اسماء پور زنگی‌آبادی: در نخستين نشست عمومي شوراي شهر کرمان، معاون حمل‌ونقل و امور زيربنايي شهردار در حالي‌که برنامه‌هاي اولويت‌دار امسال اين حوزه را ارايه مي‌کرد خبر داد که ساماندهي سه‌راهي شرف‌آباد را هم در دستور کار دارند و گفت که ساخت تقاطع غيرهمسطح در سه‌راهي شرف‌آباد طرح اوليه‌اي دارد که اجراي آن، بالغ بر 150 ميليارد تومان هزينه نياز دارد اما در شهرداري، اين را تبديل کرده‌اند به طرحي که به اصلاح مسير فعلي روي سطح مي‌پردازد با هزينه‌ي دو، سه ميلياردي!
به گزارش فردای کرمان به نقل از استقامت، سه‌راهي شرف‌آباد ساليان زيادي است که يکي از نقاط پرخطر ترافيکي در شهر کرمان بوده و محمدحسين انجم‌شعاع؛ معاون پيشين ترافيک شهرداري کرمان از کساني است که در دوره‌هاي مختلف و هرجا که پا داده نسبت به وضعيت آن هشدار داده و البته ساخت تقاطع غيرهمسطح را در اين نقطه از ضروريات اعلام کرده است. به بهانه‌ي خبري که محمدعلي قنبري معاون شهردار درباره‌ي اين سه‌راهي داد، با انجم‌شعاع تماس گرفتم تا نظر او را در اين‌باره بپرسم. او تنها کارشناس ترافيک نظام مهندسي ساختمان استان و مدرس دانشگاه شهيد باهنر کرمان است.
يادآور مي‌شود مسئله‌ي سه‌راهي شرف‌آباد در گفت‌وگو با ديگر کارشناسان نيز بررسي خواهد شد.
آقاي انجم‌شعاع! سه‌راهي شرف‌آباد از لحاظ ترافيکي، چه مشکلاتي دارد؟
ببينيد؛ از سال 85 که بنده مسئوليت معاونت حمل‌ونقل و ترافيک شهرداري کرمان را برعهده داشتم، سه‌راهي شرف‌آباد به‌عنوان يکي از نقاط حادثه‌خيز شهر کرمان بوده که يادم است آن زمان پليس مرتب نسبت به وضعيت آن هشدار مي‌داد. در اين نقطه، دو محور شرقي و غربي با يک محور شمالي با زاويه‌اي غيرقائم به هم مي‌رسيدند و گردش به چپ هم زياد انجام مي‌شد در نتيجه هميشه حادثه رخ مي‌داد. ما در آن زمان، با شهرداري منطقه دو توافق کرديم و شکل هندسي سه‌راهي را تغيير داده و آن را به شکل T درآورديم و يک چراغ فرماندهي هم نصب کرديم تا جلوي خيلي از تصادف‌ها گرفته شود. اما حجم ترافيک در اين محدوده بالا بود و حضور چراغ باعث افزايش معطلي و تاخير در رفتو‌آمدها مي‌شد. در اين شرايط، خيلي از رانندگان قانون‌گريزي کرده و مي‌کنند و همين باعث شده تا همچنان اين نقطه حادثه‌خيز معرفي شود. بعد از اين و زماني که در حال تعريف تقاطع‌هاي غيرهمسطح در شهر بوديم، به سه‌راهي شرف‌آباد هم فکر مي‌کرديم. مسئله اين بود که غيرهمسطح‌سازي بايد در معابري که شرياني درجه يک هستند اتفاق بيفتد و حالا سه‌راهي شرف‌آباد در مسيري بود که شرياني درجه يک نبود اما در کمربندي قرار داشت. کمربندي‌ها را هم به‌عنوان شرياني درجه يک مي‌پذيرند در نتيجه پيشنهاد اين بود که در شهرداري کرمان چنانچه بودجه‌اي وجود داشته باشد بايد کمربندي در اولويت قرار گيرد تا با غيرهمسطح‌سازي در نقاط مشخصي از آن، مسيري بدون چراغ قرمز دور تا دور شهر ايجاد کنيم. با حذف چراغ، تاخيرها کاهش پيدا کرده و رانندگان ترغيب مي‌شوند تا به‌جاي استفاده از معابر درون شهر، اين مسير را انتخاب کنند و اين، در کاهش تراکم ترافيک