فردایکرمان ـ گروه اقتصاد: استاندار کرمان با بیان اینکه از مدافعان طرحهای انتقال آب است، به هزینههای سنگین این پروژهها اشاره کرد و توضیح داد: «در افق 10 ساله مجموع نیاز سالانه استان در دو بخش شرب و صنعت به حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب خواهد رسید. انتقال و شیرینسازی سالانۀ ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب، حدود چهار میلیارد دلار معادل ۳۲۰ هزار میلیارد تومان به ارزش امروز هزینه دارد».
دکتر محمدعلی طالبی افزود: «اگر از همین حالا تمام اعتبارات تملک سالیانه را به این طرح اختصاص دهیم، اجرای آن ۳۵ سال طول خواهد کشید. بر اساس تخصیص سالیانه عمرانی، این مدت به حدود ۵۰ سال افزایش مییابد. البته امکان تعریف مشارکت بخش خصوصی نیز وجود دارد».
وی ادامه داد: «این میزان آب معادل مصرف متوسط ۴۰۰ حلقه چاه کشاورزی در استان است. یعنی برای جایگزینی آب یک چاه کشاورزی باید حدود ۸۰۰ میلیارد تومان هزینه کرد تا معادل آن وارد استان شود».
استاندار کرمان اظهار کرد: «این اعداد و ارقام نشان میدهد که مسئله فراتر از تامین آب شرب و صنعت است. اگر متخصصان و صاحبنظران گرد هم آیند، میتوانیم مصرف بالای آب در بخش کشاورزی استان را به شکلی بهینه مدیریت کنیم».
به گزارش فردایکرمان به نقل از روابط عمومی استانداری کرمان، وی ۱۸ مردادماه در نشست کارگروه استانی سازگاری با کمآبی، بر ضرورت تشکیل کارگروهها و اتاقهای فکر تخصصی تاکید کرد و گفت: «لازم است افراد علاقهمند به توسعه کرمان و فعالان حوزه کشاورزی و آب، با بررسی دقیق دادهها و آمارها، امکانسنجی تأمین آب مورد نیاز استان را انجام دهند».
طالبی با اشاره به ظرفیت بهبود مدیریت منابع آب گفت: «میتوان با برنامهریزی منسجم میان شرکت آب و فاضلاب و دولت، الگوهای کاهش مصرف را در بسیاری از چاههای کشاورزی اجرا کرد بدون آنکه سطح زیر کشت یا عملکرد محصول کاهش یابد. اجرای این برنامهها با صرفهجویی در مصرف، امکان تخصیص آب به بخش شرب و صنعت را فراهم میکند».
اصلاح الگوی مصرف در کشاورزی
وی همچنین خاطرنشان کرد: «در زمینۀ انتقال آب از بخش کشاورزی به شرب و صنعت، محدودیتهای قانونی وجود دارد که باید با مدیریت صحیح، زمینهساز تصمیمات بهتر و کارآمدتر شود».
استاندار کرمان با اشاره به برنامههای توسعهای استان در افق 10 سال آینده گفت: «بر اساس برآوردها، در بخش شرب سالانه به ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون متر مکعب آب نیاز داریم و در بخش صنعت نیز با توجه به طرحهای پیشبینی شده، حدود ۱۵۰ میلیون متر مکعب دیگر مورد نیاز است. به این ترتیب، مجموع نیاز سالانۀ استان در این دو بخش به حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب خواهد رسید».
وی افزود: «در حال حاضر، کل مصرف بخش کشاورزی استان حدود شش میلیارد متر مکعب در سال است. این بدان معناست که کسری آب شرب و صنعت تنها معادل ۵ درصد مصرف فعلی کشاورزی است».
استاندار کرمان با مقایسه وضعیت استان با یزد توضیح داد: «در استان یزد، مصرف آب بخش کشاورزی حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون متر مکعب و کسری آب حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب بود که معادل یکسوم آب مصرفی کشاورزی محسوب میشد و امکان تامین آن از این بخش وجود نداشت. اما در کرمان، آیا نمیتوانیم این ۵ درصد را از طریق اصلاح الگوهای مصرف کشاورزی تامین کرده و از هزینههای سنگین انتقال آب جلوگیری کنیم؟».
طالبی با تاکید بر لزوم بازنگری در بهرهوری آب در بخش کشاورزی گفت: «با وجود مصرف سالانه شش میلیارد متر مکعب آب، سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی استان تنها ۱۴ تا ۱۵ درصد است. این میزان آب در برخی نقاط دنیا معادل تامین غذای ۲۰۰ میلیون نفر است و میتواند پایهای برای ایجاد صنایع فرآوری، غذایی و اقتصاد مبتنی بر کشاورزی در استان باشد».
قرارگاه مدیریت مشارکتی آب
استاندار کرمان با اشاره به ضرورت ایجاد ساختارهای هماهنگ در مدیریت منابع آبی اظهار کرد: «یکی از طرحهایی که میتواند نقش موثری در بهبود وضعیت آب استان ایفا کند و منتظر آغاز آن هستم، تشکیل قرارگاه مدیریت مشارکتی آب است که میتواند بخشی از مسائل و چالشهای این حوزه را پوشش دهد».
وی افزود: «اعضای این قرارگاه، بهویژه تعاون روستاییها که دبیر این قرارگاه خواهند بود، باید با جدیت وقت بگذارند. شخصا مسئولیت این قرارگاه را بر عهده میگیرم، زیرا نسبت به این موضوع علاقهمند و پیگیر هستم».
طالبی با تاکید بر لزوم همسویی برنامههای آبی و کشاورزی استان گفت: «باید الگویی از مشارکت را با هدف ارتقای اقتصاد کشاورزی و اجرای الگوهای بهینه مصرف آب در استان دنبال کنیم».
اصلاح الگوی کشت
استاندار کرمان اصلاح الگوی کشت را از مهمترین اقدامات در این حوزه دانست و افزود: «ضروری است میان سطح زیرکشت، نوع محصولات و میزان مصرف آب در استان تعادل ایجاد شود».
طالبی با تاکید بر اینکه تعادل در کشت و پیشبرد الگوی بهینه، ضرورتی اجتنابناپذیر برای آینده کشاورزی استان است، اظهار کرد: «کلید تامین آب، سوخت، نهادهها و بسیاری از حمایتها در دست ماست و تنها نیاز به یک مدیریت هماهنگ بین دستگاههای مختلف وجود دارد».
وی در تشریح اهمیت الگوی کشت گفت: «کشت قراردادی باید بهصورت جدی در استان پیگیری شود، اما فراتر از آن، نیازمند یک کار بنیادی در حوزۀ اصلاح الگوی کشت هستیم. موضوعی که نه تنها در استان بلکه در سطح ملی باید مورد توجه قرار گیرد. باید جایگاه استان در تامین غذا، چه در محصولات استراتژیک و چه در سایر محصولات، بهطور دقیق مشخص شود».
وی بر ضرورت تدوین راهبردهای اصلاح الگوی کشت استان تدوین تاکید و بیان کرد: «باید برنامهای جامع برای ۲۰ سال آینده تهیه و در آن مشخص شود که اکنون در چه جایگاهی هستیم، چه محصولات جدیدی باید در استان کشت شود و کدام محصولات باید از چرخه کشت حذف شوند. این مسائل باید با جدیت پیگیری و بهعنوان اولویتی مهم در برنامهریزیها لحاظ شود». / الف
نظر خود را بنویسید