فردایکرمان ـ گروه جامعه: تغذیۀ سالم در سالهای کودکی و نوجوانی یکی از اساسیترین عوامل رشد و یادگیری است. دوران مدرسه، مرحلهای است که بچهها به سرعت رشد میکنند، مغز آنها بیشترین فعالیت را دارد و عادتهای غذاییشان برای آینده شکل میگیرد. از این رو، یک عادت و برنامۀ غذایی سالم در این دوران میتواند سلامت آنها را در بزرگسالی تضمین کند. با وجود چنین اهمیتی است که دانشگاه علومپزشکی کرمان در همکاری با آموزشوپرورش استان پویش «پایگاه تغذیۀ سالم در مدارس» را راهاندازی کرده که از 24 تا 30 آبانماه اجرا میشود. در جریان این پویش، برنامههای متعددی از تشدید نظارت بر بوفههای مدارس گرفته تا ارائۀ کلاسهای آموزشی برگزار میشود تا حساسیت و آگاهی نسبت به سلامت و بهداشت یکی از مهمترین مراکز عرضۀ موادغذایی به دانشآموزان یعنی بوفههای مدارس افزایش یابد.
معاون بهداشتی دانشگاه علومپزشکی کرمان در گفتوگو با فردایکرمان با بیان اینکه شعار این پویش «هر لقمۀ ناسالم یک قدم تا چاقی» است، گفت: «تغذیه در سنین دانشآموزی بهعنوان مهمترین دورۀ زندگی هر انسانی موضوع بسیار مهمی است. با این وجود، متاسفانه بسیاری از خانوادهها به این موضوع توجه کافی را ندارند و بسیاری از دانشآموزان به دلایلی از جمله بهموقع بیدار نشدن، صبحانه نمیخورند و عادت دارند از بوفه یا فروشگاه مدرسه خرید کنند. بنابراین، سلامت و امنیت غذایی بوفههای مدرسهها بسیار اهمیت دارد».
دکتر وحیدرضا برهانینژاد افزود: «از چند جنبه باید به وضعیت بوفهها توجه داشت؛ یکی در حوزۀ بهداشت و اینکه بوفه مکان سالم و بهداشتی باشد. بوفههای مدرسهها مثل مراکز عرضۀ موادغذایی و اغذیهفروشیها و سوپرمارکتها باید شرایط و استانداردهای بهداشتی را بهطور کامل و جدی رعایت کنند چرا که دانشآموزان نسبت به آلودگی موادغذایی حساستر هستند».
وی ادامه داد: «در جریان پویش پایگاه تغذیۀ سالم در مدارس، همکاران بهداشت و محیط ما از اوایل آبانماه بازدید از این فروشگاهها را تشدید کرده و در صورت مشاهدۀ ایرادات، اخطارهای لازم صادر شده است و حتی برخی از بوفهها که شرایط غیراستاندارد بهداشتی داشتند را پلمب کردیم».
برهانینژاد با بیان اینکه با مدیران مدارسی که بوفههای آن بهداشتی نباشد هم برخورد خواهد شد، اظهار کرد: «در جریان بررسیهایی که داشتیم مشخص شد که متاسفانه اولیا و مربیان و مدیران آگاهی کافی نسبت به اهمیت تغذیۀ سالم در مدارس ندارند. از طرفی، چون نگاه درآمدزایی هم از سوی آموزشوپرورش به این فروشگاهها وجود دارد بسیاری از اقلام غیرمجاز مانند یخمک، نوشابه، سوسیس، کالباس، ناگت، فلافل، سمبوسه و ... را هم عرضه میکنند چرا که درآمد بیشتری برای فروشنده بهدنبال دارد؛ در حالی که اگر بخواهند اغذیههای سالمی مانند شیر، شیر برنج، فرنی، خشکبار، خرما یا نانوپنیر و تخممرغ را عرضه کنند، شاید چندان مورد استقبال دانشآموزان قرار نگیرد. ضمن اینکه تهیۀ فستفودها آسانتر و تمایل بچهها به خرید آن بیشتر است».
وی هشدار داد: «عرضۀ این موادغذایی و پاسخ به این تمایل بچهها اما، در واقع سبک زندگی اشتباهی است که ما به آنها تحمیل میکنیم و سلامتشان را در معرض خطر قرار میدهیم».
معاون بهداشتی دانشگاه علومپزشکی کرمان گفت: «در پی چنین نگرانیهایی بود که در دانشگاه علومپزشکی کرمان با همکاری آموزش و پرورش پویش پایگاه تغذیۀ سالم را طراحی کردیم تا با آگاهیرسانی، اطلاعات جامعه را دربارۀ اهمیت بوفههای مدرسهها و اینکه چه غذاهایی میتواند در این مراکز عرضه و چه موادغذایی ممنوع است را افزایش دهیم».
وی با تاکید بر اینکه چاقی کودکان موضوع بسیار مهمی است، اظهار کرد: «بازگشت فردی که در سنین کودکی و نوجوانی دچار چاقی میشود، به سبک زندگی سالم، کار بسیار سختی است؛ ضمن اینکه این بچهها در اثر سهلانگاری خانواده و مدرسه، علاوه بر مشکلات جسمی، به مشکلات روحی و روانی و اجتماعی هم مبتلا میشوند».
