اسما پورزنگی‌آبادی ـ آرایشگاه‌های زنانه همچنان در لیست کسب‌وکارهایی هستند که کرونا نمی‌گذارد فعالیت‌شان را شروع کنند. این ممنوعیت آن هم درست در دوره‌‌ای که اوج و رونق این فعالیت بوده؛ یعنی اسفندماه و دم عید نوروز و ماه‌های رجب و شعبان، این گروه از فعالان صنفی را در رکود شدید اقتصادی فرو برده است. اجاره‌هایی که معوق مانده، مواد آرایشی و بهداشتی که به خیال رونق شب عید تهیه شده و بلااستفاده مانده، درآمدی که به صفر رسیده و اقساط وام‌هایی که باید پرداخته شود، کارکنانی که حقوق‌شان پرداخت نشده، تعطیلی‌هایی که معلوم نیست تا کی قرار است ادامه داشته باشد و سکوتی که دولت در برابر وضعیت فعالان این صنف اختیار کرده، می‌رود تا صاحبان و کارکنان یک‌هزار و 600 سالن آرایشگاهی که در شهر کرمان و اطراف آن ایجاد شده است را به ورشکستگی بکشاند. در همین حال، این شرایط، راه را بر گروهی که از آن‌ها به عنوان «آرایشگران زیرزمینی» یاد می‌شود باز گذاشته است؛ آرایشگرانی که در این روزهای تعطیلی و بیماری، یواشکی مشتریان را صدا می‌کنند، در محیطی که معلوم نیست چه‌قدر بهداشتی باشد و یا با رفتن به خانه‌ی آن‌ها، خدمات مورد نیازشان را ارائه می‌کنند. تنها در یک مورد، خانم آرایشگری در شهر کرمان که هنوز مجوز کار هم نگرفته، ادعا کرده به واسطه‌ی کارهای شب عید امسالش، چندین میلیون تومان درآمد داشته است!
این در حالی است که عموم آرایشگران مجوزدار، دارند خانه‌نشینی دو ماهه‌ی خود را سپری می‌کنند و به گفته‌ی فرزانه حسنی‌سعدی، از فعالان باسابقه‌ی این حوزه، دارند به ورشکستگی فکر می‌کنند. دخل و خرجی که دیگر به هم نمی‌خواند، هزینه‌هایی که کرده‌اند و روزهایی که به امید آن، بی‌رونقی سال را سپری می‌کردند و از دست‌شان رفت.
حسنی‌سعدی می‌گوید: «پیش از عید نوروز، طبق روال هر سال، ما آرایشگران خریدهای زیادی انجام داده بودیم و برخی از همکاران ما، برای تبلیغات هم هزینه‌های زیادی کرده بودند اما درست در روزهای اوج کارمان، جشن‌ها لغو و بعد هم سالن‌ها تعطیل شد. البته، بسیاری از سالن‌ها پیش از اینکه تصمیم دولت بر تعطیلی باشد داوطلبانه تعطیل کردند. این تعطیلی همچنان ادامه دارد و ما مانده‌ایم با کلی هزینه. بسیاری از ما آرایشگران مستاجر هستیم. برخی صاحبان ملک‌ها با مستاجران راه آمده‌اند ولی اکثریت‌شان این‌طور نیستند و اجاره را سر موعد مقرر طلب کرده و می‌کنند. ضمن اینکه سال گذشته، در دی‌ماه، به‌دلیل اتفاقات ناگواری که رخ داد، مراجعات به سالن‌ها بسیار کم شده بود، در بهمن‌ماه هم هر سال مشتریان بسیار کم می‌شود چون همه برای اسفند و دم عید نوروز برنامه‌ریزی می‌کنند. اسفند هم که با کرونا آمد و ما برای حفظ سلامت خود و مشتریان‌مان، تعطیل کردیم. عملا سالن‌های آرایشگاه در چهارمین ماه رکود خود به‌سر می‌برند؛ رکودی که معلوم نیست تا چه زمانی ادامه داشته باشد. برخی می‌گویند تا پایان اردیبهشت‌ماه هم سالن‌ها نباید فعال بشوند. به نظر من، حتی اگر اردیبهشت‌ماه، به‌طور رسمی هم اعلام شود که می‌توانیم فعالیت کنیم، تا هراس مردم به‌طور کامل رفع شود و میهمانی‌ها و جشن‌ها برقرار شود و مراجعه به آرایشگاه از سر گرفته شود چندین ماه طول می‌کشد و ما نمی‌دانیم برای این رکود سنگین و ادامه‌دار چه باید بکنیم؟».
