گروه جامعه ـ سخنگوی وزارت بهداشت روز شنبه اعلام کرد که در حال حاضر، استانهای «آذربایجان شرقی، فارس، مازندران، اصفهان و خراسان رضوی» از لحاظ شیوع کرونا در وضعیت قرمز هستند. کیانوش جهانپور همچنین نسبت به هرگونه تعجیل و اقدام شتابزده در بازگشت به شرایط عادی کشور و رفع فاصلهگذاری اجتماعی هشدار داد.
به گزارش فردایکرمان به نقل از ایسنا سراسری، جهانپور، روز شنبه 16 فروردینماه، در ارتباط ویدیو کنفرانسی با خبرنگاران گفت: «راهبردی که وزارت بهداشت طی هفتههای اخیر و به دنبال شناسایی موارد اولیهی بیماری داشت با موضوع بسیج ملی مقابله با کرونا و توجه به موضوع فاصلهگذاری اجتماعی و بعد از آن تشدید آن اتفاق افتاد. همچنین موضوع تشخیص و اقدام زودهنگام نیز از طریق سامانه Salamat.gov.ir انجام شد. این بیمارییابی فعال همزمان با اقدامات قبلی، دو اقدام پیشگیرانه بود تا بتواند بار مراجعین بیمارستانها و افرادی که نیازمند خدمات درمانی بهویژه خدمات درمانی گرانتر و طولانیتری هستند، کاهش دهد. در یک ماه اخیر این توفیق حاصل شد و تمام هفتههای اخیر شاهدیم که بار مراجعین بیمارستانهای ما کاهش یافت و حتی امروز در اغلب استانها تخت خالی در مراکزی که معین درمان کرونا هستند، داریم».
وی افزود: «این در حالی است که شاید در اسفندماه چند روز بحرانی را پشت سر گذاشتیم، اما هیچوقت موردی از بستری افراد در راهروی بیمارستانها و عدم پذیرش افراد مشاهد نشد که مدیون اقدامات بزرگ پیشگیرانه است که در حوزه بهداشت کلید خورد و بار درمان و هزینههای درمان را کاهش داد. این در حوزه بحران است. حال ممکن است ما سناریوهایی داشته باشیم از اینکه این بیماری جزئی از زندگی بشر شده و بخواهد ماهها و سالها ادامه یابد. قاعدتا در آن زمان باید تعریف دیگری داشت. هیچ کشوری نمیتواند در شرایط فاصلهگذاری اجتماعی و فیزیکی شدید برای ماهها و سالها باقی بماند و باید برای آنجا هم تدابیری اندیشیده شود. امیدواریم به مرحله تحقق سناریوهای بدبینانه نرسد و اقدامات بشر برای درمان این بیماری به نتیجه برسد، اما فعلا تکلیف ما یک ضربالمثل دیرین فارسی است "از این ستون به آن ستون فرج است". بنابراین ما باید نمودار ابتلا به بیماری را کوتاهتر کنیم و سعی کنیم زمان و فرصت خریده تا با خسارات کمتری در حوزهی سلامت، بتوانیم از این واقعه عبور کنیم تا در ستون بعدی از نظر فناوری فرجی ایجاد شود و مقابله با این ویروس راحتتر شود و زیانهای اقتصادی کشور کاهش یافته و مردم به زندگی عادی خود بازگردند».
وی در پاسخ به سوالی درباره ابتلای جوانان به کرونا نیز گفت: «به هر حال هر چه گروه سنی پایینتر آید، میزان ابتلا و علائم شدید و وضعیت بحرانی از نظر تعداد کمتر میشود، اما فرد جوان یا نوجوانی که وارد فاز بحرانی شوند، پیش آگهی بدتری خواهند داشت. همه گروههای سنی به نوعی مبتلا میشوند، اما در جوانان وجود علائم خفیف، متوسط و یا بدون علامت بیشتر از سایر سنین بهویژه بالای ۶۰ سالهها است. تقریبا در تمام گروههای سنی مرگومیر را شاهد بودیم، اما در گروههای سنی بالاتر بهویژه بالای ۶۰ سال بیشتر دیده میشود. ابتلا، خاص گروه سنی خاصی نیست، از نوزاد تا بالای ۱۰۴ سال سن ابتلا را داشتهایم».
