فردایکرمان ـ گروه جامعه: جمعه هفدهم مردادماه جامعۀ فرهنگی و گردشگری کرمان و کشور، یکی از چهرههای محبوب خود را از دست داد.
محمود وفایی ـ مدیرکل پیشین میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان کرمان بعد از تحمل یک دوره بیماری چشم از جهان فروبست.
خبر درگذشت او که در فاصلۀ کوتاهی پس از فوت زندهیاد محمدرضا بهرامی پیشکسوت گردشگری استان و شادروان حسین ودیعتی سرمایهگذار و موسس حمامموزه طلا و جواهر رسید، موجی از اندوه در میان همکاران، دوستان و علاقهمندان به فرهنگ و تاریخ این سرزمین برانگیخت.
محمود وفایی سالها در عرصۀ مدیریت فرهنگی و اجرایی استان خدمت کرد. او پیش از حضور در راس ادارهکل میراثفرهنگی کرمان که در زمان استانداری رزمحسینی اتفاق افتاد، مسئولیتهایی همچون فرمانداری شهرستان راور و مدیریت منابع انسانی استانداری کرمان را نیز تجربه کرده بود اما بیشتر، عملکرد او در دوران مدیریت بر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کرمان طی سالهای 94 تا 97 بود که وفایی را به یک شخصیت شناختهشدهتر و محبوبتر تبدیل کرده بود.
نام او در دوران مدیریت میراثفرهنگی بیشتر با ثبت جهانی بیابان لوت، روستای میمند و سه قنات کرمان و بم گره خورده است که اتفاقاتی بسیار مهم و ماندگار برای استان کرمان و ایران بهشمار میروند.
او پس از رفتن از میراثفرهنگی و با وجود اینکه چند سالی بود که مسئولیت اجرایی و دولتی نداشت اما از معدود مدیرانی بود که مسائل استان را همچنان رصد و پیگیری میکرد.
وفایی نیز مثل بهرامی و ودیعتی رفت بیآنکه رونق گردشگری کرمان را ببیند.
زندهیاد وفایی در آخرین اظهارنظر عمومی که داشت، دربارۀ اینکه برای گردشگری چه باید کرد، گفته بود: «میراثفرهنگی، تابلو و معرف کرمان است و به نظرم مجموعۀ استانداری باید محور باشد یا محور تعریف کند، کارگروهی هم زیر نظر استاندار داریم که میتواند سایر اجزا مثل شهرداری و میراث را جمع کنند و با نگاه واحد برنامهریزی صورت گیرد. باید سایر اجزا مثل بخش خصوصی و اتاق بازرگانی، شهرداری یا دیگر موارد هم دور همدیگر در یک حلقه هماهنگ جمع شوند و ایفای نقش کنند».
او در گفتوگویی که اسفندماه سال گذشته با ایرنا کرمان داشت، از اینکه میدان ارگ ساماندهی شده ابراز خوشحالی و رضایت کرده و خواسته بود تا یک محور از میدان مشتاق تا ارگ تعریف و به همین صورت ساماندهی شود.
به گزارش فردایکرمان، وفایی با درک اهمیت میراثفرهنگی بهعنوان سرمایۀ هویتی و اقتصادی، رویکردی در مدیریت در پیش گرفت که هم به حفاظت از آثار تاریخی و هم به شکوفایی گردشگری توجه داشت. او در این مسیر تلاش کرد تا میان دولت، بخش خصوصی و جامعۀ محلی پلی ارتباطی بسازد که یک نمونه از نمود و بروز آن را میتوان در توسعۀ اقامتگاههای بومگردی در سراسر استان مشاهده کرد.
نگاه آیندهنگر و اعتقاد به مشارکت همگانی باعث شد بسیاری از پروژهها و برنامههای او با حمایت گسترده مواجه شود.
در دوران مدیریت وفایی، کرمان تا حدودی در کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفت. او میراثفرهنگی را صرفا در بناها و آثار تاریخی خلاصه نمیکرد. وفایی معتقد بود که هنرها و مهارتهای سنتی نیز بخشی جدانشدنی از هویت کرمان هستند. در دورۀ مدیریت او، صنایعدستی استان مورد حمایت جدی قرار گرفت و ثبت جهانی گلیم شیریکی پیچ سیرجان که در آن دوران رقم خورد، جایگاه کرمان را در عرصۀ صنایعدستی تثبیت کرد.
