فردای‌کرمان ـ گروه فرهنگ‌وهنر: پس از دو سال وقفه، آیین کتاب سال استان کرمان برگزار شد.
در جریان این مراسم که در سالن سینما آزادی شهر مس سرچشمه و با حضور مقامات ملی و استانی و نویسندگان و فعالان حوزۀ کتاب برگزار شد، برگزیدگان بیست‌ودومین دورۀ کتاب سال استان معرفی و تجلیل شدند.
احمد یوسف‌زاده ـ دبیر تخصصی این رویداد بیانیۀ هیات داوران را قرائت کرد. همچنین، همزمان با این مراسم فراخوان بیست‌وسومین دوره کتاب سال استان نیز منتشر شد.
در حالی که در دوره‌های گذشته تندیس اهدایی به برگزیدگان اشکال متفاوتی داشته، این دوره از کتاب سال تندیسی اهدا شد که قرار است از این پس برای همۀ دوره‌های کتاب سال مورد استفاده قرار گیرد. دکتر کاشانی از اساتید دانشگاه شهید باهنر این تندیس که نماد انسانی است که سینه‌ای پر از کتاب دارد را طراحی کرده است.
به گزارش خبرنگار فردای‌کرمان، محمدعلی مرادیان ـ مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم که روز یکشنبه 28 آبان‌ماه برگزار شد، با بیان اینکه شاید جفا باشد که تریبونی داشته باشم اما از رژیم جعلی و سفاک صهیونیستی که در حال کشتار کودکان است اعلام برائت نکنم، گفت: «نویسندگان و اهالی کتاب و نشر و ادبیات در اعتراض به این نسل‌کشی پیش‌قراول بوده‌اند».
وی افزود: «هرچند سهم فلسطین در تولیدات ما در سال‌های گذشته اندک بوده ولی باز هم نویسندگان جلوتر از دولت‌ها احساس دغدغه کردند و این کار را انجام می‌دهند».
وی ادامه داد: «بنده که اطلاعات و آمار کتاب‌ها را زودتر از رسانه‌ها و اهالی کتاب دارم شاهدم که علاقه‌ها و علقه‌ها راجع به فلسطین از بیان و قلب نویسندگان می‌جوشد».
وی خطاب به حاضرین در این مراسم اظهار کرد: «از شما که صاحب قلم هستید می‌خواهم در راستای این دغدغۀ متعالی و انسانی و مسئلۀ اول مسلمانان و چه‌بسا مسئله اول انسانیت دست به خلق و ابتکار بزنید؛ وزارت ارشاد هم حمایت حداکثری در قالب خرید و تحقیق و ترویج کتاب و ... خواهد داشت».
رویدادهای بی‌نظیر کتاب
مرادیان در بخش دیگری از سخنانش گفت: «فکر نمی‌کنم جایی در دنیا وجود داشته باشد که به اندازۀ ایران به حوزۀ کتاب توجه کرده باشد. یک نمونۀ آن تلاش‌های صنعت مس سرچشمه در پشتیبانی از صنعتی دیگر است. چنین نمونه‌ای در دنیا نیست».
وی بیان کرد: «شاید زیرساخت‌های دریافت اطلاعات حوزۀ نشر ناکافی باشد اما بدانید رویدادهای کتابی در ایران در دنیا بی‌نظیر است. نمایشگاه کتاب که هرساله برگزار می‌شود یکی از این موارد است. آیا در دنیا نمایشگاه دیگری با این عرض و طول و میزان خرید پیدا می‌کنید؟ این را رئیس نمایشگاه فرانکفورت که بهترین نمایشگاه کتاب است تایید کرده است».
وی اضافه کرد: «انجام پنج، شش میلیون نفر بازدید و خرید 3.5 میلیون نسخه کتاب در 10 روز اتفاق مهمی است».
