فردای‌کرمان ـ گروه جامعه: سخنگوی دانشگاه علوم‌پزشکی کرمان گفت: «کسی که واکسن کرونا می‌زند، ایمنی نسبی دارد و احتمال اینکه آن فرد به‌ویژه با ویروس‌هایی که جهش یافته‌اند، بیمار شود وجود دارد».
دکتر شفیعی در عین‌حال یادآور شد: «اما دربارهی واکسن از لحاظ علمی دو موضوع ثابت شده است: یکی اینکه میزان بستری در بیمارستان را کاهش می‌دهد همچنین، به وضوح، میزان مرگ‌ومیر ناشی از بیماری را کاهش می‌دهد یعنی میزان مرگ در افرادی که راهی بیمارستان می‌شوند، نسبت به کسانی که واکسن نزده‌اند بسیار بسیار کمتر است».
وی همچنین تاکید کرد: «نباید از واکسن کرونا انتظارات غیرمعقول یا خارق‌العاده‌ای داشته باشیم که با زدن آن، اصلا بیمار نمی‌شویم و ایمنی 100 درصد ایجاد می‌شود؛ نه. این‌طور نیست. میزان ایمنی‌زایی هر واکسن حدی دارد و هنوز واکسنی نیامده که 100 درصد جمعیتی که آن را می‌زنند، ایمن بشوند».
به گزارش خبرنگار فردای‌کرمان، دکتر مهدی شفیعی، یکشنبه 14 شهریورماه در جمع خبرنگاران، در بخشی از سخنان خود، با طرح این پرسش‌ها که چرا واکسن می‌زنیم و هدف از واکسیناسیون چیست؟ توضیح داد: «واکسن و فرآورد‌ه‌های واکسن برای کنترل بیماری‌های واگیردار استفاده می‌شود. مثلا واکسن جلوگیری از دیابت و فشار خون و سکته را نداریم و راهکارهای دیگری برای این نوع بیماری‌ها وجود دارد. وقتی صحبت از واکسن می‌کنیم یعنی فرآورده‌ای بیولوژیک داریم که از موجود زنده‌ای که عامل بیماری است تهیه می‌شود. این واکسن، سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کند که علیه عامل بیماری‌زا فعال شود و تولید پادتن کند اما آن‌قدر قوی نیست که فرد را دچار بیماری کند».
او با بیان اینکه برای همه‌ی بیماری‌های عفونی واکسن نداریم بلکه برای بیماری‌هایی که منشا مشخصی داشته باشند که بتوان آن را کنترل کرد واکسن تولید می‌شود، افزود: «بنابراین، واکسن برای بیماری‌هایی است که انسان، بیمار و آلوده‌کننده و ناقل است. برای بیماری‌هایی که منبع آن حیوانات باشند اما ساخت واکسن سخت است».
وی اضافه کرد: «بیماری وقتی کُشنده است یا درگیری بالایی ایجاد می‌کند مجاب می‌کند که واکسن آن تولید شود».
وی گفت: «برای ویروس‌هایی که زیاد جهش دارند و ماهیت‌شان تغییر می‌کند، ساخت واکسن موثر کار سختی است. بیماری مثل سرخک داریم که ویروس آن سالیان زیادی تغییر نکرده و منبع آن هم انسان است؛ بنابراین وقتی 70 درصد کودکان واکسن سرخک زده و ایمن می‌شوند سرخک ضمن کنترل شدن به سمت حذف و ریشه‌کنی هم می‌رود یا آبله هم همین‌طو بود که ریشه‌کن شد. برای چنین ویروس‌هایی واکسن موثر وجود دارد اما بیماری‌ای مثل آنفلوآنزا که هم حیوانات و پرندگان منبع و میزان آن هستند و هم مدام تغییر می‌کند، از این قاعده تبعیت نمی‌کند و برای همین است که سال‌ها واکسن آن زده می‌شود ولی این بیماری ریشه‌کن نمی‌شود؛ واکسن در این موارد تنها برای کاهش بار بیماری تولید می‌شود تا تعداد مبتلایان و متوفیان کاهش یابند».
شفیعی با بیان اینکه کرونا نیز وضعیتی چون آنفلوآنزا دارد، اظهار کرد: «کرونا، ویروسی جدید است. درست است گونه‌های دیگری از این نوع ویروس بوده ولی هیچ‌کدام به اندازه‌ی کووید 19 پاندمی نداشته تا به دنبال واکسنی برای آن باشند».
وی افزود: «وقتی همه‌گیری رخ داد، دنیا به این نتیجه رسید برای کنترل بیماری چاره‌ای جز تولید واکسن نیست اما فرایند تولید واکسن موثر برای یک بیماری، سال‌های زیادی طول می‌کشد، باید مطالعات حیوانی و انسانی آن انجام و در جمعیت‌های کوچکی آزمایش شود و عوارض و اثربخشی و ماندگاری و ایمنی آن شناسایی شود که همه‌ی این مراحل نیاز به گذر زمان دارد در حالی که از شیوع کووید 19 بیش از یک سال می‌گذرد و اولین واکسن‌های آن هم حدود یک سال است که تولید شده است».