جهانپور درباره وضعیت استانهای مختلف از نظر شیوع کرونا نیز اظهار کرد: «باید توجه کرد که وضعیت استانها متفاوت است. علت اینکه تصمیم گرفتیم که آمار تفکیکی را از مقطعی به بعد اعلام نکنیم این بود که برخی استانها با فعال شدن سامانهی بسیج ملی مقابله با کرونا، عملکرد بهتری در غربالگری و شناسایی بیماران داشتند و قاعدتا تعداد مبتلایان جدیدی که گزارش میکردند، بیشتر بود و با این انتقاد از سوی مسئولان محلی مواجه میشدند که به دلیل عملکرد ضعیف انتشار و شیوع بیماری در این مناطق بیشتر است».
وی افزود: «بنابراین تاثیر منفی که این واکنش که از سوی برخی مسئولان محلی و برخی رسانهها وجود داشت، قاعدتا میتوانست عملکرد مطلوب و مفید برخی دانشگاههای علوم پزشکی را زیر سوال ببرد و حتی یک رقابت منفی به وجود آید و این تصور پیش آید که تعداد آمار کمتر به معنای عملکرد بهتر است و حتی در گزارش دهی نتایج منفی شاهد باشیم». وی ادامه داد: «برای اینکه وارد این فاز نشویم، این تصمیمگیری انجام شد و از این اقدام دفاع میکنیم؛ چرا که تاثیر مثبتی داشت. باید توجه کرد که این تصمیم در بیماریابی فعال نقش ویژهای داشت و منجر به مدیریت بهتر شرایط ملی و استانها شده بود. البته همچنان برخی استانها در وضعیت زرد و نارنجی و برخی در وضعیت قرمز هستند و روند صعودی ابتلا دارند و در برخی روند ابتلا کاهش پیدا کرده است». وی اضافه کرد: «حال برای اینکه تصور نشود که استانی امنتر است و افراد به آن نقطه سفر کنند، تصمیم گرفتیم که آمارها را کلی اعلام کنیم. اکنون در استانهای آذربایجان شرقی، فارس، مازندران، اصفهان و خراسان رضوی وضعیت قرمز دارند که استانهای مسافر پذیر هستند و بقیه استانها وضعیت بهتری پیدا کردهاند».
کسی حق توزیع فاویپراویر ندارد
جهانپور درباره وضعیت داروی آویگان که برای درمان کرونا مطرح شده، اظهار کرد: «استفاده از داروی فاویپراویر با نام برند تجاری آویگان از سه هفته قبل در کمیته اخلاق مجوز مطالعهی بالینی چند مرکزی را در چند بیمارستان اخذ کرده است. برخی دوستان اعلام کردند که آن را برای ۳۰ بیمار تجویز کردهاند که اگر مجوز نداشتند، تخلف کردهاند و قابل برخورد خواهد بود، دارو در چین و ژاپن برای کرونا تایید نشده بلکه برای آنفلوانزا تایید شده است. در عین حال یک مطالعه در چین اثر بخشی این دارو را در کرونا نشان میداد که مقالهی مربوط به نتایج این مطالعه حذف شد. کمیته اخلاق مجوز مطالعه بالینی را برای این دارو تایید کرده است و ژاپن به میزان مصرف ۵۰ بیمار و حدود یک هزار قرص آویگان به ایران اهدا کرده است. البته باید توجه داشت که بسیاری از مراحل اضافه شدن دارو به فهرست دارویی در شرایط بحران متفاوت است و از طرفی اعلام میکنیم که اگر کسی دارو را تولید یا وارد کرده است حق توزیع را نخواهد داشت».
