فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: هنوز زخمی که ساروج‌پارس بر چهرۀ بازار تاریخی شهر کرمان، آخرین بازماندۀ استوارِ این شهر کهن گذاشته التیام نیافته و چشم دوستداران میراث و شهر به آن عادت نکرده که دو ساختمان دیگر هم در آن حوالی قد علم کرده‌اند. یکی دو طبقه است و دیگری بنا به روایتی پنج و به روایتی دیگر شش طبقه.
طی روزهای گذشته تصاویری از این ساختمان‌های در حال احداث از سوی امید ابراهیمی ـ مدیرعامل انجمن دیده‌بان میراث کارمانیا منتشر شده که موجی از نگرانی را به دنبال داشته است.
ابراهیمی به ایسنا گفته که در این محدوده تقریبا ٢٠ اثر ثبت ملی قرار دارد. به این فهرست کاروانسرای جهانی گنجعلی‌خان را هم باید اضافه کرد. بماند که مسجد گنجعلی‌خان نیز در آستانۀ جهانی شدن است.
بنا به گفتۀ این فعال اجتماعی یکی از این ساختمان‌ها درست در مقابل میدان ارگ قرار گرفته است. این بنا دو طبقه است. ساختمان دیگر که پنج یا شش طبقه دارد، در خیابان معلم و روبه‌روی فرمانداری قدیم کرمان که خود اثری ثبت ملی است ساخته شده است.
با انتشار این تصاویر و اخبار کاربران شبکه‌های اجتماعی واکنش‌های متعددی دادند از جمله اینکه از استاندار خواستند به این موضوع ورود کند و نگذارد اطراف بازار تاریخی از آنچه که الان هست آشفته‌‌تر شود. دعوت از استاندار برای ورود به این مناقشه زمانی اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند که بدانیم هر دو این ساخت‌وسازها مالک دولتی دارند. در واقع، در دوران شعارهای پرتکرار رونق گردشگری فرهنگی و تاریخی که از سوی استاندار مطرح می‌شود، برخی مدیران او در حال آسیب زدن به بقایای بافت تاریخی شهر کرمان هستند.
در واکنش به این اخبار، فرناز فرهی‌مقدم ـ معاون میراث فرهنگی استان کرمان به ایسنا توضیحاتی داد.
او با بیان اینکه این سازه‌ها در محدودۀ بافت تاریخی قرار دارد، گفت: «دربارۀ سازۀ دو طبقه‌ای که در حال احداث است تا این لحظه تخلفی نسبت به ضوابط بافت تاریخی مشاهده نشده است. البته طرح آن در دست بررسی است اما به‌نظر می‌رسد مشکلی نداشته باشد و تا این لحظه تخلفی در آن بخش ثبت نشده است».
او ادامه داد: «یکی از آن‌ها (منظور سازۀ پنج طبقه است) خلاف قانون است و آن هم تنها یکی از طبقات آن خلاف ضوابط تشخیص داده شده است».
وی بیان کرد: «ما اکنون در حال بررسی پروندۀ سازۀ پنج طبقه هستیم. مجوزی که مالک ارائه کرده مربوط به سال‌های گذشته است و در سال‌های اخیر هیچ مجوز تازه‌ای از سوی میراث‌فرهنگی صادر نشده است».
او با بیان اینکه این سازه‌ها در حریم آثار ثبت‌شده قرار ندارند، مدعی شد: «دربارۀ سازۀ پنج طبقه نامه‌ای ارسال و فعلا عملیات اجرایی متوقف شده است تا نتایج بررسی‌ها مشخص شود. چرا که مجوز ارائه‌شده مربوط به دوره‌های پیشین است».
