فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: امسال نمایشگاه ملی صنایعدستی در کرمان با وجود 16 دوره سابقه، نتوانست تجربۀ موفقی را از سر بگذراند.
نمایشگاه هفدهم که از 12 تا 16 آبان‌ماه در سایت نمایشگاهی جنوب شرق کرمان برپا بود، به‌دلیل عدم استقبال مردم کرمان، با نارضایتی از سوی شرکت‌کنندگانی همراه شد که از سراسر ایران و استان آمده بودند.
در گفت‌وگویی که در ادامه می‌خوانید، مرتضی شجاع ـ نایب‌رئیس هیات‌مدیره انجمن صنایعدستی اتاق بازرگانی کرمان و تولیدکنندۀ صنایعدستی ضمن واکاوی دلایل ناکامی این رویداد مهم، نسبت به ادامۀ رکود در بازار صنایعدستی استان هشدار می‌دهد.
او می‌گوید که اگر از همین حالا، برای خروج از این رکود و به‌ویژه برای بازار شب عید نوروز که آخرین امید هنرمندان و صنعتگران است برنامه‌ریزی نشود، اقتصاد صنایعدستی استان فلج خواهد شد و حداقل 30 درصد از فعالان این حوزه بیکار می‌شوند.
او با بیان دلایلی که موجب شد انجمن صنایعدستی با غرفه‌ای مجزا در این رویداد شرکت نکند، یادآور می‌شود که پیش از برپایی نمایشگاه، با زمان و مکان و شیوۀ برگزاری آن مخالفت کرده‌اند و اطمینان داشتند نمایشگاه دستاورد خاصی نخواهد داشت.
متن کامل اظهارات او در ادامه می‌آید. دکتر شجاع از هنرمندان و کارآفرینان حوزۀ صنایعدستی کرمان است و دکترای مدیریت بازرگانی دارد.
*آقای دکتر، یکی از مواردی که در نمایشگاه صنایعدستی امسال توجهم را جلب کرد غیبت انجمن صنایعدستی استان بود. هیچ غرفه‌ای نداشتید. چرا در نمایشگاه شرکت نکردید؟
انجمن به‌صورت متمرکز در نمایشگاه شرکت نکرد و برای این عدم حضور هم دلایلی داشتیم که مهم‌ترین آن، این بود که ما احتمال اینکه نمایشگاه رونق نداشته باشد را از قبل پیش‌بینی کرده بودیم. بابت شرایط بد اقتصادی در حوزۀ صنایعدستی بارها هشدار داده و مطمئن بودیم این رکود در نمایشگاه تکرار خواهد شد؛ برای همین، با وجود اینکه انجمن در جلسات برگزاری نمایشگاه حضور داشت، تصمیم گرفتیم در این رویداد شرکت نکنیم. در جلسات، پیشنهادات را ارائه کردیم و گفتیم به چه دلایلی و شروطی موافق یا مخالف نمایشگاه هستیم. البته این را بگویم که اعضای انجمن به‌طور مستقل در نمایشگاه شرکت کردند ولی تصمیم بر این شد که از طرف اتاق به‌صورت متمرکز شرکت نکنیم که بعدا دچار مشکل نشویم.
