فردای‌کرمان ـ گروه جامعه: در واکنش به اعلام توقف کاوش‌های باستان‌شناسی کنارصندل جیرفت به دلیل مشخص نبودن وضعیت ویزای باستان‌شناسان خارجی و ایتالیایی، مدیرکل امور پایگاه‌های میراث ملی و جهانی در معاونت میراث فرهنگی کشور گفت: «اداره کل امور پایگاه‌های میراث ملی و جهانی معتقد است کاوش‌های باستان شناختی در برخی نقاط کشور از جمله در جیرفت باید به‌صورت مستمر و مداوم ادامه داشته باشد».
فرهاد عزیزی افزود: «اعتبار کاوش‌های باستان‌شناسی کنارصندل جیرفت نیز در گفت‌وگو با رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به زودی تامین می‌شود».
وی با تاکید بر اینکه پیشتر بسیاری از کاوش‌های باستان‌شناختی در پایگاه‌های میراث ملی و جهانی ایران به صورت مشترک با گروه‌های خارجی انجام می‌شد، اظهار کرد: «خوشبختانه تامین بودجۀ کاوش صورت گرفته و موضوع کاوش‌های کنار صندل نیز تامین خواهد شد».
وی ادامه داد: «برنامه‌ریزی‌های لازم برای ایجاد شرایط قبلی برای حضور گروه‌های خارجی باستان‌شناسی در محوطه‌های مورد کاوش ایران انجام شده است. اجرایی شدن این موارد البته منوط به قبول حضور گروه‌های خارجی برای حضور در کاوش‌های باستان شناختی ایران در قالب هیات‌های مشترک است. بنابراین امیدواریم شرایط حضور طرف‌های خارجی البته به شرط تامین منافع ایران در کاوش‌های باستان شناختی دوباره در کشور فراهم شود».
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از ایلنا، سیدمنصور سیدسجادی سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی کنار صندل جیرفت چندی قبل خبر داده بود که از سه سال قبل تاکنون باستان‌شناسان خارجی که قرار است در تپه کنارصندل جیرفت کاوش‌های مشترک باستان شناختی با ایران را آغاز کنند، قادر به گرفتن ویزای ورود به ایران نشده‌اند و به همین دلیل دانشگاه سالنتو ایتالیا که قرار است بخشی از بودجه کاوش‌های باستان شناختی کنارصندل را متقبل شود، به گروه باستان‌شناسی آن دانشگاه اعلام کرده است که اگر امسال نیز امکان حضور باستان‌شناسان ایتالیایی در ایران فراهم نشد تمامی بودجه‌های مرتبط با کاوش‌های باستان شناختی و پژوهش‌های مرتبط در ایران را قطع خواهد کرد.
به‌دنبال این خبر، مرتضی نیکرو ـ سرپرست میراث‌فرهنگی استان کرمان در پاسخ به این سوال که وضعیت کاوش‌های باستان شناختی کنار صندل با توجه به هشدار دانشگاه سالنتو برای قطع بودجه ایران در پروژه‌های باستان شناختی چه می‌شود و آیا مشکل ویزای باستان‌شناسان برای ورود به ایران حل شده است؟ گفت: «در دی‌ماه سالجاری و پس از برگزاری همایش بین‌المللی تمدن جیرفت که قرار است در شهر جیرفت برگزار شود، کاوش‌های باستان‌شناسی تپه کنارصندل نیز با حمایت وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آغاز خواهد شد».
مرتضی نیکرو دربارۀ وضعیت صدور ویزای باستان‌شناسان خارجی حاضر در این پروژه اظهار کرد: «اداره کل میراث‌فرهنگی استان کرمان اطلاعی از صدور روادید مربوط به مهمانان خارجی و باستان‌شناسان خارجی حاضر در کاوش‌های کنار صندل جیرفت ندارد».
وی افزود: «این موضوع در اختیار پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری است و رئیس این پژوهشگاه می‌تواند دربارۀ صدور ویزای باستان‌شناسان و پژوهشگران خارجی برای حضور در کاوش‌های مشترک باستان شناختی کنار صندل اظهارنظر کند».
ممنوعیت حضور باستان‌شناسان خارجی
برپایۀ این گزارش، روند توقف صدور ویزا برای ورود باستان‌شناسان خارجی به ایران براساس طرحی بود که سه سال قبل با عنوان «مقابله با نفوذ سرویس‌های اطلاعاتی و دولت‌ها یا نهادهای بیگانه در کشور» از سوی برخی نمایندگان مجلس ارائه شد و از آن پس محدودیت‌هایی برای حضور باستان‌شناسان خارجی در پروژه‌های باستان‌شناسی مشترک اعمال شد.
توقف همکاری با باستان‌شناسان خارجی در کاوش‌های مشترک در ایران البته پیشتر مورد نقد جامعه علمی باستان‌شناسی ایران قرار گرفته بود و این جامعه ماه گذشته با صدور بیانیه‌ای از مجلس و دولت خواست پیش از تصویب این طرح در مشورت با متخصصین و باستان‌شناس‌ها درهای ایران را به روی باستان‌شناسان خارجی باز نگاه دارد. در این بیانیه آمده بود: «همکاری‌های علمی بین‌المللی، از جمله پروژه‌های باستان‌شناسی مشترک، بر پایۀ اصول شفافیت، اعتماد متقابل و احترام به حاکمیت ملی کشورها شکل می‌گیرند و نقش مهمی در حفاظت از میراث فرهنگی و گسترش نتایج پژوهش‌های علمی ایفا می‌کنند و در شرایطی که وضعیت حفاری‌های غیرمجاز و غارت اموال فرهنگی وارد مرحلۀ بحرانی شده و آسیب‌های ناشی از این فعالیت‌ها مصداق بارز نقض امنیت و تمامیت ارضی کشور است، طرح یادشده به جای تمرکز بر این معضل اساسی، محدویت‌های گسترده‌ای را بر ارتباط میان پژوهشگران ایرانی و نهادهای علمی جهانی اعمال می‌کند. این امر نه تنها موجب انزوای بیشتر جامعۀ علمی ایران خواهد شد؛ بلکه روند تحقیق، پژوهش، مستندسازی و معرفی میراث فرهنگی این سرزمین را نیز با آسیب جدی مواجه می‌کند». / الف
نظر خود را بنویسید