فردایکرمان ـ گروه اقتصاد: نایب رئیس اتاق بازرگانی کرمان و فعال بخش خصوصی حوزۀ حملونقل با اشاره به حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی و دپوی 140 هزار کانتینر، از وجود مافیای انبارداری در کشور خبر داد و گفت که به دلیل مافیای انبارداری، کانتنیرها (در بنادر) رسوب کرده است. البته مشکلات گمرکی و ترخیص کالا هم وجود دارد.
حمید عزتآبادیپور در همایش فرصتهای سرمایهگذاری در بخش حملونقل جادهای استان کرمان که با حضور اعضای کمیسیون عمران مجلس و جمعی دیگر از مقامات ملی و استانی برگزار شد، به برخی دیگر از چالشهای این حوزهها اشاره کرد. او از سازمان راهداری خواست تا دربارۀ عوارض جادهای که بخشی از آن قرار بوده صرف ترمیم راهها بشود به ذینفعان گزارش دهد.
این فعال بخش خصوصی وضعیت جادههای کرمان از جمله جادۀ کرمان ـ سیرجان را فاجعهبار خواند و هشدار داد که بهدلیل مهیا نبودن زیرساخت جادهای، با راه افتادن کارخانۀ آهناسفنجی بردسیر در سال آینده، ممکن است حوادث تلخی مانند بندر شهید رجایی تکرار شود.
تفکیک وزارت راه و شهرسازی و بسترسازی برای تاسیس شرکتهای بینالمللی حملونقل از جمله دیگر مسائلی بود که این کارشناس و فعال بخش خصوصی به آن اشاره کرد.
به گزارش خبرنگار فردایکرمان، وی روز پنجشنبه 11 اردیبهشتماه در بخشی از سخنانش با تسلیت بهمناسبت حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی گفت: «وجود 140 هزار کانتینر بار در اسکلۀ شهید رجایی، هر عقل سلیمی را به این فکر فرو میبرد که این مافیای انبارداری که شکل گرفته چگونه در هم ریخته خواهد شد؟».
وی افزود: «در هیچ جای دنیا اینگونه نیست که کالاهای وارداتی در بنادر ورودی یا مرزها مستقر شوند و از انباشت این بارها، انبارداری برای سازمان بنادر و انباردارانی که شبکۀ مافیایی شکل دادهاند، لحاظ شود».
وی ادامه داد: «سالهاست که به سازمان بنادر تذکر میدهیم که ظرفیتهای درون سرزمین از جمله بنادر خشک سیرجان و یزد قابلیت استفادۀ انبارداری و کاهش هزینههای تولید و مصرفکنندگان را دارد اما حتی وزارت راه و شهرسازی هم توان برخورد با این مافیا را ندارد».
وی ادامه داد: «من اینجا تذکراتم را به جهت حفظ منافع ملی عرض میکنم و قصد ایراد گرفتن به هیچ دستگاهی ندارم. اگر بهجای این حادثه، خدای ناکرده در یک جنگ یا مسیر بمباران این 140 هزار کانتینر از بین رفته بود چه کسی پاسخگوی نیازهای کشور برای شش ماه بود؟».
عزتآبادیپور با بیان اینکه دستگاههای نظامی و امنیتی باید به این موضوع ورود کنند، اظهار کرد: «من اینجا اعلام میکنم که فقط به دلیل مافیای انبارداری این تعداد کانتنیر رسوب کرده و البته مشکلات گمرک و ترخیص کالا هم وجود دارد».
ناهماهنگی و تضادمنافع
وی با تاکید بر اینکه ظرفیتهایی از جمله بندر خشک سیرجان این امکان را دارد که کالاها به درون سرزمین منتقل شود، در ادامۀ اظهاراتش با بیان اینکه متاسفانه در کشور برنامۀ جامع لجستیک نداریم، اظهار کرد: «در کشور ما با وجود ظرفیت بالای حملونقلی و اهمیتی که هزینههای حملونقل در هزینههای تولید و مصرف کالای مردم دارد، بخش حملونقل با شهرسازی ترکیب شده و اصرار داریم در این اشتباه بمانیم».
این فعال بخش خصوصی ادامه داد: «تفکیک وزارت راه از شهرسازی لازم است. در برخی از کشورها حتی وزارت راهآهن وجود دارد. اما تصمیم اشتباه ما در ایران موجب شده که برنامۀ جامع لجستیک نداشته باشیم و چهار سازمان حملونقلی داریم که هیچ هماهنگی با هم ندارند».
وی بیان کرد: «بهعنوان کسی این اظهارات را میگویم که چهار سال در شورای عالی ترابری کشور با این دوستان بودم. این نهادها تضاد منافع دارند. شاید در ظاهر بگویند همکار هستیم ولی تضادمنافع موجب میشود همکاری و همافزایی بین سازمانهای حملونقلی شکل نگیرد».
وی اضافه کرد: «در وزارت راه و شهرسازی، معاونت حملونقل شکل گرفته که هماهنگی بین این سازمانها ایجاد کند اما این بخش هم موفق نیست و نخواهد بود».
نایب رئیس اتاق کرمان تاکید کرد که وزارت راه باید تفکیک شود.
