فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: شورای ششم شهر کرمان بودجۀ ۱۲ هزار میلیاردی شهرداری برای سال ۱۴۰۴ را تصویب کرد. بودجۀ امسال بالغ بر هفت هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بود.
در گفت‌وگویی که در ادامه می‌خوانید، حسین چناریان ـ رئیس کمیسیون بودجه، منابع پایدار و سرمایه‌گذاری شورای شهر با دفاع از شیب تند افزایش رقم بودجه، جزئیاتی از این برنامۀ مالی یک ساله در شهر کرمان را تشریح می‌کند.
او معتقد است افزایش رقم بودجه فشاری به مردم وارد نمی‌کند چون سهم عوارض در این ۱۲هزار میلیارد تومان، چیزی حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد است ضمن اینکه سقف افزایش عوارضی که مردم باید در سال آینده بپردازند نسبت به امسال، از نرخ تورم اسفندماه یعنی ۳۶.۸ درصد بالاتر نرفته است. از او در این‌باره پرسیدم که آیا فکر نمی‌کنید بسیاری از مردم، از لحاظ اقتصادی، توان تحمل همین افزایش ۳۶ درصدی را هم ندارند؟ پاسخ او به این پرسش و سایر پرسش‌های فردای‌کرمان از نظرتان می‌گذرد.
*بودجۀ شهرداری در دوران فعالیت شورای ششم مدام و با شیب تندی افزایش پیدا کرده است. از چهار هزار میلیارد به حدود هشت هزار میلیارد و حالا هم به 12 هزار میلیارد رسیده است. چرا این اتفاق افتاده است؟
بودجۀ سالانۀ شهرداری کرمان در دوره‌های پنجم و ششم شورا به‌طور متوسط افزایشی حدود 40 تا 50 درصد داشته است. قبل از دورۀ پنجم شورا، رشد بودجۀ شهرداری بنا به دلایلی کند بوده است. از آن‌‌جایی که مدیریت و توسعۀ شهری متکی به بودجۀ شهرداری است و توسعه و نگه‌داشت شهرها به هیچ منبع دیگری وابسته نیست، این افزایش، به نظر من تحولی در بودجه‌ریزی و تصویب بودجه بوده که اتفاق افتاده است. در شورای پنجم با شیب کم‌تری و ملایم‌تری رخ داد ولی در دورۀ ششم افزایش شیب محسوس‌تر و بیشتر است و این اقدامی شجاعانه بود که شورای ششم انجام داد و در واقع، به شهرداری میدان داد که با استفاده از ظرفیت‌هایی که وجود دارد تولید درآمد کند و این، زمینهای برای رشد و پیشرفت شهر کرمان است و راهبردی درست و اقدامی شجاعانه بود.
*شهری مثل یزد در همسایگی ما، امسال بودجۀ پنج هزار میلیاردی داشته و برای سال آینده بودجۀ هفت هزار میلیاردی را مصوب کردند. این افزایش بودجۀ شهر کرمان نسبت به منطقه‌ای که در آن هستیم منطقی است؟ شما دارید با افزایشی که به رقم بودجه می‌دهید، به مردم فشار می‌آورید و کرمان را به شهری گران‌تر از یزد تبدیل می‌کنید. این‌طور نیست؟
نه. اصلا این‌طور نیست. یزد و کرمان تفاوت زیادی با هم دارند. کرمان یک شهر 13 هزار هکتاری است و هیچ تناسبی بین کرمان و یزد از لحاظ وسعت و جمعیت وجود ندارد. وسعت کرمان به اندازۀ شهر شیراز است که می‌خواهند برای سال آینده بودجۀ 27 هزار میلیاردی را مصوب کنند. در گذشته با سیاست‌هایی که دنبال شده و با ایجاد شهرک‌های اقماری و توسعۀ ساخت‌وسازها، شهر کرمان بی‌رویه بزرگ شده و با بودجه‌های