فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: آرزوی تبدیل حمام تاریخی «ته باغ لِـله» در شهر کرمان به کافه‌کتاب بر باد رفت. سرمایه‌گذار غیرکرمانی که اواخر شهریورماه امسال از این بنای تاریخی بازدید کرده و اطلاعات بیش‌تری خواسته بود تا در خصوص سرمایه‌گذاری تصمیم بگیرد، از مرمت و احیای حمام انصراف داده است.
ایدۀ تبدیل حمام ته باغ لِـله به کافه‌کتاب زمانی مطرح شد که این سرمایه‌گذار به همراه جمعی دیگر از میهمانان رویداد رونمایی از کتاب‌های رواق زبرجد، از حمام بازدید کردند. پس از آن، مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری کرمان به فردای‌کرمان گفت که آقای مهندس جلال‌پور زحمت کشیدند و دوستان را به بازدید از این حمام آوردند. یک سرمایه‌گذار تهرانی و سروش صحت از جمله کسانی بودند که تشریف آوردند. ما اطلاعات کامل پروژه را به سرمایه‌گذار دادیم و قرار شد بررسی اولیه‌ای داشته باشند و اگر موافقت نهایی صورت گرفت، این حمام به کافه‌کتاب تبدیل شود.
قاسم بابایی 29 دی‌ماه و در جریان پیگیری مجدد خبرنگار فردای‌کرمان دربارۀ سرنوشت این سرمایه‌گذاری گفت: «دوستان خبری ندادند و یکی، دو بار که پیگیری کردیم گفتند در حال بررسی هستیم، ولی به نظر می‌رسد منصرف شده‌اند».
وی در توضیح بیشتر در این‌باره اظهار کرد: «ما هم برای حمام ته باغ لِـله و هم مدرسه شهرداری همیشه فراخوان جاری و باز داریم، یعنی به محض اینکه زمان فراخوان جذب سرمایه‌گذار تمام می‌شود بلافاصه، مجدد طبق روال آن را فراخوان می‌کنیم تا اگر سرمایه‌گذاری آمد و قصد داشت، به هیچ عنوان معطل نشود و کار با سرعت پیش برود. برای مدرسه شهرداری یا همان خانه یزدانی سرمایه‌گذار آمده و راغب است کار انجام شود و امیدواریم در آینده‌ای نزدیک به سرانجام برسد».
وی افزود: «متاسفانه واگذاری حمام تا این لحظه، با وجود اینکه با بسیاری از سرمایه‌گذاران مذاکره و صحبت کردیم و خیلی‌ها هم دوست دارند این کار انجام بشود به نتیجه نرسیده است. نمی‌دانم از هزینه‌ها می‌ترسند یا چه دلیلی دارد».
مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری کرمان ادامه داد: «مدتی پیش در شورای شهر کرمان جلسه‌ای بود. پیشنهاد دادم که اگر شورا صلاح می‌داند بخشی از بازسازی حمام را شهرداری پیش ببرد. شاید هزینه‌های مرمت این بنا آن‌قدر سنگین باشد که برای خیلی از سرمایه‌گذاران صرفۀ اقتصادی نداشته باشد. قرار شد در بودجۀ شهرداری منطقه 5 (شهرداری بافت تاریخی) اعتباری برای بازسازی و مرمت حمام دیده شود. این پیشنهاد ما بود و نمی‌دانم شورای شهر چه تصمیمی بگیرد».
وی اضافه کرد: «شاید اگر مقداری کار مرمت را جلوتر ببریم بتوانیم با سرمایه‌گذار هم به نتیجه برسیم و بنا احیا شود».
بابایی در پاسخ به این پرسش فردای‌کرمان که سرمایه‌گذاری که در جریان رونمایی از کتاب‌های آقای جلال‌پور به کرمان آمد آیا دربارۀ سرمایه‌گذاری در حمام خبری نداد یا رسما انصراف داد؟ توضیح داد: «خبری ندادند. البته همان روز آقای صحت و دوستان که برای بازدید تشریف آورده بودند نگران هزینه‌ها بودند. مهندس جلال‌پور گفتند نگران نباشید و اگر نیاز باشد خودم کمک می‌دهم. ما همۀ دلخوشی‌مان این بود که ایشان در موضوعات مالی کمک می‌کنند. مهندس جلال‌پور از جمله کسانی هستند که بسیار علاقه‌مندند حمام مرمت شود تا جایی که گفتند اگر قرار باشد خودشان هم حاضرند هزینه کنند، ولی متاسفانه این سرمایه‌گذاری به سرانجام نرسید».
وی گفت: «دوستان خبری به ما ندادند و یکی، دو بار که پیگیری کردیم گفتند در حال بررسی هستیم، ولی به نظر می‌رسد منصرف شده‌اند».
مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری کرمان در پاسخ به این پرسش فردای‌کرمان که مگر هزینه‌های مرمت این حمام چقدر سنگین است که کسی حاضر به سرمایه‌گذاری نمی‌شود؟ اظهار کرد: «هزینه‌های مرمت بناهای تاریخی بسیار بالاتر از حتی ساخت‌وسازهای معمول و احداث ساختمان جدید است. در عمارت‌های قدیمی، به هر بخش از بنا دست می‌زنید ممکن است هزینۀ جدیدی ایجاد شود که شاید از قبل پیش‌بینی هم نشده باشد».
وی افزود: «دربارۀ حمام ته باغ لِـله استحکام‌بخشی هزینۀ زیادی نیاز دارد. در این بنا سطح آب‌های زیرسطحی بالاست و نیاز به زهکشی دارد. البته بخشی از این کارها قبلا انجام شده اما نیاز به اقدامات دیگری نیز هست. ضمن اینکه بخشی از حمام زیر پیاده‌رو و در قسمتی است که جوی آب حاشیۀ خیابان قرار داد. از این محل، آب‌های سطحی (به سقف حمام) نفوذ می‌کند و مشکلاتی دارد».
بابایی ادامه داد: «شاید هزینه‌های مرمت به چشم نیاید و کسی بگوید هزینۀ آن‌چنانی ندارد ولی وقتی وارد چنین بناهایی می‌شوید هزینه‌های پیدا و پنهان زیادی دارد و ما هم متاسفانه تاکنون با سرمایه‌گذاران دربارۀ حمام به نتیجه نرسیدیم».
وی گفت: «اما همچنان و با جدیت پیگیریم و به سرمایه‌گذاران هم اعلام کرده‌ایم که در حوزۀ احیا و مرمت بناهای تاریخی به دنبال انتفاع نیستیم، بلکه به دنبال آن هستیم که مجموعه‌ای به اماکن گردشگری کرمان اضافه شود».
مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری کرمان خاطرنشان کرد: «اگر مرمت و احیای حمام ته باغ لِـله گوشه‌ای از کار رونق گردشگری کرمان را بگیرد، خواستۀ ما برآورده شده است».
وی اظهار کرد: «به هیچ عنوان از سرمایه‌گذاری در این بنا به‌دنبال انتفاع نیستیم که بگوییم به سرمایه‌گذار سخت می‌گیریم و کار پیش نمی‌رود. شرایط را تا حد امکان تسهیل کردیم تا مرمت و احیای بنا با هدف کمک به گردشگری انجام شود».
به گزارش فردای‌کرمان، حمام ته باغ لـِله کرمان با حدود 200 سال قدمت، علاوه بر ارزش‌های معماری معمول در حمام‌های تاریخی، یک ویژگی منحصر به‌فرد دیگر نیز دارد و آن اینکه از معدود حمام‌های «مرکز محله» است که هنوز نابود نشده است. محلات قدیمی در شهر کرمان اغلب حول یک مرکز محله شامل عناصری چون حمام، تکیه یا مسجد، بازارچه‌های محلی و زورخانه و ... شکل می‌گرفته و حمام تَه‌باغ لـله از بازماندگان این نوع از طراحی شهری است. علاوه بر آن، از معدود حمام‌هایی است که «متناوب» نبوده، بلکه دو بخش زنانه و مردانۀ آن جداگانه فعال بوده است.
این حمام تا حدود دهۀ 50 خورشیدی فعال بوده و پس از آن تبدیل به زورخانه شد. از اواسط دهۀ 60 خورشیدی زورخانه هم تعطیل شد. پس از این، حمام متروکه و به حال خود رها شد.
در سال 94 شورا، شهرداری، استانداری و میراث‌فرهنگی کرمان سراغ این بنا آمدند. پروژۀ مرمت آن شروع شد و مقداری هم پیش رفت. قرار بود حمام به یک سفره‌خانۀ سنتی تبدیل شود. این پروژه اما مدتی بعد متوقف شد و همچنان نیز متوقف مانده است. کار واگذاری بنا به سرمایه‌گذار بخش خصوصی هم انگار طلسم شده است!
سوال این است چرا در استانی با این همه سرمایه‌گذار و بنگاه اقتصادی پویا و در دورانی که از همۀ تریبون‌ها پیام حمایت از سرمایه‌گذار و رونق گردشگری شنیده می‌شود، کسی برای نجات این حمام از ویرانی به کمک شهرداری نمی‌آید؟ فرهنگ و تاریخ این شهر، شایستۀ چنین غفلتی نیست. / الف
نظر خود را بنویسید