فردایکرمان ـ گروه جامعه: مدیر پایگاه پژوهشی میراث جهانی و منظر فرهنگی بم درخصوص چرایی طولانی شدن مرمت مجموعههایی مانند اصطبل سلطنتی ارگ بم، گفت: «اصطبل بزرگترین اصطبل تاریخی کشور است که سه سالن بزرگ دارد. ضمن آنکه ما مشکل تامین اعتبار داریم. همچنین در تامین مصالح مورد نیاز با مشکل روبهرو هستیم. از اوایل سال ۱۴۰۰ تاکنون جز حقوق پرسنل هیچگونه اعتباری برای تامین مصالح، ابزار و… دریافت نکردهایم. اگر اعتبار داشته باشیم، دو ساله مرمت و بازسازی اصطبل تمام خواهد شد».
به گزارش فردایکرمان، محسن قاسمی بهتازگی در گفتوگویی با ایلنا در پاسخ به این سوال که با توجه به آنکه بیش از ۹ ماه است که اعتباری برای تامین مصالح ندارید، چگونه توانستید کارها و امور پایگاه میراث جهانی را پیش ببرید، توضیح داد: «با استفاده از هرآنچه که در انبارها باقی مانده بود، موفق شدیم تا اینجا کار را پیش ببریم. ضمن آنکه از شهرداری و مردم کمک میگیریم و حتی اقلامی گرفتهایم که اکنون بدهکار پرداخت هزینه آن هستیم. این جنسها با توجه به اعتبار مجموعه گرفته شده و به نوعی چکی خرید شده و باید هزینه آن پرداخت شود».
او افزود: «نامههای فراوان برای وزارتخانه میراث و امور پایگاهها نوشتهام و از اوضاع خراب در حوزه اعتبارات سخن گفتهام. اگر همینطور پیش رویم، احتمال تعطیلی کارگاههای مرمتی و بازسازی وجود خواهد داشت. تمام اعتبار حقوق مجموعه را یونسکو میدهد چرا که ثبت جهانی است. اعتبار استانی نداریم. البته میتوانند کمک کنند اما به اندازهای اعتبار کم است که چیزی به ما نمیرسد. اعتبارات وزارت میراث در مقایسه با سایر وزارتخانهها بسیار اندک است».
رونمایی از آثار مرمتی بهزودی
قاسمی در بخش دیگری از سخنانش، با اشاره به اینکه فروکش کردن تب کرونا فرصت برای بازگشایی درهای ارگ بم به روی گردشگران را ایجاد کرده است، افزود: «درحال حاضر میتوان گفت تقریبا تمام پرسنل سر کار هستند و روال عادی کار در جریان است از این رو پروژههای مورد نظر در دست اجرا هستند».
او ادامه داد: «در طول یک و نیم سال گذشته کارهای مختلفی انجام شد که در میان آنها مرمت صفر تا ۱۰۰ چهار اثر وجود دارد که رونمایی از آن با حضور وزیر میراثفرهنگی محقق خواهد شد. مجموعه برج کلاهفرهنگی که برج دیدهبانی اصلی ارگ بم است، خانه سیستانی که درحال حاضر تبدیل به پایگاه پژوهشی میراث جهانی بم و منظر فرهنگی آن شده، عمارت دروازه دوم و برج فرمانده قشون که یکی از بزرگترین برجهای ارگ بم است، به طور کامل مرمت و بازسازی شدهاند که به زودی رونمایی میشوند».
به گفته قاسمی، پروژههایی مانند اصطبل حکومتی ارگ بم، یخدان و امامزاده سید عبدالله، خانه میراکبر نیز در دست مرمت و بازسازی هستند. وی اضافه کرد: «درعین حال، در حوزهی زیرساخت نیز موفق شدیم کمپ اقامتی احداث کنیم و مجموعهی انبارها و نقلیه پایگاه که وضعیت نابسامانی داشت را ساماندهی کنیم. درواقع میتوان گفت حلبیآباد را سامان دادیم».