پاسخگوییِ راهداری
عزتآبادیپور در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: «مجلس در سال 1400 گام خوبی برداشت و مالیات بر ارزش افزودۀ حملونقل جادهای را حذف کرد. در همان مقطع سازمان راهداری اما مابهازای 9 درصدِ حذفشده را به عوارض جادهای افزود. جلسات متعددی دربارۀ چرایی این تصمیم شکل گرفت. مدیران وقت سازمان توجیه توسعه و ترمیم راههای کشور را داشتند و میگفتند ترمیم راهها نیاز به هزینه دارد».
وی گفت: «با این قول که دریافتیهای عوارض و مصارف آن گزارش داده میشود، اتاق بازرگانی و مجلس و سایر نهادها با سازمان راهداری همراهی کردند اما در این چهار سال، چه اتفاقی برای راههای کشور افتاده است؟ هرچه نگاه میکنیم آسیبپذیرتر و بدتر شدهاند».
نایب رئیس اتاق کرمان از ریاست سازمان راهداری کشور دعوت کرد که از جادۀ کرمان ـ سیرجان یا سایر راههای مواصلانی استان کرمان بازدید کند و تصریح کرد: «وضعیت این راهها فاجعه است».
وی توضیح داد: «در برخی از کالاها عوارض را به 15 درصد افزایش دادهاند. آیا قرار است جادهها به همین شکل فعلی بماند؟ سازمان راهداری گزارش وصول عوارض و مصرف آن را به ذینفعان این موضوع اعم از صاحبان کالا و رانندگان و کامیونداران اعلام کند و بگوید چقدر وصول و چقدر هزینه کردید و چرا وضعیت راهها اینگونه است؟».
وی ادامه داد: «در شهرستان بردسیر در سال آینده کارخانۀ پنج میلیون تنی آهناسفنجی راهاندازی میشود. احداث این کارخانه گام بسیار موثر و درستی بوده ولی به این معناست که 12 میلیون تن کالا قرار است به بار ترافیکی سیرجان به کرمان اضافه شود. یعنی سال آینده فاجعۀ اسکلۀ شهید رجایی تکرار خواهد شد؛ 12 میلیون تن کالا به بار ترافیکی جادهای اضافه میشود که نه سالم است و نه به اندازۀ کافی تعریض شده است».
عزتآبادیپور تاکید کرد: «استدعا دارم از الان برای این موضوع چارهاندیشی شود نه وقتی فاجعه رخ داد».
نابودی سیستم گاراژداری
وی در ادامۀ سخنانش گفت: «سازمان راهداری در دهههای گذشته تصمیماتی گرفته که متاسفانه هیچ کمکی به بهبود شرایط رانندگان، کامیونداران و جامعۀ حملونقل و صاحبان کالا نداشته است».
وی توضیح داد: «در گذشته کامیونهایی در سطح کشور تردد داشتند که بالای آن تابلویی بود و نوشتهای مثلا اتوبار و ... داشت. این، زمانی بود که سیستم گاراژداری مثل بسیاری دیگر از کشورهای دنیا شکل گرفته بود. هر گاراژ تعدادی کامیون تحت پوشش داشت، اگر آسیب میدیدند یا سانحهای پیش میآمد یا لاستیک و روغن میخواستند به آنها کمک میکرد و ارتباطی مبتنی بر وفاداری بین کامیوندار و شرکت حملونقل ایجاد شده بود».
عزتآبادیپور افزود: «در بسیاری از کشورهای توسعهیافتۀ دنیا نیز این تجربه بود ولی سازمان راهداری با ایجاد پنج هزار شرکت حملونقلی که فقط وظیفۀ صدور بارنامه و وصول مطالبات و منافع سازمان راهداری را دارند این نظم را از بین برده است و مابهازای آن هیچ چیزی نیست».
وی اضافه کرد: «اخیرا هم که تصمیمی گرفته شده بود تا شرکتهای حملونقل بزرگمقیاس شکل بگیرد که با صدور بخشنامهای این را هم از بین بردند».
وی با بیان اینکه انتظار داریم سازمان راهداری به این موضوع بپردازد، گفت: «انتظار داریم سازمان راهداری برای ایجاد ارتباطات بین رانندگان و کامیونداران و بهینهتر شدن فعالیتها برنامه داشته باشد».
نوسازی ناوگان و شرکت بینالمللی
نایب رئیس اتاق کرمان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تاکید مسئولان بر نوسازی ناوگان حملونقل اظهار کرد: «روشهای نوسازی ناوگان که در کشور مرسوم است تاکنون پاسخگوی نیاز کشور نبوده است. برای این مباحث باید چارهیابی کرد و ما بهعنوان اتاق بازرگانی آمادگی داریم در کنار شما این چارهیابی را انجام دهیم».
وی همچنین بیان کرد: «در استان کرمان با وجود ظرفیت بالای صادراتی که داریم هنوز شرکتهای حملونقل بینالمللی صادراتی شکل نگرفته است. وقتی این موضوع را عارضهیابی میکنیم به اینجا میرسیم که قیمت کامیونها آنقدر بالاست که امکان تشکیل چنین شرکتی نیست».
وی افزود: «پیشنهاد ما این است که اجازه بدهند با محوریت مناطق ویژه و مناطق آزاد شرکتهای حملونقل بینالمللی در این مناطق شکل بگیرند و واردات کامیون، پلاکگذاری خاص را داشته باشند فقط هم برای مصارف بینالمللی». / الف
نظر خود را بنویسید