گروه جامعه ـ چهارراه طهماسب‌آباد بار دیگر به‌صدر اخبار آمد. از همه‌ی اقداماتی که برای هوشمندسازی شهر کرمان باید انجام شود، بعد از جلسه‌ای حدود دو ساعت که با حضور استاندار برگزار شد، تصمیم گرفته شد که فعلا و تا دو ماه آینده، این چهارراه هوشمند شود.
به گزارش خبرنگار فردای‌کرمان، عصر شنبه، هجدهم خردادماه، پرونده‌ی شهر هوشمند در نشست «شورای راهبری مدیریت توسعۀ استان کرمان» گشوده شد. دکتر محسن صانعی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان و مشاور استاندار کرمان در امور دولت الکترونیک و شهر هوشمند در این جلسه گزارشی درباره‌ی ویژگی‌های شهر هوشمند و این‌که در دنیا چه کرده‌اند ارائه داد.
در ایران شهر هوشمند استاندارد نداریم
او گفت: «شهرهای هوشمند دنیا وجوه مشترکی دارند و با مشکلات تقریبا مشابهی روبه‌رو هستند». او با طرح این پرسش که چه شهری هوشمند نیست؟ کوشید تا این مفهوم را برای حاضران تشریح کند.
صانعی اظهار کرد: «شهری که غیرهوشمند است، مصرف همه چیز از انرژی گرفته تا حملونقل در آن بیش از حد است، شبکه‌های درمان و آموزش و حملونقل در آن با هم ارتباط ندارند، شهری که پویایی کافی ندارد و ذی‌نفعان در تصمیم‌گیری‌ها حضور ندارند و مهم‌ترین ویژگی آن این است که ارگان‌ها و مردم در این شهر، داده‌ها و اطلاعاتی دارند که بلوکه کرده و حاضر نیستند در اختیار یکدیگر آن را قرار دهند».
وی با یادآوری این نکته که شهر هوشمند با دولت الکترونیک متفاوت است، افزود: «مثلا وقتی در شهری کارت‌های متعدد الکترونیکی وجود دارد ولی ارتباطی با هم ندارند نمی‌توانیم از هوشمندسازی حرف بزنیم». مشاور استاندار کرمان ادامه داد: «در همه‌جای دنیا تقریبا شهر هوشمند وجود دارد ولی تمرکز بیشتر آن در آمریکا و اروپا و شرق آسیاست».
وی تصریح کرد: «در ایران شهر هوشمند استاندارد وجود ندارد و حتی در ۱۰۰ شهر برتر هوشمند در دنیا اسمی از ایران نیست«.
تلفات عابران پیادۀ شهر کرمان 4 برابر کشور است
عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان، در ادامه، چند مولفه‌ی اصلی شهر هوشمند را برشمرد و گفت: «حکمرانی هوشمند، شهروند و محیط زیست هوشمند به‌طوری که مثلا آلودگی‌ها هوشمندانه کنترل شود، زندگی و کار مردم باید هوشمند باشد و مهم‌تر از همه، اقتصاد و جابه‌جایی کاملا هوشمند است».
وی با بیان این‌که شهرهای بزرگ دنیا همه‌ی مولفه‌ها را ندارند بلکه اکثریت مولفه‌ها را تامین کرده‌اند، افزود: «عموما شهرهای هوشمند مهم دنیا اشتراکاتی دارند، از جمله این‌که زیرساخت اینترنتی خوب و اینترنت ارزان دارند، چراغ‌ها فقط تامین‌کننده‌ی روشنایی نیستند بلکه هاب اطلاعاتی هستند، پارکینگ و حملونقل عمومی و مدیریت زباله نیز در این شهرها هوشمند است».
صانعی سپس برخی از معضلات شهر کرمان که هوشمندسازی می‌تواند آن را برطرف کند را برشمرد و اظهار کرد: «یکی از معضلات اصلی شهر کرمان این است که در حالی در تهران ۳۰ درصد مردم روزانه از وسایل حملونقل عمومی استفاده می‌کنند، در کرمان این عدد دو و نیم درصد است».