موثر بود. آن زمان، هنوز مطالعات طرح جامع ترافيک شهر کرمان انجام نشده بود. بعد که مطالعات را انجام داديم، اولويت‌هايي از جمله روگذر چهارراه فرهنگيان و چهارراه زندان و بقيه تقاطع‌هاي غيرهمسطح تعيين شد و به مرور زمان، اغلب آن نيز اجرا شد. زماني که بنده در شهرداري بودم، اقدام ديگري که انجام مي‌داديم ايجاد دوربرگردان در برخي نقاط از جمله در کمربندي جنوبي نزديک محله‌ي سلسبيل بود. طبق طرحي که مدنظر ما بود، اگر کسي از سمت ماهان وارد شهر کرمان مي‌شد بدون هيچ چراغ راهنما و توقف، از سمت باغين خارج مي‌شد. الان بخش زيادي از اين طرح اجرا شده و تقاطع غيرهمسطح سه‌راهي راه‌آهن که به پايان برسد اين طرح تقريبا کامل مي‌شود. آن زمان، براساس حجم و تقاضاي ترافيک، يکي از اولويت‌هاي ما همين سه‌راهي شرف‌آباد بود. مطالعات طرح حمل‌ونقل و ترافيک شهر کرمان هم نشان داد که اين نقطه از اولويت‌هاي جدي است و اين يعني، پيش از آنکه در باغ‌ملي و آزادي اين روگذر و زيرگذرها ساخته مي‌شد بايد سه‌راهي شرف‌آباد از چراغ آزاد مي‌شد و اين، علاوه بر حل مشکل حادثه‌خيزي سه‌راهي فوق، موجب مي‌شد تا رينگ شهر کرمان بدون چراغ باشد. البته در سه‌راهي سيلو هم مشکلاتي براي تکميل اين رينگِ بدون چراغ وجود دارد.
حذف چراغ در سه‌راهي شرف‌آباد به اين معناست که اينجا بايد تقاطع غيرهمسطح ساخته شود؟
بله. حالا اينکه زيرگذر باشد يا روگذر؛ چيزي است که بايد درباره‌ي آن فکر کنيم و تصميم بگيريم. حالا اگر تصميم بگيريم چهارراه را ببنديم و دو دوربرگردان درست کنيم به اين اميد که مشکل ترافيک و پرخطر بودن اين نقطه حل شود، کاري است که هرگز جواب نمي‌دهد. دوستاني که چنين ايده‌هايي را پيشنهاد مي‌دهند بايد بگويند که با اين حجم ترافيک، چه‌طور مي‌خواهند با ايجاد دوربرگردان و حذف چراغ مشکل را حل کنند؟ اگر چنين کاري انجام شود وضعيت از الان که چراغ فرماندهي وجود دارد بدتر خواهد شد. چراغ فقط يک عيب دارد و آن، ايجاد تاخير است؛ وقتي حذفش کنيم درست است که تاخير را کم مي‌کند اما حجم بالاي ترافيکي که در اين نقطه وجود دارد بعد از ايجاد دوربرگردان، باعث ايجاد تاخير بيشتري نيز خواهد شد و عملا ترافيک قفل مي‌شود. براي اينکه رينگ شهر بدون چراغ باشد، بايد در اين نقطه تقاطع غيرهمسطح ايجاد شود.
طرح جامع ترافيک هم، ساخت تقاطع غيرهمسطح را پيشنهاد کرده؟
بله. اگر بخواهيم طبق طرح عمل کنيم، سه‌راهي شرف‌آباد حتما نياز به تقاطع غيرهمسطح دارد. درباره‌ي زيرگذر و روگذر بودن و اينکه مثلا يک روگذر مثل پل چهارراه فرهنگيان يا پل سيدي باشد که فقط ترافيک را در مسيري مستقيم عبور دهد يا اينکه مثل پل چهارراه زندان، همه‌ي لوپ‌ها و مسيرهاي يک روگذر را به‌طور کامل داشته باشد؛ چيزي است که مي‌توان درباره‌ي آن تصميم گرفت.
اما معاون شهردار گفت که تقاطع غيرهمسطح در سه‌راهي شرف‌آباد 120 ميليارد تومان هزينه دارد و اصلاح سطح آن با دو، سه ميليارد انجام مي‌شود. تفاوت هزينه خيلي زياد است و احتمالا شهرداري توان آن را ندارد که به راه‌حل ساده‌تر و ارزانتري فکر مي‌کند.
