فردای کرمان ـ اسما پور زنگی آبادی خطر آتشسوزی ویرانگر هنوز بهطور کامل از سر بازار تاریخی شهر کرمان دور نشده است. بررسیها نشان میدهد سیمکشی برق مغازهها و انبارهای داخل بازار که کانون بالقوه حریق به حساب میرود هنوز استاندارد و ایمن نشدهاند. با این حال، مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان گفت: وضعیت ایمنی این مجموعه تاریخی نسبت به گذشته ارتقا یافته است.
بازار تاریخی شهر کرمان مجموعهای تو در تو از راستهها، کاروانسراها، مساجد، آبانبارها، سراها، حمامها و حجرههایی است که طی ۶ قرن از دوران تیموری تا قاجار ایجاد شده و همچنان زنده و پررونق است.

به گزارش فردای کرمان، به نقل از ایرنا (اسما پورزنگیآبادی)، این بازار که در برخی منابع بهعنوان طولانیترین راستهبازار سرپوشیده ایران معرفی شده است، اواخر دهه ۸۰ خورشیدی یک حادثه هولناک آتشسوزی را از سر گذراند؛ در پی ایجاد اتصالی در سیمهای برق یک دستگاه پنبهزنی در کاروانسرای تاریخی «جَر» که به انبار پشم و پنبه تبدیل شده بود شعلههای آتش زبانه کشید و میرفت تا همهی آن محدوده را در بر بگیرد. آتشنشانان تمامی تلاش خود را بهکار بستند که مانع از گسترش آتش به دیگر بخشهای بازار شوند.
به هر مشقتی که بود این آتش مهیب مهار شد؛ اما با یک ویرانی رقم خورد؛ برای فرونشاندن آتش، چارهای جز این نمانده بود که به لودرها فرمان ورود به کاروانسرای «جر» داده شود. لودرها فرمان را اجرا کردند و این بنای تاریخی را بر سر آتش فروریختند. این حادثه تلفات جانی نداشت ،اما هم سرمایههای زیادی را دود کرد و هم جان یک بنای تاریخی را گرفت. زمینِ خالی کاروانسرای جر و خاطرهی آن آتشسوزی هنوز در گوشهای از مجموعه بازار شهر کرمان باقی است.
از آن زمان به بعد بود که حساسیت نسبت به ایمنی بازار تاریخی شهر کرمان در برابر آتشسوزی افزایش یافت و در این زمینه، نخستین مطالبه، پایان دادن به انبارداری غیراصولی و اصلاح سیمکشیهای برق درون بازار بود.
راهاندازی ایستگاه آتشنشانی ویژه بازار
راهاندازی ایستگاه آتشنشانی ویژه بازار از دیگر خواستههایی بود که مطرح شد. با وجود وعدههای مکرری که طی سالهای متمادی در این خصوص داده میشد کار راهاندازی ایستگاه آتشنشانی معطل ماند تا اینکه امسال ایستگاه شماره ۱۲ آتشنشانی کرمان در مجاورت بازار تاریخی فعال شد.
در راستای ایمنسازی بازار، چند ماه قبل، کارشناسان سازمان آتشنشانی شهرداری کرمان به این مجموعه تاریخی رفتند و وضعیت ایمنی آن را پایش کردند.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان دربارهی نتایج این پایش به خبرنگار ایرنا گفت: طبق دستوری که شهردار کرمان صادر کرد، فروردینماه امسال کارشناسان آتشنشانی را به بازار اعزام کردیم. به مدت یک هفته، تکتک مغازهها از لحاظ وضعیت سیمکشیهای برق و خطرات آتشسوزی رصد شدند و به صاحبان مغازههایی که در آن نقص و مشکلاتی وجود داشت، اخطارهای لازم داده شد.
