فردای‌کرمان ـ گروه جامعه: در نشست سازمان جهانی گردشگری در کشور چین که روز جمعه ۲۵ مهرماه برگزار شد، 55 روستا به فهرست روستاهای برتر سازمان جهانی گردشگری اضافه شدند که سه روستای آن از ایران و شامل شفیعآباد شهداد، کندلوس مازندران و سهیلی هرمزگان هستند.
ابتکار بهترین دهکدۀ گردشگری توسط سازمان جهانی گردشگری برای پیشبرد نقش گردشگری در حفاظت از روستاهای همراه با مناظر متنوع طبیعی و فرهنگی و ارزش‌ها و فعالیت‌های محلی آن‌ها در سال ۲۰۲۱ راه‌اندازی شد. برای انتخاب روستاهای برجستۀ گردشگری ۹ شاخص و سه ابتکار مدنظر است که از سوی ارزیابان بررسی و امتیازدهی می‌شود.
استان کرمان پیش از این دو بار با «میمند» به این کارزار جهانی رفته و هر بار ناکام مانده بود تا اینکه امسال توانست عنوانِ روستای جهانی گردشگری را با نام شفیعآباد از آن خود کند.
استاندار کرمان و سرپرست میراث‌فرهنگی استان برای شرکت در نشست سازمان جهانی گردشگری به کشور چین سفر کرده‌اند.
همزمان با برگزاری این نشست، در استانداری کرمان نیز جلسه‌ای با حضور دکتر جلالی معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی و جمعی دیگر از مقامات و دست‌اندرکاران پروندۀ شفیعآباد برگزار شد.
دقایقی پیش از معرفی روستاهای برگزیدۀ ایران و ارائۀ اعتبارنامۀ آن، همۀ حاضرین در این نشست به پا خاسته و پس از معرفی شفیعآباد با تشویق‌های پیاپی در شادی جهانی شدن شفیعآباد با مردم منطقۀ شهداد همراه شدند.
فرشید فیروزان - مسئول پروندۀ ثبت روستای شفیعآباد به عنوان روستای جهانی گردشگری در این نشست با یادآوری اینکه روستای شفیعآباد ثبت جهانی نشده بلکه به‌عنوان روستای جهانی انتخاب شده است، گفت: «ثبت جهانی از طرف یونسکو انجام می‌شود و دائمی است اما روستاهای جهانی گردشگری نه ثبت، بلکه انتخاب می‌شوند و گواهی سه ساله دریافت می‌کنند. در این مدت در صورت عدم تایید در ارزیابی مجدد، از فهرست سازمان جهانی گردشگری خارج می‌شوند».
به گزارش خبرنگار فردای‌کرمان، وی در بخش دیگری از اظهاراتش بیان کرد: «شاخص‌های 9 گانۀ مدنظر سازمان جهانی گردشگری موارد از جمله منابع فرهنگی و طبیعی، ترویج و حفاظت از منابع فرهنگی، پایداری اقتصادی و اجتماعی و محیطی، پتانسیل گردشگری و توسعۀ و یکپارچگی زنجیرۀ ارزش، حاکمیت و اولویت‌بندی گردشگری، زیرساخت و اتصال و بهداشت ایمنی و امنیت است».
وی افزود: «یکی از مسائل بسیار مهم در انتخاب روستاها به‌عنوان روستای جهانی گردشگری، ابتکارات است».
فیروزان با اشاره به ابتکارات شفیعآباد که مورد توجۀ ارزیابان سازمان جهانی گردشگری قرار گرفته است، ادامه داد: «وقتی قرار شد پرونده را آماده کنیم در نگاه اول خیلی‌ها فکر می‌کردند این روستا شانس انتخاب را ندارد اما همین که در حاشیۀ لوت که اثر طبیعی جهانی است قرار گرفته برای این روستا امتیاز و موقعیت خوبی ایجاد شده است. وجود آثار تاریخی از جمله کاروانسرای شفیعآباد هم ظرفیت بسیار مهمی است. زنان آفتاب؛ احیاگران گردشگری در کویر از جمله دیگر امتیازات شفیعآباد است که به خاطر تشکل «گوجینو» که در احیای قنوات و فعالیت‌های اجتماعی روستا بسیار موفق بوده‌اند مورد توجه قرار گرفته است».
وی بیان کرد: «توجه به حفظ محیط زیست از سوی اهالی و وجود حدود 10 اقامتگاه بوم‌گردی که مدیریت آن با زنان است از جمله دیگر ابتکارات شفیعآباد به شمار می‌رود».
فیروزان افزود: «رویداد ماراتن بیابان لوت که 10 سال پیاپی برگزار شده و اشتغال و پویایی زیادی در روستا ایجاد کرده نیز از جمله دیگر این موارد است».
