک در زمینۀ تسهیل عبور و مرور و برنامهریزی در زمینۀ حملونقل و طرح تفصیلی مربوط به حوزۀ مباحث شهرسازی است. احداث این بلوار با طرح جامع ترافیک منافاتی ندارد و حتما مورد تایید این طرح هم هست چرا که به هر حال اینجا یک مسیر بزرگراهی موردنیاز است و شهرداری باید آن را اجرا کند. احداث این بلوار اما بهدلیل کمبود منابع مالی در گذشته مقداری به تاخیر افتاده اما مورد تایید و تاکید است. ضمن اینکه چیزی که الان بهعنوان میدان داریم مشکلات عدیدۀ ترافیکی هم ایجاد کرده است. بنا به ملاحظاتی که در گذشته بوده خیلی برای اجرای طرح بلوار 45 متری اصرار نشده ولی احداث آن قطعا با طرح جامع ترافیک منافاتی نخواهد داشت و صد درصد مورد تایید طرح جامع خواهد بود.
*طرح حذف میدان کوثر در اولویت شهرداری است یا در حد پیگیریهای اولیه مطرح شده است؟
طرح مشخص است و فقط باید برای جابهجایی درختان در این میدان برنامهریزی شود وگرنه هرچه شهرداری زودتر کار اجرایی آن را شروع کند به حل مسائل ترافیکی و ساماندهی ترافیکی این محدوده کمک میشود. تنها موضوعی که الان وجود دارد جابهجایی درختان در فصل مناسب است تا آسیب کمتری به آن برسد. الان که داریم به فصل مناسب جابهجایی نزدیک میشویم شهرداری باید این کار را انجام دهد و طرح مصوب و تاییدشده را اجرا کند.
*آنچه که قرار است در میدان کوثر انجام شود در بودجۀ امسال شهرداری دیده شده است؟
کار خاصی نیاز نیست انجام شود و بودجۀ آنچنانی نمیخواهد. تکهای از فضای سبز میدان باید جمعآوری و آسفالت و جدولگذاری شود و مسیر مستقیم به ادامۀ بلوار آزادگان وصل شود.
*پس احتمالا تا آخر سال که فصل جابهجایی درختان است این پروژه شروع میشود. درست میگویم؟
ما امیدواریم این اتفاق بیفتد. همانطور که گفتم طرح این مسیر در سالهای گذشته تایید و تصویب شده ولی در اجرا با تاخیر مواجه شده و حالا هرچه زودتر انجام شود بهتر است. پیشبینی این است که پل شهدای خلبان تا پایان سال تمام شود. اگر قرار باشد پل وارد مدار بهرهبرداری شود ولی در اینجا گرۀ ترافیکی داشته باشیم مناسب نیست. باید هرجا که میتوانیم آزادسازی انجام بدهیم که مسیر شرق به غربِ موازی بلوار جمهوری شکل بگیرد تا بار ترافیکی بلوار جمهوری کاهش پیدا کند.
*خود طرح 45 متری کوثر که به بلوار سپهبد سلیمانی تغییر نام پیدا کرده مخالفانی در بین معماران و شهرسازان دارد و میگویند این بلوار عریض محلههای شهر را تکهپاره میکند و بر کیفیت فضای شهری و زندگی شهروندان در کرمان تاثیر منفی دارد. همین الان هم که بخشی از این بلوار عریض در تقاطع بلوار عطا احمدی ایجاد شده میبینیم که چهقدر دردسرساز شده؛ خودروها با سرعت خیلی بالایی در آن حرکت میکنند و اخیرا پلیس برای کاهش این مشکلات تعدادی سرعتکاه نصب کرده است. حالا قرار است همین بلوار پهن از بین خانهها و کوچهها و محلههای بافت مرکزی شهر عبور کند تا خودروها بتوانند سریع حرکت کنند؟
در بخشی از این بلوار که به آن اشاره کردید الان مشکلاتی وجود دارد و خودروها با سرعت و شتاب زیادی در آن تردد میکنند؛ این نوع اتفاقاتی که در این مسیر میافتد از نظر ترافیکی مورد تایید نیست ولی چون در حال حاضر آنجا خلوت است تعدادی جوان از این مسیر استفاده کرده و اتفاقاتی را رقم میزنند اما اینطور نیست که در آینده همین وضعیت را داشته باشیم. در آن محدوده، از بعد از پل کوثر تا بلوار امام حسن تا مسیری که به پل شهدای خلبان وصل میشود در حال حاضر چندان ساختوسازی شکل نگرفته است. تکمیل همین بلوار بر رونق ساختوسازها در این محدوده تاثیر خواهد داشت. ضمن اینکه ما در حال حاضر در حوزۀ معابر شریانی اصلی در شهر کرمان دچار مشکل هستیم. با این نگاهی که شما به آن اشاره کردید پس نیاز نیست بلوار جمهوری را هم داشته باشیم. زمانی که بلوار جمهوری ساخته شده وضعیت پیرامون آن به شکل فعلی نبوده و به مرور زمان شکل گرفته است و امروز هم میبینیم تصمیم ساخت بلوار جمهوری درست بوده و بعد از چند دهه هنوز پاسخگوی نیاز شهر است. وقتی شهر توسعه پیدا میکند و زمینهایی به آن الحاق میشود باید به فکر دسترسی و مسیرها و راهها و