*به‌جز شرایط اقتصادی موجود که اصلا به‌نفع صنایعدستی نیست، چه عوامل دیگری موجب شد تا انجمن در این رویداد شرکت نکند؟ من با بسیاری از غرفه‌داران صحبت کردم؛ همه ناراضی بودند و از عدم فروش و حتی عدم بازدید انتقاد می‌کردند. چرا نمایشگاه هفدهم به چنین تجربۀ ناموفقی تبدیل شد؟
در پاسخ به این پرسش شما، نمایشگاه را از دو جنبه، یکی اقتصاد کلان و دیگری مسائل فنی برگزاری نمایشگاه‌ها بررسی می‌کنم. از لحاظ فنی، ابتدا این نکته را یادآور شوم که برگزاری نمایشگاه در این سطح و میزبانی از 180 صنعتگر از مناطق متعدد کشور کار سختی است و از این‌رو، به مسئولان برگزاری آن خسته‌نباشید می‌گوییم. با وجود تلاشی که کردند اما متاسفانه بازخوردی که انتظار می‌رفت از نمایشگاه گرفته نشد. صنعتگران در طول سال به دو مقوله چشم امید دارند؛ یکی نمایشگاه است و دیگری بازار عید نوروز. هدف از نمایشگاه، صرفا برپایی تعدادی غرفه نیست و دستاوردها و بازخوردهایی که برای شرکت‌کنندگان دارد مهم است. در برگزاری نمایشگاه باید به یکسری نکات فنی نمایشگاه‌داری توجه داشت که در نمایشگاه صنایعدستی کرمان چندان مورد توجه نبود. یکی اینکه مکان برپایی آن در سایت نمایشگاهی جنوب‌شرق انتخاب درستی نبود. به‌دلیل فاصلۀ زیادی که این مکان با شهر دارد، شاید برای نمایشگاه‌های تخصصی مناسب باشد اما برای نمایشگاه صنایعدستی مناسب نیست چرا که مردم برای بازدید و تفریح و خرید کالای غیرضروری حاضر نیستند چنین مسیر طولانی‌ای را طی کنند. مسئلۀ بعدی زمان برگزاری نمایشگاه است. برگزارکنندگان باید بررسی می‌کردند که آیا در این فصل از سال و در این تاریخ، در چنین مکانی که خیلی سرد است و وزش باد هم داریم درست است؟ آن هم در حالی که تمامی اصناف در سه ماهۀ پاییز پایین‌ترین سطح گردش مالی را دارند. از طرفی، نکتۀ مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که بازار کالاهای صنایعدستی یک کشش معین دارد. مثالی می‌زنم؛ شما چه زمانی پنیر می‌خرید؟ وقتی پنیر فعلی‌ای که دارید تمام شد. صنایعدستی اما چنین شرایطی ندارد که وقتی یک اثر هنری خریدید، در یک فاصلۀ زمانی مشخص، مجدد خرید را انجام دهید. بازار صنایعدستی کششی دارد؛ هرچه وضعیت معیشتی جامعه سخت‌تر بشود، نوبت به خرید صنایعدستی بیشتر به تعویق می‌افتد. در حال حاضر و با این شرایط اقتصادی فکر می‌کنم صنایعدستی در سبد کالای خانوارها، ضرورت سی‌ام هم نباشد! به این شرایط اضافه کنید که کم‌تر از دو ماه قبل از نمایشگاه ملی، یک نمایشگاه صنایعدستی در مسیر تله‌کابین برگزار کردند و بدون اینکه تنفس به جیب مردم بدهند، مجدد و در فاصلۀ زمانی بسیار کوتاهی از آن، نمایشگاه ملی برگزار کردند؛ از آن‌جایی که کشش خرید را یک‌بار در نمایشگاه قبلی مصرف شده و از بین رفته، دیگر تمایلی برای دیدن و خریدن وجود نخواهد داشت. از طرفی، عمدۀ کاربرد کالاهای هنری در تزئینات منزل است که بیشتر در شب عید نوروز انجام می‌شود. از این منظر هم می‌بینید که نمایشگاه ملی در کرمان با بازار مصرف صنایعدستی فاصله داشت. مسئلۀ بعدی اینکه برپایی نمایشگاه‌ها در این سطح نیازمند همکاری فراسازمانی است و یک سازمان به‌تنهایی نمی‌تواند این رویداد را برگزار کند. با وجود تلاشی که داشتند متاسفانه شاهد بودیم این همکاری شکل نگرفت. از جمله نمودهای این عدم همکاری را می‌توان در سرویس‌دهی شهرداری کرمان در مسیر نمایشگاه دید؛ شهرداری هرساله تعداد زیادی وسایل ایاب‌‌وذهاب در اختیار بازدیدکنندگان نمایشگاه می‌گذاشت امسال اما این وضعیت را به رونق ندیدیم آن هم در حالی که به‌دلیل فاصلۀ طولانی محل نمایشگاه تا شهر کرمان، این سرویس‌دهی ضرورت داشت. نوع و میزان و مکان تبلیعات شهری نیز همه دچار مشکل بودند که این هم جزو اقدامات شهرداری بود. در مجموع، برای برگزاری نمایشگاه، تعاملی که باید بین میراثفرهنگی و شهرداری شکل می‌گرفت ایجاد نشد. هرکدام از این نهادها دیگری را مقصر می‌دانند اما فکر می‌کنم میراثفرهنگی به‌عنوان متولی وظیفه دارد این تعامل را ایجاد کند. موضوع دیگر این است که اتاق