روحالله مطهری افزود: با پیگیریها و تلاشهاییکه شد و با توصیه و تاکید شهردار، ایستگاه آتشنشانی بازار تاریخی شهر کرمان هم از مهرماه امسال فعال شد. این ایستگاه مجهز به ۲ دستگاه چهار چرخ است که تجهیزات آتشنشانی روی آن نصب شده است. همچنین، یک خودرو وانت مجهز که مختص بازار تاریخی است، به همراه تعدادی آتشنشان در این ایستگاه مستقر شدهاند.
وی ادامه داد: طبق مصوبهای که اعضای شورای شهر کرمان ارائه کردند، تعدادی کپسول آتشنشانی نیز بهصورت رایگان به آن دسته از مغازههای داخل بازار که پروانه کسب، اجارهنامه یا سند مالکیت دارند، اهدا کردهایم تا ضریب ایمنی آتشسوزی بازار را بالا ببریم.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایرنا که با این اقدامات تا چه حد خطر آتشسوزی از بازار دور شده است؟ اظهارداشت: اگر بخواهیم نسبت به سال گذشته یا حتی فروردینماه امسال مقایسه کنیم باید بگویم که ضریب ایمنی آتشسوزی بازار بسیار افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه آتشنشانان ایستگاه بازار تاریخی بهطور مداوم بازار را بازدید و کنترل میکنند، تصریح کرد: در ساعات شب که بازار تعطیل میشود آن را رصد میکنند تا عوامل احتمالی خطر شناسایی شود. با مجموعهی این اقدامات است که میگویم این مجموعه تاریخی از لحاظ ایمنی در برابر آتشسوزی وضعیت بهتری پیدا کرده است.
مطهری در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایرنا که سالهاست درباره وضعیت خطرآفرین سیمکشی برق در بازار تاریخی ابراز نگرانی میشود؛ با اقداماتی که انجام شده، آیا ایمنسازی سیمکشیها بهطور کامل صورت گرفته و نتیجه برای آتشنشانی رضایتبخش است؟ گفت: سیمکشی بازار تا وضعیت ایمنی کامل هنوز فاصله زیادی دارد، اما همکاران و کارشناسان ما بارها به مغازههای بازار مراجعه کرده و تذکر دادهاند.
وی ادامه داد: تقریبا ۸۰ درصد بازاریان نکاتی که گفته شده را رعایت میکنند. این به نفع خود آنهاست که سرمایه و اموالشان در این بازار است.
مطهری با بیان اینکه متاسفانه بسیاری از موارد آتشسوزی ما در بازار و در منازل سطح شهر مربوط به سیمکشیهای غیرایمن برق است، افزود: اقدامات برای اینکه سیمکشی برق داخل بازار را بهطور کامل ایمن کنیم ادامه دارد و امیدوار هستیم حداکثر تا اوایل سال آینده، بازار از این لحاظ در وضعیت مطلوبی قرار گیرد.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان یادآور شد: سازمان آتشنشانی در خصوص سیمکشی برق مغازهها نمیتواند بهطور مستقیم اقدامی انجام دهد، تنها، مواردی که خطرآفرین باشد را شناسایی کرده و به مالکان مغازهها اخطار میدهیم تا آن را رفع کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که انبارهایی که در بخشهایی از بازار وجود دارد و انبارداری غیراصولی همواره بهعنوان یکی از تهدیدات جدی برای وقوع آتشسوزی در بازار معرفی شدهاند، آیا شما همچنان نگران وضعیت این انبارها هستید؟ پاسخ مثبت داد و گفت: یکی از وظایفی که ایستگاه آتشنشانی بازار تاریخی دارد همین است که باید به وضعیت انبارها رسیدگی و همه آنها را شناسایی کند و اخطارها و تذکرات لازم را به صاحبان این انبارها بدهند.
مطهری در پاسخ به این پرسش که طبق گزارشهایی که به شما رسیده، هماکنون این انبارها چقدر مستعد خطر هستند؟ اظهار کرد: هنوز از خیلی از این انبارها را بازدید نکردهایم. مکاتباتی با اتاق اصناف انجام دادهایم تا بتوانیم همه انبارها را بازدید کنیم. پس از این مرحله میتوانیم درباره وضعیت انبارها بهطور دقیق اظهارنظر کنیم.
