فردای‌کرمان ـ گروه جامعه: استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله دربارۀ اینکه از نظر زمین‌شناسی کدام مناطق ایران در برابر زلزله امن‌تر از بقیه مناطق هستند؟ گفت: «در کشوری که این همه سابقۀ زمین‌لرزه دارد و با توجه به اینکه زلزله می‌تواند ۱۰۰ یا ۲۰۰ کیلومتر از کانون خود را هم تحت تاثیر قرار دهد، صحبت از جای امن کار مشکلی است. اما می‌توانیم این را بگوییم که چه مناظقی لرزه‌خیز و کجا کم‌لرزه است».
دکتر مهدی زارع افزود: «در خود کویر ـ و نه حاشیۀ آن ـ مثل کویر لوت و بیابان مرکزی ایران میزان تغییر شکل پوستۀ زمین خیلی کم است. اما حاشیۀ کویر در ایران اتفاقا لرزه‌خیز است، مثل گلباف و بم در کرمان».
وی با بیان اینکه پرتلفات‌ترین زلزلۀ قرن اخیر در ایران که زلزلۀ سال 82 در بم است، در حاشیۀ کویر رخ داده است، افزود: «مردم در حاشیۀ کویر ساکن می‌شوند؛ جایی که مرز کوه و دشت است و آب و امکان کشاورزی دارد، مثل بم، جیرفت و شهداد؛ اما این مناطق لرزه‌خیز است. وجود آب در این مناطق خود نشان‌دهندۀ وجود گسل در آنجاست. به عبارتی، آن چیزی که دلیل وجود آب در آن مناطق است، دلیل رخ دادن زلزله هم است».
وی در پاسخ به این پرسش که مناطق مسکونی کم‌لرزه در ایران کجاها هستند؟ توضیح داد: «یک نوار در ایران هست که ما زمین‌شناس‌ها به آن «نوار سنندج ـ سیرجان» می‌گوییم و مناطق مسکونی کم‌لرزه‌تر کشورمان روی آن قرار دارند. این نوار از شمال غرب کشور از شهرهایی مانند سنندج و میاندوآب شروع می‌شود، وسط آن شهرهایی همچون همدان، گلپایگان و اصفهان هستند و انتهای آن در جنوب شرق کشور به محدودۀ شهر سیرجان می‌رسد».
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از همشهری‌آنلاین، وی 22 مردادماه با ارائۀ این توضیحات اضافه کرد: «این نوار در واقع بین رشته‌کوه‌های زاگرس و منطقه ایران مرکزی قرار دارد».
وی افزود: «در مورد این نوار باید به یک نکته توجه کرد و آن فرونشست زمین است. وقتی جمعیت زیادی در مناطق کم‌لرزه مثل اصفهان ساکن می‌شوند، آب بیش از حد مجاز از زمین برداشت می‌شود و همین باعث فرونشست زمین می‌شود».
وی ادامه داد: «نکتۀ دیگر اینکه اگر در فاصله ۱۵۰ کیلومتری مناطق پرجمعیت هم زلزله بزرگی رخ دهد، می‌تواند برای این مناطق خطرناک باشد».
زارع اظهار کرد: «یک منطقۀ نسبتا کم‌لرزه هم در جنوب اهواز داریم، در دشت خوزستان. این زون زمین‌شناسی شهرهای آبادان و خرمشهر در ایران، بصره در عراق و همچنین کویت را شامل می‌شود، یعنی سواحل شمال غرب خلیج فارس. حالا شما این مناطق ساحلی را مقایسه کنید با مناطقی مثل بندرعباس و بندرلنگه که در ۶ ماه اخیر در آن‌ها ۴ زلزلۀ ۶ ریشتری و بالای ۶ ریشتری را شاهد بودیم».
وی گفت: «اما از گسل مهم و تاریخی اهواز ـ که طاقدیس اهواز هم روی آن قرار دارد ـ به سمت بالا، چین‌خوردگی‌های زاگرس کم‌کم خودشان را نشان می‌دهند و در مناطقی مثل دزفول و شوش می‌بینیم که طاقدیس‌ها به سطح زمین آمده‌اند و کنار هر طاقدیس یک گسل فعال هم هست». / الف
نظر خود را بنویسید