بازرگانی معمولا هر سال بودجه‌ای را برای برپایی این نمایشگاه کنار می‌گذارد و همکاری قوی‌ای داشته است. سه سال پیش که نمایشگاه در شهر کرمان برگزار شد اتاق همراهی بسیار خوبی داشت و همکاری مالی زیادی انجام داد. در نمایشگاه امسال اما این اتفاق رخ نداد. در واقع، متقاعد کردن اتاق برای اینکه در این رویداد حضور پررنگی داشته باشد صورت نگرفت. به نظر من در این زمینه هم میراثفرهنگی باید این کار را انجام می‌داد و اتاق را متقاعد می‌کرد تا حضور فعال‌تری داشته باشد و بودجۀ بیش‌تری را اختصاص دهد. نمایشگاهی که مکان و زمان آن مناسب نبود، کشش بازار با رویداد دو ماه قبل از بین رفته بود، سازمان‌های دیگر همکاری لازم را با میراثفرهنگی به هر دلیلی انجام ندادند، بودجۀ کافی هم وجود نداشت، واضح است که چه نتیجه‌ای خواهد داشت. همۀ این شرایط در اینکه انجمن صنایعدستی در نمایشگاه حضور نداشت دخیل بود.
*از منظر اقتصادی دلایل عدم موفقیت این نمایشگاه چه هستند؟
بارها، هم از طریق رسانه‌ها و هم در جلسات این را یادآور شده‌ام که اقتصاد علم پیشگویی نیست، علم پیش‌بینی است؛ یکسری پارامترهای اقتصادی وجود داد که کمک می‌کند چشم‌اندازی از شش ماه یا یک سال آینده داشته باشیم. یکی از این پارامترهای اقتصادی، شاخص مدیران خرید (شامخ) است که میزان ثبت سفارش مواد اولیۀ مصرفی از سوی تولیدکنندگان را نشان می‌دهد و براساس آن مشخص می‌شود که مثلا در شش ماه آینده چه مقدار کالا باید تولید شود. این شاخص نشان می‌دهد ثبت سفارش مواد مصرفی که در چرخۀ تولید صنایعدستی قرار می‌گیرند به‌شدت افت داشته است؛ یعنی این بازار دیگر متقاضی ندارد! بارها در این‌باره هشدار داده‌ایم و اکنون هم می‌گویم که اگر بازار شب عید هم به همین منوال فعلی پیش برود، بیش از 30 درصد از شاغلان 70 هزار نفری این صنعت (این آمار به جز فعالان حوزۀ فرش است) از چرخۀ اقتصاد صنایعدستی استان خارج می‌شوند. علاوه بر اینکه برای این خانوارها که عموما از لحاظ اقتصادی ضعیف و پرجمعیت هستند، مشکل معیشتی پیش می‌آید، ورود این حجم افراد بیکار می‌تواند از لحاظ امنیتی هم مسئله‌ساز باشد. از استاندار محترم و سایر مسئولان مربوطه خواهش می‌کنم که از لحاظ موضوع مهم تامین امنیت هم که شده به بیکاری هنرمندان صنایعدستی توجه کنند. اقتصاد صنایعدستی استان دچار بیماری حادی است و دارد کاملا فلج می‌شود. بارها این هشدار را داده‌ایم و درخواست برگزاری جلسه و هم‌اندیشی را هم مطرح کرده‌ایم ولی بازخوردی ندیدیم. مشکل صنایعدستی هم به گونه‌ای نیست که یک سازمان به‌تنهایی بتواند آن را حل کند؛ باید با نگاه فراسازمانی و حتی از بعد امنیت برای رفع مشکلات صنایعدستی اقدام شود. این یک پرسش جدی است که این افراد وقتی بیکار شوند معیشت خود را چطور باید تامین کنند؟
*ابتدای گفت‌وگو اشاره کردید که در جلسات مرتبط با برگزاری نمایشگاه صنایعدستی، مخالفت خود را با زمان و مکان این رویداد اعلام کردید. موافقان، چه پاسخی و توجیهی برای کار خود بیان می‌کردند؟
سازمان‌های دولتی تکالیفی مانند برگزاری دوره‌های آموزشی یا نمایشگاه دارند و باید آن را انجام دهند. ما تاکید داشتیم این تکلیف، به شکل و شیوه و در زمان دیگری انجام شود ولی متاسفانه مورد موافقت قرار نگرفت. دوستان اصرار داشتند تقویم نمایشگاه از قبل تعیین شده است؛ به نظر من از قبل تقویم نمایشگاه صنایعدستی کرمان اشتباه نوشته شده و پاییز، اصلا زمان مناسبی برای برگزاری این رویداد نیست. اینکه قبلا این تاریخ مشخص شده و سال‌ها طبق آن عمل کردیم دلیل نمی‌شود که این اشتباه را بارها و بارها تکرار کنیم. از یک جایی باید جلوی اشتباهات گرفته و تصحیح شوند. مقامات دولتی اما اصرار داشتند که باید براساس تکلیفی که وزارتخانه بر عهدۀ ما گذاشته نمایشگاه را برگزار کنیم و برگزار هم کردند. این در حالی است که در بندهای دوم و سوم قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار که در سال 96 تصویب شده است، به‌صراحت آمده که دولت حق ندارد برای بخش خصوصی بدون نظرخواهی از بخش خصوصی تصمیمی بگیرد.