وی در ادامهی این گفتوگو، در پاسخ به این پرسش که ایستگاه آتشنشانی بازار کاملا تجهیز شده و کمبود خاصی ندارد؟ بیان کرد: از لحاظ اینکه وسایل و تجهیزات کاملا تخصصی در این ایستگاه فراهم شده باشد هنوز خیلی عقب هستیم ولی وسایل اولیهای در این ایستگاه وجود دارد که اگر اتفاقی در بازار رخ داد بتوانیم فورا وارد عمل شویم. باید وسایل این ایستگاه را بهروز رسانی کنیم که در حال برنامهریزی در این زمینه هستیم.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان در پاسخ به این پرسش که با همه آنچه که انجام شده، آیا شما بهعنوان مدیرعامل سازمان آتشنشانی همچنان نگران آتشسوزی در بازار تاریخی هستید؟ گفت: اقدامات برای ارتقای ایمنی بازار در حال انجام است با این وجود ما همچنان نگران آتشسوزی بازار هستیم.
وی با ابراز امیدواری نسبت به اینکه ایمنی بازار مدام افزایش یابد، ادامه داد: این هدف محقق نمیشود مگر اینکه بازاریان همکاری لازم را با آتشنشانان داشته باشند.
مطهری خاطرنشان کرد: علاوه بر اینکه کپسول رایگان به بازاریان اهدا میکنیم نصب آن را هم خودمان انجام میدهیم. نیاز داریم کسبه در این خصوص همکاری کنند و به توصیهها و اخطارهای آتشنشانی توجه کرده و آن را نادیده نگیرند.
وی با تاکید بر اینکه برای ارتقای ایمنی بازار نیاز به همکاری جدی کسبه داریم، در پاسخ به اینکه چه نوع همکاریای مدنظرتان است؟ آیا باید هزینهای بپردازند؟ گفت: خیر. ما هیچ هزینهای از کسبه دریافت نمیکنیم. اینکه نکات ایمنی را رعایت کنند و با آتشنشانان همکاری داشته باشند.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان افزود: مواردی بوده که همکاران ما تذکر دادهاند اما به آن توجهی نشده است. ما حتی کپسول آتشنشانی را بهصورت رایگان در مغازهها نصب میکنیم ولی برخی موافقت نمیکنند و میگویند دکور مغازه ما را به هم میریزید. این در حالی است که این اقدامات برای حفاظت از جان و مال خود این مغازهداران و مراقبت از این مجموعه تاریخی ارزشمند است.
وی در پاسخ به این پرسش که در گذشته همواره هشدار داده میشد که یک جرقه کافی است تا آتشسوزی در بازار تاریخی کرمان فاجعهای را رقم بزند؛ این وضعیت دیگر وجود ندارد؟ بیان کرد: خطر در آن حد وجود ندارد. اینکه ۵۰۰ تا ۶۰۰ مغازه داخل بازار کپسول آتشنشانی دارند اتفاق بسیار خوبی است و به این معناست که ما حدود ۶۰۰ آتشنشان همین الان در بازار داریم. صاحبان این مغازهها را هم آموزش میدهیم.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان توضیح داد: زمانی که آتشسوزی آغاز میشود حدود سه دقیقه نخست، یک زمان طلایی برای مهار آن است. اگر مغازهداران بتوانند با کپسول در همان ابتدا آتش را مهار کنند شاید اصلا نیاز به حضور آتشنشانان نباشد. در فروردینماه امسال که بازار را پایش میکردیم حدود ۳۰، ۴۰ مغازه کپسول داشت، ولی اکنون اوضاع بسیار بهتر شده، اگرچه هنوز تا وضعیت ایدهآل فاصله داریم.
نظر خود را بنویسید