جابهجایی در شبکۀ معابر هم باشیم و نباید بگوییم 45 متری نیاز نداریم و خیابانی در حد دسترسی محلی شکل بگیرد کافی است. همین الان در بخشی از این محدوده، از پل راهآهن در بلوار جمهوری (بهطرف شمال) و در اراضی حسنآباد تراکمی شکل گرفته و در حال توسعه هم هست. با این حجم از ساختوسازها باید از الان پیشبینی مسیر دسترسی داشته باشیم. گفتۀ این دوستان دربارۀ تبعات بلوار 45 متری قابل تامل است ولی به هر حال، طرح تفصیلی وقتی تصویب میشود یکی از نکات آن شبکۀ معابر و موضوعات ترافیکی است. شهرسازی برای اینکه شکل بگیرد باید معابر موردنیاز هم در نظر گرفته شود. به خاطر اتفاقاتی که الان در تکهای از این بلوار 45 متری رخ میدهد نباید به کل آن نگاه منفی داشته باشیم. این بلوار آثار و نکات مثبت زیادی برای شهر کرمان دارد. نمونۀ دیگری که میتوان از آن یاد کرد بلوار جهاد است. کار نداریم که با شکلگیری ساختمان پزشکان مشکلاتی در این محدوده ایجاد شده ولی اگر قرار بود بلوار فعلی همان خیابان کمعرض قدیم باشد الان آنجا چه وضعیتی داشتیم؟
*نگاهی که شما و بسیاری از کارشناسان ترافیک دارند صرفا بر این متمرکز است که خودروها در خیابانها راحت تردد کنند اما الان پیادهمداری در شهرها به یک دغدغۀ جدی تبدیل شده است. حتی تصور اینکه یک بلوار با عرض 45 متر قرار است از وسط محلات مسکونی شهر عبور کند اضطرابآور است. به بلوار جمهوری اشاره کردید. با همۀ ارزشهایی که این بلوار دارد برای عابران پیاده ایمن نیست و بیواهمه نمیتوان از عرض آن عبور کرد. حالا میخواهید بلوار عریض دیگری را به موازات جمهوری از وسط محلات مسکونی عبور دهید؟ اصلا تا کی قرار است در شهر کرمان معبر باز کنیم و بلوار و بزرگراه بسازیم؟ چرا هرچه معبر تعریض میکنید و میسازید مشکل ترافیک حل نمیشود؟
اینکه میگویید فقط خودرومحوری را در نظر داریم درست نیست. وقتی شهرها دارد شکل میگیرد برای عمران و آبادانی آن، قطعا مسائل حملونقل و جابهجایی باید در نظر گرفته شود. اگر اینطور نگاهی باشد پس بگوییم بین شهرها هم نباید ارتباطات باشد! قطعا دسترسیها و عبور و مرور در رونق شهرها تاثیرگذار است. تاکید بر این نداریم همۀ شهر را برای خودروها آماده کنیم ضمن اینکه همین الان در محدودههایی از بافت مرکزی شهر خودرومحوری در اولویت دوم و سوم قرار گرفته است و پیادهمحوری و تردد ایمن با دوچرخه مدنظر است. خواهش میکنم با طرح چنین مسائلی خلط مبحث نکنید و نگویید که به بلوار 45 متری نیاز نداریم. برای توسعۀ شهرها و پاسخ به نیاز جابهجایی، ایجاد برخی معابر اجتنابناپذیر است و هیچیک نافی دیگری نیست و هرکدام باید منطبق بر مطلعات و بررسیهای علمی صورت بگیرد. کار به شهرهای دیگر ندارم ولی در کرمان این نیست که همۀ هم و غم برای آزادسازی معابر خودروها باشد و فقط خیابانها را عریض کنیم ولی وقتی طرح تفصیلی که خود آقایان شهرساز و کارشناسان این حوزه تهیه کردند پیشنهادی میدهد باید اجرا شود. اینطور هم نیست که همۀ نگاهها ترافیکی باشد. قطعا به همۀ موضوعاتی که شما میگویید توجه میشود. الان در شهر کرمان کل معابر در دست اقدام نیست که میگویید فقط خیابان تعریض میکنید. ساختوسازهای شهری در حال شکلگیری است و از حالا باید برای عبورومرور و دسترسی آن پیشبینی لازم را داشته باشیم. به مشکلات بلوار جمهوری اشاره کردید؛ شما وقتی سوار ماشین میشوید باید تمام قوانین و مقرارت مربوط به سرعت و شرایط ایمنی و رانندگی را بهطور دقیق رعایت کنید. پیادهها هم برای رفتوآمد باید مقررات مربوطه را رعایت کنند. ما که به اسم شهر بدون خودرو نمیتوانیم اقدامات حوزۀ ترافیک را نادیده بگیریم و بگوییم عابرپیاده از هر نقطهای خواست تردد کند. اگر عابران پیاده و رانندگان مقررات را رعایت نکنند خیابان پنج متری هم میتواند حادثهساز شود. اینکه در شهر اتفاقات ناگواری رخ میدهد نباید ما را به این نتیجه برساند که شهر را در اختیار خودروها گذاشتهایم. متاسفانه تخلفات رانندگی در کرمان اتفاق میافتد که باید با فرهنگسازی و انجام اقدامات فنی رفع شود. معابر شهر هم جزئی از زیرساختهای شهر است و باید تامین شود.
