فردای کرمان - پروین میرزاحسینی: سال‌هاست صنعت پسته کشور با مشکلات متعددی دست به گریبان است. فعالان حوزه‌ی پسته پس از سپری کردن دوران خشکسالی و بی‌آبی، برداشت محصول پوک از درختان پُربار و مشکل تعهدات ارزی، درست در زمانی که محصول خوبی از باغات برداشت شده بود و امید می‌رفت صادرات رونق بگیرد، با کرونا و بسته شدن مرزها مواجه شدند.
به گفته‌ی دبیرکل انجمن پسته ایران، ۱۰۲ هزار تن از محصول پسته سال قبل کشور در انبار‌ها باقی مانده که نزدیک ۷۵ هزار تن آن مربوط به استان کرمان است. فعالان حوزه‌ی پسته عقیده دارند شرایط پیمان‌سپاری ارزی باعث شده صادرکنندگان دست از صادرات این محصول استراتژیک بردارند و عطای آن را به لقایش ببخشند. مشکلی که در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی نیز مطرح شد و متعاقب آن استاندار کرمان، رئیس اتاق بازرگانی و جمعی از اعضای هیئت مدیره انجمن پسته ایران با رئیس کل بانک مرکزی ایران دیداری داشتند و پیشنهادات انجمن پسته در خصوص اصلاح شیوه‌ی رفع تعهد ارزی صادرکنندگان مطرح شد. محمدعلی محمدمیرزائیان، رئیس کمیسیون بازرگانی اتاق کرمان گفت که این جلسه فقط در حد ارائه‌ی پیشنهاد بوده و هنوز نتایج آن مشخص نیست.
به گزارش فردای کرمان به نقل از استقامت، محمدمیرزائیان بیان کرد: «آن جلسه به نتیجه نرسید و در حد ارائه‌ی پیشنهاد بود».
وی ادامه داد: «پیشنهادات انجمن پسته ایران و دوستانی که از اتاق بازرگانی در آن جلسه حضور داشتند مطرح شده و قرار شد بانک مرکزی این موارد را بررسی و نتیجه را اعلام کند».
فعال حوزه‌ی پسته افزود: «در جلسات بعدی که با بانک مرکزی خواهیم داشت نتیجه‌ی آن مشخص خواهد شد، اما در حال حاضر به دلیل تعهدات ارزی، بیشتر صادرکنندگان دست از کار کشیده‌اند، زیرا نمی‌توانند تعهد ارزی را با توجه به روشی که بانک مرکزی تعریف کرده انجام بدهند و صادرات پسته با وجود این‌که مقدار زیادی از محصول سال قبل مانده، فعلا انجام نمی‌شود».
وی درباره‌ی تاثیر رقابت منفی شکل‌گرفته بین صادرکنندگان پسته و نرخ‌شکنی در بازار بر صادرات این محصول، خاطرنشان کرد: «نمی‌شود گفت این‌طور نیست، یک تشکل یا مثل قبل یک تعاونی مانند تعاونی پسته وجود ندارد که یک قیمت واحد ارائه کند و یا نظارتی داشته باشد بر این‌که هر کس چه قیمتی را تعیین می‌کند و یا این کالا به چه شکل و با چه قیمتی خارج از کشور ارائه می‌شود».
محمدمیرزائیان اظهار کرد: «خوب بود یک کنسرسیوم شکل می‌گرفت و یک شکل واحدی وجود داشت که قیمت‌ها شکسته نشود و این رقابت منفی ایجاد نشود. این رقابت منفی در حال حاضر وجود دارد و بهتر است انجمن پسته تمام صادرکنندگان را دور هم جمع کند تا در ارائه‌ی قیمت محصول در خارج از کشور با هم هماهنگ باشند که صدمه‌اش به کشاورز وارد نشود».
خبرنگار استقامت با اشاره به وضعیت صادرات پسته در آمریکا و مدیریت صادرات توسط چند شرکت بزرگ و در مقابل تعداد زیاد صادرکنندگان ایرانی و تاثیر آن بر نرخ‌شکنی در بازار صادرات پسته سوال کرد و رئیس کمیسیون بازرگانی اتاق کرمان توضیح داد: «آمریکا در بحث کشاورزی و تجارت، شرکت بزرگی دارد و نزدیک به 60 درصد آن توسط شرکت پارامونت مدیریت می‌شود و تعداد خرده‌مالکان آمریکایی نیز بسیار اندک هستند، اما در ایران از ابتدا در کشاورزی خرده‌مالکی زیاد بوده و این مساله سبب شده نتوانیم مدیریت تولید داشته باشیم».
