فردایکرمان ـ گروه جامعه: آنطور که فعالان حوزهی تولید و عرضهی گلیم جهانی شیریکیپیچ میگویند، تنها یک سال پس از ثبت جهانی این گلیم، رکود تولید آن شروع شده و اکنون هم تولید و هم صادرات کاهش یافته است؛ مواد اولیه گران شده و تامین اجتماعی نیز بعد از اینکه تعدادی از بافندگان را بیمه کرد، دست از حمایت برداشته و نتیجه شده اینکه از ۱۲ هزار بافنده این گلیم، چهار هزار نفر بیشتر بیمه نیستند. بازارچه صنایعدستی که اداره صنعت، معدن و تجارت باید راهاندازی میکرده نیز محقق نشده و وعدههای حمایتی بیسرانجام مانده است.
در این شرایط، فعالان این حوزه میگویند که دلسرد شدهاند.
به گزارش فردایکرمان به نقل از ایرنا کرمان، پروین اباذری، بافندهی نمونه گلیم که در روستای سلیمانیه سیرجان ساکن است گفت: «۱۰ سال بافنده بودم که درآمد هم داشتیم اما الان با وجود مواد اولیه گران و اینکه بعد از ۱۰ سال بیمه قالیبافی نشدهام و مشکلات خانوادگی دارم، فعلا دست از کار کشیدم تا ببینیم این مشکلات برطرف میشود یا خیر؛ اما من همان بافنده ریزنقش خواهم بود».
فاطمه شاهمرادی هم که در روستای دارستان با دو فرزند ناشنوایش مشغول بافت گلیم است نیز اظهار کرد: «شرایط موجود نمیتواند ما را به بافت گلیم دلگرم کند زیرا تاروپود خیلی گران است، ضمانتی هم برای فروش تولیدمان نیست؛ آنچه انسان را در کار هنری ترغیب میکند ایجاد شرایط لازم و فروش محصول تولیدی با نفع اقتصادی است، اگر قرار باشد وقتمان را بگذاریم و دست آخر هم زیان ببینیم، قابل ادامه دادن نیست».
نصرت امینی رئیس اتحادیه بافندگان فرش سیرجان گفت: «شهرت جهانی گلیم و ثبت این فرش در جهان خیلی خوب بود اما متاسفانه حمایتها همه جانبه نبود و بیمههای بافندگان قطع شد؛ تامین اجتماعی زیر بار بیمه قالیبافی نمیرود و گلیمباف باید خودش پول بیمه را بدهد که آن هم برایش میسر نیست».
وی افزود: «از ۱۲ هزار بافنده در شهرستان فقط چهار هزار نفر بیمه هستند و در شرایطی که همه مسئولان به دنبال حل مشکل بیمه این قشر بودند یکباره پا پس گذاشتند».
این بانوی بافنده، تولید سالیانه گلیم را در شهرستان سیرجان ۱۰۰ هزار مترمربع اعلام و بیان کرد: «الان ما یک دهم این تولید را هم نداریم که البته گرانی مواد اولیه یکی دیگر از عوامل رکود تولید آن است؛ تحریمها و کرونا رونق را گرفته است و همه این عوامل موجب بیرغبتی بافندگان در تولید شده است».
وعدههایی که محقق نشد
حمیدمحمودی معاون شرکت تعاونی گلیم فیروزه هم اظهار کرد: «ثبت جهانی گلیم یک افتخار برای ما و همه بافندگان و مردم استان و کشور است اما وعدهها و قول مسئولان همانند راهاندازی موزه گلیم، بازارچه گلیم، ایجاد کارگاههای ریسندگی و رنگرزی نیازمند حمایت و پیگیری آنان است».
وی افزود: «اوایل روزهای ثبت جهانی گلیم جوش و خروش بافندگان همراه با عشق و علاقه فراوان شد بافندهها بیشتر و سرعت تولید هم خوب شود اما مشکلاتی مثل کرونا و تحریمها فضا را برای تولید تنگ کرد و از طرفی هم گرانی مواد اولیه و حتی مواد اولیه نا مرغوب رکود را بیشتر کرده است».