توسعۀ پایدار روستاها
در ادامۀ این نشست، مالک اژدری ـ مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری کرمان با بیان اینکه شفیعآباد از زمان قاجار به‌عنوان محلی برای استراحت کاروان‌های تجاری در مسیر بیابان لوت بوده است، اظهار کرد: «این روستا در مسیر کرمان و سیستان‌وبلوچستان و خراسان واقع شده است و به دلیل این ویژگی‌ها توانسته در حوزۀ گردشگری خوب عمل کند و از این به بعد، به‌عنوان ظرفیت و پتانسیلی ویژه و همچون نگینی، در کنار کلوت‌های شهداد و آسمان پرستارۀ کویر خواهد درخشید».
وی سپس با اشاره به اجرای طرح‌های درآمدزایی و اشتغال در روستاهای استان در راستای سند کرمان برفراز افزود: «در کنار اجرای پروژه‌های عمرانی، در حوزۀ توسعه گردشگری و ساخت و احداث بوم‌گردی‌ها در روستاها و مجتمع‌های خدماتی رفاهی کوچک‌‌مقیاس را نیز دنبال میکنیم».
وی اضافه کرد: «برای اشتغال پایدار در روستاها، طرح‌های درآمدزایی دهیاری‌ها را شروع کردیم که گردشگری نیز در آن دیده شده است».
اژدری با تاکید بر اینکه گردشگری در کنار اشتغال پایدار، فرهنگ و هنر محلی را هم توسعه و تقویت می‌کند، گفت: «با توجه به چهار فصل بودن استان، روستاها می‌توانند مرکز گردشگری باشند. در این راستا طرح لبخند دنیا از چند ماه پیش شروع شده و طرح‌های توسعۀ گردشگری برای سرمایه‌گذاران و متقاضیان در سند تحرک‌بخشی دیده شده است. ضمن اینکه ایجاد و تکمیل زیرساخت‌ها را نیز در روستا در دستور کار داریم».
وی یادآور شد: «بیش از ۱۱ هزار آبادی و روستا در استان داریم که ۵۴۰۰ روستای آن دارای سکنه هستند و ۲۷۰۰ دهیار در روستاها فعالیت دارند».
شفیعآباد در فهرست 275 روستای منتخب
محمد جهانشاهی ـ کارشناس گردشگری و رئیس کمیته ملی طبیعت‌گردی نیز در این نشست گفت: «ارزش‌هایی مانند زیبایی‌های طبیعت و چشم‌اندازهای بصری را بسیاری از روستاهای ایران و جهان دارند اما مهم این است که انسان در این روستاها چگونه زندگی می‌کند».
وی افزود: «بیش از دو میلیون روستا در دنیا داریم. حداقل ۲۰ هزار روستا در دنیا می‌توانند بهترین روستای جهانی شوند. در نشست روز جمعه در چین ۶۵ کشور رقابت داشتند».
وی ادامه داد: «با انتخاب شفیعآباد ما در فهرست ۲۷۵ روستای منتخب دنیا قرار گرفتیم و این باعث افتخار است».
جهانشاهی همچنین اظهار کرد: «در دوره‌های پیشین، نتوانستیم هیچ روستایی را به این لیست بیاوریم. دو سال میمند را با وجود اینکه ثبت جهانی است معرفی کردیم اما ضوابط و ارزیابی سازمان جهانی گردشگری آن‌قدر سخت‌گیرانه است که نتوانستیم امتیازات لازم را کسب کنیم. انتخاب شفیعآباد حاصل حداقل ۲۵ سال کار در شهداد و تکاب و شفیعآباد است».
وی با بیان اینکه در دهۀ هشتاد در منطقۀ شهداد فقط یک کمپ کویری گردشگری داشتیم و فقط دو نگهبان نیروی گردشگری فعال منطقه بودند، افزود: «اکنون حداقل 44 بوم‌گردی در منطقۀ شهداد فعالیت دارد. یکی از زیباترین کمپ‌های کویری و از موفق‌ترین اکوکمپ‌های ایران را هواپیمایی ماهان در شهداد دارد. حداقل ۲۰۰ هنرمند صنایع‌دستی در این منطقه فعالیت دارند و شفیعآباد در انتهای زنجیرۀ صنایع‌دستی منطقه نقش پررنگی دارد».
وی بیان کرد: «همچنین در حال حاضر ۳۰ راهنما و بلد محلی در شهداد فعالیت دارند. چه حوزه‌ای جز گردشگری می‌توانست چنین به اقتصاد و جایگاه این روستا کمک کند؟».
جهانشاهی ادامه داد: «بسیاری از شهرهای ایران شاید نتوانند 800 میهمان را میزبانی کنند ولی شفیعآباد در ماراتن لوت امسال، این تعداد از میهمانان را به بهترین وجه میزبانی کرد و این رویداد ۱۰،۱۲ میلیارد تومان آوردۀ اقتصادی برای منطقه داشته است».
