گروه جامعه ـ سالیان زیادی است که طرحی با عنوان ساماندهی قلعه‌دختر و قلعه‌اردشیر که کرمانِ نخستین از این محل آغاز شده در حال اجراست. در بخشی از این طرح، نیاز به تملک برخی خانه‌های مسکونی است که در مجاور این قلعه‌های باستانی و در حریم آن واقع شده اما شهرداری کرمان و میراث‌فرهنگی استان همواره از مشکلات نبود و کمبود زمین معوض برای واگذاری به این افراد گلایه کرده‌اند و این مشکل، همچنان نیز پابرجاست تا جایی که در جلسه‌ی روز پنجشنبه‌ی معاون میراث فرهنگی کشور و استاندار کرمان نیز این بحث مطرح شد اگرچه بی‌نتیجه ماند و تصمیم‌گیری درباره‌ی آن به جلسه‌ای دیگر موکول شد.
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از استقامت، مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان در این جلسه، با بیان اینکه یکی از مشکلات بزرگ ما وضعیت املاک مجاور قلعه‌دختر و قلعه‌اردشیر است، گفت: «بیش از یک‌هزار و 500 نفر پشت این قلعه‌ها گرفتارند. از چندین سال قبل به این افراد قول داده شده که مشکل‌شان حل می‌شود. شهرداری پیش از این، سازمان قلعه‌دختر و قلعه‌اردشیر را داشت که سال گذشته آن را منحل کرده و همه‌ی کار این قلعه‌ها را به گردن میراث‌فرهنگی انداخته‌اند. ضمن اینکه به مردم هم گفته‌اند که مشکل‌تان در سال 97 حل خواهد شد».
غلامرضا فرخی افزود: «ما مرتب مراجعاتی از طرف مردم داریم که از این وضعیت به‌ستوه آمده‌اند. اگر قرار است آزادسازی این املاک صورت گیرد باید زمین معوض وجود داشته باشد تا به‌ازای آن داده شود؛ ولی در این چند سال نه زمین دادند و نه ما می‌توانیم مجوز بازسازی به این افراد بدهیم. آنها هم نگران زلزله و فرسودگی خانه‌های خود هستند و حرف‌شان هم به‌جاست. نه زمین معوض به آنها می‌دهیم تا منتقل شوند و نه اجازه‌ی مقاوم‌سازی داده می‌شود و نیاز داریم تصمیمی برای حل این مشکل گرفته شود».
فرخی در پاسخ به استاندار کرمان درباره‌ی سابقه‌ی این موضوع اظهار کرد: «پیش از این تصمیمی گرفته نشده ولی مکاتباتی با دکتر طالبیان داشتیم و راهکارهایی دادند اما امروز باید تصمیم استانی گرفته شود که برای این مردم بیچاره که صدایشان به جایی نمی‌رسد کاری کنیم».
محمدحسن طالبیان؛ معاون میراث فرهنگی کشور نیز با اشاره به ارزش این قلعه‌های باستانی گفت: «برخی از خانه‌های مجاور این اثر باستانی، با ارزش هستند و باید حفظ شوند ولی آن خانه‌هایی که در دامنه‌ی قلعه‌ها هستند وضعیت خوبی ندارد و باید کمک کنیم زمین معوض را به آنها بدهیم تا نه به این افراد و نه به این اثر آسیبی وارد نشود». وی افزود: «باید نقشه‌ای تهیه و روشن می‌کنیم چه کسانی جابه‌جا شوند و چه کسانی بمانند». وی یادآور شد: «این قلعه‌ها، ریشه‌ی تاریخی کرمان است و حیف است. باید بیشتر کمک کنیم تا ساماندهی و مرمت شود و مقصد مهم گردشگری کرمان شود تا هرکس وارد کرمان می‌شود بازدید از جاذبه‌های این شهر را از محل این قلعه‌ها شروع کند».