فکر کردند با ثبت جهانی کار تمام است
ابوذر خواجویی دبیر سابق شهر جهانی گلیم و فعال این حوزه نیز گفت: «همه دستاندرکاران این حوزه تا ثبت جهانی گلیم فعال بودند و همین که سال ۹۶ این افتخار را پیدا کردیم، همه فکر کردند کار تمام شد؛ حتی براساس دستورالعملهایی که شورای جهانی تعیین کرده بود هم حرکت نکردیم و هیچ نقشه راهی نیز تنظیم نشد».
وی افزود: «وزارت میراث فرهنگی بیشتر ارتباطش با مرکز استان بود که حتی دبیرخانه شهرجهانی گلیم هم در سیرجان راهاندازی نشد؛ اتفاق بدتر اینکه همه مسئولان نیز با ثبت جهانی گلیم کار را تمام شده میپندارند در صورتی که پس از کسب این افتخار کار اصلی و مسیر شروع میشود و نیاز به تلاش و برنامهریزی بیشتر است».
خواجویی نبود برنامهریزی و نظارت بر کار بافندگان، بیتوجهی و عمل نکردن به موارد شورای جهانی گلیم همانند ایجاد بازارچه صنایعدستی، ایجاد موزه گلیم، توجه به حقوق اجتماعی بافندگان، رفع مشکلات بیمه و قیمت فروش تولیدات و صادرات با توجه به اینکه گلیم شیریکیپیچ سیرجان از قدیم شهرت جهانی داشته را از دیگر مشکلات فراروی این هنر و صنعت برشمرد.
تولید و صادرات ریزش داشته است
مهدی روحالامینی از فعالان تجارت گلیم و مدیر یک شرکت تعاونی فرش نیز گفت: «جهانی شدن گلیم ما موجب افتخار همگان و بافندگان که غالبا روستایی و عشایر هستند شد و به آنان ذوق و رغبت داد، مدتی هم تولیدات خوب بود که حتی سفارش از خارج از استان و کشور داشتیم اما با شیوع ویروس کرونا و گرانی ماده اولیه، رغبت تولید را گرفت که برای بافنده سودی نداشت لذا تولید کاهش یافت و بافنده صحنه بافت گلیم را ترک کرد و تولید و صادرات ریزش داشته است».
وی افزود: «برند گلیم سیرجان اما همچنان جهانی است به گونهای که حتی تولیدات گلیم و گلیم فرش کشورهای همسایه ما یعنی پاکستان و افغانستان در خارج از کشور به نام گلیم سیرجان فروخته میشود؛ با این حال اگر وزارت میراثفرهنگی و مسئولان استان و شهرستان مشکلات را بر طرف و بافندگان را تشویق کنند به طور قطع بافت این هنر نفیس رونق مضاعف میگیرد».
میراث: بازارچه را محقق نکردند
نبیالله جعفری، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سیرجان نیز گفت: «بسیاری از گلیمبافان بعد از ثبت جهانی گلیم، طرحها و نقوشی را بافتند که مورد تایید میراثفرهنگی نبود و حتی این بافت، با کیفیت هم کار نشده بود».
وی افزود: «از طرفی بازارچه صنایعدستی که می بایست اداره صنعت، معدن و تجارت ایجاد کند، محقق نشد و حتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان، آموزش رشته گلیم را مصوب کرد اما طی این چهار سال گذشته پذیرش دانشجو در این رشته نداشت که همه این مسائل به اضافه شیوع کرونا در رکود تولید و دلسردی بافندگان دخیل بوده است».
تامین اجتماعی: دولت منبع مالی و سهمیه نداد
مشتاق پورحاجبی، رئیس بیمه تامین اجتماعی سیرجان نیز در خصوص این بیمه و شکوایه گلیم بافان توضیح داد: «مدتی کوتاه این بیمه برقرار شد و تعدادی از گلیمبافان هم بیمه شدند اما دولت پس از آن نه منابع مالی برای این بیمه گذاشت و نه هیچ سهمیهای را تخصیص داد لذا در مدت یک سال گذشته این بیمه قطع شد، این موضوع دست ما هم نیست و حق با مردم است». /الف
نظر خود را بنویسید