ارائۀ گواهی سلامت کارمندان شدنی است
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر درخواست برخی شرکتها نسبت به ارائهی گواهی سلامت از سوی کارمندان، گفت: «قاعدتا این شرکتها باید به مراکز طب کار ارجاع داده باشند و این مراکز میتوانند گواهی سلامت صادر کند. مورد مشابه آن را برای مسافران کشورهای خارجی داشتیم و این هم قابل صدور است. البته نمیتوانم درباره اشتباه یا درست بودن آن اظهار نظر کنم، اما اصل موضوع امکانپذیر است و مراکز طب کار میتوانند این گواهی را صادر کنند».
هیچ کارگری نباید به دلیل کرونا اخراج شود
جهانپور در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کارگران و عدم اخراج آنها در این شرایط کرونایی توضیح داد: «اینکه هیچ کارگری نباید اخراج شود، درست است و اگر هم کارگری اخراج شود، قطعا بنگاهها از حمایتهای اقتصادی دولت برای کرونا بهرهمند نمیشوند. اخراج اگر خلاف قانون باشد، مسیر پیگیری آن از هیاتهای حل اختلاف وزارت کار قابل پیگیری هستند و احتمالا میتوانند از حمایتهای بسته کمکهای اقتصادی هم بهرهمند شوند».
وی افزود: «درباره کارگران زیرزمینی که پیش از این هم بیمه نبودهاند، این اقدام غیرقانونی بوده و رسمیت نداشته است و کرونا نمیتواند به یک کار غیرقانونی رسمیت دهد. البته به عنوان بخشی از جامعه میتوانند از حمایتهای در نظر گرفته شده در بسته اقتصادی کارگری استفاده کنند، اما نه ذیل عنوان کارگر. اگر اختلاف نظری در ستاد ملی مقابله با کرونا باشد، درباره همین موضوعات است که مشخص کنیم که هزینهی اثربخشی اقدامات پیشگیرانهای که برای حوزه سلامت انجام میشود، چقدر است و این هزینهی اثربخشیها تا کجا میتواند فاصلهگذاری اجتماعی و توقف مشاغل را ادامه دهد».
فاصلهگذاری اجتماعی همچنان نیاز است
وی افزود: «قاعدتا ما چون بیشتر در حوزه سلامت، بر عواقب و پیامدهای ناگواری که کمرنگ شدن فاصلهگذاری اجتماعی میتواند برای مردم داشته باشد، بیشتر صحبت میکنیم اما این دغدغه را هم به رسمیت میشناسیم که بخشهایی برای آینده اقتصاد و طبقات آسیبپذیر نگرانند که البته خاص جامعه ایرانی نیست. امروزه در آمریکا و اروپا حتی نگرانی از قحطی و نایاب شدن کالاهای اساسی صحبت میشود. حداقل در کشور ما در این زمینهها نگرانی جدی نداریم. معتقدیم همچنان در هفتههای آتی حوزه سلامت نیازمند حفظ فاصلهگذاری اجتماعی خواهد بود و قاعدتا مشاغل و افرادی در این میان زیان میبینند و دولت تا حد زیادی آن را جبران خواهد کرد. البته نمیتوانم درباره مزمن شدن این حالت اظهارنظر کنم و باید جوانب مختلف سنجیده شود».
