فاجعۀ فروچاله‌ها در جنوب کرمان

گروه جامعه - کارشناس محیط ‌زیست جنوب کرمان گفت: «فروچاله‌ها مولود رعایت نکردن حقابه‌ها در طول 30 سال گذشته است».
به گزارش فردای کرمان به نقل از ایرنا، مهران عسکرپور اظهار کرد: «پایین رفتن سفره‌های آب زیرزمینی و برداشت‌ بی‌رویه از آب‌های موجود باعث شده تا زمین در مناطقی از جنوب کرمان دچار فرورفتگی و ایجاد فروچاله‌هایی شود که منطقه‌ی جنوب کرمان را تهدید می‌کند».
وی با بیان این‌که خشکسالی موجب پایین رفتن آب سفره‌های زیرزمینی و ایجاد شکاف‌ و فروچاله‌هایی در برخی نقاط کشور شده است، افزود: «فروچاله‌ها مولود رعایت نکردن حقابه‌ها در طول 30 سال گذشته است».
عسکرپور بیان کرد: «در جنوب کرمان و دشت جیرفت آب‌های زیرزمینی به‌ صورت سفره‌ای بین دو لایه‌ی محکم از گل رس حرکت می‌کنند و در دشت جیرفت و حاشیه‌ی هلیل‌رود مثل رودخانه‌ در سطح زمین جریان دارند و یک لایه‌ی شن و ماسه با ارتفاع سه متر که در بین دو لایه‌ی محکم از گل پوشیده شده سفره‌های تحت فشار را تشکیل می‌دهند که منبع تامین آب آن‌ها از ارتفاعات شمال جیرفت و کوه‌های رابر، بافت و جبالبارز است».
وی ادامه داد: «سفره‌های آب زیرزمینی در منطقه‌ی جیرفت و عنبرآباد دارای تنوع و در اعماق مختلف زمین قرار دارند و فروچاله‌ها متعلق به سفره‌های ابتدایی در شش تا 15 متری از عمق زمین اتفاق می‌افتند چون در گذشته تحت فشار آب بودند».
این کارشناس اظهار کرد: «زمانی که رودخانه هلیل در جریان بود این سفره‌ها هم‌ عرض کف هلیل بودند و از آن تغذیه می‌کردند اما حفر چاه‌های بی‌رویه و قطع شدن آب هلیل باعث خالی شدن لایه‌ی میانی و ایجاد یک خلاء در این لایه شد».
عسکرپور ادامه داد: «در صورت تکان خوردن این لایه‌ها در اثر زلزله یا بارندگی، این شکستگی در عمق و سطح زمین این‌قدر ادامه داده می‌شود تا به یک لایه‌ی محکم از قطر زمین برخورد کند و مانع از پیش‌روی شکاف شود».
وی اضافه کرد: «در شهرستان‌های جنوبی از جمله عنبرآباد، طول این فروچاله‌ها در بعضی نقاط به 25 کیلومتر هم رسیده و این مشکل در آینده بسیار خطرناک است».
عسکر پور بیان کرد: «اگر در یک منطقه، این فروچاله به مناطق مسکونی ورود کند باعث ترک ‌خوردگی و نابودی کامل منازل می‌شود».
وی افزود: «جاری کردن رودخانه هلیل‌رود در یک بازه‌ی زمانی 45 روزه می‌تواند باعث تغذیه‌ی سفره‌های سطحی و پر کردن خلاء موجود در لایه‌ی زمین و جلوگیری از فرونشست شود».