سرانۀ 38 دقیقه‌ای مطالعه
وی سپس اظهار کرد: «آمارهایی که از میزان کتابخوانی نقل می‌شود خیلی قدیمی است. در حال حاضر، طبق پژوهش مرکز پژوهش‌های صداوسیما سرانۀ مطالعه 38 دقیقه است. جزو رتبه‌های نخست دنیا نیستیم اما جزو طبقۀ اول در دنیا هستیم».
وی با بیان اینکه ادعیه و قرآن و خواندن در فضای مجازی در این سرانه محاسبه نمی‌شود، افزود: «همین که در یک شهر صنعتی مثل سرچشمه چنین محفلی برگزار می‌شود نشان‌دهندۀ توجه همۀ ارکان کشور به کتاب است».
وی ادامه داد: «کمتر صنعتی در کشور است که پشتیبان کتاب باشد و این افتخار کرمانی‌هاست که صنعت مس سرچشمه حامی کتاب است».
سهم بالای کرمانی‌ها در تولید کتاب
مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت ارشاد در بخش دیگری از سخنانش گفت: «کرمانی‌ها سهم خیلی خوبی در تولید کتاب و حوزۀ فرهنگ کتاب دارند. این تعارف نیست بلکه مبتنی بر آمار می‌گویم».
مرادیان توضیح داد: «در دو سال گذشته یک‌هزار و 355 عنوان کتاب در کرمان تولید شده که 82 درصد آن تالیف بوده؛ یعنی کرمانی‌ها دارند تولید فکر و ادبیات می‌کنند. بسیاری نویسندگان و ناشران معروف هم هستند که در تهران مستقر هستند و در این آمار نیامده‌اند».
وی ادامه داد: «میانگین شمارگان کتاب در ایران 500 نسخه و در کرمان 937 نسخه است یعنی استاندارد کرمانی‌ها در تیراژ حدود 40 درصد بیش از میانگین سهم کشور است».
وی با بیان اینکه در دو سال گذشته یک میلیون و 222 هزار نسخه کتاب توسط ناشران کرمانی تولید شده است، اظهار کرد: «در نمایشگاه مجازی کتاب تهران 6690 خریدار از استان کرمان داشتیم که چهار درصد خریداران کشور را شامل می‌شود».
وی بیان کرد: «کرمانی‌ها از نمایشگاه کتاب تهران 56 هزار نسخه کتاب و هفت میلیارد تومان در 10 روز خرید کردند که نشان می‌دهد بیشتر از نسبت جمعیتی در کشور کتاب خریدند».
وی با بیان اینکه این آمار مجازی است، گفت: «با احتساب آمار خریدهای فیزیکی در مجموع کرمانی‌ها حدود 14 میلیارد تومان کتاب از نمایشگاه خریداری کرده‌اند».
پویایی اهالی کتاب کرمان
مرادیان سپس اظهار کرد: «بعد از وقفۀ دو ساله این دوره از کتاب سال برگزار شد. در اولین دوره کتاب سال استان کرمان 22 عنوان و در بیست‌ودومین دوره بیش از 1500 عنوان کتاب شرکت کرده که این هم نشان‌دهندۀ پویایی و نشاط اهالی قلم و کتاب و ادبیات کرمان است».
وی با بیان اینکه جوایز نقش مهمی در ترویج کتاب دارند، افزود: «جوایز معتبر متعددی در کشور داریم و وزارت ارشاد به حمایت از این جوایز اهتمام دارد».
وی همچنین بیان کرد: «تعدادی از کتاب‌های برگزیده این رویداد را خریداری می‌کنیم و به مناطق محروم هدیه می‌دهیم». معاون وزیر ارشاد گفت: «در کرمان محروم فرهنگی نداریم. از اداره ارشاد می‌خواهم تا از لحاظ زیرساختی 10 منطقۀ محروم را معرفی کند تا حواله‌های کتاب را به آن‌ها بدهیم».