آنچه وفایی را از بسیاری دیگر متمایز میکرد، شخصیت مردمی و رفتار صمیمی او بود. همکارانش از مدیری سخن میگویند که نهتنها در جلسات و برنامهها حضور فعال داشت، بلکه در میدان عمل و در کنار نیروهای اجرایی، برای پیشبرد کارها تلاش میکرد. او همواره با روی گشاده و احترام، شنوندۀ دغدغهها و پیشنهادات کارکنان و فعالان گردشگری بود.
با رفتن محمود وفایی یک دوستدار واقعی فرهنگ و میراث ایران از میان ما رفت اما آثار و نتایج تلاشهای او همچنان زنده است؛ در بناهای مرمتشده، در روستاهایی که با گردشگری رونق یافتهاند و در ذهن و دل مردمی که خاطرات تلاشهای او را فراموش نخواهند کرد.
از جمله ویژگیهای مدیریتی وفایی را میتوان به انتخاب معاونانی با سطح دانش و تجربۀ بالا اشاره کرد. در تیم او نام کارشناسانی چون حمید روحی و محمد جهانشاهی ثبت شد.
دکتر محمد جهانشاهی ـ کارشناس گردشگری و معاون پیشین گردشگری استان کرمان دربارۀ آن دوران میگوید: «تقریبا سه سال از دورۀ معاونت گردشگری بنده در استان تحت مدیریت ایشان بود. دورۀ مدیریت ایشان دورانی با موفقیتهای قابل توجه بود. سردمداری ایجاد اقامتگاههای بومگردی در کشور، ثبت جهانی بیابان لوت، روستای میمند و سه قنات در جوپار و بم (مجموعا پنج اثر میراث جهانی)، اکو هتل منوجان (هتل کپری)، پروژۀ بزرگ اکوتوریسم پارک ملی خبر، افزایش ضریب اشغال هتلها، جهش تعداد گردشگران خارجی و ثبت رکوردی تازه نسبت به بالاترین آمار که مربوط به اواخر دهۀ ۷۰ بود (بیش از ۴۰ هزار نفر)، آغاز سرمایهگذاریهای کلان از جمله هواپیمایی ماهان، اجرای برنامههای پربیننده مثل ایرانگرد و رویدادهای بزرگ و کوچک و ...».
وی میافزاید: «دوران پر رونق و شکوفایی بود که جدا از شرایط کشور، تلاش شبانهروزی و انگیزۀ نسبتا بالایی را در بدنۀ تشکیلاتی و تیم مدیریتی شاهد بودیم. در همان دوران ، سیرجان به عنوان شهر گلیم، ثبت جهانی شد و مرمتهای مشارکتی و واگذاریهای ماده ۲۷ و دیگر مدل ها هم وضعیت فعالی داشت».
پس از خبر درگذشت وفایی، استاندار کرمان طی پیامی او با اشاره به اینکه او از مدیران باسابقه و خوشنام استان است، گفت: «شادروان وفایی عمر خویش را در عرصههای مختلف مدیریتی استان، صرف خدمت به مردم عزیز کرمان کرد و در نهایت نامی ماندگار از خود بر جای گذاشت، بیشک خدمات ارزنده آن مرحوم، باقیات الصالحاتی برای ایشان خواهد بود».
همچنین، علیاصغر مونسان وزیر پیشین میراثفرهنگی کشور طی پیامی، درگذشت وفایی را ضایعهای در تاریخ فرهنگی استان خواند و او را از چهرههای اثرگذار در حفظ و اعتلای هویت تاریخی و فرهنگی ایران معرفی کرد.
مونسان در پیام خود ضمن ابراز تسلیت صمیمانه به خانوادۀ ایشان، مرحوم وفایی را الگویی شایسته و ماندگار برای مدیران و فعالان این حوزه دانست.
وفایی روز یکشنبه و پس از برگزاری مراسم خاکسپاری که با حضور پرشور دوستان و دوستدارانش همراه بود، در کرمان به خاک سپرده شد. روحش شاد و یادش گرامی. / الف
نظر خود را بنویسید