کم مدیریت نمی‌شود یا گران مدیریت می‌شود. بنابراین، باید با افزایش میزان منابع شهر، تناسبی ایجاد کنیم تا مردم بتوانند آثار توسعه و خدمات شهری را بیشتر احساس کنند. به هیچ‌وجه کرمان را با یزد مقایسه نکنید. اینکه گفتید افزایش بودجه فشار به مردم می‌آورد هم درست نیست. به‌طور تقریبی می‌گویم و اگر عدد اندکی کم و زیاد شد کارشناسان خرده نگیرند؛ آنچه که تحت عنوان عوارض از مردم می‌گیریم حدود 10،12 درصد بودجه است و بقیۀ بودجه از طریق درآمدهای پایدار تامین می‌شود و ربطی به عوارضی که مردم میپردازند ندارد. اشاره کردم که کرمان شهری بزرگ و وسیع است و نیاز به منابع بیش‌تری دارد، از طرفی، کرمان شهری است که به‌دلیل وسعت زیاد، امکان کسب درآمد بالایی دارد. یکی از منابع پایدار ما استفاده از سرمایه‌هایی مثل زمین است و بسیار هم مورد مطالبۀ مردم است؛ در بسیاری از محلات شهر، مردم انتقاد دارند که چرا زمینهای خالی رها شده چرا که این زمینهای خالی، مشکلاتی برای آن‌ها ایجاد کرده است. باید زمینهای فراهم کنیم که مالکان، این زمین‌ها را تعیین‌تکلیف کنند. براساس تبصرۀ یک ماده 101 قانون شهرداری‌ها بخشی از این زمین‌ها در جریان تفکیک‌ها، به شهرداری تعلق می‌گیرد؛ یعنی حداکثر 43.75 درصد هزینۀ تفکیک قدرالسهم متعلق به شهرداری است. این ظرفیتی است که باید از آن استفاده کنیم. بودجۀ سال آینده 12 هزار و 150 میلیارد تومان است که نسبت به هشت هزار و 300 میلیارد بودجۀ سال جاری، حدود 46 درصد افزایش پیدا کرده است. حداکثر مبلغی که مجاز بودیم عوارض را افزایش دهیم نرخ تورم 36.8 درصد بود. ما عوارض را همین میزان افزایش دادیم و حداکثر سقف عوارضی که مردم باید بپردازند بیش از 36 درصد افزایش نیافته است. اینکه بودجه 46 درصد زیاد شده به سمت استفاده از شیوه‌های جدید مالی مثل تسهیلات و سرمایه‌گذاری و اوراق مشارکت و ... رفته است.
*چطور است که تا چند سال پیش و در اوایل دهۀ 90 که بودجۀ شهرداری سالانه دو، سه هزار میلیارد تومان بود، این رقم محقق می‌شد، الان هم که هشت هزار میلیارد تومان است، بنا به ادعای شهرداری 90 درصد آن محقق می‌شود. این شهر همان شهر است و در این 10 سال اتفاق خاص بزرگی نیفتاده که اقتصاد آن قوی بشود. این بودجه‌ها را چطور تامین می‌کنید؟
از سال 1401 که قانون درآمدهای پایدار شهرداری‌ها تصویب شد چارچوب مشخصی در کشور ایجاد و زمینۀ اخذ درآمدهای پایدار برای شهرداری‌ها فراهم شد. یکی از دلایل تحقق این بودجه‌ها همین است که برخی از ظرفیت‌هایی که قبلا به آن چندان توجه نمی‌شده در ردیف بودجه قرار گرفته است؛ از جمله عوارض تفکیک زمین، فروش اموال، سرمایه‌گذاری، تسهیلات و اوراق مشارکت. شهرداری برای تامین بودجه از این شیوه‌های جدید بهره می‌برد در حالی که در گذشته شهرداری‌ها به همان عوارض وصولی اکتفا می‌کردند. الان در بودجه شرایطی ایجاد شده که شهرداری را تشویق کرده‌ایم که هرچه منابع بیش‌تری حاصل کرد می‌تواند پروژۀ بیش‌تری اجرا کند.