*به تخلفات رانندگی اشاره کردید که یکی از بارزترین آن در شهر کرمان سرعت بالا و غیرمجاز است. وقتی شما معابر را طوری میسازید که به رانندگان میگویید با سرعت بالا حرکت کنند چه انتظاری جز این دارید؟ بلوار 45 متری یعنی دعوت به سرعت بالا، ساخت روگذر و زیرگذر یعنی دعوت به سرعت زیاد. این را قبول ندارید؟
من سوالی از شما دارم. شما چه خودروی ایرانی و چه خارجی داشته باشید کیلومتری برای آن در نظر گرفته شده که تا سرعت 200 کیلومتر هم میرسد ولی آیا هیچ خودروسازی این توصیه را دارد که با این سرعت حرکت کنید؟ فکر میکنم سوال شما منطقی نیست. اینکه بلوار 45 متری ساخته میشود مجوز دادن به رانندگان نیست که به هر شیوه که خواستند حرکت کنند. الان در جادههای کشور هم مقررات و سرعت مجاز مشخص است و در صورت تخطی از آن برخورد میشود. حالا اگر 10 تصادف در یک جاده رخ بدهد باید بگوییم جاده را کمعرض و محدودیت ایجاد کنیم تا سرعت پایین بیاید؟! رانندگی درست و با سرعت مطمئن و نظارت و کنترل بر تخلفات رانندگی و خودروی مناسب هرکدام نقش و تاثیر خود را دارد. اگر نگاه شما را بپذیریم پس رانندگان با سرعت 200 کیلومتر برانند و اگر حادثهای به بار آمد بگوییم راننده مقصر نیست چون میتوانسته تا 200 کیلومتر حرکت کند.
*دربارۀ تصادفات خودتان بهتر میدانید که فقط موضوع راننده مطرح نیست. راه و وسیلۀ نقلیه هم تاثیرگذارند و پلیس میگوید راه و وسیلۀ نقلیه باید طوری باشند که با یک اشتباه راننده، مرگ و حادثه رقم نخورد. حالا از این مسائل بگذریم. فرض کنیم طرح بلوار 45 متری به گفتۀ شما خوب و ضروری باشد. این طرحها وقتی نتیجه میدهد که کامل اجرا شود. از این طرحهای ناقص که زیاد در شهر داریم. یک نمونهاش روگذر باغملی است که قرار بوده وقتی اجرا شود که خیابان شهاب تعریض شود ولی طرح از آخر به اول اجرا شده و داریم نتیجهاش را هم میبینیم. تملک در کل مسیر بلوار 45 متری هزینۀ زیادی نیاز دارد. شهردار سابق کرمان میگفت اگر چند سال کل بودجۀ شهر را هم صرف این تملک کنیم هم نمیتوانیم آن را به سرانجام برسانیم. شما دارید تکه به تکه این بلوار را اجرا میکنید. در بخشی از مسیر سرعت بالا میرود ولی خودروها در جایی دیگر که مسیر باز نیست تراکم پیدا میکنند و ترافیک قفل میشود. این را که دیگر قبول دارید؟
هرچه طرحها با تاخیر بیشتری اجرا شود هم از لحاظ هزینه و هم شرایط اجرا ممکن است کار سختتر بشود. بله؛ در شهر میبینیم در محدودهای مسیر باز و در نقطۀ بعدی گلوگاه ترافیکی ایجاد میشود ولی به هر حال باید برنامهریزی شهری به گونهای باشد که طرحها در زمان خود اجرا شود تا هم هزینه بالا نرود و هم چنین مشکلاتی پیش نیاید. شهرداران مختلف هر مقدار که برایشان ممکن بوده طرحها را اجرا کردهاند. فرمایش شما درست است اما نمیتوانیم طرح را نادیده بگیریم و بگوییم اجرا نشود بلکه شهرداری و کل مجموعۀ مدیریت شهری باید کمک کنند تا هر طرحی در زمان خودش اجرا شود و به بهرهبرداری برسد. هرچه دست روی دست بگذاریم بیشتر ضرر میکنیم. بهعنوان نمونه پل سهراهی شرفآباد را میتوان مثال زد؛ اگر این پل در زمان خودش اجرا میشد هم هزینۀ کمتری میبرد و هم شاید از لحاظ تعداد خودرو و حجم رفتوآمد، پنج سال یا 10 سال پیش وضعیت الان را نداشتیم. نکتۀ دیگر این است که هرجا که معبری باز میشود نباید ساختوسازهای پیرامون آن دیرهنگام صورت بگیرد. مثلا خیابان گلبازخان چند سال است که باز شده ولی هنوز بافت شهری آنجا مخروبه است. باید همزمان با اجرای طرحها در زمان خودش، به این مسائل نیز توجه شود.