برهانینژاد گفت: «بنابراین، با هدف پیشگیری از چنین مشکلاتی و آگاهیرسانی به جامعه در خصوص اهمیت تغذیۀ سالم، پویش را اجرا میکنیم که در جریان آن، علاوه بر نظارت شدید بر موادغذایی که در بوفهها عرضه میشود، مسائل مربوط به بهداشت محیط از جمله وضعیت سقف و دیوارها و تجهیزات این مراکز را هم مورد توجه ویژه قرار میدهیم».
برهانینژاد دربارۀ جزئیات اقداماتی که در جریان این پویش صورت میگیرد، توضیح داد: «ما با همکاری آموزشوپرورش از 24 آبانماه پایش بوفههای مدرسهها را تشدید میکنیم، همچنین، کلاسهای آموزشی هم برای اولیا و هم برای معلمان و مدیران مدرسهها برگزار میکنیم، کارشناسان بهداشت محیط ما نظارت بیشتری بر بوفهها اعمال میکنند، همزمان جلساتی در سطوح مدیران آموزش پرورش نیز خواهیم داشت و با مدیرانی که مسئلۀ تغذیۀ سالم در مدارس را در طول سال تحصیلی جدی نگیرند حتما بهعنوان متخلف برخورد خواهد شد».
وی افزود: «در واقع ترکیبی از روشهای مختلف را در این پویش دنبال میکنیم تا هدف ما که عرضۀ موادغذایی سالم در بوفههای مدارس است محقق شود».
وی ادامه داد: «این پویش برای این است که توجه بیشتری به این موضوع توجه شود وگرنه عرضۀ تغذیۀ سالم برای دانشآموزان در بوفهها جزو وظایف ذاتی حوزۀ بهداشت و آموزش و پرورش است».
برهانینژاد با اشاره به نقش رسانهها در آگاهی جامعه در این خصوص بیان کرد: «با کمک رسانهها میتوانیم مراکزی که میتوانند لقمۀ سالم و تغذیۀ سالم در اختیار بوفهها قرار دهند را معرفی کنیم».
معاون بهداشتی دانشگاه علومپزشکی کرمان در پاسخ به فردایکرمان دربارۀ اینکه چرا موضوع چاقی در شعار این پویش مورد توجه قرار گرفته است؟ گفت: «در حال حاضر، با معضلی بهعنوان سبک زندگی ناسالم در کودکان مواجه هستیم که نتیجۀ آن در بزرگسالی بروز سرطان و دیابت و فشار خون میشود که متاسفانه در جامعۀ ما رو به افزایش است».
وی با تاکید بر اینکه دلیل اصلی بروز این بیماریها این است که در سنین پایین، سبک زندگی سالم رعایت نمیشود، افزود: «عدم فعالیت بدنی کافی، تغذیۀ ناسالم و استفاده از موبایل و تبلت و کامپیوتر که عوارض متعددی بهدنبال دارد هم متاسفانه در کودکان در حال افزایش است».
وی با اشاره به نقش این سبک زندگی سالم در بروز بیماریهای غیر واگیر از جمله سرطان و دیابت و فشار خون اظهار کرد: «همۀ منابع علمی تاکید دارند که بهترین زمان آموزش و پیشگیری از اینکه انسان در بزرگسالی دچار این بیماریها نشود، سنین کودکی است. در سنین کودکی بچهها آمادگی بالایی دارند که مسائل را یاد بگیرند ولی متاسفانه ما بچهها را در شرایطی قرار میدهیم که به سمت سبک زندگی ناسالم از جمله تغذیۀ ناسالم سوق داده میشوند».
برهانینژاد ادامه داد: «در حال حاضر، در ایران از هر پنج، شش کودک یک نفر دچار بیماری چاقی است و چاقی عامل خطر بسیار جدی برای بسیاری از بیماریهاست».
وی با بیان اینکه فقط موضوع چاقی نیست، سوء تغذیه در دانشآموزان هم موضوع مهمی است، گفت: «همانطور که در ابتدای گفتوگو اشاره کردم، بسیاری از خانوادهها خوردن صبحانۀ سالم در خانه را جدی نمیگیرند و بچهها مجبورند از بوفههای مدارس خرید کنند. هدف از پویش ما، اطلاعرسانی و آموزش و تقویت وضعیت بهداشتی و سلامت این بوفههاست تا بچهها را در مقابل عوامل خطر محافظت کنیم».
وی یادآور شد: «نظارت بر بوفههای مدارس در طول سال تحصیلی بهطور جدی ادامه خواهد داشت».
به گزارش فردایکرمان، روزشمار پویش پایگاه تغذیۀ سالم در مدارس به این صورت برنامهریزی شده است: روز اول: نقش اولیاء و مربیان دانشآموزان در اصلاح سبک زندگی ـ روز دوم: مشارکت و مسئولیتپذیری مدیران مدرسه کلید پایگاه تغذیه سالم ـ روز سوم: همگام با بازرسان بهداشت محیط در پایگاه تغذیه سالم مدارس ـ روز چهارم: مشارکت دانشآموزان در سلامت پایگاه تغذیه ـ روز پنجم: همراهی و مطالبهگری والدین در سلامت پایگاه تغذیه مدرسه ـ روز ششم: نقش تغذیۀ سالم در یادگیری دانشآموزان ـ روز هفتم: آشنایی با خوراکیهای مجاز و غیرمجاز در پایگاه تغذیه سالم. / الف
نظر خود را بنویسید