فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: در زمانه‌ای که همۀ مقامات در کرمان سنگ بافت تاریخی و گردشگری را بر سینه می‌زنند، یک خانۀ تاریخی با قدمت قاجاری در مجاورت کاروانسرای وکیل در مجموعۀ بازار تاریخی شهر در حال تبدیل شدن به ایستگاه آتش‌نشانی است.
امید ابراهیمی ـ مدیرعامل انجمن دیده‌بان میراث و تمدن کارمانیا که روز چهارشنبه شاهد فعالیت لودرها و کامیون‌های شهرداری در حیاط این خانۀ تاریخی بوده است، به فردای‌کرمان می‌گوید: «این خانۀ تاریخی با قدمت قاجاری که در کوچۀ سردار (کوچۀ شمارۀ 26 خیابان شریعتی) و در مجاورت کاروانسرای وکیل قرار دارد به اسم خانه شرکت فرش کرمان شناخته می‌شود و یکی از اصیل‌ترین و کامل‌ترین معماری‌های تاریخی شهر را داراست».
وی با بیان اینکه عکس‌های گذشته نشان می‌دهد که حتی آقایان ارجمند و تیمو نیز در این خانه فعالیت داشتند، اظهار می‌کند: «نمی‌دانم چه شده که این خانه به شهرداری کرمان رسیده است. شهرداری هم که یکی از وظایف مهمش حفظ و مرمت خانه‌ها و بناهای تاریخی است، به‌جای مرمت و احیای این خانه، سال‌ها آن را رها کرد و حالا با یک تصمیم نابه‌جا و غیراصولی، قصد دارند ایستگاه آتش‌نشانی بافت تاریخی را در حیاط این خانه و جلوی ساختمان و عمارت آن بسازند».
وی می‌افزاید: «همه می‌دانیم ساخت ایستگاه آتش‌نشانی در محدودۀ بازار تاریخی ضروری است اما این کار نباید با تخریب اصالت یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهر انجام شود. در محدودۀ بافت تاریخی شهر کرمان فضای خالی کم نداریم. زمین خالی بزرگی در کنار مسجد ملک وجود دارد، زمین‌های خالی متعددی در خیابان گلبازخان هست، خانه‌های فرسوده و متروکۀ زیادی در محدودۀ بازار وجود دارد که مالک برخی از آن‌ها شهرداری و برخی دیگر مردم هستند. چرا شهرداری به‌جای استفاده از این ظرفیت‌ها، خانۀ ارزشمندی که می‌تواند مرمت و احیا شود و بهترین کاربری متناسب را در کنار بازار داشته باشد نشانه گرفته است؟».
وی ادامه می‌دهد: «در مجاورت این خانه، کاروانسرای وکیل و کاروانسرا و آب‌انبار حاج‌آقاعلی و کاروانسرای جر و راسته‌بازار حاج‌آقاعلی و وکیل را داریم و همین، نشان می‌دهد که چه موقعیت خوبی در بافت تاریخی دارد و اگر کاربری گردشگری پیدا کند تا چه حد می‌تواند موثر باشد».
ابراهیمی می‌گوید: «با این وجود، دیروز دیدم که با لودر به جان دیوار خانه افتاده بودند و در حال خاکبرداری در حیاط آن بودند. البته تاکنون دیوارهای خانه که بلوکی بود را تخریب کردند و آسیبی به بنای آن وارد نشده است. هنوز فرصت برای جلوگیری از تخریب این بنای ارزشمند وجود دارد».
وی از شهرداری می‌خواهد این تصمیم خود را متوقف کند و اظهار می‌کند: «در سال گذشته هم دقیقا چند متر آن‌طر‌ف‌تر از این بنا، خانۀ مبشری که ثبت ملی بود تخریب شد. نمی‌دانم مالک آن چه کسی بود ولی متاسفانه اقدامی برای جلوگیری از تخریب خانه از جانب میراث‌فرهنگی ندیدیم».
این کارشناس مرمت بناهای تاریخی می‌گوید: «حالا این خانه هم به سرنوشت خانۀ مبشری و بسیاری از بناهای تاریخی دیگر این شهر دچار شده و دارند اصالت و منظر و حریم آن را نابود می‌کنند».
وی یادآور می‌شود: «شاید شهرداری بگوید قصد ساخت‌وساز در محل عمارت این خانه را ندارند. اگر این‌طور باشد، باز هم این خانه آسیب می‌بیند. خانۀ پورثانی در کوچه آتشکده را برایتان مثال می‌زنم. در حیاط آن ساخت‌وساز شده و می‌بینید که بنا دیگر جذابیت و اصالت سابق را ندارد. این کارها مثل این می‌ماند که جلوی عمارت باغ هرندی دیوار بکشیم و در حیاط آن ساخت‌وسازی انجام بدهیم!».
وی تاکید می‌کند :«اگر حیاط را از یک خانۀ تاریخی بگیریم تمام اصالت آن از بین می‌رود. حیاط بخشی از معماری خانه‌های تاریخی کرمان است».
وی به موضوع دیگری نیز اشاره و بیان می‌کند: «در حالی که شهردار کرمان گفته بود از 25 اسفندماه تا پایان تعطیلات نوروزی هیچ عملیات عمرانی در شهر انجام نمی‌دهند، دقیقا در ایام عید نوروز در حال اجرای پروژه‌های عمرانی از جمله همین ایستگاه آتش‌نشانی است آن هم در محدوده‌ای که یکی از مسیرهای اصلی تردد مسافران و بازدیدکنندگان نوروزیِ بازار تاریخی کرمان است. با این وجود، لودر و کامیون‌ها در کوچۀ سردار مشغول هستند و راه مردم را هم بسته‌اند».
ابراهیمی با ابراز نگرانی از سرنوشت این بنای تاریخی قاجاری ادامه می‌دهد: «از مسئولان میراثی و کسانی که دغدغۀ تاریخ و هویت شهر را دارند می‌خواهم حتما ورود کنند و نگذارند اصالت و منظر این خانه نابود شود».
وی از میراث‌فرهنگی استان کرمان می‌خواهد موضع خود را دربارۀ این موضوع مشخص کند و می‌افزاید: «نه‌تنها معماری این خانه ارزشمند است بلکه ارتباطی که با تاریخ فرش کرمان دارد اهمیت حفاظت از آن را صدچندان می‌کند».
به گزارش فردای‌کرمان، شهرداری کرمان در حالی دست به اجرای چنین پروژه‌ای زده که شهردار کرمان روز چهارشنبه در دیدار با استاندار از برگزاری جلساتی با مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و اداره‌کل اوقاف و امور خیریه با هدف ساماندهی اماکن گردشگری خبر داده است. همچنین، محسن تویسرکانی همواره از رونق گردشگری در کرمان و حفظ بافت تاریخی و بناهای تاریخی سخن می‌گوید.
دکتر محمدعلی طالبی ـ استاندار کرمان هم طی ماه‌های اخیر مکرر دربارۀ رونق گردشگری سخن گفته و اینکه برنامه‌هایی جدی در این خصوص دارد. مزیت اصلی کرمان در این حوزه، گردشگری فرهنگی‌وتاریخی است که بار آن بر دوش اماکن و بناها و بافت‌های تاریخی و باستانی است. / الف
*عکس‌ها: امید ابراهیمی
نظر خود را بنویسید