رفع فاصلهگذاری اجتماعی باید تدریجی باشد
جهانپور درباره نامهی انتقادی وزیر بهداشت به رئیسجمهور درباره اقدام وزارت صمت درباره بازگشت به کار افراد، گفت: «اولا باید توجه کرد که یک ضربالمثل فارسی میگوید که " با یک مویز نباید گرمیمان شود و با یک غوره هم نباید سردیمان شود". اینکه میبینیم که روزها و هفتههای نسبتا قابل قبولی را پشت سر گذاشتیم، ماحصل فاصلهگذاری اجتماعی و تشدید آن بود که همزمان با برنامههای بسیج ملی مقابله با کرونا انجام شد، اما شرایط با وضعیت بحرانی مرزهای ظریفی دارد. وضعیت کنونی مدیریت شده است، اما وضعیت مدیریتشده بسیار شکننده بوده و به تعبیر وزیر بهداشت مانند کشتیگیری است که چند امتیاز جلوتریم اما یک فن حریف میتواند ما را ضربه فنی کرده و تمام دستاوردهایمان را بر باد دهید. هرگونه بازگشت از فاصلهگذاری اجتماعی و یا کاهش محدودیتهای آن باید بسیار دقیق، مطالعهشده، تدریجی، گام به گام و بر اساس پروتکلهای مشخص و ارزیابی دقیق خطر باشد. وگرنه همه آنچه رشته کردهایم پنبه میشود».
چگونگی تست کرونا در آزمایشگاههای خصوصی
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره اخذ هزینه تست از سوی آزمایشگاههای خصوصی، گفت: «یکسری آزمایشگاه خصوصی همکار داریم که ممکن است در برخی استانها به عنوان همکاری با انستیتو پاستور شناسایی را انجام دهند که اینها کیت را مستقیما از ما دریافت کرده و نمونهها را هم مستقیما از مراکز درمانی معین میگیرند و هیچگونه هزینهای را هم از بیماران نخواهند گرفت و البته بیمار هم مراجعه مستقیم به این مراکز نخواهد داشت. جدای این موارد اگر آزمایشگاه خصوصی تست را انجام میدهد، قاعدتا خودشان کیت را خریداری کردهاند. تاکنون معاونت درمان هم برای این موضوع تعرفهای را اعلام نکرده است. در عین حال نکته مهم برای مردم این است که اصلا ضرورتی برای انجام این آزمایشات وجود ندارد. درک نمیکنیم که چه ضرورتی بهجز احساس نگرانی بیمورد برای این کار وجود دارد. باید توجه کرد که اگر بدون علامت تست دهید و منفی باشد، هیچ تضمینی نیست که فردا به بیماری مبتلا نشوید. اگر هم فرد علامتدار باشد، روند آن مشخص است که با سیتیاسکن و... مشخص شده و در صورت نیاز تست PCR برایش انجام میشود. انجام تست خارج از نظام تشخیصی-آزمایشگاهی کشور، ضرورتی ندارد، کاربردی برای درمان بیماران ندارد و در جلوگیری از ابتلای افراد به بیماری هم تاثیری ندارد. ممکن است یک تقاضای کاذبی ایجاد شده باشد و برخی آزمایشگاههای خصوصی هم به هر طریقی کیت را تهیه کرده و انجام دهند».
جهانپور در پاسخ به سوالی درباره عادی سازی شرایط در کشور با حضور برخی مشاغل بر سر کارشان، گفت: «وضعیت امروز مدیریت شده است و این تابع اتفاقات و رویدادهایی است که ظرف هفت تا ۱۴ روز قبل افتاده است. هر چه در جلوی چشم خود میبینیم کارنامه هفت تا ۱۴ روز قبل بوده است؛ چرا که این مدت دوره کمون بیماری است. باید توجه کرد که نتایج اقدامات کنونی را باید ۱۴ روز بعد دید. در حال حاضر وضعیت شکننده است و هر اقدام مطالعه نشده ناگهانی ممکن است ما را به پیک مجدد گرفتار کند. نتیجه اقدامات را ۱۴ روز بعد مشاهده میکنیم. فعالیت مشاغل غیرضروری مثل آموزشگاهها تخلف است. مشاغلی که ستاد ملی مبارزه با کرونا تصویب کرده تا ۲۰ فروردین تعطیل باشند، کماکان تعطیل هستند. در این زمینه سامانه سجام بین وزارت بهداشت و قوه قضاییه برای گزارش موارد تخلف فعالیت میکند. موارد تخلف پیگیری میشود؛ چرا که سلامت عمومی از منافع عامه است».