* من به‌عنوان یک مخاطب غیرتخصصی برداشتم این است که از نظر محتوا، نمایشگاه هفدهم قوی بود و هنرمندان با آثار کیفی خوبی به نمایشگاه کرمان آمده بودند. نظر شما در این‌باره چیست؟
تنوع بسیار خوبی در نمایشگاه وجود داشت و صنعتگران مناطق متعددی از ایران شرکت کرده بودند. تنوع کالاها هم زیاد بود ضمن اینکه کیفیت آثار هم بالا بود و آثار بسیار خوبی در نمایشگاه ارائه شد. اگر مخاطب می‌خواست یا می‌توانست خرید کند مطمئنا می‌توانست خرید رضایت‌بخشی داشته باشد ولی متاسفانه نمایشگاه بازدیدکنندۀ کمی داشت.
*در دو سال گذشته، این نمایشگاه در شهرهای سیرجان و رفسنجان برگزار شد. برخی معتقدند این دو سال، از تجربیات موفق نمایشگاه کرمان است و بهتر است تکرار شود. با توجه به اینکه این رویداد متعلق به کرمان است، شما هم فکر می‌کنید بهتر است در شهرستان‌ها برگزار شود؟
این نمایشگاه ملی، متعلق به شهر کرمان است. یکی از دلایلی که نمایشگاه‌های سیرجان و رفسنجان بهتر برگزار شدند این است که اسپانسرهای خوبی مانند گل‌گهر و مس داشتند و ارتباطات بین‌سازمانی در این شهرستان‌ها به‌خوبی شکل گرفت. از طرفی، کشش و تشنگی بازار در شهرستان‌ها بالا بود. برای اولین‌بار در ایران بود که نمایشگاه ملی در دو شهرستان برگزار می‌شد؛ طبیعی است که کشش بازار وجود داشته باشد ولی باید این را در نظر بگیریم که شهرستان‌ها چقدر جمعیت دارند و کشش آن تا چه مدتی است؟ علی‌القاعده مرکز استان برای برپایی نمایشگاه بهتر است چرا که جمعیت و امکانات بیش‌تری دارد و اگر به‌درستی مدیریت شود کشش بازار بهتری هم دارد. من موافق این هستم که این نمایشگاه چند سال در مرکز استان و یک سال در یکی دیگر از شهرستان‌ها باشد.