وی افزود: «تفاوت بعدی کرمان و شهرهای دیگر آن است که ۵۰ درصد تلفات تصادف‌های شهری در کرمان عابران پیاده هستند در حالی‌که این عدد در شهرهای ایران به‌طور متوسط 13 درصد است».
وی با بیان این‌که وضعیت اتوبوسرانی کرمان اسفبار است، ادامه داد: «دوچرخه‌های اشتراکی در خیلی از شهرهای دنیا وجود دارد ولی ما نداریم». صانعی اظهار کرد: «۳۰ درصد ترافیک شهرها ناشی از نبود جای پارک است و ما این مشکل را هم در کرمان داریم ضمن این‌که پارک حاشیه‌ی خیابان نباید چندین‌ساعت طول بکشد بلکه باید کوتاه‌مدت باشد و با مانتیتور کردن باید این وضعیت کنترل شود».
مشاور استاندار کرمان بیان کرد: «همچنین در کرمان، به چراغ‌های ال‌ای‌دی (LED) که در کاهش مصرف انرژی نقش دارد توجه نمی‌شود».
هوشمندسازی دائمی است
صانعی در ادامه، برخی از چالش‌های مشترک شهرهای هوشمند دنیا را برشمرد و گفت: «اشتراک‌گذاری داده‌ها در سازمان‌های دولتی، ترس از تکنولوژی در مردم و سیاست‌گذاران، نبود تیمی متمرکز و نقشه‌راه مشخص، مقررات دست‌وپاگیر و گاهی منسوخ شده و ضعف مهارت و مهندسی هم در مدیران و هم سیاست‌گذاران از جمله این چالش‌هاست». وی با این‌حال تاکید کرد که در شهرهای دنیا، هوشمند سازی از وظایف و اختیارات شهرداری است و نباید نقش شهرداری‌ها کمرنگ دیده شود.
صانعی یادآور شد: «هوشمند سازی یک مسیر است نه هدف و نباید انتظار داشته باشیم دو، سه سال بعد هوشمند شویم چرا که مدام تکنولوژی به‌روز می‌شود و کرمان هم اگر هوشمندسازی شود باید طبق آن جلو برود».
پیشنهاد راه‌اندازی ستاد شهر هوشمند کرمان در شهرداری
وی در ادامه، درباره‌ی ساختاری که باید شهر هوشمند را در کرمان پیگیری کند نیز توضیح داد از جمله تشکیل کمیته تخصصی مشورتی، کمیته راهبردی با حضور متخصصان استانداری و شهرداری و سازمان برنامه و بودجه و ... و کمیته‌ی راهبری با حضور مدیران ارشد دستگاه‌های مرتبط که تصمیم آخر درباره‌ی هوشمندسازی را این کمیته بگیرد. وی از پیشنهاد راه‌اندازی ستاد شهر هوشمند کرمان به شهردار نیز خبر داد و گفت: «ایشان از این پیشنهاد استقبال کرد و در حال پیگیری است تا ستادی دائمی در شهرداری شکل بگیرد».
وی سپس با اشاره به تشکیل یک کمیته‌ی تخصصی و انجام اقداماتی از جمله بازدیدهایی از هوشمندسازی در تهران و بازدید از برخی مسیرهای شهر کرمان و بررسی شهرهای هوشمند مختلف دنیا اظهار کرد: «در مرحله‌ی اول، دو پایلوت را پیش‌بینی دادیم که باید برای اجرا، تصویب نهایی شود«.
2 اولویت برای شروع هوشمندسازی کرمان
عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان سپس، پیشنهاداتی برای تصویب و پیگیری ارائه کرد از جمله اجرای پروژه‌های زیرساختی، پروژه پایش تصویری، دیتا‌سنتر شهری، پروژه فیبرنوری شهر و افزایش مهارت فارغ التحصیلان رشته‌های مرتبط که درباره‌ی این موارد، استاندار کرمان توضیح داد که تصمیم‌گیری‌ها انجام شده و فقط کسی باید آن را اجرا کند!