وی با بیان اینکه از نظر فنی کاری که باید در این قلعه‌ها انجام دهیم سخت است، اظهار کرد: «اما مسیر روشن است که چه باید کنیم. تجربه‌های این چنینی در بم و راین و دیگر شهرهای کشور نیز داریم و می‌توان از آن بهره گرفت». حمید روحی؛ معاون میراث فرهنگی استان کرمان نیز از اقداماتی که اخیرا در حوزه‌ی مرمت قلعه‌ها انجام شده گفت و توضیح داد: «از سرجمع اعتبارات ملی سال قبل 500 میلیون تومان گذاشتیم و یک کارگاه در قلعه‌دختر راه‌اندازی کردیم و امسال یک‌و نیم میلیارد از اعتبارات استانی گذاشته و کارگاهی در قلعه اردشیر راه‌اندازی کردیم. نزدیک 200 ملیون تومان هم اختصاص دادیم و مطالعات باستان‌شناسی و تعیین وضعیت حصارهای پیرامون این قلعه‌ها را انجام دادیم که ظرف یک ماه آینده مطالعات آن نهایی است».
محمدجواد فدایی؛ استاندار کرمان اما پیشنهاد داد تا مرمت و تملک خانه‌های مسکونی و بهره‌برداری از این قلعه‌ها به بخش خصوصی واگذار شود. طالبیان این پیشنهاد را پذیرفت و با بیان اینکه باید آن را بررسی حقوقی کنیم، گفت: «در هر صورت، حاکمیت و نظارت باید با میراث‌فرهنگی باشد».
جز این، درباره‌ی این مسئله حرفی زده نشد و تصمیمی گرفته نشد و همه چیز موکول شد به جلسه‌ای دیگر.
تحقیقات روی درختان شازده ادامه دارد
در این نشست، همچنین از وضعیت درختان باغ شاهزاده ماهان حرف به میان آمد و خبر داده شد برخی از این درختان باید حذف شود. فرخی گفت: «یک‌سری درختان کهنسال در باغ شازده ماهان و باغ‌موزه هرندی کرمان بیماری و آفت داشتند. جلساتی با کارشناسان داشتیم که گفتند احتمال سرایت این آفت به دیگر درختان وجود دارد و باید از بین بروند تا بقیه را بیمار نکنند. ولی در مرحله‌ی اول، سعی کردیم با شست‌و‌شو و کارهای علمی جلوی گسترش آفات را بگیریم و اگر جایی نتوانستیم بیماری را کنترل کنیم، مجوز قطع درختان را خواهیم گرفت».
فدایی نیز در این‌باره توضیحاتی داد و گفت: «گزارش‌هایی درباره‌ی درختان باغ دریافت کردیم که مشکلاتی دارند. جلساتی با مرکز تحقیقات کشاورزی داشتیم و در ابتدا، آنها یک دستورالعمل برای انجام اقداماتی فوری ارایه کردند و بعد هم یک‌سری کارهای تحقیقاتی را شروع کردند و قرار شد بعد از کار تحقیقاتی، دستورالعمل دقیق‌تری برای حل کامل مشکل ارایه کنند». طالبیان نیز گفت: «درباره‌ی درختان کهن کمیته‌ای در سازمان میراث فرهنگی کشور داریم و دستورالعمل‌های مختلفی وجود دارد. گزارشی که شما در استان کرمان تهیه کرده‌اید را به این کمیته ارسال کنید تا بررسی شود. نتیجه را ابلاغ خواهیم کرد».
وی در بخش دیگری از سخنان خود و در گفت‌وگو با تلویزیون کرمان اظهار کرد: «در باغ شازده تحقیقاتی روی درختان انجام شده که براساس آن نتیجه‌گیری خواهیم کرد و در جلسه‌ای با حضور متخصصان نتیجه‌ی این تحقیقات را مورد بحث قرار می‌دهیم. برای حفاظت از درختان باید کار اساسی انجام دهیم ضمن اینکه تاکید داریم در این زمینه، ترکیبی از روش‌های علمی و تجربه‌های سنتی در باغ اتفاق افتد». وی افزود: «همچنین، برای مرمت و ساماندهی اطراف باغ شاهزاده ماهان هم طرحی جامع در حال نهایی شدن است که در شورای راهبردی به تصویب برسد اجرای آن آغاز می‌شود».
