عباس تقی‌زاده* ـ «ستادهای ملی، استانی و شهرستانی مدیریت کرونا ویروس در سراسر کشور فعال شده‌اند. تصمیم‌های مهمی در جلسات گرفته می‌شود. بخشی از تصمیم‌ها مربوط به ادارات است که در فرآیند اداری و اتوماسیونی ابلاغ و اجرا می‌شوند. سهم اصلی مصوبات به اقشار مختلف و بخش قابل توجهی از جامعه مربوط است. معمولا این مصوبات از طریق رسانه‌ها و عموما در قالب خبر و مصاحبه منتشر می‌شود. هرچه فرآیند تصمیم‌گیری کارشناسی‌تر، مبتنی بر تجربه و پخته‌تر باشد در عمل بهتر اجرا می‌شود. اما در شرایط بحران لزوما فرصت چکش‌کاری و مذاکره‌ی کافی نیست و مردم نیز به‌دلیل سردرگمی، نبود نقشه‌ی راه، مبهم بودن حال و آینده، انبوه اطلاعات صحیح و مخدوش توزیع شده در رسانه‌های رسمی و غیررسمی و بازار داغ شایعات به‌ویژه در بحران‌هایی از قبیل کرونا که با سلامتی و زندگی آنها به طور مستقیم در ارتباط است، تصمیم‌گیری‌های متفاوت و گاه متناقض دارند، آن‌چنان که امروز شوخی گرفتن خطر کرونا از سوی بخش قابل توجهی از مردم تعجب‌برانگیز شده است. برای اجرای عملی تصمیم‌ها، اقناع افکار عمومی ضروری است. برای مثال به تازگی تصمیم‌هایی برای لغو آئین‌های مذهبی و سنتی پایان سال و برگزار نشدن مراسم مذهبی و دعا در مساجد گرفته شده است. شاهدیم با ابلاغ مصوبه، نماز جمعه و نماز جماعت در ادارات برگزار نمی‌شود اما مراسم خانگی مثل دعاها و جلسات مذهبی خانگی یا برخی جلسات و مراسم در تعدادی مساجد در حال برگزاری است. ورود و صحبت ائمه جمعه و جماعات و شخصیت‌های مذهبی با مردم در این موارد بسیار کارساز است. مردم در امور پنجشنبه‌ی آخر سال و امور مذهبی و آئین‌های سنتی، بیش از مسئولان پزشکی و اجرایی به شخصیت‌های مذهبی و مقام‌های این امور توجه می‌کنند. البته مقام‌ها و شخصیت‌هایی که میانسال به بالا باشند نفوذ بیش‌تری در این زمینه دارند. طیف سنی که در برابر تصمیم‌ها مقاومت و بر انجام برخی سنت‌ها و آئین‌ها اصرار دارد عموما در گروه سنی جوان قرار ندارد. نظرات و صحبت‌های مقام‌های دانشگاهی و اجرایی و سیاسی تاثیر دارد اما بر حسب مخاطب‌شناسی باید عمل کرد. برخی اعتقاد دارند پنجشنبه آخر سال باید سر قبر عزیزان‌شان بروند و فاتحه بخوانند و اگر نروند احساس گناه می‌کنند. لذا مقام و شخصیت‌های مذهبی باید وسط بیایند و با مردم حرف بزنند و بر مصوبات ستادهای مدیریت کرونا و توصیه‌های پزشکی صحه بگذارند و به استناد آنها مراسم مذهبی و رفتارها را با شرایط کنونی تطبیق دهند. انجام اعمال واجب و مستحبی در خانه امکان‌پذیر است و تجربه‌ی معنوی خوبی برای اعضای خانواده فراهم می‌کند.
در این اوضاع علاوه بر پزشکان و مسئولان سیاسی و اجرایی، روانشناسان، جامعه‌شناسان، هنرمندان، ورزشکاران، روزنامه‌نگاران، فرهیختگان، کنشگران عرصه‌های مختلف و معتمدان نیز نقش موثری در همراهی مردم و قانع کردن آنها به رعایت مصوبات و دستورات و توصیه‌های پزشکی دارند.
بیش از روزهای شروعِ شیوع ویروس کرونا از لزوم اقدامات تحکمی و اجباری در مدیریت بحران کرونا گفته می‌شود و این موضوع در روزهای آینده که آئین‌های نوروزی از راه می‌رسد بیشتر مطرح می‌شود به‌ویژه آنکه در سال‌های اخیر، سفر به نوعی از آداب حتمی آئین‌های نوروزی به شمار می‌رود و کسی که در نوروز به سفر نمی‌رفت گویا خلاف این سنت عمل می‌کرد. برای گذر سالم‌تر از روزهایِ پیشِ‌رو و به حداقل رساندن سفرها و دید و بازدیدها بزرگترها نقشی مهم دارند تا فرزندان و اقوام و خویشان از دیدوبازدید نکردن و به‌جا نیاوردن همه‌ی آداب و رسوم به خصوص در قبال بزرگترها و حتی بزرگترها نسبت به فرزندان و وابستگان دچار شرمساری نشوند. برای برگزاری نوروزی متفاوت و متناسب با شرایط جامعه‌ی کرونایی زده به همراهی، درک متقابل، همدلی و از خودگذشتگی عمومی نیاز داریم. تصمیم‌ها و بندهای صورتجلسات ستادهای مدیریت کرونا در سطوح مختلف برای اجرا به همراهی عمومی نیاز دارد. همه در کنار مسئولان باشیم تا سلامتی و صحت دیگر بار به سرزمینمان برگردد».
*دکترای ارتباطات و مشاور استاندار کرمان در امور رسانه و روابط عمومی
نظر خود را بنویسید