تصمیمگیری برای ادامه فاصلهگذاری اجتماعی؛ فردا
جهانپور درباره تصمیمگیری برای ادامه تعطیلیها، گفت: «ستاد هر روز که تصمیم جدیدی نمیگیرد، اما افرادی که میخواهند خلل ایجاد کنند، سعی میکنند سوالات مختلف در افکار عمومی ایجاد کنند. تکلیف مشاغل مشخص است و برای ادامه طرح فاصلهگذاری اجتماعی از ۲۰ فروردین ستاد ملی مقابله با کرونا، فردا تصمیمگیری خواهد کرد. اکنون مشاغل غیرضروری تا ۲۰ فروردین تعطیل هستند».
سخنگوی وزارت بهداشت درباره چرایی یکنواخت بودن آمار ابتلا به کرونا در ایران، گفت: «دلیل این موضوع این است که در کشورهای دیگر روند بیماری مدیریت شده نیست. باید توجه کرد که تعداد موارد آیسییو ثابت بوده و بیشتر عزیزانی هم که فوت میکنند از عزیزان بستری در آیسییو بودند».
افزایش شیوع و کاهش مرگومیر کرونا در تهران
وی درباره وضعیت شیوع کرونا در تهران، گفت: «گرچه وضعیت شیوع کرونا در تهران افزایشی است، اما از طرفی با کاهش مرگ و میر، کاهش مراجعه و کاهش بستری در این زمینه مواجه بودیم. اگر کسی از رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و ماندن در منزل خسته شده برای آنها چارهای جز تخت آیسییو نخواهیم داشت. البته وزارت بهداشت و نظام سلامت بخشی از ستاد ملی مقابله با کرونا است. امیدوارم وارد فاز بازگشت ناگهانی، غیرمترقبه از وضعیت فاصلهگذاری اجتماعی به وضعیت عادی نشویم، چون قطعا خسارتبار خواهد بود».
جهانپور درباره شلوغی امروز تهران، گفت: «شلوغی امروز تهران مربوط به بخش دولتی نیست و احتمالا به بخش خصوصی مربوط است. البته برخی افراد ممکن است به خاطر عدم استفاده از مترو یا اتوبوس، از اتومبیل شخصی استفاده کرده باشند و بخشی از ترافیک به این دلیل اتفاق افتاده است».
ذخیره استراتژیک داروهای مرتبط با کرونا
سخنگوی وزارت بهداشت درباره وضعیت تامین داروهایی که برای کرونا مورد استفاده قرار میگیرند، اظهار کرد: «تمام داروها از جمله هیدروکسی کلروکین و موارد دیگر که برای مبتلایان به ویروس کرونا تجویز میشود، تولید داخل است و حتی ذخیره استراتژیک از این داروها برای هفتههای آتی وجود دارد. بسیاری از کشورها برای تجویز همین داروها که نسخه میشود و به راحتی در دسترس است، مشکل دارند و حتی برای افرادی که در منزل مورد مراقبت قرار میگیرند، هیچ دارویی تجویز نمیکنند».
وی در ادامه تاکید کرد: «در کشور ما قرنطینه سطح سوم انجام شد و اعلام میکنم که هرگونه تعجیل و اقدام شتابزده در بازگشت به شرایط عادی و رفع فاصلهگذاری اجتماعی میتواند مشکلساز باشد».
سخنگوی وزارت بهداشت اضافه کرد: «از مردم میخواهیم همچنان هشدارها را جدی بگیرید و کماکان نکات بهداشت فردی و اجتماعی را مورد توجه قرار دهید». / الف
نظر خود را بنویسید