مشکلات جامعه ناشی از توسعه‌نیافتگی است

گروه جامعه ـ مرضیه آذرافزا فعال سیاسی و مسئول کمیته سیاسی جمعیت زنان نواندیش مسلمان در جمع تعدادی از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب استان کرمان درباره‌ی نسبت دین‌داری و سیاست‌ورزی سخن گفت.
به گزارش خبرنگار فردای‌کرمان، در این نشست که در محل سالن جلسات دانشگاه بلدالامین برگزار شد، او با ارائه‌ی تعاریفی از انسان، دین و سیاست، تصریح کرد که غیردینی‌ترین حرف این است که کسی موحد و دین‌دار باشد اما بگوید که من فعالیت سیاسی انجام نمی‌دهم. او در عین‌حال یادآور شد که دین و شریعت را نباید معادل هم بگیریم و فراموش نکنیم که شریعت، یعنی وجه عملی دین، قابل تغییر و به‌اقتضای شرایط زمان و مکان، منعطف است.
او با بیان این‌که انسان موجودی اجتماعی است و سیاست به هرچیزی مربوط می‌شود که به زندگی انسان‌ها مربوط است، گفت: «انسان موحد و دیندار هم معتقد است که همه جا محضر خداست و هرچه انجام می‌دهد باید در جهت مشیت الهی باشد».
آذرافزا سپس با شرح برخی از مهم‌ترین عقاید دینی مسلمانان براساس آنچه که در قرآن آماده است، اظهار کرد: «اعتقاد به توحید و خدای یگانه جزو عقاید دینی ماست که برآمده از ایمان ماست ولی ایمان یک امر شخصی است. همچنین ما به نبوت، به عدل، به انتخاب‌گری انسان و به حساب‌وکتاب اعتقاد داریم». وی افزود: «از جمله عقاید دینی برآمده از قرآن این است که انسان موجودی صاحب اراده و انتخاب‌گر است. این‌که بنی‌آدم صاحب کرامت است. نه این‌که مسلمین و مومنان صاحب‌کرامت هستند. از کافر تا مومن، از آدم رستگار تا فاسد، خود بنی‌آدم صاحب کرامت است. قرآن می‌گوید همه‌ی انسان‌ها صاحب کرامت هستند».
آذرافزا ادامه داد: «این‌که هیچ اکراهی در پذیرش دین نیست هم جزو عقاید دینی ماست و از مسلّمات قرآن است».
وی با بیان این‌که از عقاید دیگر ما که از قرآن برآمده، اصالت تفکر و تعقل است،گفت: «تاکیدی که قرآن بر تفکر و تعقل دارد شاید به هیچ چیز دیگری نداشته نباشد. این‌که انسان صاحب حقوق است، آنجا که به احکام اجتماعی می‌رسیم، تاکید قرآن روی حقوق انسان‌هاست».
وی اظهار کرد: «اصل و تاکیدی که قرآن داشته خیلی مهم است این‌که انسان‌ها صاحب حقوق هستند. زن نسبت به شوهر، شوهر نسبت به زن، بچه‌ها نسبت به پدر و مادر، پدر و مادر نسبت به بچه‌ها، حکومت نسبت به مردم و مردم نسبت به حکومت. این، جزو خطبه‌های حضرت علی (ع) هم هست که از حقوق متقابل مردم و حکومت صحبت می‌کند. بنابراین، مباحث حقوقی که باید مطرح شوند از عقاید دینی ماست».
آذرافزا ادامه داد: «مسئله‌ی دیگر این‌که انسان دارای تعهد و تکلیف است. ما معتقدیم این‌گونه نیست این هستی یگانه بی‌تکلیف باشد و هر عمل عکس‌العملی دارد و ذره مثقال خیر و شر تاثیرگذار هستند و بنابراین، انسان نسبت به محیط زیست، نوع انسان، نسبت به درختان، نسبت به جانوران، نسبت به بچه‌ها و بزرگ‌ترها و پیران (وظیفه دارد) و اساسا انسان موجودی مکلف است و نمی‌تواند هرج و مرج‌طلبانه، هرکار دلش خواست بکند».
وی با بیان این‌که یکی دیگر از عقاید ما ظلم‌ستیزی است، تصریح کرد: «درباره‌ی این‌که دین‌داری و سیاست‌ورزی چه نسبتی با هم دارند؟ باید بگویم که از نظر من، یکی از غیردینی‌ترین حرف‌ها که امروز برخی می‌زنند این است که ما به سیاست کاری نداریم و ما به دنبال دین هستیم. مگر می‌شود؟». آذرافزا گفت: «مگر برای شخص موحد که همه چیز در محضر خداست، این همه قرآن به نظام اجتماعی تاکید کرده و به جهاد تاکید و تقبیح کرده کسانی که کنار می‌نشیننند، راجع به مالیات و قیام قسط و عدل گفته، چه‌طور می‌توان گفت سیاسی نیستم ولی دیندارم؟».
مسئول کمیته سیاسی جمعیت زنان نواندیش مسلمان سپس با طرح این سوال که شریعت چیست؟ اظهار کرد: «ما معمولا شریعت را با دین یکی کردیم در حالی که تعریف شریعت با دین مقداری متفاوت است. دین ایده‌ها و شناختی است که ما از جهان هستی داریم اما شریعت، بعد عملی دین است یعنی آنجا که دین می‌خواهد وارد رفتار انسان‌ها بشود، می‌گوید شما که موحد هستید و مثلا مسلمان هستید برای این‌که در زندگی‌تان چگونه باشید، قواعدی را منظور می‌کند».
آذرافزا اضافه کرد: «دین غیرقابل تغییر است اما شریعت چیزی نیست که ثابت بماند و حتی در دوره‌ی انبیا نیز از هر پیامبر تا دیگری شریعت تغییراتی را تجربه کرده است».
وی تصریح کرد: «اشتباهی که شده این است شریعت و قالب‌های شرعی را مقدس کرده‌ایم». وی ادامه داد: «الان سکولارها و کسانی دیگر هستند که می‌گویند دین باید به حوزه‌ی خصوصی برود و سیاست را به عرف و قانون و علم واگذار کنند، اما بحث این است که قرار نبوده بعد عملی دین و شریعت سنگواره‌ای شود».
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «من معتقدم کسانی که می‌گویند دین باید به حوزه‌ی خصوصی برود اصلا امکان ندارد چرا که انسان موجود اجتماعی است و انسان موحد عالم را محضر خدا می‌داند».
آذرافزا با این‌حال یادآور شد: «اما منظور من این نیست که عده‌ای از فقها، آن هم فقهای سنتی درباره‌ی قوانین مملکت‌داری و نظام اجتماعی ما قاعده و قانون بگذارند. در هیچ‌جای قرآن هم چنین چیزی نیامده و اصلا پیامبران هم برای این‌که به سلطنت برسند مبعوث نشده‌اند».
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد که مشکلاتی که ما الان در جامعه داریم بیش‌تر ناشی از توسعه‌نیافتگی است. وی اظهار کرد: « باید برای حل این مشکل هم، برنامه‌ریزی کرد و شعار سیاسی برای آن نمی‌توان داد». / الف