وی افزود: «از سوی دیگر صادرکننده هم داریم اما اگر صادرکنندگان ما با هم توافق داشتند و در خارج از کشور با نرخ واحدی محصول را عرضه می‌کردند و مشخص بود که هر رقم پسته را با چه قیمتی در خارج از کشور عرضه کنند و کسی پایین‌تر از آن، نرخی اعلام نمی‌کرد، هم به تولید و هم به صادرکننده کمک می‌شد».
این فعال حوزه‌ی پسته با بیان این‌که نظارتی بر قیمت عرضه شده‌ی پسته‌ی صادرکنندگان در خارج از کشور وجود ندارد، گفت: «نظارت از نظر کیفیت و استاندارد وجود دارد و صادرکنندگان باید پروسه‌ای را از نظر استاندارد طی کنند تا کالای آن‌ها اجازه‌ی صادرات داشته باشد اما نظارت از نظر قیمتی وجود ندارد و به همین دلیل رقابت‌های منفی ایجاد شده است».
وی درباره‌ی اظهارنظر اخیر رئیس خانه کشاورز رفسنجان مبنی بر تاثیر بورس و دخالت دولت بر کاهش صادرات، بیان کرد: «این دلیل نمی‌شود، بیشترین مشکلات ما در پیمان‌سپاری ارزی است، پسته زیادی در بورس معامله نشده که تاثیر بگذارد. گفتند که می‌خواهند پسته را به بورس ببرند، اما عملا اتفاق خاصی رخ نداد».
محمدمیرزائیان ادامه داد: «اگر پسته به بورس می‌رفت اتفاق بدی نمی‌افتاد، من زیاد مخالف بورس نیستم. خودش می‌توانست کمک کند. اگر پسته مثل سایر کالاها وارد بورس می‌شد و متقاضیان ایرانی و خارجی کالایشان را در بورس خریداری می‌کردند آن هم خوب است اما متاسفانه به دلیل این‌که ما ارقام مختلفی در پسته داریم و هنوز زیرساخت‌های آن کاملا فراهم نبوده و نیست عملا اتفاق خاصی در بورس نیفتاد و هیچ تاثیری در بازار پسته نداشت».
وی تاکید کرد: «ما فقط مشکل برگشت ارز حاصل از صادرات را داریم و این باعث شده که امسال مقداری از پسته‌ها مانده و دلیل بعدی، شیوع کرونا و بسته شدن طولانی‌مدت مرزها است».
رئیس کمیسیون بازرگانی اتاق کرمان افزود: «هنوز مرز کشورهای آسیای میانه و مرز سرخس باز نشده و نزدیک به چهار ماه است که از این موضوع می‌گذرد و بخش زیادی از پسته‌ی ما باید در فصل تابستان و بهار به سمت روسیه می‌رفت که مانده و در حال حاضر صادرات آن انجام نشده است».
وی خاطرنشان کرد: «اتاق بازرگانی کرمان پیگیر این موضوع است که در بخش تعهد ارزی، پسته و خرما نسبت به سایر کالاها تعهدشان به بانک مرکزی سهل‌تر انجام شود و در چند روز آینده همکاران ما با دوستان بانک مرکزی جلساتی خواهند داشت که به‌زودی اعلام می‌شود چه فرآیندی را اندیشیده‌اند».
محمدمیرزائیان در پاسخ به این سوال که بازار پسته را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: «با توجه به این‌که محصول قابل‌توجهی از سال قبل مانده و چند ماه دیگر محصول جدید برداشت خواهد شد و محصول امسال نیز به اندازه‌ی محصول سال قبل خواهد بود، بازار پسته رشد قیمتی نخواهد داشت».
وی افزود: «بهتر است کشاورزان با توجه به این‌که به سمت تابستان و گرم شدن هوا پیش می‌رویم، پسته‌های خود را هر چه سریع‌تر به بازار ارائه کنند تا اگر درخواستی در بازار وجود دارد محصول رد شود و کمتر محصول روی دست کشاورزان باقی بماند».
رئیس کمیسیون بازرگانی اتاق کرمان با بیان این‌که آینده‌ی پسته ایران ان‌شاءالله خوب خواهد بود، توضیح داد: «ما در بحث کم‌آبی مشکلاتی داریم اما اگر در بعضی از شهرستان‌های استان کرمان، درختان کم‌آب هستند و خشک شده‌اند در شهرستان‌های دیگر مانند مشهد، ورامین و کاشان، باغ‌های جدید ایجاد شده و این موضوع کمبود محصول را جبران می‌کند».
وی افزود: «پسته‌ی ایران در دنیا از نظر طعم و مزه از پسته‌ی ترکیه و آمریکا خیلی بهتر است و ما ان‌شاءالله اگر بتوانیم بازارهای خوبی برای پسته ایجاد کنیم دچار مشکل نخواهیم شد»./ پ
*منتشر شده در هفته‌نامه استقامت / شماره 693
نظر خود را بنویسید