معاون میراث فرهنگی کرمان توضیح داد: «هدف ما این است که هرگونه ساخت‌وساز در بافت تاریخی صرفا بر اساس ضوابط و مقررات مصوب همان بافت و منطقه انجام شود. اصولا جلوی اصل ساخت‌وساز در بافت‌های تاریخی گرفته نمی‌شود، بلکه شرط آن است که پروژه‌ها کاملا منطبق با ضوابط مصوب باشند. موردی که تاکنون به‌عنوان تخلف محرز شناخته و گزارش شده، همان ساختمان پنج‌طبقه است که فعلا کار آن متوقف شده است زیرا مجوزهای موجود مربوط به سال‌های گذشته بوده و تاکنون مجوز معتبر جدیدی از سوی میراث ارائه نشده است. از مالک خواسته‌ایم سایر اسناد و مجوزهای احتمالی را نیز ارائه دهد و قرار است به‌زودی بررسی کامل و نهایی در این خصوص انجام شود».
مجتبی شفیعی ـ معاون سابق میراث‌فرهنگی استان کرمان اما در پاسخ به فردای‌کرمان می‌گوید: «برای سازۀ پنج طبقه زمانی که از ما استعلام گرفتند رسما اعلام کردیم که باید طبق ضوابط طرح تفصیلی بافت کهن بسازند».
وی در پاسخ به این پرسش که طرح بافت کهن اجازه می‌دهد تا این حد ارتفاع بلندی داشته باشد؟ اظهار می‌کند: «فکر می‌کنم باید نهایت سه طبقه باشد».
وی تاکید می‌کند: «با کارشناسان آن زمان صحبت کردم گفتند در استعلاماتی که از میراث‌فرهنگی گرفته‌اند پاسخ داده شده که باید ساخت‌وساز طبق طرح تفصیلی بافت تاریخی شهر کرمان باشد».
وی می‌افزاید: «ما دربارۀ ساختمان اسکلت فلزی در تصاویر که نزدیک بانک مسکن است ضابطۀ حریم مصوب نداشتیم. بنابراین، مبنای پاسخگویی، ضوابط طرح تفصیلی بافت کهن بوده است که در نامه به مالک اعلام شده باید طبق ضوابط این طرح ساخت‌وساز انجام دهند».
وی با بیان اینکه براساس تصاویری که این روزها دیدم به نظر می‌رسد این سازه بیش از پنج طبقه ارتفاع دارد و شش طبقه باشد، ادامه می‌دهد: «ما هیچ مجوزی به این سازه با این ارتفاع ندادیم».
شفیعی اضافه می‌کند: «برای ساختمانی که نزدیک فرمانداری است براساس ضوابط ارتفاع آن می‌تواند 10 و نیم متر باشد و به نظر می‌رسد مغایرتی با ضوابط حریم نداشته باشد».
ابراهیمی ـ مدیرعامل انجمن دیده‌بان میراث کارمانیا از میراث‌فرهنگی می‌خواهد که به‌طور جدی به این ساخت‌وسازها توجه کند و اجازه ندهد ضوابط زیر پا گذاشته شود.
او می‌گوید: «ارتفاع ساختمان دو طبقه چندان بالا نرفته است و از میراث‌فرهنگی انتظار داریم کاملا مراقب باشد ارتفاع این ساختمان بیش از این افزایش نیابد. همچنین نمای آن با ساختار بازار و بافت تاریخی کرمان همخوانی و تناسب داشته باشد».
این فعال میراث‌فرهنگی دربارۀ سازۀ پنج طبقه دو پرسش مهم را مطرح می‌کند: چگونه ممکن است ساختمانی پنج‌طبقه بدون دریافت مجوز میراث‌فرهنگی ساخته شود؟ و چگونه شهرداری پروانه چنین ساختمانی را صادر کرده است؟
او از نهادهای نظارتی می‌خواهد «به این مسائل توجه کنند و مانع تکرار چنین تخلفاتی شوند». حالا چشم‌های نگران دوستداران میراث‌فرهنگی و شهر کرمان به میراث‌فرهنگی استان دوخته شده تا بازار را از این خطر برهاند. / الف
نظر خود را بنویسید