او علاوه بر خسارتی که صاحبان سالن‌ها دیده‌اند، نگران کارکنان این سالن‌ها که عموما حقوق آن‌ها به‌صورت پورسانت پرداخت می‌شود هم هست. بیکاری گسترده‌ای در این صنف رخ داده و می‌دهد.
حسنی‌سعدی هم فعالیت آرایشگران زیرزمینی را تایید می‌کند و نسبت به این وضعیت هشدار می‌دهد: «با سخت‌‌گیری زیادی که برای فعالیت آرایشگاه‌های مجوزدار شد، خیلی‌ها دارند در خانه‌ها خدمات مشتریان را ارائه می‌کنند و چون هیچ نظارتی هم بر کار آن‌ها نیست، مشخص نیست آیا توصیه‌های بهداشتی مربوط به کرونا در این محیط‌ها تا چه حد رعایت می‌شود و خطر زیادی از این ناحیه احساس می‌شود. چون خدمات آرایشگری، در ارتباط نزدیک با مشتری ارائه می‌شود و کافی است یک نفر آلوده به ویروس باشد تا شاهد یک شیوع گسترده باشیم».
او البته یکی دیگر از تبعات این شیوه‌ی فعالیت را، از دست دادن مشتریان برخی سالن‌ها می‌داند و معتقد است تنها مشتریان وفادار هستند که در این شرایط می‌مانند آن هم اگر کسی در طول فعالیت خود، خدمات خوبی ارائه کرده و چنین مشتریانی را داشته باشد.
خانه‌نشینی بابت کرونا، به گفته‌ی حسنی‌سعدی، در زنانی که در این صنف مشغول بودند و به ارتباطات گسترده و حضور در بیرون از خانه عادت کرده بودند تبعات روحی شدیدی هم می‌تواند به دنبال داشته باشد. ای‌بسا برخی به افسردگی نیز مبتلا شوند.
در این شرایط، او پیشنهاد می‌کند دولت با برنامه‌ریزی دقیق و تهیه‌ی دستورالعمل‌هایی که بتواند سلامت آرایشگران و مشتریان را تامین کند به فعالیت مجدد آرایشگاه‌ها هم مجوز بدهد. تامین مواد ضدعفونی‌کننده مورد نیاز سالن‌ها، الزام به استفاده از ماسک توسط مشتری و آرایشگران، الزام به ایجاد امکان تهویه‌ی مناسب در محیط کار، جلوگیری از ازدحام و نظارت جدی بر این اقدامات، به گفته‌ی او، از جمله اقداماتی است که دولت می‌تواند انجام بدهد تا آرایشگاه‌های مجوزدار به فعالیت خود برگردند و راه بر فعالیت‌های زیرزمینی پرخطر هم بسته شود.
خانم جهان‌آرا، یکی دیگر از فعالان این صنف است. او که حدود هفت سال سابقه‌ی کار در حوزه‌ی خدمات تخصصی زیبایی پوست و تاتو دارد، از اواسط سال 98 با گرفتن وام، اقدام به تجهیز محیطی کاملا استاندارد و بهداشتی برای ارائه‌ی این خدمات کرده است. محیطی ایزوله که حتی سقف آن هم سرامیک شده و با دستگاه‌هایی مدرن مجهز شده است. او برای این کار، زحمت زیادی کشیده و هزینه‌های فراوانی کرده است و تمام امیدش هم به مشتریان شب عید بود تا بتواند بخشی از این هزینه‌ها را جبران کند. شب عیدی که کرونا آمد و به گفته‌ی او «تمام برنامه‌ریزی‌ها را خاک کرد».
