فردای‌کرمان ـ محمد لطیف‌کار: ازغروب اول اسفندماه سال گذشته، که خودم را به پشت درهای بسته‌ی خانه‌ی تاریخی حاج‌آقاعلی در رفسنجان رساندم، و نگهبان آن‌جا خونسردانه از پشت بام این خانه گفت: «اجازه ندارم در را باز کنم»، به دلم مانده بود که ای کاش می‌توانستم بار دیگر این خانه‌ی زیبا را ببینم.
دیروز شنبه سیزدهم آذرماه، این آرزو با همت آقای بادپروا، یکی از دوستان مطبوعاتی رفسنجان برآورده شد، و یک‌بازدید شتابزده از این‌جا داشتم. اگر بخواهم در یکی دو جمله حال فعلی این بنا را توصیف کنم، باید بگویم مسئولان رفسنجان اگر با همین بی‌اعتنایی، در مورد سرنوشت این خانه ادامه بدهند، ظرف یکی دو سال آینده این خانه به دوره‌ی قبل از مرمت‌اش برمی‌گردد و همه‌ی هزینه‌هایی که در دوره‌ی استانداری رزم‌حسینی برای آن انجام شد، همه بر باد خواهد رفت!
مرمت بناهای تاریخی عموما با دو چالش مهم مواجه‌اند. یکی تامین هزینه‌ی مرمت، که اغلب نداریم، بنابراین صبر می‌کنیم تا بنا خود به خود ویران بشود، و دیگری هزینه‌ی نگهداری و تعریف تازه‌ای برای کاربری و حفظ آن است که باز هم به پول نیاز دارد. به بیان دیگر، ای بسا بناهایی با صرف هزینه‌ی زیاد مرمت می‌‌گردد، اما چون بعد از مرمت به حال خود رها می‌شوند، طولی نمی‌کشد که دوباره به یک ویرانه تبدیل می‌شوند.
خانه‌ی تاریخی حاج آقاعلی در رفسنجان، از دسته‌ی دوم است. در زمان استانداری رزم‌حسینی با پیگیری ایشان و هزینه‌‌ای چند میلیاردی، مرمت شد، و به‌طور نسبی آماده‌ی بهره‌برداری گردید. اما چون متولی، بهره‌برداری پیدا نکرد، حالا دوباره رو به ویرانی گذاشته است.
این بنا همان‌طور که از نام آن پیداست، متعلق به «حاج آقاعلی» معروف به معین‌التجار است که در دوره‌ی قاجاریه در رفسنجان می‌زیسته است. حدود هفت هزار مترمربع است، زیبایی و عظمت معماری آن به حدی است که در برابر عظمت آن، باید دست به سینه ایستاد، و کلاه از سر برداشت.
از دوستان و همکاران مطبوعاتی خودم در رفسنجان گلایه دارم که چرا آن‌ها در این باره چیزی نمی‌گویند و برای احوال‌گیری آن قدم رنجه نمی‌کنند؟!
می‌دانم که رفسنجان از نظر اقتصادی متکی به مس و پسته است و احتمالا روی صنعت گردشگری‌اش زیاد حساب نمی‌کند، اما این بنا فارغ از جنبه‌ی گردشگری‌اش، بخش مهمی از هویت فرهنگی و تاریخی این شهر را در بر می‌گیرد. و مگر در این شهر چند بنای تاریخی مهم داریم که این‌طور راحت به سرنوشت آن بی‌اعتنا هستیم؟
عکس: محمد لطیف‌کار
نظر خود را بنویسید