فردای کرمان – پروین میرزاحسینی: سرطان بیماری است که فقط سراغ بزرگ‌ترها نمی‌رود بلکه کودکان را هم درگیر می‌کند. هرچند شیوع سرطان در افراد بالغ بسیار بیشتر از اطفال است اما متاسفانه سالانه کودکان زیادی درگیر سرطان می‌شوند. اهمیت شیوع سرطان در میان کودکان و تشخیص به‌موقع آن برای درمانِ بهتر، آن‌قدر زیاد است که ماه سپتامبر در تقویم جهانی به عنوان ماه اطلاع‌رسانی سرطان اطفال نامگذاری شده است. شیوع سرطان در کرمان نیز این روزها افزایش یافته است و به گفته‌ی دکتر زهرا فرهمندینیا، متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان، در حال حاضر 300 کودک مبتلا به سرطان در کرمان تحت درمان هستند و این علاوه بر بیمارانی است که به بیمارستان شهرها و استان‌های دیگر مراجعه می‌کنند. دکتر فرهمندینیا می‌گوید این روزها موارد مراجعه به بیمارستان افضلی‌پور افزایش یافته و هفته‌ای دو یا سه مورد جدید مبتلا به سرطان در کرمان شناسایی می‌شوند. هر چند خوشبختانه بیش از 70 درصد کودکان بهبودی کامل پیدا می‌کنند اما روند درمان سرطان در کودکان بسیار طولانی است و به گفته‌ی دکتر فرهمندینیا اگر هیچ مشکلی در روند درمان پیش نیاید، درمان یک کودک مبتلا به سرطان بیش از سه سال طول می‌کشد. کرمان با وجود این تعداد مراجعه‌کننده اما با مشکل جدی کمبود فضای درمان مواجه است و تنها بخش انکولوژی کودکان که در بیمارستان افضلی‌پور به کودکان مبتلا به سرطان خدمات ارائه می‌دهد، علاوه بر کوچک بودن به گفته‌ی دکتر فرهمندینیا، غیراستاندارد هم هست.
به گزارش خبرنگار فردای کرمان، دکتر فرهمندینیا، رئیس هیات مدیره و عضو موسسه خیریه کمک با بیان این‌که سرطان خون حاد، سرطان مغز، سرطان غدد لنفاوی، سرطان تومور ویلمز(تومور کلیه) و غده‌ی فوق کلیه، شایع‌ترین سرطان در میان کودکان هستند، بیان کرد: «در کودکان سرطان خون مزمن نداریم و سرطان خون حاد شایع‌ترین سرطانی است که در کودکان دیده می‌شود، این سرطان در دنیا شایع‌ترین سرطان است و در ایران و استان کرمان نیز وضعیت به همین شکل است».
متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان با بیان این‌که علت دقیقی را نمی‌توان برای بروز سرطان در کودکان مطرح کرد، توضیح داد: «مسائل ژنتیکی و کروموزومی و همچنین مسائل محیطی مثل داروها، سموم، مواد شیمیایی و اشعه‌های یونیزان می‌توانند در بروز سرطان دخیل باشند».
وی ادامه داد: «در بسیاری از مواقع در یک کودک نمی‌توان علت سرطان را مشخص کرد، ممکن است مجموعه‌ای از عوامل باعث بروز بیماری شود، به عنوان مثال ممکن است کودک زمینه‌ی ژنتیکی را داشته باشد و یک عامل محیطی، دارویی یا تغذیه‌ای نیز به آن اضافه شده باشد و چند عامل هم‌زمان باعث بروز بیماری شوند اما اکثر اوقات علت را نمی‌توانیم مشخص کنیم».
70 درصد کودکان مبتلا به سرطان به‌طور کامل درمان می‌شوند
دکتر فرهمندینیا خاطرنشان کرد: «سرطان در کودکان قابل پیش‌بینی نیست، و متاسفانه قابل پیشگیری هم نیست. سرطان خون در اطفال حاد است و به‌صورت ناگهانی شروع می‌شود و از قبل نمی‌توان آن را پیش‌بینی یا پیشگیری کرد».
وی در پاسخ به این سوال که والدین با دیدن چه علائمی باید به پزشک مراجعه کنند؟؛ گفت: «علائم سرطان در کودکان در بیشتر مواقع بسیار غیراختصاصی است، علائمی مانند بی‌حالی و تب که در بعضی بیماری‌های عفونی هم مشاهده می‌شود».
متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان افزود: «والدین در صورت مشاهده‌ی تب‌های طولانی، کاهش وزن، بی‌حالی طولانی‌مدت، عفونت‌های مکرر، خونریزی غیرعادی، کبودی، رنگ‌پریدگی و دردهای استخوانی در کودکان که با بیماری‌های شایع عفونی قابل توجیه نیست، باید موضوع را پیگیری کنند و به پزشک متخصص مراجعه کنند».
وی همچنین خاطرنشان کرد: «ممکن است بعضی سرطان‌ها در کودکان زمینه‌ی ارثی داشته باشند».
دکتر فرهمندینیا با اشاره به تفاوت سرطان در کودکان و بزرگسالان، یادآور شد: «سرطان‌های شایع در بزرگسالان و درمان آن‌ها با سرطان‌های کودکان متفاوت است، در کودکان خوشبختانه پاسخ به درمان خیلی بهتر است و اکثر کودکان مبتلا به سرطان اگر به‌موقع درمان شوند، بهبودی کامل پیدا می‌کنند».
رئیس هیات مدیره و عضو موسسه خیریه کمک ادامه داد: «سرطان‌های کودکان اگر به‌موقع تشخیص داده شوند و به محض این‌که مادر در کودک مشکلی را احساس کند که قابل توجیه نباشد، موضوع بررسی شود و بیماری تشخیص داده شود، درمان ساده‌تر خواهد بود و پاسخ به درمان نیز بهتر خواهد بود».
خبرنگار فردای کرمان سوال کرد: «چند درصد از کودکان به درمان‌های معمول جواب می‌دهند و چه تعداد باید از طریق درمان‌های پیشرفته و پیوند مغز استخوان درمان شوند؟»؛ متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان گفت: «نمی‌توان دقیق گفت زیرا بستگی دارد که فرد در چه مرحله‌ای مراجعه کند و چه زمانی بیماری تشخیص داده شود اما در مجموع بیش از 70 درصد کودکان مبتلا به سرطان به‌طور کامل درمان می‌شوند و بهبود پیدا می‌کنند».
وی بیان کرد: «در تعدادی از کودکان که بیماری برگشت می‌کند و یا پاسخ اولیه به درمان‌های شیمی‌درمانی خوب نباشد می‌توان از روش‌های درمانی مانند پیوند استفاده کرد که البته ممکن است در همه‌ی بیماری‌ها قابل انجام نباشد».
300 کودک مبتلا به سرطان در کرمان تحت درمان قرار دارند
دکتر فرهمندینیا با بیان این‌که درمان سرطان در کودکان روند طولانی‌مدتی دارد، افزود: «سرطان‌های خون در کودکان درمان طولانی‌تری نسبت به بزرگسلان دارند زیرا بیمار مدت طولانی در حالت درمان نگهدارنده قرار می‌گیرد و به همین دلیل طول درمان زیاد است».
وی ادامه داد: «در بعضی سرطان‌های خون، دوره‌ی درمان در صورتی که چیز غیرمعمولی مانند برگشت بیماری و یا عدم پاسخ به درمان، اتفاق نیفتد، بیش از سه سال به طول می‌انجامد و در صورت بروز مشکل این مدت زمان طولانی‌تر هم می‌شود».
متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان با بیان این‌که در حال حاضر حدود 300 کودک مبتلا به سرطان در کرمان تحت درمان قرار دارند، یادآور شد: «نمی‌توان آمار دقیقی از تعداد کودکان کرمانی که سالانه به سرطان مبتلا می‌شوند بیان کرد زیرا ممکن است تعدادی برای درمان به شهرهای دیگر مراجعه کنند اما آمار کسانی که در کرمان به ما مراجعه می‌کنند اخیرا افزایش داشته و گاهی هفته‌ای دو تا سه مورد جدید به ما مراجعه می‌کنند».
رئیس هیات مدیره و عضو موسسه خیریه کمک درخصوص تامین داروی کودکان مبتلا به سرطان در شرایط کنونی، توضیح داد: «تعداد زیادی از داروهای سرطان کمبود است و تهیه‌ی آن‌ها برای بیماران بسیار سخت است، ضمن این‌که داروها هم گران هستند».
دکتر فرهمندینیا گفت: «بخش زیادی از هزینه‌ی دارو و درمان کودکان مبتلا به سرطان از سوی موسسه‌ی محک پرداخت می‌شود و در تهیه‌ی دارو نیز به خانواده‌ها کمک می‌کند اما با این وجود بسیاری از داروها نیست، کمیاب است و گاهی به دلیل کم بودن دارو، درمان‌ها عقب می‌افتد».