او می‌گوید: «برای شب عید، مواد زیادی هم خریده بودم. بهترین دستگاه‌ها و تجهیزات را تامین کرده بودم تا بهترین خدمات را به مشتریانم عرضه کنم ولی الان، من مانده‌ام و درآمد صفر و اجارههای معوق و اقساط وام‌هایم. هیچ ارگانی هم به فکر ما نیست و دولت برنامه‌ای برای حمایت از صنف ما ندارد». او نسبت به بیکاری گسترده‌ای که در کمین فعالان این صنف است هشدار می‌دهد و از دولت می‌خواهد تا وام‌هایی کم‌بهره به فعالان این صنف اختصاص دهد.
درخواستی که به گفته‌ی مینا مرآتی، رئیس اتحادیه صنف آرایشگران زنانه کرمان از سوی بسیاری دیگر از زنان آرایشگر در این روزهای کرونایی مطرح شده است تا بتوانند لااقل با این وام‌ها، اجاره‌هایشان را بپردازند. او می‌گوید که آرایشگران عموما مستاجر هستند و اجارههای آن‌ها حداقل از یک میلیون تومان هست و در برخی مکان‌ها، تا هفت، هشت میلیون تومان هم می‌رسد. حتی کسانی هستند که سرمایه‌گذاری خیلی گسترده‌تری انجام داده‌اند به طوری که فقط اجاره‌ی مکان آن‌ها 17 میلیون تومان در ماه است. مرآتی با بیان اینکه اوج رونق کار این صنف در ایام عید و ماه‌های رجب و شعبان بوده است و کرونا مانع از این رونق شد و علاوه بر اجاره‌ها، اقساط وام‌ها و حقوق کارکنان سالن‌ها هم روی دست‌شان مانده است، فعالیت آرایشگران زیرزمینی را تایید می‌کند و نسبت به این نوع خدمات‌دهی در این روزها که کرونا همه‌جا هست هشدار می‌دهد و می‌گوید که به هر حال، به برخی از خدمات سالن‌ها نیاز جدی وجود دارد و با تعطیلی سالن‌ها، برخی قانون‌شکنی و سوءاستفاده کرده‌اند و این خدمات را انجام می‌دهند که باید هرچه زودتر جلوی آن گرفته شود. او این را شنیده که خانمی که هنوز مجوز هم ندارد ادعا کرده با کار در این ایام، 20 میلیون تومان درآمد به جیب زده است!
در این وضعیت، مرآتی نیز پیشنهاد بازگشایی آرایشگاه‌ها طبق دستورالعمل‌هایی خاص برای حفظ سلامت آرایشگران و مشتریان را می‌دهد. او از دولت می‌خواهد نگاه ویژه‌ای به این صنف داشته باشد و یادآور می‌شود: «دولت انگار آرایشگری را جزو مشاغل ضروری نمی‌داند و در طول سالیان گذشته، هیچ نوع تسهیلاتی ویژه به این صنف اختصاص نداده است».
او می‌گوید که در این روزهای کرونایی، آرایشگران خسارات زیادی دیده‌اند و دولت باید به‌طور ویژه از آن‌ها حمایت کند. به گفته‌ی مرآتی، تسهیلات کم‌بهره یکی از راه‌های حمایت از این صنف است و راه دیگر، اجازه‌ی فعالیت مجدد دادن به آن‌ها براساس دستورالعمل‌هایی بهداشتی است. او می‌گوید بنا به گفته‌ی خود مسئولان، کرونا شاید تا پایان سال هم ادامه داشته باشد. آیا در این شرایط، باید برخی قشرها و صنف‌ها را حذف کنیم؟ او به‌عنوان رئیس اتحادیه این صنف، پیشنهاداتی را برای رعایت بهداشت، همزمان با ارائه‌ی خدمات آرایشگاه‌ها، به اتاق اصناف کرمان ارائه کرده است؛ از استفاده‌ی اجباری آرایشگران از دستکش و ماسک‌های تهویه‌دار و ضدعفونی مداوم محیط کار و ایجاد تهویه‌ی مناسب تا عدم پذیرش مشتریان سالمند و دارای بیماری زمینه‌ای. حالا نوبت دولت است. / الف
نظر خود را بنویسید