*در بودجۀ 12 هزار میلیاردی سال آینده چه سیاست‌ها و اولویت‌هایی را مدنظر داشته‌اید؟
توسعۀ زیرساخت‌های حمل‌ونقل درون‌شهری و تقویت حمل‌ونقل عمومی جزو اولویت اول برای بودجۀ سال آینده است. عدالت‌محوری در توزیع خدمات و اجرای پروژه‌ها و سرانه‌ها یکی دیگر از اولویت‌هاست. اقدامات زیرساختی و نرم‌افزاری هم در این خصوص انجام و مکان دقیق پروژه‌ها تعیین شده و مردم می‌توانند پروژه‌ها را رصد کنند. این اقدام، عدالت منطقه‌ای و محلی را ایجاد می‌کند در حالی که در گذشته در یک منطقۀ شهر مثلا 10 پروژه اجرا می‌شد و در دیگر مناطق پروژه‌ای نبود. ارتقای شاخص‌های خدمات شهری یکی دیگر از سیاست‌هاست که در این زمینه برای تامین آب موردنیاز به منظور توسعۀ فضای سبز شهر و بوستان‌ها، اعتبار قابل ملاحظه‌ای (حدود 200 میلیارد تومان) در نظر گرفتیم تا تصفیه‌خانۀ آب شهرداری ایجاد شود و بتوانیم سهمیۀ فضای سبز از پساب شهر که با پیگیری زیادی آن را گرفته‌ایم را برای رفع مشکل کمبود آب استفاده کنیم. ارتقای شاخص‌های فرهنگی به ویژه در حوزۀ برگزاری رویدادها، موضوع آسیب‌های اجتماعی، توسعۀ ورزش‌های همگانی و ایجاد سالن‌های ورزشی از دیگر سیاست‌هایی است که در بودجۀ سال آینده مورد توجه قرار گرفته است. یکی دیگر از اولویت‌ها، اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام به خصوص پل شهدای خلبان است که به بازگشایی محور سپهبد شهید سلیمانی کمک می‌کند که پروژۀ بسیار مهمی در شهر کرمان است. تکمیل سیاست شفافیت در عملکردها و پاسخگویی و تخصیص اعتبار ویژه برای مرمت بافت‌های تاریخی و فرسوده از دیگر اولویت‌هاست. نهضت آسفالت هم همچنان به‌عنوان یک اولویت دنبال می‌شود. همچنین، در بودجۀ سال آینده، توجه ویژه‌ای به رفاه کارکنان شهرداری داشته‌ایم؛ برای اولین بار، به جز عددی که برای رفاه کارکنان شهرداری گذاشتیم، رقمی هم برای کارکنان شرکتی برای محاسبۀ سنوات خدمتی کارکنان و سبد تشویقی رفاهی در نظر گرفتیم که حدود 200 میلیارد تومان است.
*سهم اعتبارات جاری و عمرانی از بودجه چقدر است؟
در بودجه، درآمدهای عمومی برای سال آینده هفت هزار و 350 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. سهم دارایی‌هایی که از طریق سرمایه‌گذاری و سایر منابع به دست می‌آید سه هزار و 700 میلیارد تومان است. هزینه‌های جاری که عمدتا شامل حقوق و دستمزد است چهار هزار و 152 میلیارد تومان و سهم اعتبارات عمرانی شش هزار و 747 میلیارد تومان است. از نظر درصد، اعتبارات هزینه‌ای 34 درصد و اعتبارات عمرانی 56 درصد از کل اعتبارات را شامل می‌شود.
*پس در بودجۀ سال آینده، نسبت 40 به 60 سهم اعتبارات جاری و عمرانی را بر هم زده‌اید. این، چه پیامدهایی خواهد داشت؟
تقریبا از مجموع بیش از 600 ردیف بودجه که شهرداری برای فعالیت‌های عمرانی سال آینده پیشنهاد داده بود شاید دو، سه ردیف را حذف کردیم وگرنه کل پیشنهاداتی که شهرداری با محوریت شهرداری‌های مناطق آورده بود را شورا وقت گذاشت و شنید و تایید کرد. بخشی از درآمدها را به (تامین منابع مالی از طریق) سرمایه‌گذاری اختصاص داده‌ایم که اگر محقق شود سهم اعتبارات عمرانی به 60 درصد می‌رسد.
*چند درصد از درآمدهای سال آینده از طریق سرمایه گذاری باید محقق شود؟
هشت درصد سرمایه‌گذاری و دو درصد تامین تسهیلات. این 10 درصد به 56 درصد سهم اعتبارات عمرانی افزوده شده و به 66 درصد می‌رسد.
*هشت درصد سهم سرمایه‌گذاری یعنی چند هزار میلیارد؟
حدود 1000 میلیارد تومان از بودجۀ سال آینده از طریق سرمایه‌گذاری تامین می‌شود.