مشکل میمند آلایندگی کارخانجات است
طالبیان همچنین از برگزاری نشست‌هایی برای رسیدگی به وضعیت سایت‌های جهانی میمند و لوت در استان کرمان خبر داد و گفت: «در میمند، بیشتر بحث آلایندگی ناشی از فعالیت کارخانجات اطراف مطرح شد که اعلام کردند با اقداماتی که در حال انجام است، تا آخر سال موضوع آلودگی خیلی خیلی کاهش می‌یابد و این، هم برای زندگی مردم و هم دام‌های منطقه مهم است».
پایگاه جهانی لوت تقویت می‌شود
معاون میراث‌فرهنگی کشور با بیان اینکه درباره‌ی حفاظت و مرمت میمند نیز مباحثی مطرح شد، بی‌آنکه از جزییات آن بگوید، ادامه داد: «در جلساتی که در استان کرمان داشتیم، برخی موضوعات فنی درباره‌ی این سایت‌های جهانی مطرح شد که باید در بخش بودجه‌ای و تجهیزاتی حمایت کنیم که در دستور کار قرار گرفت تا انجام شود. مثلا پایگاه لوت را تجهیز می‌کنیم و افراد بیشتری به خدمت گرفته می‌شود تا هم در بخش پژوهش و هم حفاظت کارهای صورت گیرد».
وی گفت: «پیش‌نویس طرح ساماندهی گردشگری لوت نیز تهیه شده است و مسیرهای مجاز و غیرمجاز در آن دیده شده است. مجدد این طرح، در شورای تخصصی در سازمان و در استان مورد بحث قرار خواهد کرد تا دستگاه‌های مرتبط نظرات خود را بدهند و وقتی تایید شد ابلاغ و به‌عنوان برنامه‌ی ساماندهی مسیرهای گردشگری بیابان لوت که تنها اثر طبیعی کشور در یونسکوست اجرایی خواهد شد».
وی با بیان اینکه لوت پهنه‌ی زیادی دارد و بین سه استان مشترک بوده و از حساسیت بالایی برخوردار است، اظهار کرد: «تلاش ما این است این بیابان بر معیشت مردم حاشیه‌ی بیایان تاثیر بگذارد اگرچه همین الان هم این تاثیر وجود دارد ولی باید بیشتر شود».
گزارش جدیدی از بام‌کرمان تهیه می‌شود
طالبیان همچنین، در پاسخ به خبرنگار تلویزیون درباره‌ی پروژه‌ی بام‌کرمان که از زمان شروع تاکنون مخالفان سرسختی داشته است، توضیحاتی داد. او گفت: «از نظر ما، منظر طبیعی و فرهنگی یک منطقه خیلی مهم است. در خیلی از موارد، مردم به عنوان فضای عمومی از چنین موقعیت‌هایی مثل بام‌کرمان استفاده می‌کنند و هیچ‌کس مخالفتی با این موضوع ندارد».
وی افزود: «اما هرکاری در چنین محل‌هایی باید با رعایت ملاحظات انجام شود و باید دقت نظر بیشتری به این موضوع شود. عرض کردم اینکه از یک منظر عمومی و طبیعی استفاده شود کسی مخالف نیست ولی اینکه طبیعت و منظر مخدوش شود جای تامل دارد و کار خوبی نیست». طالبیان ادامه داد: «به همین دلیل قرار شد استان بار دیگر گزارش دقیقی از این پروژه تهیه کند و به سازمان میراث بفرستد تا نظر دقیق دهیم».
وی اظهار کرد: «ما داریم به مردم خدمت می‌کنیم و مردم خواسته‌شان برای ما خیلی مورد احترام است بنابراین در موضوعاتی که جنبه‌ی احتماعی پیدا می‌کند باید دقت‌نظر داشت. به همین دلیل، قرار شد در پروژه‌ی بام‌کرمان، بررسی دقیق‌تری انجام شود».
به گزارش استقامت، طالبیان به همراه فرهاد عزیزی؛ مسئول دفتر امور پایگاه‌های جهانی سازمان میراث فرهنگی کشور و جمعی دیگر ازمدیران و کارشناسان سازمان شامگاه چهارشنبه به کرمان آمدند و پس از برگزاری جلساتی درباره‌ی سایت‌های جهانی و کمیسیون امنیت کویر که بدون حضور خبرنگاران برگزار شد، از قلعه‌های دختر و اردشیر بازدید کردند و پس از شرکت در جلسه‌ای با استاندار راهی بم شدند.
نظر خود را بنویسید