فردای‌کرمان ـ گروه جامعه: با گذشت ۱۸ سال از تدوین مبحث ۲۱ مقررات ملی ساختمان با محور «پدافند غیرعامل» الزام ساخت پناهگاه همچنان در حد بندهای قانونی باقی مانده است. بندهایی که نه در نقشه‌های ساختمانی جای گرفتند و نه در اولویت‌های مدیریت شهری.
دکتر سید محمود فاطمی‌عقدا ـ رئیس سابق مرکز تحقیقات مسکن با اشاره به مغفول‌ماندن الزام ساخت پناهگاه تاکید کرد که این موضوع پیش‌تر در مقررات ملی ساختمان وجود داشته، اما به‌مرور زمان به‌واسطۀ بی‌توجهی مدیران کنار گذاشته شده است.
او گفت: «در زمان جنگ ایران و عراق، ساخت پناهگاه به‌ویژه برای ساختمان‌های عمومی و دولتی الزامی بود. حتی پس از احداث مترو، بنا بود ایستگاه‌ها نقش پناهگاه ایفا کنند».
او با استناد به مبحث ۲۱ مقررات ملی ساختمان ادامه داد: «الزام ساخت پناهگاه از ابتدا پیش‌بینی شده بود، اما چون کسی تصور نمی‌کرد کشور دوباره با تهدید مواجه شود، این بند نیز به فراموشی سپرده شد. اکنون که تهدیدات جدی‌تر شده، تازه اجرای آن مطرح شده است».
او افزود: «کشوری مانند ایران که هم در معرض زلزله و هم در معرض تهدیدات امنیتی است، نیازمند ساخت پناهگاه‌های عمومی و خصوصی برای اسکان موقت در بحران‌ها و حفظ جان شهروندان است».
فاطمی‌عقدا همچنین به ایدۀ «اتاق امن» در هر واحد مسکونی پس از زلزلۀ بم اشاره کرد که هرچند به‌طور جدی مطرح شد، اما چون پس از آن زلزله بزرگی رخ نداد، از دستور کار خارج شد و هرگز اجرایی نشد.
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از اطلاعات‌آنلاین، او 18 تیرماه با اشاره به تهدیدات نوینی مانند حملات پهپادی، پیشنهاد بازنگری در مقررات ملی ساختمان را مطرح کرد و افزود: «ساختمان‌های بلندمرتبه باید در برابر انفجار و تخریب، الزامات فنی خاصی داشته باشند».
برپایۀ این گزارش، بحران‌های طبیعی و تهدیدات امنیتی، مرزهای سنتی طراحی شهری را جابه‌جا کرده‌اند. امروز ایمنی، تنها به معنای مقاوم‌سازی نیست بلکه بازگشت به مفاهیمی است که زمانی در متن مقررات قرار داشتند و حالا با نگاهی دوباره به آینده، به جریان اصلی طراحی شهری بازمی‌گردند.
«پناهگاه» و «اتاق امن» اگر روزی نشانه‌های معماری زمان جنگ بودند، اکنون به عنوان الزامات جدید ایمنی، دوباره به طرح‌های توسعه شهری بازمی‌گردند. اما این بازگشت، تنها با ارادۀ جمعی میان قانون‌گذار، طراح، و مجری ممکن خواهد شد چراکه ایمنی شهری، پیش از آنکه امری فنی باشد، درک عمیق از آینده‌نگری است. / الف
نظر خود را بنویسید