*چرا با وجود برگزاری 17 دوره، نمایشگاه صنایعدستی تخفیف ندارد؟ تجربه‌ای که در نمایشگاه کتاب آن را داریم. بسیاری از خریداران، وقتی تخفیف باشد، صبر می‌کنند تا زمان نمایشگاه خرید خود را انجام دهند. شما موافق تخفیف در نمایشگاه صنایعدستی هستید؟
تخفیف دادن در نمایشگاه‌ها یک جاذبه است و تمایل به خرید را در جامعه افزایش می‌دهد اما چه کسانی می‌توانند تخفیف دهند؟ صنعتگری که در طول سال با تنگنای معیشتی مواجه بوده و درآمد نداشته و امیدش به فروش در نمایشگاه است چطور می‌تواند تخفیف بدهد؟ نکتۀ دیگری که باید مدنظر داشته باشیم این است که همان‌طور که برپایی نمایشگاه تخصص است، شرکت در نمایشگاه‌ها هم تخصص است. ما در اتاق بازرگانی دربارۀ شیوۀ شرکت کردن در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی دوره‌های آموزشی برگزار کردیم. می‌طلبد سازمان متولی هم شرکت‌کنندگان را آموزش دهند که چگونه در نمایشگاه شرکت کنند و در زمینۀ چیدمان و ارائۀ محصول و تخفیف چگونه عمل کنند که فروش آن‌ها افزایش یابد. علاوه بر تخفیف دادن، روش دیگری هم وجود دارد؛ به نظر من ارگان‌های متعددی در استان هستند که هم توان مالی و هم رسالت اجتماعی دارند. این نهادها می‌توانستند به کارکنان خود بُن خرید اختصاصی بدهند که از نمایشگاه خرید کنند. تجربه‌ای که برخی شرکت‌ها از جمله زیرمجموعه‌های شرکت نفت در استان خوزستان دارند. درست است نمایشگاه ما ملی است ولی حداقل 50 شرکت‌کنندۀ آن که اهل استان هستند و همه باید از آن‌ها حمایت کنیم.
*برخی معتقدند اگر نمایشگاه صنایعدستی به جای سایت نمایشگاهی جنوب شرق، در مسیر تله‌کابین برگزار می‌شد، بهتر بود. نظر شما در این‌باره چیست؟
مسیر تله‌کابین در این فصل از سال که شب‌ها سرد است؛ هم برای مخاطبان و هم شرکت‌کنندگان مناسب نبود. بماند که اساسا مسیر تله‌کابین استاندارد لازم را برای برگزاری نمایشگاه ندارد. صنعتگران و تولیدکنندگان صنایعدستی، هنرمند هستند. هنرمند در همه جای دنیا احترام و ارج و قرب دارد. به نظر من اصلا درست نیست در چنین مکانی نمایشگاه‌های هنری از جمله صنایعدستی برگزار کنیم. نکتۀ دیگری که بد نیست همین‌جا آن را متذکر شوم این است که در کنار کالاهای هنری در نمایشگاه صنایعدستی، آش و ترشک و لواشک عرضه می‌شود! این اقدام بسیار اشتباه و در حد فاجعه است. چرا در نمایشگاه معادن چنین اتفاقی نمی‌افتد؟ نهایت دو غرفه در محوطۀ نمایشگاه صنایعدستی برای ارائۀ چنین خدماتی در نظر گرفته می‌شود. در نمایشگاه صنایعدستی امسال، یک سالن کامل را به این ارائۀ این محصولات اختصاص داده بودند! در نمایشگاه صنایعدستی در مسیر تله‌کابین نیز همین وضعیت را داشتیم و بیش از نیمی از غرفه‌ها آش و لواشک و ترشک عرضه می‌کردند. یک زمانی و پیش از ادغام صنایعدستی و میراثفرهنگی در یک سازمان و وزارتخانه، سازمانی با عنوان صنایعدستی و سوغات داشتیم. بعد از ادغام اما، عنوان سوغات از صنایعدستی جدا شد. 15 سال می‌شود که این اتفاق افتاده است ولی عده‌ای برای توجیه برپایی غرفه‌های لواشک و ترشک در کنار صنایعدستی، به آن رجوع می‌کنند! بماند که ترشک و لواشک اصلا سوغات نیست، سوغات هم باشد متعلق به کرمان نیست. چنین کارهایی سطح نمایشگاه را پایین می‌آورد و تاثیر منفی دارد.