بزرگ‌ترین مشکل کمبود فضای فیزیکی مناسب برای درمان است
وی با اشاره به مشکلات خانوادهی کودکان مبتلا به سرطان، بیان کرد: «زمانی که سرطان در یک خانواده اتفاق می‌افتد، گاهی این بیماری به چندمین مشکل خانواده تبدیل می‌شود، مشکلات عمده‌تری مانند مشکلات خانوادگی، مشکل تامین هزینه‌های درمانی (هرچند که محک بخش زیادی از هزینه‌ی درمان را می‌پردازد اما باز هم در بسیاری مواقع با مشکل مواجه می‌شوند)، رها کردن سایر بچه‌ها در شهرستان و مراجعه به مرکز استان برای درمان کودک بیمار، تعطیل کردن کار پدر و مادر و ... از مشکلاتی است که معمولا خانوادهی کودکان مبتلا به سرطان با آن دست به گریبان هستند».
متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان با بیان این‌که گاهی مشکلات جنبی به مشکل اصلی خانوادهی کودکان مبتلا به سرطان تبدیل می‌شود، افزود: «گاهی ممکن است قرار باشد کودک بیمار دو هفته تا یک ماه در بیمارستان بستری شود، خانواده‌ای که از شهرستان به بیمارستان مراجعه می‌کند، کار پدر و مادر تحت تاثیر این مساله قرار می‌گیرد، اگر بچه‌ی دیگری در خانه داشته باشند برای آن‌ها مشکل ایجاد می‌شود و همه‌ی این‌ها مسائلی است که علاوه بر بیماری کودک و مشکلات روحی، به خانواده تحمیل می‌شود».
وی در ادامه با اشاره به مشکلات درمانی کودکان مبتلا به سرطان در کرمان، گفت: «بزرگ‌ترین مشکل در کرمان کمبود فضای فیزیکی مناسب برای درمان است، بخش بسیار کوچکی در بیمارستان افضلی‌پور به درمان این کودکان اختصاص داده شده که گنجایش آن بسیار کم است و گاهی بیماران در راهروی بیمارستان بستری می‌شوند».
دکتر فرهمندینیا با بیان این‌که در کرمان با مشکل کمبود تخت مواجه هستیم، اظهار کرد: «یک بخش با کمک خیرین در بیمارستان ارجمند کرمان با 10 تخت ساخته شده اما متاسفانه مجوز بهره‌برداری آن از سوی وزارتخانه صادر نشده در حالی که این بخش از اسفندماه 98 آماده‌ی ارائه‌ی خدمات به کودکان مبتلا به سرطان است».
رئیس هیات مدیره و عضو موسسه خیریه کمک با اشاره به وجود دو پزشک متخصص برای درمان کودکان مبتلا به سرطان در کرمان، گفت: «20 سال به تنهایی در کرمان کار کردم و حدود دو سال است که آقای دکتر سلاجقه هم در این حوزه فعالیت می‌کنند، کمبود نیرو داریم اما مهم‌تر از آن کمبود فضای فیزیکی است، ضمن این‌که فضای فیزیکی موجود در بیمارستان افضلی‌پور متاسفانه برای درمان استاندارد هم نیست».
متخصص کودکان و فوق‌تخصص خون و سرطان کودکان با اشاره به کمک‌های خیرین برای درمان کودکان مبتلا به سرطان و ایجاد زیرساخت‌های درمانی، یادآور شد: «خیریه «کمک» (کودکان مبتلا به سرطان کرمان) در تلاش است هم بخش افضلی‌پور را گسترش بدهد و تعدادی تخت به بخش انکولوژی کودکان اضافه کند و هم بخش بیمارستان ارجمند که توسط خیرین آماده شده، راه‌اندازی شود».
وی در پایان از خانواده‌ها خواست تا به تغذیه‌ی کودکان بیشتر دقت کنند و افزود: «خانواده‌ها باید سعی کنند غذاهایی که مواد نگهدارنده دارند، غذاهای غیراستاندارد و میوه‌هایی که سموم و کودهای شیمیایی زیادی برای پرورش آن‌ها استفاده شده را مصرف نکنند زیرا این موارد می‌تواند در بروز سرطان نقش داشته باشد. تغذیه‌ی سالم هم در روند درمان و هم در پیشگیری موثر است».
دکتر فرهمندینیا خاطرنشان کرد: «مراجعه‌ی به‌موقع به پزشک زمان مشاهده‌ی علائمی که قابل توجیه با بیماری‌های معمولی نیست نیز می‌تواند در روند درمان بیماری موثر باشد». /پ
نظر خود را بنویسید