اسما پورزنگیآبادی ـ دیروز یکشنبه، کرمان میزبان رئیس سازمان محیط زیست کشور بود اما برخلاف آنچه که انتظار میرفت؛ عیسی کلانتری با کرمان و چالشهایش دغدغهمند برخورد نکرد.
صبح روز یکشنبه او در شورای اداری استان کرمان شرکت کرد و بعدازظهر، در مراسم یادبود شهدای محیط بان استان.
پرسش اساسی اما این است: «دستاوردهای این سفر برای استان ما چه بود؟». آنچه که مرا واداشت تا این چند سطر را بنویسم پاسخی است که برای این پرسش ندارم! و شرایط بغرنجی است که استان ما به آن مبتلاست و حالا برخورد رئیس سازمان محیط زیست کشور با این منطقه نشان داد که شوربختانه کسی سنگ کرمان را آنطور که باید، به سینه نمیزند.
به راستی؛ از کرمان که حرف میزنیم از کدام جغرافیا حرف میزنیم؟ از مشکلات زیست محیطی در ایران که یاد میکنیم، کرمان کجای فهرست این مشکلات قرار دارد؟ شمال تا جنوب و شرق تا غرب این منطقه با چالشهای عدیدهای مواجه است.
قامت نحیف و کمتوان مناطق شرقی استان کرمان سالیان درازی است که با گرد و غبار و توفان، دست به گریبان است و مردمان بیپناه این مناطق صدای بلندی ندارند و شاید حالا دیگر نایی هم برای فریاد زدن نداشته باشند. وای بر اسیری کز یاد رفته باشد. روستاهایی که زیر شن دفن میشود، باغات و مزرعههایی که با یک حرکت توفان بر باد میرود.
تالاب جازموریان ما که زندگی افراد زیادی در منطقه به آن وابسته بوده و میگویند یک زمانی به انبار علوفهی ایران شهرت داشته چنان خشکیده که حتی شتران هم راهی به آن نمیبرند. چند سال است که چشمانی نگران به کوه بحرآسمان دوخته شده تا ببینند سرانجام معدنکاری آن چه میشود؟ چند سال است که احداث پتروشیمی در مجاورت شهری چون کرمان خیلی از دوستداران محیط زیست و طرفداران توسعهی پایدار را مضطرب ساخته و کسی نمیآید بگوید چه خواهد شد؟ درختان پستهای که دارد ذغال میشود و زمینهایی که نشست میکند و بنهها و کهورها و تاغزارهایی که خشک میشود و دامهایی که مسموم میشود و حیات وحشی که از تشنگی و بیآبی تلف میشود و آلودگیهایی که صنایع در نقاط مختلف استان ایجاد کردهاند و خاکی که از بین میرود و هوای ناپاکی که استشمام میشود. مدیرکل محیط زیست استان چندی پیش گفت که تا آبان امسال 80 درصد حیاتوحش استان از بیآبی تلف میشود ... این رشته مشکلات سری دراز دارد. اینجا شهر کرمان که مرکز استان است هم گرفتار گرد و غبار است و از ابتدای امسال، چندین نوبت، شدت آلودگی در آن به حدی رسید که شهر را به تعطیلی کشاند و ندیدیم تصمیم مهمی برای آن گرفته باشند و این یعنی، همچنان منتظر گرد و غبارهای بعدی باشیم.
با این همه، عیسی کلانتری روز یکشنبه در شورای اداری استان کرمان حاضر شد و بیش از 30 دقیقه سخنانی را گفت که گوش همهی ایران از آن پر است. او اما از کرمان نگفت تو گویی کرمان وجود ندارد! حتی وقتی میخواست مثال بیاورد، بهرسم میهمانی هم که شده از کرمان نگفت؛ مثلا میشد بهجای اشاره به جادهی تنکابن ـ الموت که از میان جنگلهایی بکر و به فرمان معاون احمدینژاد ساخته و حیات زیستی آنجا را به آشوب کشانده از جادهای میگفت که در دهبکری ما از میانهی زیستگاه خرس آسیایی عبور کرده، یا به جای آنکه از هورالعظیم و بیاعتنایی وزیر عراقی بگوید، از جازموریان میگفت و میپرسید که با آن چه میکنید؟ او حتی نام بردن از این مصادیق ساده را هم از کرمان دریغ کرد.
او گفت که تشکلهای زیست محیطی به دلیل اتفاقاتی که سال گذشته در جریان دستگیری عدهای افتاده ترسیدهاند اما هیچ جلسه و دیدار رسمی با تشکلهای کرمان نداشت. کلانتری چرا به کرمان آمد اگر نمیخواست کرمان را ببیند؟ آنطور که او گزارش میکرد، میتوان به این تصور رسید که استانهای پرهیاهوی دیگر، جای بزرگتری میان دغدغههای رئیس سازمان محیط زیست کشور دارند.
حالا باز هم پرسشم را مطرح میکنم: «دستاوردهای سفر آقای کلانتری به کرمان چه بود؟».
با این همه، امیدوارم همهی سفر او به کرمان در همین دو جلسه و اطلاعات و اخباری که منتشر شده نبوده باشد و نشستهای تخصصیتر و تصمیمهای مفیدی هم برای کرمان گرفته باشند. اگر چنین است و پشت درهای بسته، خبری بوده، بیایند بگویند که مردم هم بدانند. اگرنه، بیمهری به کرمان را تمام کرده و برای این استان، جبران کنند.
کسی میگفت من اگر جای کلانتری بودم؛ وقتی مدیرکل منابع طبیعی استان کرمان گفت که؛ «در استان کرمان، چهار میلیون و 700 هزار هکتار مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی داریم در حالیکه در استان خوزستان 750 هزار هکتار است»؛ جلسه را متوقف کرده و همان لحظه ستاد بحران برای این استان تشکیل میدادم.
1360
نظر خود را بنویسید