فردای‌کرمان – گروه اقتصاد: مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان با بیان این‌که ۲۰ درصد بیابان‌های کشور در شمال استان کرمان واقع شده‌اند، گفت: «حدود سه میلیون هکتار از اراضی شمال استان کرمان اراضی شن‌زاری فعال و نیمه‌فعال و اراضی فاقد پوشش گیاهی هستند».
علیرضا ابوالحسنی افزود: «از ۱۷ شهرستان در شمال کرمان، ۱۴ شهرستان آن تحت کانون‌های فرسایش قرار دارند که پنج شهرستان شرقی مخصوصا ریگان و فهرج دارای فرسایش بیشتری هستند و ۲۸ کانون فرسایش بادی بیشتر با مساحتی بالغ بر ۱.۲ میلیون هکتار در این ۱۴ شهرستان وجود دارد».
وی ادامه داد: «رفسنجان، سیرجان و اخیرا برخی نقاط شهرستان بافت تحت تاثیر بیابانی شدن قرار گرفته‌اند و دلیل آن کم‌بارشی و خشکسالی است. البته رفسنجان و سیرجان در گذشته عرصه‌های بیابانی داشته‌اند اما اکنون به دلیل خشکسالی و تخریب پوشش گیاهی، بیابانی شدن در آن‌ها سرعت گرفته است».
آفت گیاهی بلای جان تاغ‌زارها
به گزارش فردای‌کرمان به نقل از ایسنا کرمان، ابوالحسنی در ادامه با انتقاد شدید از چرای بی‌رویه در مراتع، بیان کرد: «افزایش دام و چرای بی‌رویه باعث فقیر شدن پوشش گیاهی شده و طبق آخرین بررسی، مراتع استان به سمت بیابانی شدن می‌روند».
وی خشکسالی، معدن‌کاوی و بهره‌برداری از معادن، افزایش سطح زیرکشت غیراصولی، اراضی کشاورزی رها شده به دلیل کم‌آبی، برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی و ... را در بیابانی شدن اراضی موثر دانست.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با اشاره به اجرای پروژه‌های مدیریت رواناب در شرق استان، اظهار کرد: «مدیریت رواناب می‌تواند به افزایش سطح پوشش گیاهی و تغذیۀ سفره‌های آب زیرزمینی کمک کند».
وی یادآور شد: «نهال‌کاری از سال ۱۳۴۵ در استان کرمان آغاز شده و بزرگترین جنگل دست‌کاشت (درخت تاغ) به وسعت بیش از ۳۵ هزار هکتار در اطراف شهر کرمان است و شهر را از طوفان شن محافظت کرده است».
ابوالحسنی خاطرنشان کرد: «متاسفانه به دلیل خشکسالی، جنگل‌های دست‌کاشت دستخوش آفت‌های گیاهی شده‌اند و در کرمان با آفت سوسک چوبخوار تاغ روبه‌رو هستیم که هرس و جوان‌سازی تاغ‌زاها راهکار مقابله با آن است و تاغ‌زار زرند هر ساله مبتلا به آفت ملخ کوهان‌دار تاغ است که با سمپاشی سعی در حفظ جنگل تاغ داریم».
وی افزود: «در برخی از مناطق که میزان بارندگی آن مطلوب است، به سمت بذرکاری و بذرپاشی رفته‌ایم، به‌طور مثال امسال بیش از ۸۰۰ هکتار از اراضی شهرستان راور بذرکاری شده است».
میزان تبخیر بالای آب در استان
ابوالحسنی، کرمان را مبدع تله رسوب‌گیر دانست و گفت: «اداره کل منابع طبیعی و بیابان استان کرمان پیشانی بیابان‌زدایی کشور است».
وی یادآور شد: «بادشکن زنده و غیرزنده، قرق مناطق بیابانی، اجرای طرح‌های مشارکتی با صنایع استان از دیگر اقدامات بیابان‌زدایی اداره کل منابع طبیعی استان کرمان است».
ابوالحسنی، مالچ‌پاشی را یک مُسکن در بیابان‌زدایی بیان کرد و ادامه داد: «طی سه سال گذشته حدود ۳۳۰۰ هکتار از اراضی بیابانی استان مالچ‌پاشی شده‌اند و بعدا روی عرصه‌هایی که مالچ‌پاشی شده درختکاری می‌شود».
وی حفظ سلامت مردم ساکن مناطق بیابانی را اولویت اقدامات بیابان‌زدایی دانست و بیان کرد: «با توجه به اقدامات بیابان‌زدایی، اکنون شاهد مهاجرت معکوس به روستاهایی هستیم که به دلیل بیابان شدن در حال خالی شدن از سکنه بودند».
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با تشریح اقدامات بیابان‌زدایی در مناطق مختلف استان و تاثیر آن بر زندگی مردم و حفظ زیرساخت‌ها اضافه کرد: «با همکاری اداره‌کل راه‌آهن، برای حفظ خطوط راه‌آهن کرمان - زاهدان از هجوم شن‌ها در منطقه شورگز اقدامات بیابان‌زدایی انجام خواهد شد».
وی گفت: «میانگین بارندگی استان کرمان حدود ۱۴۰ میلیمتر است، در حالی که میزان تبخیر و تعرق ۱۵۰۰ تا ۴۵۰۰ میلیمتر است بنابراین باید با مدیریت، عرصه‌های پوشش گیاهی را افزایش داد و با مشارکت مردم مخصوصا دامداران می‌توان در این ماموریت موفق شد».
پیشی گرفتن بیابان‌زایی از بیایان‌زدایی
وی اظهار کرد: «اگر طی چند سال آینده پوشش گیاهی موجود را حفظ و سپس تقویت کنیم، از مرحلۀ سخت بیابانی شدن، رد خواهیم شد. مسیر کنونی نگران‌کننده است».
ابوالحسنی یادآور شد: «میزان فرسایش خاکی شمال استان کرمان حدود ۳۰ تا ۳۵ تن در سال است درحالی که میانگین کشوری حدود ۱۶ تن در سال است».
وی بیان کرد: «در سه سال گذشته در حوزۀ مالچ‌پاشی حدود ۵۰۰ میلیارد تومان و تقریبا ۱۳۴.۵ میلیارد تومان در سایر حوزه‌های بیابان‌زدایی هزینه شده است».
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان گفت: «سرعت بیابان‌زایی استان کرمان بیشتر از بیایان‌زدایی است زیرا اکوسیستم خشک و شکننده‌ای داریم و با اعتبارات دولتی نمی‌توان بر این مهم غلبه کرد و فقط با مشارکت مردم می‌توان سرعت بیابانی شدن را کاهش داد».
وی افزود: «در سال‌های اخیر شاید روستایی به دلیل خشک شدن منبع آبی خالی از سکنه شده باشد اما هیچ روستایی به واسطۀ بیابانی شدن خالی از سکنه نشده است».
نظر خود را بنویسید