فردای‌کرمان - سیدمحمدعلی گلابزاده: آغاز سال اداری جدید در گردهمایی فرهنگیان و هنرمندان، با فراخوان استاندار کرمان و تلاش اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم این اقدام، آغازی بر یک پایان باشد. آغاز گردهمایی از این‌دست و پایان کم‌توجهی به این قشر صاحب‌نظر و تأثیرگذار جامعه؛ زیرا تاریخ بیانگر این واقعیت است که هر حکومتی با این گروه انس و الفتی یافت، پرچم عزت و افتخار خود را برافراشت و عاقبت‌بخیری خویش را رقم زد. کما اینکه عکس موضوع نیز مصداق دارد، به‌عنوان نمونه اگر «ترکان خاتون» حاکم روزگار قراختایی، بزرگترین مرکز فرهنگی آن زمان به نام «دانشگاه قبه سبز» را سامان داد، و آن همه خدمات اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را رونق‌بخش کرمان ساخت و نام بزرگ خویش را هم بر پیشانی تاریخ رقم زد، او این همه ارزش و اعتبار را از گردآوردن اصحاب فرهنگ و هنر به دست آورد، آن‌گونه که تاریخ می‌نویسد: «مرکز حکومتی او میعادگاه عالمان و هنرمندان و فرزانگانی چون مجد خوافی، شیخ محمود شبستری، سدیدالدین زوزنی، توران پشتی یزدی و... بود».
تاریخ ایران نمونه‌های بسیار دیگری، از سایر سرزمین‌ها نیز به دست می‌دهد، مثلاً اگر شاه عباس صفوی به عنوان خدمتگزاری با ساخت قریب هزار کاروانسرا، راه‌های عدیده، مجموعه مسجد و میدان امام اصفهان، مسجد و مجموعه گنجعلی‌خان کرمان و .... به شمار می‌آید، همۀ این جایگاه و پایگاه را در ازای گزینش دو صاحب فرهنگ و هنر، یعنی میرداماد و شیخ بهایی به‌عنوان مشاورین خود به دست آورد، یعنی آن‌ها نظر دادند و ساختند و بر جای گذاشتند، اما شهرتش را شاه عباس برد و همۀ این باقیات صالحات، به نام او رقم خورد. شاید همین اندازه توضیح دربارۀ ارزش و اهمیت حشر و نشر با فرهنگ‌دوستان و فرزانگان و هنرمندان بسنده کند.
اگرچه این خدمتگزار فرهنگی، به دلیل سفر و کسالت مختصر و با همۀ التفاتی که از سوی اداره ارشاد به عمل آمد، توفیق حضور در این نشست را پیدا نکردم، اما با مرور اخبار و گزارشات این گردهمایی، آن را موفق و کامیاب یافتم، زیرا دردمندان فرهنگ و هنر، هر یک مواردی را مطرح کرده و دکتر طالبی با شنیدن و توجه به همۀ آن‌ها موضوعات یاد شده را تجزیه و تحلیل کرده و پاسخ‌ها و وعده‌هایی داده که تردید ندارم تمامی تلاش خود را برای تحقق آن‌ها به کار خواهد گرفت. بی‌گمان ایشان می‌دانند که هنرمندان و فرزانگان، فانوس چشم خویش را به راه بر می‌افروزند تا شاهد روشنای اجرا و عمل به آن وعده‌ها باشند.
البته آن‌ها به خوبی می‌دانند در تنگناهای مشکلات موجود و عدم تناسب سلیقه‌ها، برآوردن همۀ آن درخواست‌ها مقدور نیست، کما اینکه این معیار در همه‌جا ساری و جاری است که هر مدیری با عمل به هشتاد درصد از وعده‌های خود می‌تواند بر قلۀ رفیع افتخار جای گیرد.