*من با هنرمندان شرکت‌کننده در نمایشگاه صحبت می‌کردم از پذیرایی و تشریفات هم بسیار ناراضی بودند و حتی می‌گفتند محل اقامت‌شان، وسایل گرمایشی نداشته و بعضی‌ها دچار سرماخوردگی شدند. گفتید که روز آخر نمایشگاه، شما هم با هنرمندان متعددی ملاقات و گفت‌وگو داشتید. این انتقادات را به شما هم گفتند؟
بله. در آخرین دورۀ نمایشگاه که سه سال پیش در شهر کرمان برگزار شد، به‌واسطۀ ارتباطات خوب سازمانی که شکل گرفت، اتاق بازرگانی و گل‌گهر حمایت کردند و بخشی از هزینه‌ها را پرداختند. آن زمان میهمانان در هتل «هیوا» که یکی از بهترین هتل‌های کرمان است، با استانداردهای بالا اقامت داشتند ولی امسال چون بودجه کم بود، مکان‌های خوبی برای اقامت انتخاب نشد و امکانات در شان هنرمندان و صنعتگران نبود. من هم این را شنیدم که چند نفر به‌دلیل نبود امکانات گرمایشی در محل‌های اقامت سرما خوردند. همۀ این‌ها به‌دلیل نبود منابع مالی کافی برای برگزاری نمایشگاه اتفاق افتاد. منابع بیش‌تری باید از طریق تعامل با نهادهای دیگر جذب می‌شد.
*یکی از اعضای شورای شهر کرمان اظهارنظری داشته مبنی بر اینکه برای برگزاری نمایشگاه صنایعدستی با شهرداری هماهنگ نشده بود. از طرفی، آقای شمسی رئیس کمیسیون گردشگری شورا گفته که عرضۀ صنایعدستی استان‌های دیگر، بر بازار صنایعدستی هنرمندان کرمان تاثیر منفی دارد. واقعا این‌طور است؟
در نخستین جلسه‌ای که در خصوص نمایشگاه برگزار شد، نمایندۀ شهرداری کرمان حضور داشت، بنابراین، اینکه می‌گویند با شهرداری هماهنگ نشد را قبول ندارم. اما تعامل بین میراثفرهنگی و شهرداری شکل نگرفت وگرنه شهرداری در جریان برگزاری نمایشگاه بود. دربارۀ اینکه می‌گویند صنایعدستی شهرهای دیگر به کرمان می‌آید و برای هنرمندان ما خوب نیست، باید بگویم که هنرمندان کرمان هم به دیگر شهرها می‌روند و حضور فعالی در نمایشگاه‌های مناطق متعدد کشور دارند. این یک جریان و تعامل کشوری است و این‌طور نیست که فقط از شهرهای دیگر به کرمان بیایند. من اعتقاد ندارم که درها را ببندیم. بازار باید آزاد و رقابتی باشد. حالا اگر صنعتگر ما نمی‌تواند با دیگر استان‌ها رقابت کند یک جای کار خودش یا زیرساخت‌ها در استان می‌لنگد وگرنه نمایشگاه رویدادی مفید و موثر است چرا که موجب می‌شود صنعتگران ما با دیگر استان‌ها و سطح کار آن‌ها آشنا شوند و همین به رشدشان کمک می‌کند. اینکه انحصار درست کنیم، در واقع جوی رونق صنایعدستی را گرفته‌ایم.
*عملکرد نامطلوب شهرداری کرمان در جریان برگزاری نمایشگاه صنایعدستی هم در زمینۀ تبلیغات و اطلاع‌رسانی و هم سرویس‌دهی مورد انتقاد است. به نظر شما، اینکه شهرداری دبیر شهر ملی صنایعدستی است دلیل کافی برای این نیست که به برگزاری نمایشگاه کمک کند و حتی در این زمینه پیش‌قدم باشد؟
پس از آنکه کرمان شهر ملی صنایعدستی شد، براساس قوانینی که وجود دارد شهرداری به‌عنوان دبیر انتخاب شده است. ایرادی که نسبت به دبیرخانه در شهرداری و معاونت صنایعدستی وجود دارد این است که این دو نهاد در طول سال هیچ تعاملی با هم ندارند و چند روز قبل از نمایشگاه می‌خواهند جلسه بگذارند و کارها را مدیریت کنند در صورتی که در طول سال باید تعاملات گسترده‌ای داشته باشند و این‌طور نباشد که شهرداری منتظر بماند که میراثفرهنگی از او کاری بخواهد و میراثفرهنگی هم بگوید دبیرخانه باید پیش‌قدم شود. نتیجۀ اینکه کارها را بر گردن یکدیگر می‌اندازند رویدادی مثل نمایشگاه امسال می‌شود و چوب آن را صنعتگر می‌خورد. دنبال مقصر نمی‌گردیم که چرا تعامل بین‌سازمانی وجود ندارد ولی شهرداری باید گزارش بدهد که در مدتی که دبیر شهر ملی صنایعدستی بوده چه کرده است؟ چه تعاملات و اقداماتی انجام داده است؟ اداره کل میراثفرهنگی و معاونت صنایعدستی هم باید بگوید که چه پرو‌ژه‌های مشترکی با شهرداری دارند و چه درخواست‌ها و تعاملاتی داشته‌اند؟ به نظر می‌آید از زمانی که کرمان شهر ملی شده هیچ اتفاق ملموسی رخ نداده و این کاملا مشهود است. نه بازارچۀ جدید و نه زیرساخت جدید ایجاد نشده و اتفاق جدیدی رخ نداده است و وضعیت، هیچ تفاوتی با زمانی که شهر ملی صنایعدستی نبودیم ندارد. شهر ملی فقط یک عنوان است. صرف اسم هم که کاری برای معیشت و اقتصاد صنایعدستی نمی‌کند.