صانعی سپس گفت: «در بررسی و مشورت با کارشناسان شهرداری، معلوم شد که اولویت اصلی شهرداری مسئله‌ی حملونقل است. بنابراین، هوشمندسازی تقاطع‌ها را در اولویت قرار دادیم و برای این‌کار، چهارراه طهماسب‌آباد به‌عنوان نخستین نقطه انتخاب شد». مشاور استاندار کرمان درباره‌ی دلیل انتخاب این چهارراه هم اظهار کرد: «دو ساعت جلسه برای انتخاب چهارراه داشتیم. نقطه‌ای که انتخاب می‌کنیم باید به فیبرنوری وصل شود که در طهماسب‌آباد به فیبرنوری نزدیک هستیم». وی اضافه کرد: «پیشنهاد خود شهرداری این چهارراه بود و من کمترین دخالت را در این زمینه داشتم«.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان افزود: «تقاطع هوشمند دو ماهه قابل اجراست و اگر اعتبارات لازم تامین شود تا پایان سال، ۱۰،۲۰ تقاطع می‌تواند هوشمند شود». وی یادآور شد: «در شهربابک و رفسنجان به اسم هوشمند چهارراه‌هایی داریم ولی در واقع این چهارراه‌ها هوشمند نیستند».
صانعی هوشمندسازی مسیر اتوبوس خیابان شریعتی را نیز اولویت بعدی اعلام کرد. صانعی توضیح داد: «در مسیر اتوبوسرانی مدنظر است که از سیستم الکترونیکی فعلی حداکثر استفاده را بکنیم. در مسیر آزادی تا مشتاق خط ویژه اتوبوس دو طرفه شود و اگر خودرو وارد این مسیر ویژه شد اعمال قانون شود همچنین، نوسازی اتوبوس‌ها یک نیاز مبرم برای اجرای این طرح است».
با موافقت استاندار و دیگر اعضای این شورا، مقرر شد تا دو ماه آینده، هوشمندسازی چهارراه طهماسب‌آباد انجام شود و مسیر اتوبوس خیابان شریعتی نیز بررسی شود تا در مرحله‌ی بعد شاخص‌های هوشمندسازی در آن پیاده شود.
برای هوشمندسازی کمبودهای جدی داریم
شهردار کرمان هم در این جلسه، با بیان این‌که در هوشمندسازی بیشتر اداره امور شهر هوشمند می‌شود و در دولت الکترونیک، خدمات دولت الکترونیکی ارائه می‌شود، گفت: «مجری شهر هوشمند شهرداری است و در همه‌ی دنیا کلیه‌ی نهادهای خدمات‌‌رسان در حوزهی شهرداری قرار دارند ولی ما اینجا مدیریت واحد شهری نداریم».
سیدمهران عالم‌زاده با بیان این‌که یکی از دغدغه‌های اصلی ما همین نبود مدیریت واحد است، بر سیاست‌گذاری دولت در این زمینه تاکید کرد و افزود: «هوشمندسازی از نیازهای اساسی همه‌ی شهرهاست«.
وی ادامه داد: «اما شهر دارای نظام‌های متعددی از حملونقل عمومی تا مدیریت زباله است که باید هوشمند شوند ولی در خیلی از موارد، ما حتی در حوزهی سخت‌افزاری هم کمبود داریم که یک نمونه‌ی آن اتوبوسرانی است». وی با بیان این‌که برای رفع این کمبودها اعتبار لازم را در اختیار نداریم، گفت: «اگر اقدامات مربوط به هوشمندسازی را اولویت‌بندی کنید، شهرداری نیز از آن استقبال می‌کند».