120 ميليارد تومان براي تقاطع غيرهمسطحي است که همه‌ي لوپ و رمپ‌هاي آن کامل باشد. مي‌توان طرح ساده‌تري را در اين نقطه اجرا کرد. هر تصميمي جز اين گرفته شود، با رشد ترافيک و حجم بالاي آن جواب نمي‌دهد. مي‌توان راه‌حلي بين اين دو را در نظر گرفت؛ يک روگذر ساده بدون لوپ و رمپ و يک چراغ فرماندهي که ترافيک شمالي به تقاطع را کنترل و هدايت کند.
با توجه به اينکه شما خودتان در حلقه‌ي مشاوران شهردار کرمان حضور داريد تاکنون در اين‌باره نظرتان را داده‌ايد؟
در کارگروه مشورتي معماري و شهرسازي که هنوز اين موضوع مطرح نشده و بايد در کارگروه ترافيک شهرداري بررسي شود. به نظر من، اين اصلا موضوع پيچيده‌اي نيست که بخواهيم درباره‌ي آن بررسي گسترده انجام دهيم؛ ما چند سال پيش، 600، 700 ميليون تومان هزينه کرديم تا براي اين شهر، يک طرح جامع ترافيک داشته باشيم که به ما بگويد چه کاري درست است و چه کاري نادرست. اگر قرار نباشد در چنين مواقعي به اين طرح مراجعه کنيم براي چه اصلا آن را تهيه کرديم؟ طرح کاملا شفاف درباره‌ي سه‌راهي شرف‌آباد نظر داده است. اگر گفته دوربرگردان ايجاد کنيم، خوب پذيرفتني است. اگر نه، چرا دست به تصميماتي بزنيم که نتيجه‌ي آن از قبل معلوم است؟ مهم نيست که منِ انجم‌شعاع چه مي‌گويم. من بارها و بارها در مصاحبه‌ها و در جلسات گفته‌ام که ترافيک يک علم است. با اعداد و ارقام کار دارد. بي‌حساب و کتاب نمي‌توان به آن بپردازيم. نبايد بگوييم چون من خوشم مي‌آيد در فلان نقطه، فلان کار را انجام دهيم. اقدامات سليقه‌اي در حوزه‌ي ترافيک، جز دردسر و زحمت براي شهر و مردم و حتي خود شهرداري، عايدي‌اي ندارد.
به طرح جامع ترافيک اشاره کرديد. در همه‌ي سال‌هاي گذشته، مسئله‌اي که هميشه از آن حرف زده شده کنار گذاشتن اين طرح براي انجام تصميمات بوده است. چرا اين اتفاق مي‌افتد؟ نکند طرح مشکلات جدي دارد؟
در ابتدا، تصويب اين طرح، خيلي زمان برد. در حال حاضر هم، با تغييراتي که در شبکه‌ي ترافيکي شهر ايجاد کرده‌اند نياز است اين طرح به‌روز رساني شود. تاکيد مي‌کنم که بروز رساني طرح از اقدامات عاجل شهرداري بايد باشد.
مسئله‌ي بعدي اين است که از روز اول که اين طرح مصوب شد، در معاونت حمل‌ونقل و ترافيک شهرداري، به‌عنوان يک نهاد که مجري اين طرح است، نتوانسته‌اند آن را پياده کنند و مورد استفاده قرار دهند. من نگاهم به هيچ شخص خاصي نيست. به‌طور کلي مي‌گويم. در طرح جامع ترافيک، تمام شهر کرمان مدل شده است، با توجه به وضع موجود و پيش‌بيني پنج يا 10 ساله مي‌گويد که هر دستک‌اري در شبکه‌ي ترافيکي شهر، چه اتفاقاتي را در آينده رقم خواهد زد. دوستان ما در شهرداري، اگر از اين طرح استفاده کنند، کافي است تا در سه‌راهي شرف‌آباد، چراغ را بردارند و نتايج آن را ابتدا روي مانيتور ببينند.
چرا شهرداري نتوانسته از طرح استفاده کند؟
بايد افرادي آموزش ببينند تا بتوانند از اين نرم‌افزار استفاده کرده و مدل‌ها را بردارند و نتايج هر تغييراتي را قبل از اينکه روي زمين ببينند، آن‌جا ببينند. طرح ترافيک کرمان يک جزوه و کتابچه‌ي کتابخانها‌ي نيست. يک ابزار مناسب براي کمک به تصميمات درست در شهر است و نبايد آن را خلاصه در کتابچه‌هايي کاغذي کنيم./پ
نظر خود را بنویسید