*اشاره کردید که توسعۀ حمل‌ونقل عمومی نخستین اولویت در بودجۀ سال آینده است. در سال‌های اخیر هم این اولویت مطرح بوده اما در نهایت، اتفاق خاصی در حوزۀ حمل‌ونقل شهر کرمان رخ نداده است. با این تاکیدی که شورا دارد و این موضوع را اولویت نخست گذاشته است، باید منتظر چه اتفاق بزرگی در شهر باشیم؟
عددی که امسال برای حمل‌ونقل عمومی گذاشتیم با سال آینده قابل مقایسه نیست. حدود 800 میلیارد تومان از اعتبارات سال آینده برای حوزۀ حمل‌ونقل عمومی در نظر گرفته شده که از این میزان، عدد قابل‌ملاحظه‌ای برای تامین و خرید اتوبوس هزینه می‌شود. سرانۀ موجود اتوبوس در شهر کرمان اصلا کفاف نیازی که وجود دارد را نمی‌دهد و حتما باید افزایش یابد. تعدادی اتوبوس از سهمیۀ مشارکت با وزارت کشور از سال‌های گذشته طلب داریم که اگر تامین بشود و از اعتبارات سال آینده هم تعدادی اتوبوس جدید خریداری شود فکر می‌کنم اتفاق خوبی در شهر بیفتد. ضمن اینکه راه‌اندازی خط بی‌آرتی هم در حال پیگیری است. اگر زمینه و مقدمات و زیرساخت ایجاد خط بی‌آرتی فراهم شود اتفاق خوبی است.
*راه‌اندازی بی‌آرتی در بودجۀ سال آینده آمده که شهرداری مکلف به اجرای آن بشود؟
در اعتباری که اختصاص داده‌ایم این اختیار را داده‌ایم که اگر زمینۀ آن فراهم شد شهرداری بتواند بی‌آرتی را اجرا کند.
* پروژه‌های کلان ترافیکی که در بودجۀ سال آینده دیده شدند چه هستند؟
نهضت آسفالت را تقریبا با روند فعلی در سال آینده ادامه خواهیم داد. پیگیریم تا از سهیمۀ قیر مناطق هدف و حاشیه‌ای استفاده کنیم و در برخی مناطق شهر از جمله سرآسیاب اقداماتی انجام شود. برنامۀ دیگری که با مشارکت وزارت کشور دنبال می‌کنیم این است که از محل تسهیلات، نوسازی بخشی از ناوگان تاکسیرانی شهر کرمان را در سال آینده انجام بدهیم.
*منظورتان همان تاکسی‌های برقی است؟
نه. برای سال آینده ایجاد دو ایستگاه شارژ برقی در شهر را تامین اعتبار کرده‌ایم تا زمینهای برای ورود خودروهای برقی به شهر فراهم شود. نوسازی ناوگان تاکسیرانی از محل سهمیه‌ای است که وزارت کشور با یکی از خودروسازان استان تعیین کرده‌اند که در راستای این طرح، قرار است پنج هزار خودرو برای تاکسیرانی کل کشور تامین شود و اولویت را در این خصوص به کرمان داده‌اند که اگر رانندگان مشارکت کنند یک‌هزار تا یک‌هزار و 500 تاکسی جدید و نو به ناوگان تاکسیرانی اضافه شود. در حوزۀ ترافیک، برای خط‌کشی معابر، روکش آسفالت معابر اصلی، هوشمندسازی تقاطع‌ها و افزایش دوربین‌های برخورد با تخلفات اعتبارات خوبی در نظر گرفته شده است.
*احداث تقاطع غیرهمسطح در چهارراه نیکزاد و سه‌راهی سیلو که در این شورا زیاد از آن گفته شده هم در بودجۀ سال آینده دیده شده است؟
تقاطع غیرهمسطح سه‌راهی سیلو در پروژه‌ها هست. تقاطع غیرهمسطح شهید زنگی‌آبادی در سه‌راهی شرف‌آباد تا پایان سال به پایان می‌رسد. اولویت بسیار جدی ما اتمام پل شهدای خلبان است. مردم عزیز کرمان بدانند حجم عملیات و ارزش اقتصادی این پل به اندازۀ چهار تقاطع غیرهمسطحی است که تاکنون اجرا شده و پروژه‌ای کلان و محوری برای شهر به حساب می‌آید. در بودجۀ سال آینده عدد قابل ملاحظه‌ای برای تملک‌ها گذاشتیم که بخشی از آن برای تملک و گشایش محور شهید سلیمانی است. پروژۀ کلان و اولویت‌دار ما در پروژه‌های نیمه‌تمام سال آینده، تکمیل پل شهدای خلبان است.
* مطالعات مربوط به احداث تقاطع غیرهمسطح در سه‌راهی سیلو در بودجۀ سال آینده تصویب شده یا شروع پروژه؟
مطالعات سه‌راهی سیلو انجام شده است. اولویت، تکمیل پل شهدای خلبان است. وقتی این پروژه تمام شد، امیدوارم اعتباری از سهم بودجۀ تقاطع‌های غیرهمسطح باقی بماند و بتوانیم عملیات اجرای تقاطع غیرهمسطح سه‌راهی سیلو را شروع کنیم.