وی سپس خاطرنشان کرد: «کرمان در حوزه میراث طبیعی اثر جهانی دارد، شهر جهانی صنایع‌دستی هم دارد، چندین اثر تاریخی ثبت‌جهانی هم دارد، روستای جهانی گردشگری هم دارد. هرچه که برای جهش گردشگری نیاز باشد را دارد. حالا که گردشگر خارجی نمی‌آید با همین گردشگر داخلی حتی بازار منطقه، می‌توانیم گردشگری را در استان تقویت کنیم».
کمک به شفیعآباد
غلامرضا سالاری ـ معاون اقتصادی استاندار کرمان نیز در این نشست گفت: «این رویداد که در چین در حال برگزاری است پیامی دارد و آن اینکه چین به‌عنوان بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین کشور دنیا و دیگر کشورهای پیشرفتۀ دنیا که در صنایع متعدد سرآمد هستند و هیچ نیازی از لحاظ اقتصادی به گردشگری ندارند همه به این نتیجه رسیده‌اند که باید روستاها و هویت تاریخی و فرهنگی کشورشان را حفظ کنند و ایجاد اشتغال پایدار و ثروت کنند».
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه کرمان ظرفیت های گسترده‌ای برای رونق گردشگری دارد، اظهار کرد: «از امروز و با ثبت شفیعآباد به‌عنوان روستای برتر گردشگری وظیفه و مسئولیت همگان بسیار سنگین می‌شود. وقتی روستایی مقصد گردشگری می‌شود رفتارها و انتظارات تغییر می‌کند».
وی افزود: «مسئولان و رسانه‌ها همه باید از این به بعد کمک کنند که شفیعآباد تنها نباشد».
وی همچنین بیان کرد: «در روستاها طبیعت و فرهنگ و سنت‌های زیبایی داریم که باید آن را به دنیا نشان دهیم و به مردم دیگر دنیا آن را معرفی کرده و آموزش دهیم». سالاری خاطرنشان کرد: «امیدوارم در سال‌های آینده روستاهای بیش‌تری از ایران و کرمان معرفی شود و این محقق نمی‌شود جز با همکاری همۀ دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی و رسانه‌ها».
وعدۀ ثبت جهانی پته
معاون صنایع‌دستی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در بخشی از سخنانش در این نشست گفت: «ثبت‌ها و انتخاب‌های جهانی نشان می‌دهد که ایران، سرزمین اقتصادی هویت‌بنیان و معیشت عزت‌آفرین است و خانواده‌های ما در روستاها مولد و تولیدکننده‌اند نه مصرف‌کننده و همین ویژگی، سرمایه‌ای فرهنگی و اقتصادی برای آینده کشور محسوب می‌شود».
مریم جلالی افزود: «این انتخاب اما تازه آغاز راه است. آغاز همراهی، همکاری و الگو شدن برای دیگر روستاهای ایران».
وی با اشاره به اینکه نقش روستاها در حفظ هویت، صیانت از بناهای تاریخی و حفاظت از محیط زیست، نقشی بی‌بدیل است، ادامه داد: «طرح‌های توسعه‌ای در حوزه مسکن و زیرساخت نیز باید ناظر بر همین رویکردهای فرهنگی و پایدار طراحی شوند».
معاون وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همچنین بیان کرد: «شعار محوری استاندار کرمان مبنی بر «لبخند دنیا به کرمان ۱۴۰۵» تجلی دیپلماسی فرهنگی ایران است؛ استفاده از ظرفیت‌های بومی برای نشان دادن چهره‌ای صلح‌طلب و خلاق از کرمان به جهان».
وی افزود: «کرمانیان مردمانی هستند که زیبایی را می‌شناسند و آن را در همه چیز می‌آفرینند؛ از ساخت قلعه‌های تاریخی گرفته تا دوخت پته، از فرش و گلیم شیرکی‌پیچ سیرجان تا هنرهایی که جهان در برابرشان سر تعظیم فرود آورده است».
وی همچنین اظهار کرد: «یکی از افتخارات ما در شفیعآباد، حضور دهیار بانویی است که به‌خوبی نقش زنان را در توسعه پایدار نشان داده است. زنان شفیعآباد نه تنها تولیدکننده صنایع‌دستی‌اند، بلکه تولیدکنندگان عشق، عاطفه، اخلاق، قانون، جمعیت و ثروت هستند. آنان ستون‌های اصلی این پیروزی‌اند و من به آن‌ها افتخار می‌کنم».
معاون صنایع‌دستی کشور افزود: «صنایع‌دستی امروز ما، میراث‌فرهنگی آیندگان است و باید برای تداوم این مسیر سیاست‌گذاری و همگرایی را تقویت کنیم. همان‌طور که سیرجان شهر جهانی گلیم شیرکی‌پیچ است و کرمان پایتخت ملی صنایع‌دستی، تلاش میکنیم تا پتّه کرمان نیز جهانی شود». / الف
*عکس: روابط عمومی استانداری کرمان
نظر خود را بنویسید