*پس جمع‌بندی اظهارات شما این است که نمایشگاه برگزار نمی‌شد بهتر بود یا در این زمان و مکان نبود بهتر بود؟
برپایی نمایشگاه همیشه خوب است ولی با این شیوه و این بودجه و در این زمان برگزار نمی‌شد بهتر بود. برگزاری نمایشگاه یکی از وظایف میراثفرهنگی است و موظفند شرایط و زمان و مکان را برای اینکه نمایشگاه موفق و خوبی داشته باشیم تامین کند. اینکه بگویند بودجه نداریم و شرایط فراهم نیست چیزی از بار مسئولیت آن‌ها کم نمی‌کند. ابتدای این گفت‌وگو عرض کردم که صنعتگر به‌ویژه در شهر کرمان دو امید دارد؛ یکی نمایشگاه و دیگری بازار عید نوروز. فرصت نمایشگاه که سوخت. هم‌اکنون، نسبت به از دست رفتن آخرین فرصت باقی‌مانده هشدار می‌دهم. آمار گردشگران خارجی ما نزدیک به صفر شده است، میزان گردشگر داخلی هم سقوط کرده و در این دو ماه اخیر که فصل گردشگری کرمان است، افت شدید گردشگر داخلی کاملا مشهود بوده است. با وضعیتی که وجود دارد تصویر بازار عید نوروز تیره و خطرناک به نظر می‌آید و از اکنون باید برای این موضوع چاره‌اندیشی شود؛ نه اینکه 15 اسفندماه جلسه برگزار کنیم که چه بکنیم؟! از استاندار محترم کرمان خواهش می‌کنم فکری به حال 70 هزار صنعتگر استان بکنند که بسیاری از آن‌ها در آستانۀ بیکاری هستند.
* استان برای نجات صنایعدستی چه باید بکند؟ پیشنهاد مشخص شما در این خصوص چیست؟
در شش ماهۀ دوم سال به دلیل شرایط آب‌وهوایی و عوامل متعدد دیگر، بازار کم‌رونق است. بازار بعدی از نیمۀ اسفندماه تا نیمۀ فروردین‌ماه است اما از الان باید برنامه‌ریزی برای اینکه نهایت بهره‌مندی از این فرصت را داشته باشیم شروع شود. اولین اقدام استان باید این باشد که در سطح ملی، تبلیغ دربارۀ کرمان را آن‌قدر گسترده انجام دهد که گردشگر داخلی برای سفر به کرمان میل و رغبت پیدا کند. گردشگر که بیاید تا حدی، فشار اقتصادی از دوش همۀ اصناف برداشته می‌شود. کارگروهی باید تشکیل شود که در آن راه‌های جذب گردشگر از طریق هم‌اندیشی مشخص شود و وظایف همۀ نهادها هم معلوم شود. علاوه بر این، بازاری در داخل استان هم وجود دارد. با ارائۀ مشوق‌هایی از طرف نهادها و ارگان‌های دولتی، مردم استان به خرید صنایعدستی ترغیب و تشویق شوند. همچنین، سازمان‌های دولتی باید موظف شوند برای هدایای عید نوروز از محصولات صنایعدستی داخل استان خریداری کنند. چنین اقداماتی انجام شود و سپس اقتصاد بازار صنایعدستی را ارزیابی کنند؛ اگر جواب داد همین مسیر ادامه پیدا کند. / الف
نظر خود را بنویسید