باری، راز موفقیت و تداوم نشست‌ها و گردهمایی‌هایی این چنین، درک متقابل مدیران و ارباب فرهنگ و هنر است. لذا می‌توان گفت بهتر است درخواست‌هایی مطرح شود که امکان عملی ساختن آن‌ها فراهم باشد. به‌عنوان نمونه استاندار محترم دستور دهند ماهیت و هویت ساختمان دویست و چند سالۀ کنسولگری انگلیس بازگردد و مجدداً نشان و نماد کنسولگری به‌عنوان رد پای تاریخ کرمان بر پیشانی آن نقش ببندد و نام جعلی نمایشگاه چراغ‌های نفتی از روی آن برداشته شود.
حالا چرا برخی مسئولین گذشته آن را به بوتۀ فراموشی و بی‌توجهی سپردند روشن نیست؟ چگونه ممکن است نام اثری که نشان‌دهندۀ اقتدار سیاسی و اقتصادی کرمان در مقاطع مختلف تاریخی بوده و ده‌ها و صدها خاطره در سینۀ خود دارد، از روی آن برداشته شده و کاربری آن عوض شود؟ البته همت و پایمردی آن‌ها که در بازسازی و نگهداری این اثر تاریخی تلاش کردند را از یاد نبرده‌ایم.
نکتۀ مهم دیگری که در این نشست مطرح شد و امید است مورد توجه قرار گیرد، تحریف تاریخ توسط برخی افراد ناآگاه است که برای کسب شهرت، تاریخ پرافتخار دیارمان کرمان را دستاویز خود قرار داده و با بیان نکته‌هایی سراسر اشتباه زمینه‌ای را به وجود آورده‌اند که به راستی باید نگران آن بود. دوست بزرگواری در برابر باغ آقا، یا همان ساختمان کنسولگری که اشاره شد، ایستاده و می‌گوید: این همان باغی است که رضا شاه در سفر خود به کرمان، در آن بیتوته کرد، حال آنکه رضا شاه هرگز این باغ را ندید و گوینده باغ موزه هرندی را با این مجموعه اشتباه گرفته است.
دیگری در بازار اختیاری کرمان - که در زمان تیموریان شکل گرفته - می‌ایستد و می‌گوید، این بازار در روزگار ناصرالدین‌شاه احداث شده، سومی میدان مشتاقیه را با «تل خر فروشان» - محل قتل مشتاق - اشتباه گرفته و چنین تصویرهای نادرستی در ذهن مردم می‌نشانند و گاه زمینه‌ای به وجود می‌آورند که آن خلأها با نوشتن ده‌ها و صدها صفحه تاریخچۀ درست این آثار، زدوده نمی‌شود.
امید است صدور دستور اکید استاندار محترم و پیگیری اداره‌کل ارشاد را شاهد باشیم. البته در این موارد راه‌حل‌هایی نیز وجود دارد که اگر کمیسیون‌هایی برای موارد مطرح شده در جلسه پنجم فروردین تشکیل شود، ارائه خواهد شد.
پیشنهاد تشکیل بنیاد خواجو که توسط دکتر حسینخانی مطرح گردید را از یاد نبریم که اهمیت آن بر کسی پوشیده نیست. بی‌گمان در راه‌اندازی این مجموعۀ گرانسنگ، از تجربیات برگزارکنندگان «همایش جهانی خواجو» در سال ۱۳۷۰ که برخی از آن‌ها هنوز در قید حیاتند استفاده خواهد شد.
بقیۀ آنچه مورد نظر است ... و «این سخن بگذار تا وقت دگر»؛ زیرا می‌ترسم نوشتار به درازا بکشد و از حوصلۀ این اندک بیرون باشد. باز هم مراتب خرسندی اصحاب فرهنگ و هنر را از برگزاری نشست‌هایی از این دست اعلام کرده و برای آنان که دلی در گرو عزت و سربلندی این کهن خطه دارند و نیز استاندار سخت‌کوش و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان متولی امر اخیر آرزو دارم.
سرسبزترین بهار تقدیم شما / گلبانگ خوش هزار تقدیم شما
گفتند که لحظه‌ای است روییدن عشق / آن لحظه هزار بار تقدیم شما
*عکس روابط عمومی استانداری کرمان
نظر خود را بنویسید