فردای کرمان – گروه جامعه: ویروس کرونا این روزها حتی بیشتر از فصل بهار در حال درگیر کردن مردم ایران و همچنین گرفتن تلفات انسانی در کشور است. پزشکان استفاده از ماسک، شست‌وشوی دست‌ها و حضور کمتر در تجمعات را تاکنون تنها راهکار برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری می‌دانند، اما این بیماری مرموز پرسش‌های زیادی در زمینه‌ی چگونگی بیماری، راهکارهای درمان و موارد پیشگیری برای خیلی از مردم ایران ایجاد کرده که رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با ایران آنلاین به آن‌ها پاسخ داده است.
همواره توصیه های مختلفی در رابطه با ضدعفونی کردن اشیاء، دست و صورت و مواد غذایی مطرح می‌شود که گاهی برخی از این اطلاعات متناقض است شما به عنوان یکی از مسئولان وزارت بهداشت چه روش‌های موثری برای ضدعفونی موارد ذکر شده دارید؟
نکته‌ی مهمی که وجود دارد این است که ما در زمینه‌ی پیشگیری باید اشیاء، سطوح و دست‌ها را ضدعفونی کنیم البته توصیه این است که حداقل روزانه شش تا ۱۰ بار باید دست‌ها با آب و صابون شسته شوند.
در مورد اشیاء و سطوح هم ضد عفونی باید انجام شود البته نه هر سطحی. اینکه برویم مواد ضدعفونی‌کننده در سطح گستره در شهرها و یا در منزل استفاده کنیم، علاوه بر اینکه نمی‌تواند کمک موثری کند بلکه مشکلات زیست‌محیطی و سلامتی دیگری را ایجاد خواهد کرد .
در مورد موارد غذایی نیز مطابق آنچه که اخیرا اعلام شده است بر روی مواد غذایی نباید از مواد ضدعفونی استفاده کنیم، استفاده از مواد سفیدکننده مانند وایتکس و یا موارد مشابه برای ضدعفونی‌کردن مواد غذایی و حتی بسته‌هایشان نه تنها ضرورتی دارد بلکه حتی ممکن است عوارض هم ایجاد کند. در این موارد باید فقط اقدام به شست‌وشو کنیم یعنی شست‌وشو با آب و صابون و یا استفاده از مایع ظرفشویی کفایت می‌کند.
یعنی میوه‌ها را با آب و مایع ظرفشویی بشوییم کافی است؟
بله؛ برای شست‌وشوی سبزی روش‌های چهارگانه ضدعفونی از قدیم داشتیم که همان روش‌ها نیز همچنان صادق است، برای ضدعفونی کردن میوه‌ها نیز همان روش شست‌وشوی سبزیجات که استفاده از مواد شوینده مانند مایع ظرفشویی است می‌توان استفاده شود.
چه افرادی باید واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند؟
به‌طور معمول و در سال‌های عادی استفاده از واکسن آنفلوآنزا برای افراد بالای شش ماه منع ندارد ولی عموما ما دو گروه سنی شش ماه تا شش سال و افراد بالای ۶۰ سال را به‌عنوان گروه پرخطر در نظر می‌گیریم همچنین خانم‌های باردار و بیماران زمینه‌ای مانند بیماران تنفسی، قلبی و عروقی و دیابتی‌ها هم به عنوان گروه‌های پرخطر باید این واکسن را استفاده کنند.
چه زمانی باید نسبت به استفاده از واکسن آنفلوآنزا اقدام کرد؟
به دلیل اینکه حداقل ۱۵ روز زمان می‌برد تا واکسن به سطحی برسد که بتواند ایمنی ایجاد کند، بنابراین قبل از شروع فصل سرد که می‌تواند از نیمه‌ی دوم شهریورماه باشد باید واکسن تزریق شود.
اینکه عنوان شده ویروس کرونا سه تا ۹ برابر عفونی‌تر شده درست است؟
این سه تا ۹ برابر عفونی‌ترشده‌ای که آقای دکتر ملک‌زاده اشاره کردند به این معناست که سرایت ویروس بالا رفته ولی بیماری‌زایی‌اش به معنای شدت و حدت بیماری تغییری نکرده است چون سرایت بیشتر شده افراد در زمانی کوتاه‌تری مبتلا می‌شوند ولی در کُشنده‌تر بودن و وخیم‌تربودن وضعت بیماران تفاوتی حاصل نشده است.
دست نزدن به چشمان یکی از موارد رعایت نکات بهداشتی است ویروس چگونه از طریق چشم می‌تواند به ریه نفوذ کرده و فرد را بیمار کند؟
اگر فرد دست آلوده را به چشم بمالد ممکن است علاوه بر اینکه ویروس وارد جریان خون شود مستقیم نیز وارد مغز شده و عفونت مغزی بدهد.
یعنی مستقیم از چشم وارد مغز می‌شود؟
بله؛ ویروس می‌تواند از طریق چشم وارد مغز شده و عفونت مغزی ایجاد کند. این مورد خیلی خطرناک بوده و درصد فوت نیز بالا است، البته امکان انتقال ویروس از طریق خون به مغز هم وجود دارد که در این‌گونه موارد به دلیل اینکه ویروس می‌تواند پلاکت‌های خون را فعال کند لذا باعث بروز لخته شده و می‌تواند منجر به سکته‌ی مغزی هم شود.
برای حفاظت از چشم‌ها چه راهکاری را باید رعایت کنیم؟
در محیط‌های پرخطر برای حفاظت از چشم‌ها در برابر کرونا از «شیلد» و یا عینک استفاده می‌شود. البته این موارد بیشتر در محیط‌های بیمارستانی است اما در محیط‌های شلوغ و با ریسک بالا باید از «شلید» به همراه ماسک استفاده شود زیرا استفاده از «شیلد» به تنهایی فایده‌ای ندارد.