*میدان بیرم‌آباد هم در بودجۀ سال آینده دیده شده است؟
برای ساماندهی این میدان منتظر ابلاغ طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر کرمان هستیم که قرار است تا اردیبهشت‌ماه تمام شود. یکی از تاکیدات شهرداری به‌عنوان کارفرما به پیمانکار مطالعۀ این طرح که دانشگاه تربیت مدرس است میدان بیرم‌آباد است. باید منتظر بشویم طرح تکلیف این میدان را مشخص کند؛ پس از آن، در بودجه‌های آینده مدنظر قرار خواهد گرفت.
* چند ماه قبل صحبت از ساماندهی میدان کوثر و در واقع حذف آن بود. در سال آینده در این میدان اتفاقی خواهد افتاد؟
اگر زمینه و مقدمات اجرای کامل محور شهید سلیمانی فراهم شود طبیعتا میدان کوثر هم باید در طرح ساماندهی قرار گیرد اما تملکات (برای اجرای بلوار شهید سلیمانی) مقداری سنگین و گران است. بخشی را با بودجۀ سال آینده انجام خواهیم داد. فکر می‌کنم با تعیین‌تکلیف پل شهدای خلبان و این تملکات، شاید در سال 1404 به میدان کوثر نرسیم ولی در آینده قطعا میدان در محور شهید سلیمانی قرار می‌گیرد و باید ساماندهی شود.
*تغییراتی که نرخ عوارض ساخت‌وساز و صنفی در سال آینده دارند چه‌قدر است؟
اشاره کردم که افزایش نرخ عوارض حداکثر 36.8 درصد است. دستورالعمل اجرایی بودجۀ سال 1404 وزارت کشور مبنای افزایش عوارض را نرخ تورم گذاشته و نرخی که به ما اعلام شده در اسفندماه و زمان تصویب بودجه 36.8 درصد بوده است. در بودجه تبصره‌ای آورده‌ایم و به شهرداری تکلیف کرده‌ایم که در سال آینده حق ندارند هیچ عوارضی را بیش از این میزان افزایش دهند. ضمن اینکه خودمان هم در جریان تصویب لوایح عوارضی دقت کردیم و این موضوع را رعایت کردیم. جا دارد از فرماندار محترم کرمان آقای خنجری هم تشکر کنم که وقت گذاشتند و لوایح را بررسی و تایید و ابلاغ کردند. هیچ‌یک از عوارض بیش از عدد نرخ تورم افزایش نداشته است.
*همین نرخ تورم هم برای اکثریت جامعه قابل تحمل نیست. شرایط اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم بر همگان آشکار است. فکر نمی‌کنید این افزایش 36 درصدی هم برای بیشتر مردم کرمان رقم بالایی باشد؟
این 36.8 درصد سقف افزایش است. اعدادی که تصویب کردیم شاید 30 درصد، 25 درصد و 27 درصد باشند. بخشی از آنچه که مردم میپردازند بهای خدمات است مثل پسماند. این رقم براساس نرخ تمام‌شده تعیین می‌شود و ما دقت کردیم بیش از این نشود. در ابتدا عرض کردم حدود 10، 12 درصد از سهم بودجه از محل عوارض تامین می‌شود. در برخی موارد مثل عوارض صنفی با اتاق اصناف کار مشارکتی انجام می‌دهیم و تخفیفاتی قائل می‌شویم. چنین سیاست‌هایی امکان دارد انجام شود. این نکته را هم مدنظر داشتیم که سال پیش‌رو، سال پایانی دورۀ ششم شورای شهر است. بنا را بر این گذاشتیم تا اقدامی منطقی و عادلانه برای بودجه انجام دهیم تا مبنای کار شورای هفتم، قانون ودستورالعمل‌های ابلاغی باشد و براساس آن، زمینۀ توسعۀ شهر کرمان را فراهم کنند. شورا نهایت تلاش خود را برای تصویب بودجه کرد؛ مبنای اول ما قانون و دوم استفاده از نظرات کارشناسی بود و در نهایت، بودجه‌ای شجاعانه و تحولی تصویب شد. امیدواریم این بودجه مبنایی برای دوره‌های آیندۀ شورا به ویژه شورای هفتم باشد. / الف
نظر خود را بنویسید