خلیل همایی‌راد، مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری کرمان نیز تاکید کرد که همه‌ی پروژه‌های شهری باید پیوست و ضوابط امنیتی را تهیه کنند که در این‌باره، استاندار کرمان تاکید که پروژه‌ها باید قبل از اجرا، تایید کمیسیون امنیتی را بگیرد.
آنچه در طهماسب‌آباد رخ می‌دهد
صانعی در حاشیه‌ی جلسه در پاسخ به خبرنگار فردای‌کرمان درباره‌ی اتفاقاتی که قرار است در چهارراه طهماسب‌آباد رخ بدهد توضیح داد.
او گفت: «این چهارراه یکی از پایلوت‌های شهر برای هوشمندسازی است و آنچه باید در آن تا دو ماه آینده انجام شود هوشمندسازی چراغ‌های راهنمایی و رانندگی در این منطقه است». وی افزود: «در این راستا، در مرحله‌ی اول زمان سبز و قرمز بودن چراغ‌ها متناسب با ترافیک لاین‌های مختلف تنظیم می‌شود به‌طوری که کمترین معطلی برای خودروها ایجاد شود». وی ادامه داد: «در این طرح، خودروهای امدادی مثل آمبولانس و آتش‌نشانی باید اولویت داده شوند و قبل از این‌که به چهارراه برسند باید با تنظیم چراغ‌ها مسیر آن خودروها باز شود و این‌طورنباشد که پشت ترافیک متوقف شوند».
وی با بیان این‌که سپس خودروهای عمومی مثل اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها اولویت پیدا می‌کنند، ادامه داد: «در مجموع زمان چراغ‌ها طوری می‌شود که کمترین معطلی و زمان انتظار در وهله‌ی اول برای خودروهای امدادی، سپس عمومی و در مرحله‌ی آخر خودروهای شخصی ایجاد خواهد شد».
صانعی تصریح کرد: «در عین‌حال، این چراغ‌ها با چهارراه‌های مجاور طهماسب‌آباد باید هماهنگ شوند که در مرحله‌ی بعدی طرح تحقق می‌یابد اما در پایلوت فقط همین چهارراه را مدنظر داریم».
وی در پاسخ به پرسش فردای‌کرمان مبنی بر این‌که کارشناسان معتقدند دست‌کاری نقطه‌ای در ترافیک جایز نیست و باید یک شبکه با هم دیده شود آیا این اقدام پایلوت تراکم ترافیک شهر را تشدید نمی‌کند؟ توضیح داد: «در پایلوت مجبوریم که از یک نقطه شروع کنیم، در مرحله‌ی بعدی، این طرح به چهارراه‌های اطراف کشیده خواهد شد و در نهایت تمام چراغ‌های چهارراه‌های مختلف با هم در ارتباط و کاملا هماهنگ با هم عمل خواهند کرد». صانعی ادامه داد: «یکی از ویژگی چهارراه هوشمند این است که باید با چهارراه‌های قبلی و بعدی خود هماهنگ باشد تا بتواند ترافیک را به‌صورت شبکه‌ای کنترل و هدایت کند».
مشاور استاندار کرمان در پاسخ به این پرسش فردای‌کرمان که آیا در ساختار فیزیکی چهارراه تغییر ایجاد می‌شود؟ گفت: «نه. یک‌سری چراغ وجود دارد و آلارم‌هایی که به خودروهایی که تخلفات راهنمایی و رانندگی انجام می‌دهند هشدار می‌دهد». وی افزود: «مثلا خودرویی که روی خط عابر پیاده توقف می‌کند با یک آلارم به راننده‌اش گفته می‌شود که خطایی رخ داده و اگر چندین بار تذکرات به نتیجه نرسید اعمال قانون و جریمه می‌شود».
وی گفت: «در مورد ساختار فیزیکی چهارراه ما تغییری نداریم ولی پروژه‌ی دیگری شهرداری برای پیاده‌محور کردن چهارراه دارد که مستقل از پروژه‌ی ماست و در آن احتمالا تغییرات فیزیکی اعمال خواهد شد». / الف
نظر خود را بنویسید