تاسیس موزه باستانشناسی در مرحلۀ نهایی
مدیر پایگاه پژوهشی میراث جهانی بم و منظر فرهنگی آن همچنین از راهاندازی نخستین موزه تاریخ و باستانشناسی جنوب شرق کشور خبر داد و گفت: «شهرداری ساختمانی را برای احداث موزه در اختیار ما گذاشته و سعی کردیم طراحی داخلی آن را سامان دهیم. ضمن آنکه قرار است اشیائی از دوره نوسنگی تا اسلامی در این موزه به نمایش درآید. در میان این اشیاء بیش از ۲۰۰ هزار قطعه سفال با ارزش و حتی اجساد نوزادانی که در میان حصارهای ارگ بم یافت شده، دیده میشود. در واقع، آثاری از دوره پیش از تاریخ که شامل سفال و ابزار سنگی است تا آثار دوره اسلامی در این موزه به نمایش گذاشته میشود. این موزه شامل سه گالری پیش از تاریخ، پیش از اسلام و دوره اسلامی خواهد بود».
او افزود: «آثار مردمشناسی و سایر آثار تاریخی و باستانی هم به نمایش در خواهد آمد. این موزه در برگیرنده تمام آثاری خواهد بود که طی سالیان سال در مجموعه ارگ بم و منظر فرهنگی آن بهدست آمدهاند. هر آنچه قبل از زلزله بم و در طول ۱۸ سال گذشته بعد از زلزله کشف شده و بهدست آمده در این موزه به نمایش گذاشته خواهد شد. امیدواریم این موزه در فروردین ۱۴۰۱ افتتاح شود».
قاسمی درخصوص محل فعلی نگهداری این آثار گفت: «بسیاری از آثار ارزشمند درحال حاضر در یک نمایشگاه که دائر است نگهداری میشود و برخی از آثار نیز در بانک سفال و انبارهای سفال هستند. برخی از آثار هم در موزههای استان نگهداری میشوند که با افتتاح این موزه، منتقل خواهند شد».
یافتههای جدید ارگ بم
او در پاسخ به این سوال که آیا طی سالهای گذشته توانستهایم یافته جدیدی در مجموعه ارگ بم داشته باشیم که قدمت آن را بیشتر کند، نیز توضیح داد: «حدود از ۱۸ سال از زلزله بم میگذرد. در ۱۰ سال نخست مدیریت به صورتی پیش رفت که در حوزه باستانشناسی فعال شده بود چرا که قصد برآن بود که از زلزله و تخریب صورت گرفته برای شناسایی بخشهای جدید در حوزه باستانشناسی استفاده شود. از این رو با بررسیهای انجام گرفته موفق شدند که قدمت ارگ بم از ۲۲۵۰ سال به ۶۰۰۰ برسانند. حتی در بخش حصار پیرامونی متوجه شدیم مغز آن به دوره اشکانیان میرسد و دربارهی منطقه حاکمنشین درحالی که تصور میکردیم دوره اشکانی است اما ساختارهای دوره مادها در آنجا بهدست آمد. اما از سال ۱۳۹۰ به این سو، اعتبارات صرف مرمت و بازسازی میشود».
کرونا فروکش کرد، بازدیدها رونق گرفت
قاسمی در ادامه، به توقف یکساله بازدید از مجموعه میراث جهانی ارگ بم اشاره کرد و گفت: «با توجه به شیوع کرونا شاهد توقف بازدیدها بودیم و فقط ۱۲ روز فروردین را اجازه بازدید دادیم که با حضور ۱۲ هزار بازدیدکننده همراه بود. اما اکنون باتوجه به بازگشایی مجدد مجموعه، شاهد حضور گردشگران و بازدید کنندگان هستیم».
او خاطرنشان کرد: «گردشگران داخلی استقبال خوبی از ارگ بم دارند و بهخصوص آخر هفتهها تعداد بازدیدکنندگان زیاد است. گردشگران خارجی نیز تعدادشان محدود است و هر هفته چند نفر از این مجموعه دیدن میکنند». /الف
نظر خود را بنویسید