تاکید بر ترویج مطالعه
در این مراسم، دکتر محسن روحی ـ مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان با تاکید بر اینکه باید فرهنگ مطالعه و کتابخوانی را بیشتر در جامعه ترویج کنیم، گفت: «ترویج کتابخوانی تنها وظیفۀ وزارت فرهنگ و ارشاد نیست بلکه تمامی دستگاه‌های فرهنگی و حتی غیرفرهنگی در این زمینه مسئول هستند».
وی سپس اظهار کرد: «ما کرمانی‌ها به همشهری بودن با شهید حاج‌قاسم سلیمانی افتخار می‌کنیم. یکی از ویژگی‌های خوب ایشان در کنار دیگر ویژگی‌های خوبی که داشتند علاقۀ وافرشان به کتابخوانی بود. بسیاری از یادداشت‌هایی که ایشان بر کتاب‌ها گذاشته، مربوط به کتاب‌هایی است که در ماموریت‌ها و میدان‌های نبرد خوانده است».
روحی اضافه کرد: «یکی از وظایف ما کرمانی‌ها این است که با الگو گرفتن از ایشان بیشتر اهل کتاب و مطالعه باشیم».
برگزاری 9 نمایشگاه کتاب
مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان کرمان در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «امسال در جشنواره ملی پایتخت کتاب ایران شهرستان رابر در میان 12 شهرستان و شهر به‌عنوان پایتخت کتاب ایران معرفی شد. در حال برنامه‌ریزی هستیم تا رفسنجان و سیرجان را به عنوان کاندید پایتخت کتاب ایران در سال آینده اعلام کنیم».
وی افزود: «در جشنواره ملی روستاهای برگزیدۀ دوستدار کتاب نیز سال گذشته روستای دهبکری بم و امسال نصرت‌آباد سیرجان را داشتیم».
وی با بیان اینکه در هفتۀ کتاب و کتابخوانی حدود 9 نمایشگاه کتاب در استان در حال برگزاری است، ادامه داد: «به‌زودی نمایشگاه کتاب سرچشمه نیز افتتاح خواهد شد».
روحی اعلام کرد: «با حمایت وزارت ارشاد، به‌زودی نمایشگاه کتاب در کرمان نیز برگزار خواهد شد».
مساجد و ترویج کتابخوانی
مدیرکل ارشاد استان کرمان اظهار کرد: «یکی از موضوعاتی که در حوزۀ کتابخوانی دنبال می‌کنیم کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد است، حدود 300 کتابخانه تحت پوشش این کانون‌ها در استان داریم که رتبه‌های خوبی هم دارند».
وی با اشاره به طرح «شنبه‌ها با کتاب» که هر هفته بعد از نماز مغرب و عشاء در یکی از مساجد کرمان برگزار می‌شود، افزود: «صدوسی‌امین جلسۀ آن این هفته برگزار شد. امیدواریم این طرح در همۀ مساجد استان فراگیر شود».
رشد شاخص امانت کتاب
روحی در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «حدود 133 کتابخانه در استان کرمان داریم و تا پایان سال دو، سه کتابخانۀ دیگر نیز به این آمار افزوده خواهد شد».
وی ادامه داد: «در سال گذشته شاخص امانت کتاب رشد 35 درصدی در استان داشته و این دستاورد‌ها نشان دهندۀ فعالیت و تلاش همۀ دستگاه‌هاست».
وی با بیان اینکه در مسابقۀ کتابخوانی رضوی چندین سال است که کرمان رتبۀ اول را دارد، اظهار کرد: «در طرح نذر کتاب که به نیت حاج‌قاسم آغاز شده و در جریان آن مردم کتاب‌هایی را به کتابخانه‌ها اهدا می‌کنند تاکنون 30 هزار جلد به کتابخانه‌های مناطق محروم اهدا شده است». وی اضافه کرد: «این طرح به همت اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان ادامه دارد».