سخنگوی دانشگاه علوم‌پزشکی کرمان ادامه داد: «در این شرایط، قضاوت دربارهی اینکه واکسن کرونا ایمنی دائمی می‌دهد یا نه، نیاز به دوز یادآور دارد یا نه و تزریق آن در سال‌های بعد چگونه باید باشد کار آسانی نیست و این موارد را زمان معلوم می‌کند و دانشمندان نمی‌توانند به‌طور قطع در این‌باره چیزی بگویند».
وی اضافه کرد: «بنابراین وقتی دربارهی واکسن کووید 19 برخی اظهارات علمی تغییر می‌کند طبیعی است چون واکسن نوپاست».
شفیعی سپس گفت: «موضوع بعد اینکه به دلیل تغییرات مکرر ویروس کووید 19 واکسن موثری که 100 درصد بیماری را مدیریت کند و افراد بیمار نشوند، بعید است در دسترس قرار گیرد؛ خوش‌بینانه‌ترین حالت این است که واکسن آن شبیه آنفلوآنزا می‌شود بنابراین، نباید از واکسن کرونا انتظارات غیرمعقول یا خارق‌العاده‌ای داشته باشیم که با زدن واکسن اصلا بیمار نمی‌شویم و ایمنی 100 درصد ایجاد می‌شود؛ نه. این‌طور نیست. میزان ایمنی‌زایی هر واکسن حدی دارد و هنوز واکسنی نیامده که 100 درصد جمعیتی که می‌زنند، ایمن بشوند».
وی یادآور شد: «بالاترین میزان را واکسن‌هایی مثل سرخک دارد که 95 درصد ایمنی و هپاتیت 90 درصد ایمنی دارد».
سخنگوی دانشگاه علوم‌پزشکی کرمان ادامه داد: «در این شرایط، وقتی جمعیتی را واکسینه می‌کنیم در واکسنی که خود سازنده میزان اثربخشی را 75 درصد، 80 درصد و ... پیش‌بینی می‌کند، کل جمعیت ایمن نمی‌شوند و در معرض خطر هستند».
وی تصریح کرد: «کسی که واکسن می‌زند، ایمنی نسبی دارد و احتمال اینکه فرد به‌ویژه با ویروس‌هایی که جهش یافته‌اند، بیمار شود وجود دارد ولی واکسن از لحاظ علمی دو موضوع ثابت شده است: میزان بستری در بیمارستان را کاهش می‌دهد و در واقع، مبتلایان بیماری شدید نیست همچنین، به وضوح میزان مرگ‌ومیر ناشی از بیماری را کاهش می‌دهد یعنی در افرادی که راهی بیمارستان می‌شوند میزان مرگ نسبت به کسی که واکسن نزده بسیار بسیار کمتر است».
شفیعی در ادامه گفت: «وقتی سازمان جهانی بهداشت به واکسن‌های کرونا مجوز داد گفت که دو هدف داریم یکی کاهش مرگ‌ومیر و بعد، کاهش بستری در بیمارستان و به‌دنبال کاهش موارد سرپایی و ناقل در جامعه نبوده است و مردم باید بدانند وقتی واکسن می‌زنند 100 درصد در برابر بیماری محافظت نمی‌شوند».
وی با بیان اینکه هیچ‌کدام از واکسن‌هایی که اکنون در دنیا وجود دارند و مجوز از سازمان جهانی بهداشت گرفته‌اند، تاییدیه‌ی کامل را ندارند و مجوز مصرف اضطراری دارند، افزود: «یعنی با توجه به حجم بالای مرگ‌ومیر و بستری در دنیا، این واکسن زودتر از زمانی که باید فرایندهای استاندارد را طی کند و همین که مشخص شد عارضه‌ی چندانی ندارد، مجوز گرفته است».
مدیر گروه مبارزه با بیماری‌های واگیردار دانشگاه علوم‌پزشکی کرمان تصریح کرد: «دربارهی اثربخشی واکسن‌ها، سازمان جهانی بهداشت در سال‌های آینده باید اظهارنظر کند. بنابراین، مجوز همه‌ی واکسن‌های فعلی اضطراری است و هیچ‌کدام بر دیگری خیلی برتری ندارد».
شفیعی اظهار کرد: «واکسن‌هایی که سازمان جهانی بهداشت به آن مجوز داده از لحاظ اثربخشی و عوارض خفیفی که دارند تقریبا مشابه هستند. آنچه مهم است دسترسی به واکسن است که کدام کشور راحت‌تر به کدام واکسن دسترسی پیدا کند».
وی افزود: «هدف از واکسیناسیون این است که در زمانی کوتاه باید جمعیت زیادی واکسن بزنند تا در آن‌ها، ایمنی نسبی ایجاد شود و بعد از آن، مدیریت بیماری انجام می‌دهد که شناسایی به‌موقع بیماران، قرنطینه و خودمراقبتی و ... است».
وی تاکید کرد: «همزمان با واکسن حتی اگر در جمعیت قابل قبولی صورت گیرد، خیلی مغایر با رعایت دستورالعمل‌ها نیست و هیچ‌گاه این دستورالعمل‌های کرونا را 100 درصد نمی‌توان کنار گذاشت البته ممکن است به‌صورت مقطعی این اتفاق بیفتد؛ مثلا برخی کشورها 100 درصد واکسن زدند و ماسک را برداشتند ولی تا که طغیان کوچکی از بیماری را مشاهده کردند، بلافاصله مقررات از جمله ماسک و قرنطینه را برمی‌گردانند». / الف
نظر خود را بنویسید