فردای‌کرمان – گروه جامعه: رئیس سازمان هواشناسی کشور رشد سریع جمعیت در اواخر دهۀ 50 و 60، تغییر اقلیم و خشکسالی، بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب، تحریم و مباحث اقتصادی، آب‌های مرزی، انتقال بین حوزه‌ای، جایگزین کردن چاه و سد به جای قنات و تغییر الگوی کشت در کشاورزی به عنوان برخی از مهم‌ترین چالش‌های آب یاد کرد و گفت: «بیش از 90 درصد آب در حوزۀ کشاورزی از بین می‌رود و طبق بررسی‌ها، میزان بهره‌وری هر هزار واحد آب شاید حدود 35 واحد باشد و این موضوع بیانگر لزوم تغییر الگوی کشاورزی است».
سحر تاج‌بخش با استناد به گزارش واحد اطلاعات اکونومیست افزود: «در بررسی‌های جهانی، منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا دارای بیش‌ترین تنش‌های آبی هستند و پیش‌بینی می‌شود 44 کشور در مناطق مذکور تا سال 2040 با تنش آبی تا سطح بسیار بالا یا بالا مواجه شوند».
وی در تشریح آخرین وضعیت اقلیمی کشور، بیان کرد: «دمای کشور طی پنجاه سال گذشته، در هر دهه 0/4 درجۀ سانتیگراد افزایش یافته، بارش روند کاهشی داشته و در هر سال حدود 4/8 میلیمتر بر میزان تبخیر و تعرق کشور افزوده شده است».
تاج‌بخش در خصوص وضعیت خشکسالی کشور براساس شاخص SPEI از سال 1372 تا 1401 نیز گفت: «خشکسالی‌ها تقریباً روند افزایشی داشته و کشور در دهه‌های اخیر، بیشتر تحت تاثیر این پدیدۀ خزنده بوده، طی دو سال گذشته خشکسالی پیاپی داشتیم و امسال نیز متاسفانه شرایط کشور خوب نیست و در زمان حاضر میانگین بارش کشور 20 درصد زیر نرمال است».
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از تسنیم، وی با بیان این‌که نمی‌توان نقش آب در سیاستگذاری‌ها را نادیده گرفت، اظهار کرد: «نقش تجمیعی آب در برهمکنش بین جو، اقیانوس، خشکی‌ها و دریاها یکی از اساسی‌ترین موارد است و تدوین برنامه‌ها و وضع قوانین باید با در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی از جمله تغییر اقلیم صورت پذیرد و در صورت عدم رعایت این موضوع با پیامدهای ناگوارتری روبه‌رو خواهیم بود».
تاج‌بخش با اشاره به این‌که باور عمومی در بحران آب کشور بر این است که با مدیریت مناسب منابع آبی می‌توانیم شرایط را از وضع موجود بهتر کنیم، افزود: «در واقع اجماع بر این است که اگر مسئلۀ آب به صورت حکمرانی مدیریت شود، اثربخش‌تر خواهد بود نسبت به آنچه که در اختیار دولت یا یک بخشی از دولت باشد، چراکه آب مانند: هوا، خاک و ... بخشی از سرمایۀ سرزمینی است. بنابراین نقش تمام مردم و سمن‌ها می‌تواند در این حکمرانی تاثیرگذار باشد».
وی با اشاره به موضوع خصوصی‌سازی که رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید دارند، یادآور شد: «خصوصی‌سازی می‌تواند در این زمینه اثربحش باشد و ارائۀ خدمات کارآمد در کنار یک نظام اداری توانمند و یک نظام قضایی پاسخگو و عادل می‌تواند تمام مشکلات حوزۀ آب را برطرف کند».
رئیس سازمان هواشناسی از قانون آب در ایران حکمرانی آب را حاصل یک تعامل پیچیده بین چهار مولفۀ عملکرد، سنت، دولت و رویکرد برای مدیریت در زمینۀ تخصیص آب و بهره‌وری آن قلمداد کرد و ادامه داد: «عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی از اصلی‌ترین عوامل ابعاد حکمرانی آب هستند و تمرکز باید بر مدیریت مصرف آب باشد».
به گفتۀ وی، شهرنشینی سریع، رشد جمعیت، تغییرات آب و هوایی و توسعۀ اقتصادی بر سیستم‌های آبی فشار وارد می‌کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر ضرورت ایجاد زیرساخت مناسب در کشور یادآور شد: «بارش‌های حاصل از مانسون در تابستان 1401 متاسفانه به دلیل نبود زیرساخت جمع‌آوری نشد و در جنوب کشور این آب‌های شیرین روانۀ دریا شد و در دیگر مناطق نیز تبخیر شدند. انتظار می‌رود با ایجاد زیرساخت‌های مکفی از این منابع الهی بهره‌برداری بهینه را داشته باشیم».
تاج‌بخش، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی و حوزه‌های آبریز کشور، خشک شدن دریاچه‌ها، وقوع فرونشت و ... را حاصل مدیریت نامناسب ما و احتمالاً تغییر اقلیم دانست. /پ
نظر خود را بنویسید