وی همچنین گفت: «در جلسه‌ای که اخیرا در حوزۀ کتاب و کتابخوانی با حضور استاندار محترم داشتیم، تصمیماتی در خصوص (احداث) کتابخانه مرکزی کرمان گرفته شد که امیدوارم به زودی محقق شود».
پشتیبانی ویژۀ سرچشمه از کتاب
دکتر مسلم علی‌مهدی ـ مدیر روابط عمومی مجتمع مس سرچشمه نیز با یادآوری اینکه این مراسم دومین میزبانی مس سرچشمه برای برگزاری کتاب سال استان کرمان است، گفت: «در سال‌های اخیر به همت مدیران مجتمع مس سرچشمه و مدیران روابط عمومی از جمله آقای سیدعلی میرافضلی کتاب و کتابخوانی مورد پشتیبانی ویژه بوده و هست».
وی با بیان اینکه برای همۀ ما افتخاری است که در این زمینه فعالیت داریم تا کتاب و کتابخوانی را تقویت کنیم، افزود: «در این سال‌ها در مس سرچشمه مراسم متعدد رونمایی از کتاب برگزار شده است، همچنین حمایت مستمر از ناشران و مولفان در طول سال انجام می‌شود، حمایت از چاپ آثار فاخر نیز صورت گرفته و برگزاری نمایشگاه سالانۀ کتاب را هم در شهر سرچشمه داریم».
وی ادامه داد: «یکی از اقدامات دیگر برگزاری نشست‌های «یک مولف یک کتاب» بوده است که سالیان سال به همت دوستان و همکاران در روابط عمومی مس سرچشمه برگزار شده و خواهد شد».
تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر تفکر
وی سپس گفت: «سرانۀ کتابخوانی در کشور در مقایسه با سرانۀ دنیا وضعیت خوبی ندارد و آمار و ارقام مختلف از دو دقیقه در روز تا 18 دقیقه در هفته اعلام می‌شود. برگزاری چنین مراسم‌هایی و فرهنگسازی در زمینۀ کتاب و کتابخوانی قطعا تاثیر خود را خواهد داشت ولی می‌خواهم موضوعی دیگر را هم مطرح کنم تا به آن نیز پرداخته شود».
علی‌مهدی توضیح داد: «در سال‌های اخیر به دلیل فراگیر شدن ابزارهای ارتباطی و رسانه‌ای جدید ما از عالم معنا فاصله گرفته‌ایم که یکی از نتایج آن این است که رغبت به کتابخوانی چندان بین مردم وجود ندارد ضمن اینکه استفاده از وسایل ارتباطی مثل موبایل و شیوۀ استفاده‌ای که این ابزارها به ما القا می‌کنند، تفکر را از ما می‌گیرد. ما خیلی زود مطالب را می‌بینیم و از آن عبور می‌کنیم و این نوعی سبک خواندن را به ما تلقین می‌کند که تفکر نکنیم».
وی با تاکید بر اینکه فاصله گرفتن از عالم معنا مسئله‌ای جدید است که دارد به بشر تحمیل می‌شود، افزود: «در این شرایط شاید تنها فرهنگسازی در حوزۀ کتاب و کتابخوانی استراتژی برای حل مسئله نباشد اگرچه بسیار امر فرهنگسازی مهم است و نباید از آن غافل شد».
وی ادامه داد: «پیشنهاد می‌‌کنم کانون‌های اندیشه‌ورزی را تشکیل بدهیم تا به راهکارهایی برسیم که بتوانیم مردم را به سمت کتابخوانی نزدیک‌تر کنیم».
وی اظهار کرد: «راهکارهایی برای ایجاد تفکر در همین فضای رسانه‌ای که نمی‌توانیم آن را کنار بگذاریم وجود دارد. باید بتوانیم با پذیرش این پارادایم قدرت تفکر و نزدیکی به عالم معنا را زیاد کنیم که خروجی آن توجه بیشتر به کتاب و کتابخوانی باشد».
نظر خود را بنویسید