*تجربهای که ما در شهر کرمان داریم این است که در هر دوره، شهرداری و شورا مداخلات نقطهای ترافیکی انجام داده و طرحها را ناقص رها کرده بدون اینکه نسبت به تبعات آن پاسخگو باشد و جور آن را شهروندان باید بکشند. نمونهاش زیرگذر آزادی است که تملکهای آن بهموقع انجام نشد. من فکر میکنم شورای ششم دربارۀ بلوار 45 متری دارد همینطور عمل میکند. با توجه به اینکه از لحاظ مالی امکان اجرا کل مسیر را ندارید، بخشی از آن را با حذف میدان کوثر اجرا میکنید. حالا مردم اگر در این بخش از بلوار بدون تاخیر حرکت کنند، در جای دیگری از این مسیر گیر ترافیک میافتند و کسی هم پاسخگو نخواهد بود.
در این بخش از بلوار 45 متری یعنی از انتهای جهاد که به پل کوثر میرسد در دو، سه نقطه چراع راهنمایی داریم. میدان کوثر هم ایجاد شده که عرض کردم در طرح وجود نداشته است. ما نمیخواهیم مداخلهای انجام دهیم تا وضعیت را بدتر کنیم. اگر وضعیت ترافیکی در خیابان هزارویکشب و نصر و خیابانهای اطراف میدان کوثر را هم مدنظر قرار دهید به این نتیجه خواهید رسید که باید حتما میدان کوثر ساماندهی شود. ساماندهی هم این نیست که بگوییم صبر کنیم شاید طرح جامع ترافیک آمد فردا تصمیم بهتری با حفظ میدان موجود بگیریم. ایجاد این میدان که در سالهای گذشته صورت گرفته اصولی نبوده و قطعا باید طرح ساماندهی آن اجرا شود. قائل به این هم نیستم که با اجرای طرح تفصیلی داریم مداخلات نقطهای ترافیکی انجام میدهیم. ما طرح و ضوابطی قانونی داریم که باید اجرا بشود. اینجا هم میدانی شکل گرفته و قطعا باید اصلاح شود و هرچه تاخیر بیشتر شود مشکلات اجرا نیز بیشتر خواهد شد. اگر الان برای این موضوع فکری نکنیم وضعیت خیابان هزار و یکشب قابل کنترل نیست. ضمن اینکه روزانه در مسیرهای ورود و خروج به میدان کوثر تصادفاتی رخ میدهد چون کار غیراصولی انجام شده است. بازگشایی و اتصال این محور به بلوار آزادگان به رفع این مشکلات کمک میکند. اینطور هم نیست یک جا را درست کنیم و چند جا را خراب کنیم. اقدامات پیوسته است و وضعیت را بهبود خواهد بخشید. اینکه محدودیت منابع داریم درست است و در این شرایط شهرداری باید بهترین راهکار را در پیش بگیرد. در سالهای گذشته اگر خیلی کاری انجام نشده و کار بهصورت بخش به بخش جلو رفته به خاطر محدودیت منابع بوده است. طرح جامع (ترافیک) از سال 88 تاکنون بهروز نشده بود و این ضعف بزرگی برای کرمان بود. الان که طرح جدید در حال تهیه است قطعا تصمیماتی هم که میگیریم رو به جلوست و این نیست که شرایطی رقم بزنیم که بر مشکلات دامن بزند بلکه تصمیمات کارشناسی است و شرایط بهتر رقم خواهد خورد. در مناطقی از شهر زیرساخت بهخوبی تامین شده به دلیل عدم رعایت مقررات، مشکل عبور و مرور داریم که این، ارتباطی به شهرداری ندارد و باید اقدامات قانونی لازم صورت گیرد. / الف
نظر خود را بنویسید