چه میزان ویروس می‌تواند ما را بیمار کند؟
تقریبا هزار پارتیکل. البته این عدد شامل پارامترهای مختلف از جمله سیستم ایمنی فرد هم می‌شود زیرا عنوان شده که با ۲۰۰ پارتیکل ویروس هم برخی مبتلا شده‌اند .
گفته شده استفاده از کولر خصوصا کولرهای گازی در مکان‌های بسته می‌تواند امکان آلوده شده به ویروس را بیشتر کند این موضوع تا چه میزان درست است؟
فرد مبتلا به کرونا اگر در فضای سربسته بدون ماسک فقط صحبت هم بکند چنانچه در فاصله‌ی کمتر از دو متری افراد سالم باشد ریسک ابتلا را به شدت بالا می‌برد، حال اگر همین فرد در مکانی باشد که کولر هم در آن روشن است حتی در صورتی که افراد مقابل ماسک هم بر چهره داشته باشند تا ۵۰ درصد امکان ابتلاء در آن‌ها را به وجود می‌آورد.
فرض کنید چهار نفر در اتاقی نشسته‌اند که کولر گازی هم روشن است اگر یک فرد مبتلا به کرونا ویروس که ماسک هم نداشته باشد وارد اتاق شود هر چهار نفر حتی با داشتن ماسک هم امکان دارد تا ۵۰ درصد به بیماری مبتلا شوند که این مورد در مورد ناقلان بی‌علامت مورد جدی تلقی می‌شود.
فقط به دلیل روشن بودن کولر این اتفاق به وقوع می‌پیوند؟
اگر کولر روشن نبود امکان انتقال بیماری ۳۰ درصد بود اما با روشن شدن کولر این امکان به ۵۰ درصد افزایش می‌یابد.
با این حساب خرید کردن در پاساژها و یا مغازه‌ها به دلیل اینکه کولر در آن‌ها روشن است می‌تواند خطرناک باشد؟
هیچ کسی در دنیا نمی‌تواند به مردم بگوید خرید نکن، زیرا این جزو زندگی فرد است ولی می‌توانید بگویید صبح نرو در پاساژ و ظهر بیا بیرون. برای تهیه‌ی مایحتاج روزانه‌ی مستقیم باید به فروشگاه رفته و اقدام به خرید کرد این اقدام نهایت نیم ساعت می‌شود. شخصی که سه ساعت پاساژگردی می‌کند قطعا ریسکش شش برابر آن کسی است که ۳۰ دقیقه‌ای اقدام به خرید کرده و زود از فضای سر بسته پاساژ خارج شده است.
آیا غرغره کردن آب نمک برای از بین بردن ویروس در دهان مفید است؟
بد نیست ولی هیچ مدرک و شواهد علمی برای تعابیر خیلی خوش‌بینانه و مبالغه‌آمیزی که در مورد از بین رفتن ویروس اعلام می‌شود وجود ندارد. به هر حال یکی از کارهای بهداشت حلق و دهان غرغره‌ی شبانگاهی و یا صبحگاهی آب و نمک به خصوص برای افرادی که خلط پشت حلق یا سینو‌زیت مزمن دارند است.
برای تقویت سیستم ایمنی چه مواردی می‌تواند به ما کمک کند؟
این ویروس چند فاز دارد، فاز اول که فاز «وایرال» است که اگر سیستم ایمنی ضعیف باشد، آسیب بیشتری می‌زند. افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند یا داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی را مصرف می‌کنند قاعدتا در این مرحله آسیب‌پذیرترند.
ولی نکته‌ی عجیب اینکه علت فوت بخشی از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ طوفان التهابی و یا «آبشار ایمنی» بدن بیمار است و نه خود ویروس، یعنی در ابتدا بیمار مبتلا به ویروس شده و ویروس شروع به تکثیر می‌کند تا این‌جا مریض ممکن است حال عمومی‌اش بد نباشد اما به یکباره در برخی از مواقع سیستم ایمنی به حدی بر علیه بیماری فعال می‌شود که یک طوفان التهابی در بدن ایجاد کرده و همین بیمار را از پا درمی‌آورد.
با این تفسیر آیا داروهای تقویت‌کننده‌ی سیستم ایمنی استفاده کنیم یا خیر؟
قبل از مواجهه با ویروس هر رفتاری که بتواند بدن شما را سالم‌تر کرده و تعادل و سلامت سیستم ایمنی را ارتقا دهد موثر است در کنار آن تا امروز شواهدی داریم که به طور نسبی افرادی که نقصان در ویتامین D دارند ممکن است بر اثر مبتلا به کووید ۱۹، خسارت و عواقب بدتری داشته باشند و لذا افرادی که فقط نقصان دارند باید مکمل دریافت کنند.
تمرینات تنفسی و ورزش‌هایی مانند یوگا می‌تواند در پیشگیری از بیماری و تقویت سیستم تنفسی در مقابله با ویروس تاثیری داشته باشد؟
خیر، تاثیری در پیشگیری از بیماری ندارد ولی بعد از بهبودی برای حفظ ظرفیت تنفسی و به نوعی بازتوانی توانبخشی ریه‌ها می‌تواند مفید باشد. البته ورزش‌هایی مانند یوگا ممکن است به لحاظ کاهش استرس یا اثراتی که می‌تواند روی روان افراد داشته باشد روی سیستم ایمنی موثر باشد. /پ
نظر خود را بنویسید